SSK/Memur eş durumu tayini ve Anayasaya aykırılık

[alpin1979]

Sn. Hukukçular;

Eşim şu an polis okulunda. Yakında mezun olacak. Ben ise 7 yıldır SSK'lı olarak (yüksek mühendisim ve büyük bir şirkette yöneticilik yapıyorum) çalışıyorum. Mezun olduktan sonra, memur eşlerine yönetmelikle kuraya girmeden doğrudan eşinin bulunduğu ile atama imkanı tanınmasına rağmen eşi özel sektörde çalışanlara bu hak tanınmıyor.

Benim burada sormak istediğim şu: Neden?

Bir kurum bir yönetmeliğinde devlet memuru eşlerine ayrıcalık tanımasını hangi gerekçe ile açıklar? Bu durum Anayasa'nın Eşitlik ilkesine aykırı değil midir? Biz birey olarak yönetmeliğe aykırı bir durum gerçekleştiğinde idare mahkemesine başvurabiliyoruz, ancak yönetmelik anayasaya aykırı ise (bana göre tabi) o zaman ne yapmak gerekiyor? AİHM'mi başvuracağız?

Şu şekilde yorum yapanlar var. Özel sektördekiler keyfi olarak yer seçiyorlar, ancak devlet memurları görev verilen yerde çalıştıkları için bu hak kendilerine veriliyor vs. Bu durumda memurlar da memurluktan ayrılsınlar o zaman. Zorlayan yok değil mi? Devlet özel sektördekine işinden ayrıl eşinin iline git diyorsa, memura da memurluktan ayrıl diyebilir. Haksız mıyım?

Fikirlerinizi bekliyorum.

Saygılar & Selamlar

[alpin1979]

Bu konuda fikri olan hukukçu yok mu?

[Şenol Eker]

Bu konuda fikri olan hukukçu yok mu?

Ben hukukçu değilim ama şöyle bir çıkarım da yapılamaz mı?

Diyelim ben ABC A.Ş.'de çalışıyorsam, eşim de ABC A.Ş.'de çalışıyorsa, ABC A.Ş.'nin yöneticileri biz eş olduğumuzdan ayrı illerde görevlendirmemeli.
Ancak birimiz ABC A.Ş'de diğerimiz XYZ A.Ş'de çalışıyorsak, bu iki şirketin birbiri ile koordineli olarak çalışmasını isteme hakkımız yoktur sanırım.

Burada ABC A.Ş. nin yerine devleti koyarsanız, Yani her iki tarafın da işvereni devlet ise, o zaman bu uygulama mantıklı olmuyor mu?

[alpin1979]

Değerlendirmeniz için teşekkür ederim. Verdiğiniz örnek için bazı nüanslara dikkat çekmek istiyorum.

Özel sektör'de eşitlik ilkesi yoktur. Böyle bir Anayasal mecburiyet de yoktur. Tamamen şirket - birey arasındaki anlaşmalara tabi olarak çalışılır. Örneğin; bir personele izin verilirken diğer personele aynı gerekçeden izin verilmeyebilir. Ya da aynı vasıflara sahip bir mühendise 2000 TL diğerine 3000 TL maaş verebilir. Bunu kimse sorgulayamaz, aynı şartları talep edemez.

İhtiyaç görürse aynı şirkette çalışan karı kocayı da ayırabilir. Önemli olan işin gereğidir.

Ancak, devletin tüm vatandaşlara ayrım gözetmeksizin eşit mesafede durma mecburiyeti vardır. Eşi memur olan ve olmayan ayrımı, memur olan eş için görevin gerektirdiği nitelik vb. objektif kriterlerle açıklanamayan bir ayrıcalıktır.

Bir de şu açıdan bakalım. Aynı özelliklere sahip iki devlet memurundan birisi eşi memur olduğu için hayat boyu eşi ile aynı ilde çalışma garantisini elde ederken diğeri eşi SSK'lı olduğu için kura ve tayine tabi oluyor. Başarı, liyakat vb. kavramlardan bağımsız olarak eşi SSK'lı memura yapılmış bir haksızlık yok mudur sizce? Eşinin işinden dolayı farklı muameleye maruz kalıyor...

Son olarak da, kendimden örnek vermek gerekirse büyük bir sanayi kurulusunda yıllardır çalışıyorum. Ülkeme İstihdam ve İhracat sağlıyorum, vergimi verip tüm vatandaşlık görevlerimi yerine getiriyorum. Ancak bu devlet, ben memur olmadığım için eşimle ayrı yaşamama neden oluyor.

Sonuç olarak;

Devlet SSK'lı eş ile Memur eşi ayırmaktan rahatsız olmuyor ve bu durumu kabul edilebilir buluyorsa, niye o kadar zahmete girip iki Memur eşi aynı şehirde tutuyor? Kimseye tanımasın böyle bir imkan.

Bir memura, eşinin statüsüne bağlı ayrıcalık yapılıyorsa, eşi SSK'lı olan memura haksızlık değil midir bu?

Koordinasyon'dan söz etmişsiniz. Ankara'da Uzman olan bir memurun eşini Ankara'ya tayin etmekle Ankara'da özel sektörde Mühendis olan bir kişinin eşini Ankara'ya tayin etmek arasında devlet açısından fark eden zorluk nedir?

Eğer suistimale açık noktalar varsa, o açıklar giderilebilir. Ancak, suistimal edilme ihtimali düşünülerek yapılan uygulamalar, parmağı kesilen kişinin kolunu kesmekten farklı olmuyor malesef.

Bu konuda biraz doluyum sanırım. Uzattığım için kusura bakmayın.

[Şenol Eker]

Hukukçu görüşlerini ben de merak ediyorum.

Bu konuda ise:

suistimal edilme ihtimali düşünülerek yapılan uygulamalar, parmağı kesilen kişinin kolunu kesmekten farklı olmuyor malesef.

yorum yapmaktan çekiniyorum.
Örneğin:
İlaç yolsuzluğu yapan birkaç ..... var diye bu .......leri yakalamak yerine hastalara ilaç verilmiyor. Parmak için kol kesmek bir gelenek sanırım

[yguclu]

657 sayılı Kanun hükümlerine göre eşdurumundan nakil ancak her iki eşinde memur olması halinde mümkündür. 657 tabi olmayan eşin işindeki kıdemi vs önem arzetmiyor.
Danıştayın kararlarıda bu yönde Danıştay 5. Dairesi 18/04/1995, E:1992/700, K:1995/1461
üzgünüm

[alpin1979]

657 sayılı Kanun hükümlerine göre eşdurumundan nakil ancak her iki eşinde memur olması halinde mümkündür. 657 tabi olmayan eşin işindeki kıdemi vs önem arzetmiyor.
Danıştayın kararlarıda bu yönde Danıştay 5. Dairesi 18/04/1995, E:1992/700, K:1995/1461
üzgünüm

Evet kararı okudum. Bu konuda haklısınız. Ancak, dikkatimi çeken konu şu oldu. Görev gerektirdiğinde devlet memuru gönderilebilir ancak diğeri serbest çalışan eşe dayanarak yerinde kalır bu da haksızlık olur diyor. Şu anda tam tersini yapıyor ve haksızlık olmuyor, enteresan. Ayrıca, aile birliğinin öneminden bahsediyor, ancak ailenin birliği memur-memur evliliğinde mi geçerli sadece? Bu da enteresan.

her neyse, bence kararı oturup tartışmanın anlamı yok. bu konuda size şunu sormak isterim. bu kararda eşi serbest meslek mensubu olana avantaj sağlayacak bir uygulamanın yanlışlığına işaret ediyor. Peki biz eşi memur olup da istediği yere tayin olanı örnek gösterip "fazlasını değil aynı hakkı talep ediyoruz, eşine bakmazsızın görev gereği onları tayin etseniz ve bizi edemeseniz o zaman biz avantaj elde ederiz" desek yine de haksız mı oluruz?

danıştay karar verirken uygulamanın yönetmeliğe ve kanuna uygunluğunu mu sorguluyor, yoksa yönetmelik ve kanunun anayasaya uygunluğunu mu? çünkü eğer 1. söylediğim olsa, bu kadar yorum yapmadan 657'yi referans gösterip uygulama hukuka uygun derdi. bu konuda hukukçu dostlarımız yardımcı olurlarsa memnun olacağım.

[alpin1979]

Sn. Başbakan haftasonu aşağıdaki açıklamayı yapmış. Aileye sahip çıkmaktan kastı nedir acaba? Aileleri parçalayan uygulamaları devletin kendisi yapmıyor mu sanki? Kendisinin üslubuyla bu konuda yorum yapmak gerekirse, "Özel Sektör / Memur evliliklerinde eşleri, çocuklarla ebeveynleri birbirinden koparırken hiç rahatsız olmamak nireee, aileyi korumak nire? El insaf!".


“Eğer son zamanlarda bazı arzu edilmeyen cinayetler, katliamlar duyuyorsak anne-baba olarak kendimizi hesaba çekmeliyiz. Acaba biz nerede hata yaptık? Dün o tesisleri (İstanbul Harbiye Kongre Vadisi inşaatı) incelemeye gittiğimde maalesef gençliğimizin bir bölümünün halini gördüm. Gerçekten üzüntü verici. Bu şekilde sınırsız, kontrolsüz ahlaki erozyonun olduğu yapılanma bizi gerçekten dertlendiriyor. Onun için aileye sahip çıkacağız. Ailemiz, çoluğumuz çocuğumuz nereye giderse gitsin diyemeyiz. Kendi başına bırakılan ya davulcuya, ya zurnacıya... Davulcu zurnacı lütfen bana kızmasın, benim sanatkar olarak davulcuya, zurnacıya saygım sonsuz.”