Amme alacakları ve kiracının beyanı

[Av.Cüneyt Erkmen Özbayır]

Arkadaşlar,
Uzun süredir kira ilişkisi içinde olan taraflardan kiralayan, sözleşmede yazılı miktar kadar her ayki kira bedeli karşılığı düzenli olarak kiracısına belge tanzim edip vermektedir.Her nasılsa birgün kiracı vergi kontrolörüne ödediği verginin beyan edilenden daha fazla olduğunu söylemiş ve kiralayana 4500 YTL vergi cezası gelmiş ve bu miktar ödenmiştir.
Bu durumda sözleşmede yazılı miktar belli, her ay kiralayan tarafından kiracıya verilen makbuzdaki miktar aynı ve beyan edilen matrah da bu beyanlara uygun olmasına karşın, kiracının beyanı esas alınarak kiralayana haksız bir şekilde ceza tahakkuk ettiriliyor.
Eğer belgeler esas alınmayacaksa kötü niyetli kiracıların dudakları arasından çıkacak iki söze bağlı olarak cezalandırma yolu açıkmıdır?
Bu durumda kiralayan bir geri alma davası aşsa başarı şansı nedir?
İlginize teşekkürler...

[Av.Fırat Bayındır]

213. s. V.U.K
Madde 3 - (Değişik madde: 30/12/1980 - 2365/1 md.)

A) Vergi kanunlarının uygulanması: Bu Kanunda kullanılan "Vergi Kanunu" tabiri işbu Kanun ile bu Kanun hükümlerine tabi vergi, resim ve harç kanunlarını ifade eder.

Vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm ifade eder. Lafzın açık olmadığı hallerde vergi kanunlarının hükümleri, konuluşundaki maksat, hükümlerin kanunun yapısındaki yeri ve diğer maddelerle olan bağlantısı gözönünde tutularak uygulanır.

B) İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya, ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır.

Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir. Şu kadar ki, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi ispatlama vasıtası olarak kullanılamaz.
İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir.

Vergi cezası neden dava konusu yapılmamış da ödenme yoluna gidilmiştir?

Kiracı, ödediği kiranın stopajını vergi dairesine beyan ile ödemelidir. Yani Kiralayanın gelir vergisi mükellefiyeti açısından kiracı vergi sorumlusudur. Kiracının (vergi sorumlusunun) eksik beyanı nedeniyle
kiralayan matrah farkı ve cezalarını ödemek durumunda kaldığına göre bunu kiracısına rücu edebilir.
Kiracı daha yüksek bir kira bedeli ödediğini resmi memur önünde kabul ve beyan ettiğine göre, muhtemelen yasal kira artışlarından çok daha fazla bir artışa kiralayan kavuşmuş olmaktadır. Böylece fark kira paraları için kiracı aleyhinde dava düşünülebileceği gibi, bundan böyle kiracının beyan ettiği kira bedelini kiralayanın talep etme hakkı doğmuş olmaz mı?

[Av.Cüneyt Erkmen Özbayır]

Sanırım konuyu tam olarak açıklayamadım.Bahse konu mecur, konut.Aslında kiracı 80 yaşlarında yaşlı bir kadın.Ve vergi memurlaruna muhtemelen yanlışlıkla birer yıl kaydırarak kiraları bildiriyor.Böylece geriye dönük 5 yıllık beyan olunan vergi gelirlerinde farklılık olduğu için kiralayana vergi cezası geliyor.Başlangıçta kusura bakmayın yanlışlık oldu diyen yaşlı kadın, şimdi çocuklarının da desteğiyle yanlışlık sizde diyor.Ancak son üç yıldır ödediği kiraların karşılığında kiralayandan belge alan ve bunlara itiraz etmeyen (çünkü gerçekten, ödenen ile verilen belge ve vergi dairesine beyan edilen miktarlar aynı)kiracının yanlış bir beyanı ile kiralayan cezalandırılmış durumda.
Gelelim itiraz meselesine.Kiralayan vergi cezası ile karşılaşınca buna yazılı olarak itiraz ediyor ama, belge değil, kiracının beyanı esas alınıyor ve itiraz reddediliyor.Bu durumda kiralayan hiç bir usulsüzlük yapmadığı halde hatalı bir beyanla haksız yere cezalandırılmış oldu.Şimdi kiralayan bu haksız durum karşısında
a.Kiracısına karşı
b. Vergi dairesine karşı ne yapmalı???

[Av.Cüneyt Erkmen Özbayır]

kiralayan ile kiracının beyanlarındaki fark bir yıl ara ile gidiyor.Şöyleki;
Yıllar Gerçek kira Kiracının beyanı
1999.........70....................85
2000.........85....................105
2001........105....................135
2002........135....................150
2003........150....................170
Bu durumda vergi memuru kiracının beyanlarını tutanağa geçiriyor ve kiralayanın itirazına karşın uzlaşma müessesi de deverye sokularak cezalandırılma yoluna gidiliyor ve ceza ödeniyor.
Ancak kiralayan kiracısının yanlış beyanı sonucu haketmediği cezayı ödediği ile kalacak mı?Vertgi mahkemesine dava açsa husumeti kime/lere yöneltmeli?Böyle bir dava açma hakkı varmı?Bu konuda süre kısıtlaması varmı, yani zamanaşımı itirazı ile karşılaşabilir mi?