Babalık Davası - Yargıtay Kararları

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2002/5576
K. 2002/6620
T. 16.5.2002
• YETKİ İTİRAZI HAKKINDA TARAFLARIN YOKLUĞUNDA VERİLEN KARAR ( Tebliğ Mecburiyeti )
• TEBLİĞ MECBURİYETİ ( Tarafların Yokluğunda Verilen Yetki İtirazının Reddine İlişkin Karar )
• BABALIK DAVASINDA SÜRE ( Nesebin Reddi Davası Açılmışsa Bu Davanın Kesinleşme Tarihinden Başlayacağı )
• SÜRE BAŞLANGICI ( Babalık Davası Açma Süresi - Çocuğun Eski Nesebi İçin Nesebin Reddi Davası Açmış Olması )
• NESEBİN REDDİ DAVASI AÇAN ÇOCUK ( Babalık Davası Açabileceği Süre ve Bu Sürenin Başlangıcı )
4722 Sayılı Yasanın 13/1
4721/m.286,303
1086/m.187/2,225
ÖZET : 1- Yetki itirazı hakkında verilen ara kararının ilgilisine tebliğinde yasal zorunluluk bulunmaktadır. Belirtilen yasal kurala uyulmadan davalının yokluğunda hüküm kurulması savunmayı ve davanın sonucunu etkileyen önemli bir usul hatasıdır.

2- 4722 Sayılı Yasanın 13/1. maddesi gereğince babalık davaları Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre karara bağlanır.Türk Medeni Kanunun 286. maddesi gereğince çocuk da nesebin reddi davası açabilir. Yine aynı Yasanın 303. maddesi gereğince çocuk ile başka bir erkek arasında nesep ilişkisi varsa bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. O halde gerek nesebin reddi davası ve gerekse babalık davası yönünden eğer nesebin reddi davası kabul edilirse dava süresinde olacaktır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm duruşmalı olarak temyiz edilmişse de; duruşma için davetiye pulu eksik olduğundan duruşma isteği reddedilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : 1-Davalılardan Canten ve Neziha yetki ilk itirazında bulunmuş, bu konuda bir karar vermeden dava yokluklarında bitirilmiştir.

Mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar ilk itirazlardan olup ( HUMK.l87/2 )bu husus mahkemece öncelikle ve esasa girilmeden, hadise şeklinde incelenerek sonuçlandırılır. ( HUMK.l90-l96 )Hakim hadise hakkındaki kararını derhal verir ve iki tarafa bildirir. ( HUMK.225 )Görüldüğü gibi yetki itirazı hakkında verilen ara kararının ilgilisine tebliğinde yasal zorunluluk bulunmaktadır. Belirtilen yasal kurala uyulmadan davalının yokluğunda hüküm kurulması savunmayı ve davanın sonucunu etkileyen önemli bir usul hatasıdır.

2-Yenileme dilekçesi davalı Canten'e tebliğ edilmeden, davaya devamla hüküm kurulması da doğru bulunmamıştır.

3-4722 Sayılı Yasanın 13/1. maddesi gereğince babalık davaları Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre karara bağlanır.Türk Medeni Kanunun 286. maddesi gereğince çocuk da soybağının reddi davası açabilir. Yine aynı Yasanın 303. maddesi gereğince çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. O halde gerek soybağının reddi davası ve gerekse babalık davası yönünden eğer soybağının reddi davası kabul edilirse dava süresinde olacaktır. Bu duruma göre davacı ve davalılardan delilleri sorulup gösterdikleri takdirde toplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması da bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre sair hususların incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/6687
K. 2005/8898
T. 9.6.2005
• EVLİLİK DIŞI ÇOCUK ( Anasının Soyadını Taşıyacağı - Babalık Kararı Verilmesi Durumunda Baba Hanesine Tescile de Karar Verilemeyeceği/Anne Hanesindeki Kaydına Dokunulamayacağı )
• ÇOCUĞUN SOYADI ( Evli Çiftlerde Ailenin Evli Olmayanlarda Anasının Soyadını Taşıyacağı - Babalık Kararı Verilmesi Durumunda Baba Hanesine Tescile de Karar Verilemeyeceği )
• BABALIK KARARI ( Evlilik Dışı Küçüğün Baba Hanesine Tesciline Karar Verilemeyeceği - Anne Hanesindeki Kaydına Dokunulamayacağı )
4721/m. 321
ÖZET : Çocuk, anne ve baba evli ise ailenin; evli değilse anasının soyadını taşır. ( T.M.K. md.321 ) Ş. ile S. arasında evlilik bağı kurulmamıştır. Küçük E.'nin anne hanesindeki kaydına dokunmadan babalık kararı verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, yazılı şekilde baba hanesine tescile de karar verilmesi doğru görülmemiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Çocuk, anne ve baba evli ise ailenin; evli değilse anasının soyadını taşır. ( T.M.K. md.321 ) Ş. ile S. arasında evlilik bağı kurulmamıştır. Küçük E.'nin anne hanesindeki kaydına dokunmadan babalık kararı verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, yazılı şekilde baba hanesine tescile de karar verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.06.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2001/16705
K. 2002/26
T. 15.1.2002
• BABALIK DAVASI ( Davanın Babaya Baba Ölmüşse Mirasçılarına Karşı Açılması )
• CUMHURİYET SAVCISI VE HAZİNE İHBAR KURALI ( Babalık Davasının Kamu Düzenini de İlgilendirmesi Nedeniyle )
4721/m.301/son
ÖZET : 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 301/son maddesi babalık davasında, davanın babaya, baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılacağı öngörülmüş, işin kamu düzenini de ilgilendirdiği dikkate alınarak Cumhuriyet Savcısı ile Hazineyede ihbar edileceği kuralı getirilmiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

KARAR : Dava babalığa ilişkindir. 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulanma Şekli Hakkındaki Kanunun 13. maddesi; Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce açılmış babalık davalarınında bu kanuna göre karara bağlanacağını hükme bağlamıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 301/son maddesi ise babalık davasında, davanın babaya, baba ölmüşse miraşçılarına karşı açılacağı öngörülmüş, işin kamu düzenini de ilgilendirdiği dikkate alınarak Cumhuriyet Savcısı ile Hazineyede ihbar edileceği kuralı getirilmiştir. Ğerçekleşen bu durum karşısında davanın Cumhuriyet Savcısı ile Hazineye ihbar edilmesi zorunlu olup hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple ( BOZULMASINA ), bozma sebebine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine 15.1.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

--------------------------------------------------------------------------------

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2002/13770
K. 2002/14683
T. 24.12.2002
• BABALIK DAVASI ( Çocuğa Kayyım Tayin Edilmesi ve Davanın Cumhuriyet Savcısına ve Hazineye İhbar Edilmesi Gereği )
• DAVANIN İHBARI ( Babalık Davası - Çocuğa Kayyım Tayin Edilmesi ve Davanın Cumhuriyet Savcısına ve Hazineye İhbar Edilmesi Gereği )
• ÇOCUĞA KAYYIM TAYİNİ ZORUNLULUĞU ( Babalık Davası - Ananın Her Zaman Çocuğun Yararına Davranmayacağı İlkesinden Hareket Ederek )
1086/m.49
4721/m.301, 337, 426
4722/m.13
ÖZET : Yeni Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce açılmış olan babalık davalarına 4721 sayılı Yeni Türk Medeni Kanunu hükümleri uygulanacaktır. Evlilik dışı ilişkiden doğan çocuğun velayeti anaya ait ise de, babalık davasında ananın her zaman çocuğun yararına davranmayacağı ilkesinden hareket ederek çocuğa kayyım tayin edilmeli ve dava Cumhuriyet Savcısına, ve Hazineye ihbar edilmelidir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava niteliği itibariyle babalık davasıdır. Davada ana ile çocuğun menfaatleri çatıştığından aynı vekil tarafından temsili yasaya aykırı olup doğru bulunmamıştır. ( N.K. md.38/b ).

4722 sayılı yasanın 13. maddesi; Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce açılmış olan babalık davalarına 4721 sayılı kanunun uygulanacağını hükme bağlanmıştır.

Türk Medeni Kanununun 337. maddesi uyarınca evlilik dışı ilişkiden doğan çocuğun velayeti anaya ait ise de Kanun koyucu, babalık davasında ananın her zaman çocuğun yararına davranmayacağı ilkesinden hareket ederek küçük için hemen kayyım tayin edilmesini ( MK. md.426/1 )ve davanın Cumhuriyet Savcısına, Hazineye; ana tarafından açılmışsa kayyıma; kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbarını ( TMK. md.301/3 )ve böylece çocuğun yararının korunmasını öngörmüştür.

Davada küçük kayyım tarafından temsil edilmiştir.

Yukarıda açıklanan kural çerçevesinde davanın Cumhuriyet Savcısı ile Hazineye ihbar ( HUMK. Md. 49 )edilmeden, katılmasına imkan hazırlanmadan, gösterdiği takdirde delilleri de toplanmadan eksik tahkikatle hüküm verilmesi doğru değildir.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre sair hususların incelenmesine yer olmadığına temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine 24.12.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/449
K. 2004/934
T. 26.1.2004
• SOYBAĞININ REDDİ ( Mahkemece Küçüğe Kayyım Tayin Ettirilmesi Husumetin Kayyıma Yöneltilmesi Delillerinin Toplanılması Sonucu Uyarınca Karar Verilmesi Gereği )
• KAYYIM TAYİNİ ( Soybağının Reddi - Mahkemece Küçüğe Kayyım Tayin Ettirilmesi Husumetin Kayyıma Yöneltilmesi Delillerinin Toplanılması Sonucu Uyarınca Karar Verilmesi Gereği )
• HUSUMET ( Soybağının Reddi - Mahkemece Küçüğe Kayyım Tayin Ettirilmesi Husumetin Kayyıma Yöneltilmesi Delillerinin Toplanılması Sonucu Uyarınca Karar Verilmesi Gereği )
4721/m. 286, 426/2
ÖZET : Kocanın soybağının reddi davası açarak babalık karinesinin çürütebileceği, bu davanın ana ve çocuğa karşı açılacağını hükme bağlamıştır. Mahkemece küçüğe kayyım tayin ettirilmesi, husumetin kayyıma yöneltilmesi, gösterdiği takdirde delillerinin toplanılması, delillerin birlikte değerlendirilmesi ve sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : 1-Medeni Kanunun 286. maddesi; kocanın soybağının reddi davası açarak babalık karinesinin çürütebileceğini, bu davanın ana ve çocuğa karşı açılacağını hükme bağlamıştır. Davacı, küçük Gençay'ın kendisinden olmadığını soybağının reddine karar verilmesini istemiştir. Gençay 4.2.2001 doğumludur. Yasal temsilcisi annesinin menfaati ile kendi menfaati çelişki içerisindedir. ( MK. md. 426/2 ) Mahkemece Gençay'a kayyım tayin ettirilmesi, husumetin kayyıma yöneltilmesi, gösterdiği takdirde delillerinin toplanılması, delillerin birlikte değerlendirilmesi ve sonucu uyarınca karar verilmesi gerekir. Eksik hasımla işin esasının incelenmesi ve yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

2-4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4/1 maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabından ( MK. md. 118-494 ) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesinde bakılacağını, geçici l. maddesi de; sonuçlanmamış davaların yetkili ve görevli aile mahkemesine devredileceğini hükme bağlamıştır. Karar bozulmakla sonuçlanmamış hale gelmiştir. Bu açıklama karşısında işin görev yönünün de düşünülmesi zorunludur.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün l. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre de diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 26.01.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/2185
K. 2004/3013
T. 10.3.2004
• BABALIK DAVASI ( Evliliği Sırasında Doğan Çocuk - Baba Tarafından Soybağı Reddedilmeden Anne Tarafından Veli Sıfatıyla Açılamayacağı )
• EVLİLİK SIRASINDA DOĞAN ÇOCUK ( Baba Tarafından Soybağı Reddedilmeden Anne Tarafından Veli Sıfatıyla Babalık Davası Açılamayacağı )
• SOYBAĞININ REDDİ ( Evliliği Sırasında Doğan Çocuk - Baba Tarafından Reddedilmeden Anne Tarafından Veli Sıfatıyla Babalık Davası Açılamayacağı )
4721/m. 285
ÖZET : Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içerisinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu durum karşısında babalık davasının, baba tarafından soybağı reddedilmeden, anne tarafından veli sıfatıyla açılması olanaklı değildir. Mahkemece, baba tarafından soybağının reddedildiğine ilişkin karar getirmek üzere davacıya önel verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : İddiaya göre küçük S. davacının Günter S. isimli şahısla evliliği sırasında dünyaya gelmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 285. maddesi gereğince evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içerisinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu durum karşısında davanın baba tarafından soybağı reddedilmeden anne tarafından veli sıfatıyla açılması olanaklı değildir. Mahkemece bu konuda karar getirmek üzere davacıya önel verilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma kapsamına göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 10.03.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/1988
K. 2004/3092
T. 11.3.2004
• NESEBİN REDDİ DAVASI ( İğfal Nedeniyle Durumun Geç Öğrenilmesi Halinde Dava Süresi )
• İĞFAL NEDENİYLE GEÇ ÖĞRENME ( Nesebin Reddi Davasında Hak Düşürücü Süreye Etkisi )
• SÜRE ( Nesebin Reddi Davasında - İğfal Nedeniyle Çocuğun Babası Olmadığını Geç Öğrenmenin Süreye Etkisi )
• EVLİLİK İÇİNDE DOĞAN ÇOCUĞUN SOYBAĞININ REDDİ ( Davacı Babanın İğfal Nedeniyle Durumu Geç Öğrenmiş Olmasının Dava Süresine Etkisi )
• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRENİN HESAPLANMASI USULÜ ( Nesebin Reddi Davasında - İğfal Nedeniyle Geç Öğrenmenin Süreye Etkisi )
743/m.246
4721/m.298
4722/m.20
ÖZET : Soybağı kamu düzeni ile ilgilidir. Aile bireyleri arasında güvenli bir ilişkinin kurulması için hükmün doğrular üzerine oturması gerekmektedir. Verilecek kararlar taraflar kadar gelecek nesillere de etki yapacak niteliktedir. Tıp ve genetik bilimi ilerlemiştir. Yapılan incelemeler sonucu kocanın baba olabileceği %99.99, baba olamayacağı ise %100 oranında belirlenebilmektedir. Çocuğun davacıdan olmadığı Adli Tıp Kurumu raporu ile sabittir. Anne ( davalı ) bu durumu 6 sene dokuz ay gizlemiştir. Nitekim 16.6.1989 günlü dilekçesinde ve aynı günlü duruşmada davacının baba olmadığını kabul etmiştir. Koca ( iğfal edilmiştir ) kandırılmıştır. 743 Sayılı Medeni Kanunun 246. maddesindeki iğfal ( kandırma ) halinin, yeni Medeni Kanunun 298. maddesindeki haklı sebep içerisine gireceği sonucuna ulaşılmıştır. 4722 Sayılı Yasanın 20. maddesi, Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin Türk Kanunu Medenisi hükümlerine tabii olmaya devam edeceğini ancak söz konusu sürelerin Türk Medeni Kanununun belirlediği süreden uzun ise bu kanunun yürürlüğe girmesinden sonra, bu kanunda belirtilen sürenin geçmesi ile dolmuş olacağını hükme bağlamıştır. Maddi hadiseler 743 Sayılı Medeni Kanun zamanında gerçekleşmiştir. Sözü edilen kanun daha kısa süreli hak düşürücü süre kabul ettiğine göre bir aylık sürenin uygulanması gerekir. Ancak bir aylık hak düşürücü sürede geçmeden dava açılmıştır. Mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken, süresinde açılmadığından söz edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

KARAR : Davacı 27.4.1998 tarihli dilekçesinde; evlilik birliği içersinde dünyaya gelen 5.7.1981 doğumlu Ali'nin soybağının reddine karar verilmesini, ayrıca mahkemenin verdiği yetki belgesine dayanarak da küçüğün babasının Mustafa olduğunu ileri sürüp, babalığın belirlenmesine de karar verilmesini istemiştir. Dosyalar birleştirilmiş ve her iki davanın da reddine karar verilmiştir.

1-Çocuk ile ana arasındaki soybağı doğumla, baba arasındaki soybağı ise; ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmü ile kurulur ( MK.m.282 ). Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içersinde doğan çocuğun babası kocadır ( MK.m.285 ). Koca soybağının reddi davası açarak babalık karinesini çürütebilir. Bu dava anaya ve çocuğa karşı açılır ( MK.m.286 ). Çocuk evlilik içersinde ana rahmine düşmüş ise kocanın baba olmadığını isbat etmesi gerekir. ( MKm.287 ) Koca bu davayı doğumu ve baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde doğumdan başlayarak beş yıl içinde açması gerekir. Gecikme haklı sebebe dayanıyorsa, bir yıllık sürenin sebebin ortadan kalktığı tarihten başlaması gerekir. ( MK.m.284 )

Çocuk ile baba arasındaki soybağının mahkemece belirlemesini ana ve çocuk isteyebilir. ( MK.m.39 ) Babalık davası, çocuğun doğumundan önce veya sonra açılabilir. Çocuk ile başka erkek arasında soybağı ilişkisi varsa maddede öngörülen bir yıllık hak düşürücü süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihten işlemeye başlar. ( MK.m.303 )

Davacı ile Huriye 9.6.1973'te evlenmiş 11.9.1981'de boşanmışlardır. Soybağının reddi istenilen Ali evlilik içersinde 5.7.1981'de dünyaya gelmiştir. Soybağı reddedilip kesinleşmediği sürece babalık davası dinlenemez. ( MK.m.282-303 ) Bu açıklama karşısında temyiz incelemesi, münhasıran soybağının reddine yönelik hükme ilişkin olarak yapılmıştır.

2-743 Sayılı Medeni Kanun ( MK.m.242,246 ) soybağının reddi konusunda üç ayrı süre öngörmüştür. Bunlardan birincisi; doğumu öğrenmesinden, diğeri çocuğu tanımak ve reddetmek hususunda kandırıldığının ( iğfal edildiğinin ) kanıtlanması halinde iğfal tarihinden ve ayrıca haklı bir sebeple süresinde ret davası açamamış ise haklı sebeple ortadan kalktığı tarihten başlar ve bu süre de bir aydır.

Yeni Medeni Kanunumuz ( MK.298 ) bu üç süreyi ikiye indirmiştir. Koca doğumu ve baba olmadığını öğrendiği tarihten itibaren bir yıl, herhalde beş yıl ve ayrıca gecikme haklı sebebe dayanıyorsa bir yıllık sürenin sebebin ortadan kalktığı tarihten başlayacağı öngörülmüştür.

Yeni Medeni Kanunumuzda davacının karısı veya üçüncü kişi tarafından kandırılması ( iğfal edilmesi ) halinde sürenin hangi tarihte başlayacağı konusunda açıklık bulmamaktadır.

Soybağı kamu düzeni ile ilgilidir. Aile bireyleri arasında güvenli bir ilişkinin kurulması için hükmün doğrular üzerine oturması gerekmektedir. Verilecek kararlar taraflar kadar gelecek nesillere de etki yapacak niteliktedir. Tıp ve genetik bilimi ilerlemiştir. Yapılan incelemeler sonucu kocanın baba olabileceği %99.99, baba olamayacağı ise %100 oranında belirlenebilmektedir.

Ali'nin davacıdan olmadığı Adli Tıp Kurumunun raporu ile sabittir. Anne ( davalı ) bu durumu 6 sene dokuz ay gizlemiştir. Nitekim 16.6.1989 günlü dilekçesinde ve aynı günlü duruşmada davacının baba olmadığını kabul etmiştir. Koca ( iğfal edilmiştir ) kandırılmıştır. 743 Sayılı Medeni Kanunun 246. maddesindeki iğfal ( kandırma ) hali, yeni Medeni Kanunun 298. maddesindeki haklı sebep içersine gireceği sonucuna ulaşılmıştır.

4722 Sayılı Yasanın 20. maddesi, Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girmesinden önce işlemeye başlamış bulunan hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin Türk Kanunu Medenisi hükümlerine tabii olmaya devam edeceğini ancak söz konusu sürelerin Türk Medeni Kanununun belirlediği süreden uzun ise bu kanunun yürürlüğe girmesinden sonra, bu kanunda belirtilen sürenin geçmesi ile dolmuş olacağını hükme bağlamıştır. Maddi hadiseler 743 Sayılı Medeni Kanun zamanında gerçekleşmiştir. Sözü edilen kanunun daha kısa süreli hak düşürücü süre kabul ettiğine göre bir aylık sürenin uygulanması gerekir. Ancak bir aylık hak düşürücü sürede geçmeden dava açılmıştır.

Mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken, süresinde açılmadığından söz edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple soybağının reddi yönünden BOZULMASINA, kararın babalık davasına ilişkin bölümünün ise bozma sebebine göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 11.03.2004 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

MUHALEFET ŞERHİ :

4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisinden farklı olarak kocanın beş yıllık süre geçtikten sonra, bir yıllık süre henüz dolmamış yahut işlemeye başlamamış olsa bile, soybağının reddi davası açamayacağı hükmünü getirmiştir. Dava açmadaki gecikmenin haklı bir nedene dayanması halinde ise, bir yıllık hak düşürücü süre, bu nedenin ortadan kalktığı tarihten itibaren başlayacaktır. O halde dava açmadaki gecikmenin haklı nedene dayandığını koca tarafından kanıtlanması gerekmektedir.

Taraflar 9.6.1973 tarihinde evlenmişler, 11.9.1981 tarihinde boşanmışlar, soybağının reddi istenen Ali evlilik içinde 5.7.1981 tarihinde doğmuştur. Bu dava ise doğumdan itibaren 16 yıl 9 ay 11 gün sonra 27.4.1998 tarihinde açılmıştır.

Davacı dava açmadaki gecikmenin haklı nedene dayandığını kanıtlayamamıştır. Ali'nin davacıdan olmadığına ilişkin Adli Tıp Kurumu raporu başlı başına gecikmenin haklı nedene dayandığını göstermez.

Gerçekleşen bu durum karşısında, kararın onanması gerekir düşüncesiyle sayın çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.

Üye Üye

Necati Söz A.Vehbi Aksoy

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/1318
K. 2004/2253
T. 26.2.2004
• BABALIK DAVASI ( Annenin Vekili Olan Avukatın Aynı Zamanda Çocuğa Kayyım Olarak Atanması - Avukatlık Kanunu'na Aykırılığı )
• KAYYIM TAYİNİ ( Annenin Vekili Olan Avukatın Aynı Zamanda Çocuğa/Babalık Davası - Avukatlık Kanunu'na Aykırılığı )
• AVUKATIN ANNENİN VEKİLİ OLMASI VE ÇOCUĞA KAYYIM OLARAK ATANMASI ( Babalık Davası - Avukatlık Kanunu'na Aykırılığı )
1136/m.38
4721/m.426/2
ÖZET : Anne ve çocuk tarafından açılan babalık davasında annenin vekili olan avukatın aynı zamanda çocuğa kayyım olarak atanması, Avukatlık Kanunu'na aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Babalık davasında, ana ile çocuk arasında her zaman yarar çatışması ihtimali bulunduğundan, kanun koyucu, çocuğa kayyım tayinini ( TMK.426/2 ) zorunlu tutmuştur.

Dava, ana ve çocuk tarafından birlikte açılmıştır. Çocuğa, davadan önce 21.8.2002 tarihli 2002/271-257 sayılı kararla kayyım atanmış, kayyımın çocuğu temsilen tayin ettiği avukat Ç.A., aynı zamanda ananın da vekili olarak davayı açmış ve takip etmiştir. Böylece ana ve çocuk davada aynı avukat tarafından temsil edilmişlerdir. Avukatlık Kanunu'nun 38/b maddesi gereğince davacı anne ile çocuğun menfaatleri çatıştığından aynı vekille temsil edilmeleri mümkün değildir. Bu yön gözetilmeden hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/7028
K. 2003/9443
T. 24.6.2003
• NÜFUS KAYDININ DÜZELTİLMESİ DAVASI ( Davacının Babasının İsminin Yanlış Olduğundan Bahisle Yanlış Kaydın Düzeltilmesini İstemesi )
• SOYBAĞININ REDDİ ( 743 Sayılı Medeni Kanunda Çocuğa Soybağının Reddi İmkanı Verilmemesi Bu Hakkın 4721 Sayılı Kanunla Getirilmesi )
• BABALIK DAVASI ( 4721 Sayılı Kanunla Çocuğa Soybağının Reddi İmkanı Verildiğinden Süresinde Açılan Dava Nedeniyle Öncelikle Bunun Daha Sonra da Babalıkla İlgili Talebin İncelenmesi )
4722/m.12
ÖZET : 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinde çocuğa soybağının reddi imkanı verilmemiş, bu hak 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Kanunun 286. maddesi ile getirilmiştir. Dava çocuğa bu hakkın tanınmasından itibaren bir yıllık süre geçmeden 17.9.2002'de açıldığına göre önce soybağının reddi daha sonra da babalıkla ilgili talebin incelenmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı; babasının Satılmış olmayıp, Çubuk 8. hanede kayıtlı Selahattin olduğunu ileri sürerek yanlış kaydın düzeltilmesini istemiştir.

Çocuk ile ana arasındaki soybağı doğumla kurulur. Baba ile aradaki soybağı ise babanın anayla evlenmesi, tanıma veya hakim kararı ile gerçekleşir ( M.K. md. 282 ). Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içersinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu soybağının karinesidir ( M.K. md. 258 ). Koca soybağının reddi davasını açarak karinenin aksini isbat edebilir. Çocukta bu dava hakkına haizdir ( M.K. md. 286 ).

Davacının babası görülen Satılmış ile annesi Suna 2.3.1939'da evlenmişlerdir. Davacı Yusuf bu evlilik içersinde 1.1.1946'da dünyaya gelmiştir. Suna'nın baba olduğu iddia edilen Selahattin ile evliliği yoktur. Davacı ( Yusuf ) babasının Satılmış olmadığı, Selahattin olduğunu ileri sürdüğüne göre, önce Satılmış'tan olmadığı tesbit edilip ( soybağı reddedilip ) daha sonra da babalığın isbatı gerekmektedir.

743 sayılı Türk Kanunu Medenisinde çocuğa soybağının reddi imkanı verilmemiş, bu hak 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Kanunun 286. maddesi ile getirilmiştir. Dava çocuğa bu hakkın tanınmasından itibaren bir yıllık süre geçmeden 17.9.2002'de açıldığına göre önce soybağının reddi daha sonra da babalıkla ilgili talebin incelenmesi gerekir ( 4722 S.K. md. 12 ).

Bu yön gözetilmeden, Satılmış ve Suna mirasçılarından Behice ve Ataman davaya dahil edilmeden, babalık davası yönünden dava hazineye ihbar edilmeden eksik araştırma ile yazılı gerekçe ile davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, oybirliğiyle karar verildi. 24.06.2003.

[Gökhan Kartal]

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/15804
K. 2005/1735
T. 10.2.2005
• BABALIK DAVASI ( Kamu Düzeni İle İlgili Olduğu/Davalının Davayı Kabul Etmesinin Hukuki Sonuç Doğurmayacağı - Mahkemece Taraf Delillerin Toplanması Kan ve Genetik Bulgular Yönünden Resen İnceleme Yapılması Gereği )
• DAVAYI KABULUN HUKUKİ SONUÇ DOĞURMAMASI ( Babalık Davası/Mahkemece Taraf Delillerin Toplanması Kan ve Genetik Bulgular Yönünden Resen İnceleme Yapılması Gereği - Kamu Düzeni İle İlgili Dava )
• KAMU DÜZENİ İLE İLGİLİ DAVA ( Babalık Davası/Davalının Davayı Kabul Etmesinin Hukuki Sonuç Doğurmayacağı - Mahkemece Taraf Delillerin Toplanması Kan ve Genetik Bulgular Yönünden Resen İnceleme Yapılması Gereği )
4721/m. 301
1086/m. 95/2
ÖZET : Babalık davası kamu düzeni ile ilgili olduğundan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 95/2. maddesi hükmüne göre davalının davayı kabul etmesi hukuki sonuç doğurmamaktadır. Mahkemece taraflardan delillerin sorulup toplanması, kan ve genetik bulgular yönünden kendiliğinden inceleme yapılması gerekirken bu hususunda gözardı edilmesi doğru bulunmamıştır.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dava niteliği itibarıyla babalığın tesbitine ilişkindir.

4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 301. maddesinin son fıkrasında yer alan "Babalık davası Cumhuriyet Savcısına ve Hazineye; dava ana tarafından açılmışsa kayyıma, kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbar edilir" hükmü uyarınca ana tarafından açılan davanın kayyıma ihbar edilmemesi, küçüğün kayyımı yok ise, kayyım atanmadan davanın sonuçlandırılması usul ve yasaya aykırıdır.

Diğer taraftan babalık davası kamu düzeni ile ilgili olduğundan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 95/2. maddesi hükmüne göre davalının davayı kabul etmesi hukuki sonuç doğurmamaktadır. Mahkemece taraflardan delillerin sorulup toplanması, kan ve genetik bulgular yönünden kendiliğinden inceleme yapılması gerekirken bu hususunda gözardı edilmesi doğru bulunmamıştır.

SONUÇ : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.