Doğan HIZLAN
dhizlan@hurriyet.com.tr

Bilge bir hukukçu: Halit Çelenk


BAZI kişiler var ki, adları bir meslekle özdeşleşmiştir.İşte Halit Çelenk bu örnek listenin başında gelir. Türkiye’de hukukun, adaletin serüveninin her aşamasında, onun emeği, direnci, onurlu davranışı vardır.

Rona Aybay-Ümit Altaş’ın hazırladıkları Yaşamda ve Yargıda Devrimci Duruş HALİT ÇELENK (*) kitabını okumalısınız.

Türkiye’de bir hukuk adamının, bir avukatın, doğru bildiğini savunduğu, yasaların doğru uygulanmasını istediği için, savunma sandalyesinden sanık sandalyesine oturduğunu/oturtulduğunu öğrenince, geçmişteki cezalara, idamlara, yargılanmalara daha bilinçli bakma niteliğini kazanacaksınız.

1921 yılında Antakya’da doğan Halit Çelenk, bugün de hak bildiği yolda yürüyor, meydanlara gidiyor, anma günlerinde herkesten önce orada oluyor.

Rona Aybay kitabın başında yer alan Sunuş ve Teşekkür’de, bir Halit Çelenk portresi çiziyor:

"Halit Çelenk’in meslek yaşamının en yoğun yıllarını yaşadığı dönem, Türkiye’nin çok şiddetli toplumsal depremlerden ve siyasal çalkantılardan geçtiği bir dönem. İşte bu ortamlarda, Halit Bey’in hukuk, demokrasi ve insan hakları savunucusu olarak üstlendiği görevlerin çetinliği daha bir belirginleşiyor.

Hele olağanüstü dönemlerde ortaya çıkan türlü kaypaklıklar, ihanetler, ahmaklıklar, döneklikler düşünülürse, Halit Bey’in sağlam kişiliği, insanın gözünde anıtlaşıyor; içimizi aydınlatan bir umut, gelecek kuşaklara övünçle göstereceğimiz saygın bir örnek oluşturuyor."

HALİT ÇELENK bakın ne diyor:

"Ben bir savunmanım. Güzel insanları savundum. Kendilerini tüm insanlığa adayanlara bir yaşam vermek çok mu?"

Ümit Altaş’ın Halit Çelenk’le yaptığı söyleşiden çok dersler çıkarırsınız. Toplumdaki kolay suçlamaların, kara çalmaların karşısına koyacağınız tek caydırıcı kavram, adalettir. O, Samsun’da avukatlık yaparken ilk siyasi nitelikteki davada komünizm propagandası yapmakla suçlanan Ahmet Özparlak ve Şevket Özparlak’ın beraatlarini sağlamıştır.

Eşi Şekibe Çelenk, Yarın Yanağından Gayrı... yazısında örnek bir saptamada bulunuyor:

"Evlilikte sevgiyi ve inancı beraber yaşamak gibi çoğu kişinin tatmadığı bir ayrıcalığımız oldu."

Halit Çelenk de ona gönderdiği fotoğrafın arkasına Cemil Meriç’ten dizeler yazıyor:

"Ermin kürkler içinde / Baudelaire’den mısralar mırıldanan / Bir kadın yerine.../ Kafası kafamıza denk,/ Etiyle iskeletiyle dişi / Gözleri ve gönlüyle melek / Bir kadın yaşıyor mabedinde ülkümüzün..."

Adalet Ağaoğlu, İlhan Selçuk, Aydın Aybay, Fakir Baykurt, Ataol Behramoğlu’nun yazılarını da okuyunca hukukçular dışında, ona gösterilen sevgi ve saygıyı da göreceksiniz.

* * *

KİTABIN sonunda Çelenk’in yapıtlarının bibliyografyasını bulacaksınız. DVD’de onun konuşmasını seyredin ve dinleyin.



(*) Yaşamda ve Yargıda Devrimci Duruş, Hazırlayanlar: Rona Aybay-Ümit Altaş, Çınar Yayınları.