Kesin mehil

[Hakan65]

Boşanma davamda hakim tanık listesi verilmesi için kesin mehil verdi. Verilen kesin süre içinde tanık listemi beyan ettim.Müteakip duruşmada hakim tanıklarımın dinlenmesi için gerekli masraf ın yatırılması için 10 gün süre verdi.Ben bir dalgınlık sonucu bu süre içinde masrafı yatırmadım.Duruşma günüme ise 8 gün var.Duruşmada tanıklarımı hazır bulundurmam ve dinlenmesini talep etsem kabul edilirmi?Kesin mehilin amacı davayı bir an önce sonuçlandırmak ve gecıkmesini önlemek ise burada bir gecikmeye mahal vermiş değilim.Ayrıca yargıtay hukuk genel kurulunun bir kararını da dikkatinize sunuyorum:

T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 1992/2-131

K. 1992/240

T. 15.4.1992

#8226; TANIKLARIN DİNLENİLMESİ ZORUNLULUĞU ( Tanık Yolluklarının Yatırılmaması - Birdahaki Oturumda Tanıkların Hazır Edilmesi )

#8226; FUZULİ TALİKE SEBEBİYET ( Kesin Mehilin Gereğinin Yerine Getirilmemesi )

#8226; KESİN MEHİLİN YERİNE GETİRİLMEMESİ ( Tanık Yolluklarının Yatırılmaması - Birdahaki Oturumda Tanıkların Hazır Edilmesi )

#8226; SAVUNMAYI KISITLAMAK ( Tanıkları Dinlemeden Karar Vermek )

#8226; TANIKLAR İÇİN GİDER YATIRILMAMASI OTURUMDA HAZIR BULUNDURULMALARI ( Dinlenilme Zorunluluğu )

1086/m.163, 414


ÖZET : Davacı, tanıkları adına davetiye gideri ve yolluklarının yatırılması için, mahkemece verilen kesin mehil gereğini yerine getirmemiş ise de, bu mehilin verildiği oturumu takip eden oturum gününde dinlenmesini istediği tanıklarını hazır etmiştir. Bu durumda tanıkların dinlenmesi icap eder.
DAVA : Taraflar arasındaki "eşya alacağı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ( Bakırköy Yedinci Asliye Hukuk Mahkemesi )nce davanın kısmen reddine dair verilen 7.12.1990 gün ve 67-859 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay İkinci Hukuk Dairesi'nin 13.5.1991 gün ve 4785-7864 sayılı ilamı ile; ( ..Kesin mehil, daha önce isimleri verilen tanıkların fuzuli talike sebebiyet verilmeden ücretlerinin ve tebligat giderlerinin yatırılarak takip eden celsede dinlenmelerine matuftur. Davalı kesin mehil içinde ücretleri yatırmamasına rağmen, takip eden celsede tanıkları hazır bulundurmak suretiyle davanın uzamasına sebebiyet vermemiştir. Öyle ise Mahkemece yapılacak iş, hazır bulundurulan ve daha önce isimleri mahkemeye bildirilen tanıkların dinlenerek, tüm delilleri birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Aksi düşünce ile davalı tanıklarının dinlenmeden karar verilmesi savunmayı kısıtlayan usul hatasıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden: Davacı vekili.

KARAR : Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Yerel Mahkeme ile Özel Daire arasındaki uyuşmazlık, davacının iddiasını kanıtlamak üzere gösterdiği tanıklarının davetiye giderleri ile yolluklarının yatırılması için mahkemece verilen kesin önele uymaması ancak, tanıklarını beraberinde duruşmaya getirip hazır bulundurması halinde bunların dinlenip dinlenmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
HUMK.nun 163. maddesinde, kanunun tayin ettiği müddetlerin kesin olduğu vurgulandıktan sonra bu müddetlerde yapılması lazım olan muamele yapılmazsa o hak sakıt olur. Hakim tayin ettiği müddetin kesin olduğuna da karar verebilir hükmüne yer verilmiştir. 414. maddesinde de, iki taraftan her birinin, dinlenmesini talep eylediği şahidin dinlenmesi için gerekli muamelenin masraflarını ve buna yetecek bedeli muhakeme veznesine yatırmaya mecbur olduğu hükme bağlanmıştır. Bütün bu düzenlemelerde güdülen asıl amaç, davaların uzun süre elde kalmasını önlemek ve muhakeme aşamasında verilen ara kararlarının ciddiyet ve özenle yerine getirilmesini sağlamaktır.
Somut olayda davacı, her ne kadar tanıkları adına davetiye gideri ve yolluklarının yatırılması için mahkemece verilen kesin önel gereğini yerine getirmemiş ise de, bu önelin verildiği oturumu takip eden oturum gününde evvelce mahkemeye verdiği dilekçede hangi konularda bilgileri olduğunu belirterek dinlenmesini istediği tanıklarını hazır etmiştir. Bu durumda tanıkların dinlenmesi icap eder. Nitekim doktrinde de baskın görüş, taraf kesin süre içerisinde davetiye giderlerini yatırmamakla beraber, tanığı beraberinde mahkemeye getirmişse, o zaman kesin sürenin gereğini yerine getirmiş sayılacağı, tanık dinletmekten vazgeçmiş sayılmayacağı, tanığın dinlenmesi gerekeceği yolundadır ( Prof. Baki Kuru, HUMK., 4. Baskı, Cilt: 2, Sayfa 1787 ).
Yargısal kararlar da doktirindeki görüşe paralel bulunmaktadır ( HGK.nun 29.11.1974 gün, 834-1278 sayılı kararı ).
Bu durumda, tanıkların dinlenmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gereğine işaret eden ve Hukuk Genel Kurulu'nca da aynen benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi doğru değildir. O halde usul ve yasaya aykırı bulunan direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince ( BOZULMASINA ), istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 15.4.1992 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
---------------------------------------------------------
Değerli avukatlarımızın düşüncelerini bekliyor saygılarımı sunuyorum.

[cognis]

Tanıklara davetiye çıkarılması için gerekli masraf olan miktarın yatırılmasının amacı tanıkların duruşma gününde mahkemede bulunmalarını sağlamaktır. Üstelik size verilen kesin mehil tanık
listenizi sunmanız içindir. Siz bu kesin mehilde tanık listenizi mah-
kemeye sunmuşsunuz. Eğer ki gerçekten mahkemeyi uzatmak
amacında hareket etmiyor iseniz, tanıklarınızı duruşma gün ve
saatinde hazır eder ve mahkemeden dinlenmelerini talep edebilirsiniz.
Eğer hazır etmez iseniz mahkemeden tekrar bir mehil istemeniz gerekir.
Bu kere mahkeme tanıklara çıkarılacak davetiyelerin masrafının tara-
fınızdan yatırılması için size ubüyük ihtimal ile tekrar kesin mehil verecektir. Yargıtay ilamını incelediğinizde somut olayda her nekadar
kesin mehle uyulmamış ise de uymayan taraf kesin mehle konu işlemi
yine de yerine getirmiştir. Zira tanıklarını duruşma gün ve saatinde
hazır etmiştir. Amaç tanıkların dinlenmesi olduğuna göre mahkemenin bu yönde hareket etmesi gerekliliği vurgulanmaktadır.