Hiç evinizde Saatli Maarif Takvimi oldu mu? Bir çoğumuzun evinde -şimdi olmasa da- eskiden mutlaka olmuştur bu takvimlerden. Ben hayal meyal hatırlıyorum çocukluğumda duvarımızda bir müddet için böyle bir takvimin olduğunu. Üzerindeki yazıların bazılarını çok anlamasam da büyük bir keyifle okurdum. Hicri takvime göre tarih, günün uzaması, güneşin doğuş saatleri, bir kutu içinde namaz vakitleri, tarihte o gün, özlü sözler, şiirler, kocakarı soğukları başladı, birinci cemre ikinci cemre düştü tarzında iklimler hakkında bilgiler, yemek listesi. Büyük anneannem en çok bu yemek listesini severdi. Her gün ne yemek yapsam diye düşünmektense buraya bakmayı çok severdi. Bugünün yemeği: Terbiyeli köfte, zeytinyağlı pırasa, mevsim salatası, kadayıf!

O zamanlar ihtiyaç duyulan bilgiler bunlarmış demek. Saatli Maarif Takvimi'ni kullanan kadınların şimdiki gibi işe gitmesine, işten sonra ailesiyle, eviyle ilgilenmesine, bilgisayar karşısında saatler geçirmesine, spor yapmasına, kültürel aktivitelerde bulunmasına, toplantılara katılmasına, internetten e-postalarını kontrol etmesine, hobilerine vakit ayırmasına pek gerek yokmuş. O zamanlar için Saatli Maarif Takvimi bir kadının tüm ihtiyacını karşılıyormuş.

1860 yılında Hacı Kasım Efendi'nin basıp satmaya başladığı takvim, bugün 146 yaşında ve hala basılıp satılıyor. Fakat artık pek çoğumuzun ihtiyacına cevap vermiyor ve hafızalarımızda hoş bir anı olarak yer alıyor. Okumuş, iş güç sahibi kişiler olarak bizler tam bu bilgilere ihtiyaç duymasakta buna benzer başka bilgilerin ihtiyacı içindeyiz bugün. Peki günümüzde bu takvimlerden birer tane masalarımızda olmadığına göre ne yapıyoruz? Bu takvimlere çok benzeyen başka şeyler kullanıyoruz hem de hiç ama hiç farkında olmadan: Kişiselleştirilmiş Masaüstü Uygulamaları.

Google Desktop, Yahoo My Page, Netvibes vb. Bir çoğumuz bu uygulamaların birini veya bir kaçını kendimize uygun olarak kişiselleştirerek ihtiyacımız olan bilgileri tek bir yerde topluyor ve farkında olmadan kendi Elektronik Saatli Maarif Takvimimizi oluşturuyoruz. Emaillerimiz, haberler, okuduğumuz blogların feed'leri, günün sözü, günün fıkrası, dünya saatleri, finans bilgileri, haberler, fotoğraflarımız, hava durumu, not defteri, yemek tarifleri, ipuçları. Bu açıdan bakıldığında bu uygulamaların Saatli Maarif Takvimi'nden pek de farkı yok değil mi? İhtiyaçlarımız değişmiş olsa da günümüz teknolojisiyle bunları tatmin etmemiz mümkün.