Mirasın Zaman Aşımı ve Malların Takibi

[aerotech]

Merhabalar,
Konuyu şöyle açıklamak istiyorum. Dedem 1998 yılında vefat etti. O sırada erkek çocuklar bir şekilde gerek 3.şahıslar kullanarak gerek dedemin mal alımlarında direkt kendi üstlerine alarak oldukça yüklü miktarları kendi üzerlerine geçirdiler. Bizim hala yeni öğrendiğimiz mallar ortaya çıkmakta bir çoğunun nasıl dayılarımın üzerine geçtiğini bilmemekteyiz. 2 adet sorum var.
1) Bizim hala dava açma hakkımız var mı? 22 yıl olmuş.
2) Bu malların takibini nasıl yapabiliriz?

Buna ek olarak da bize yardımcı olabilecek bir miras avukatı önerebilir misiniz?

Yardımlarınız için çok teşekkür eder bu sıkıntılı günlerde sağlık dilerim.

[Erdoğan Kırcalı]

Medeni Kanun'un ilgili maddesi aşağıdaki şekilde:

'' III. Hak düşürücü süreler
Madde 559- İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak
sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin,
diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli
olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer ''

[aerotech]

Cevabınız için teşekkür ederiim. Kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren terimini nasıl yorumlamam gerekiyor. Biz malların 3. şahıslar aracılığıyla geçirildiğini yeni idrak etmeğe başladık. 20 yılı geçmiş açabilir miyiz?

[Erdoğan Kırcalı]

Sizin değerlendirmeniz gereken '' her halde '' kısmı olmalı.

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

Erdoğan Kırcalı Beyin bahsettiği durum "ölüme bağlı tasarruflar"ın iptali için dava açma süresidir.
Ölüme bağlı tasarruflar vasiyetname ve miras sözleşmesidir. Sizin durumunuzda bir vasiyetname bulunduğuna dair bilgi vermemişsiniz.

Bu durumda iki durum daha olmuş olabilir:
1- Dedeniz vefatından önce anne ve/veya teyze(ler)inizden mal kaçırmak amacıyla mallarının tamamını veya bir kısmını dayı(lar)ınızın üzerine geçirmiş veya daha sonra onlara geçirmek üzere üçüncü kişilere devretmişse, muvazaaalı işlem söz konusudur.

Muris muvazaası davasında zamanaşımı ve hak düşürücü süre olmayıp; muvazaayı öğrenen taraf hiçbir süre ile kısıtlı olmaksızın dava açabilir.

2- Diğer durum ise, mallarının tamamını veya bir kısmını dayı(lar)ınıza yaşarken bağışlamış olması durumudur. Bu durum anne ve teyzelerinizin saklı payını ihlal ediyorsa, miras payları için değil, miras paylarının yarısı olan saklı pay için dava açılabilir. Ancak bunda da hak düşürücü süre dolmuş görünüyor:
Madde 571- Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer.
Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar.
Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir.


Sizin, şartları oluşmuşsa muris muvazaası nedeniyle tapu iptali davası açmanız gerekiyor. Ama 22 yıl önce, hatta dedeniz ölmeden önce yaptığı işlemleri tespit edip davanızı ispatlamak epey uğraştırıcı olacak.

- - - Güncellendi - - -

Olay 3 şekilde gerçekleşmiş olabilir.

Dedenizin bir oğlu, iki kızı olduğunu kabul edelim.

Bir vasiyetname yapıp tüm mallarını veya mallarının önemli bir kısmını dayınıza bırakmış olabilir.

1- Bu vasiyetname hazırlanırken şekil şartları eksiksiz yerine getirilmiş mi? (iki şahit kanundaki şartları sağlıyor mu? Mirasbırakanın akıl sağlığı yerinde mi? Aldatma, yanılma, korkutma halleri var mı?) Getirilmediyse, vasiyetnamenin iptali davası açılabilir. Bu Erdoğan Kırcalı beyin bahsettiği durum.

2- Bu vasiyetname şekil bakımından doğru ama annenize ve/veya teyzenize saklı payından daha az mal bırakılmış olabilir. Her çocuğun miras payı 1/3, saklı payı 1/6. Bir çocuk 1/6'dan az almışsa, 1/3'ten çok alan(lar)a karşı saklı pay talepli tenkis davası açacak. Yani dayınıza toplamda 2/3'ten fazla yer kalmışsa, tenkis davası açılabilir. Ancak, TMK 571'e göre hak düşürücü süre dolmuş.

3- a) Dedeniz mallarını sağken dayınıza bağışlamış (iradesiyle uyumlu gerçek işlem) olabilir, veya parasını vererek dayınız üzerine mal almış olabilir. Bu mallar, dedenizden miras kalan mallara eklendiğinde anne veya teyzenize saklı payından az mal kalıyorsa, tenkis davası açılabilir. Ama (2)'de söylediğim gibi bu zamanaşımına uğramış.

b) Dedeniz diğer mirasçılardan mal kaçırarak dayınıza vermek istiyor ama tenkis davası açılmasın düşüncesinde. Bu nedenle yaşarken mallarını dayınıza satış göstererek gerçekte para almamış veya değerin altında para almışsa, veya üçüncü kişilere satış göstermiş onlar da dayınıza devretmişse, MURİS MUVAZAASI söz konusudur. MURİS MUVAZAASI'nda hak düşürücü süre yoktur, üzerinden 40 yıl geçse de MURİS MUVAZAASINA DAYALI TAPU İPTALİ DAVASI açılabilir. Ancak üzerinden uzun süre geçmişse, belgelere ve delillere ulaşmak daha zor olacaktır.