Boşanma sırasında evlilik öncesi edilmiş malların durumu nedir?

[ozkan.ozkan]

Değerli forum sakinleri ve hukukçu büyüklerim. Aile ve boşanma konusunda aklımdaki bazı sorulara cevap aramaktayım. Hemen soruma geçeyim. Sorum şu ki:
Babam 2. evliliğini yapmadan önce emekli tazminatı ve üzerini tamamlayarak ek olarak çektiği krediyle ev sahibi oldu. Yani ev ödemesiyle ilgili satın almayla ilgili herşey 2. evliliğinden önce tamamlandı.
1) Babam evlenip 2. Evliliğini yapınca, olası boşanma halinde kadın bu evden hak talep edebilir mi? (Ben edemez diye biliyorum)
2) Evlilik öncesi edinilmiş mallardan hak talep edemese bile, evlilik süresince edinilmiş maldan elde edilen kira gelirinden hak talep edebilir mi?
3) Evlilik öncesi babamın kişisel malı olan gayrimenkul'ü babam, evlilik sırasında satışa çıkarıp satsa, kadın bundan bir hak talep edebilir mi?
4) Miras yoluyla babama kalan mal-mülk ve bu mülk üzerinden elde edilen gelir üzerinde boşanma sırasında kadın hak talep edebilir mi?

Umarım açık anlatabilmişimdir. Değerli hukuk büyüklerimden yardımlarını bekliyorum.

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

1) Evlilik öncesi sahip olunan her şey kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez.
2) Kişisel malın evlilik sırasındaki gelirleri edinilmiş maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından yarısının değerini talep edebilir.
3) Kişisel malın yerine geçen değerler de kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez.
4) Miras yoluyla sahip olunan her şey kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez. Ancak Kişisel malın evlilik sırasındaki gelirleri edinilmiş maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından yarısının değerini talep edebilir.

Ayrıca Allah geçinden versin, babanızın vefatı halinde mal rejiminin tasfiyesinden doğan haklarını aldıktan sonra kalan tüm malları üzerinde 1/4 miras payına sahiptir. Babanız onun miras payını azaltmak amacıyla bir işlem yaparsa, bunu da iptal ettirerek hakkını alabilir.

[ozkan.ozkan]

1) Evlilik öncesi sahip olunan her şey kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez.
2) Kişisel malın evlilik sırasındaki gelirleri edinilmiş maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından yarısının değerini talep edebilir.
3) Kişisel malın yerine geçen değerler de kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez.
4) Miras yoluyla sahip olunan her şey kişisel maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından bir şey talep edemez. Ancak Kişisel malın evlilik sırasındaki gelirleri edinilmiş maldır. Mal rejiminin tasfiyesi bakımından yarısının değerini talep edebilir.

Ayrıca Allah geçinden versin, babanızın vefatı halinde mal rejiminin tasfiyesinden doğan haklarını aldıktan sonra kalan tüm malları üzerinde 1/4 miras payına sahiptir. Babanız onun miras payını azaltmak amacıyla bir işlem yaparsa, bunu da iptal ettirerek hakkını alabilir.

Vakit ayırıp yanıtladiğiniz için teşekkürler.
Yani anladığım kadarıyla kişisel mallardan hak talep edemez ama evlilik süreci boyunca kişisel mallardan elde edilen gelirlerin yarısında hak sahibi olabilir. Peki mal rejimi (evlilik sözleşmesi) yaparak bunun önüne geçmek mümkün mü? (Sırayla gidersek bu 5. sorum)

6) Babam, babasından miras kalan evi satıp o parayla yeni evliliği sırasında başka bir ev alsa, kadın bundan hak talep edebilir mi?

7) Altıncı soruya ek olarak, yeni evliliği sırasında babam mirastan kalan evi satıp, üzerine de bir miktar para ekleyerek(evlendiği kadından para almadan) yeni gayrimenkul satın alsa, sırf evlilik sırasında aldığı için, kadın bundan da hak talep edebilir mi?

8) Gayrimenkul'un yanı sıra araba gibi vasıtalar mal tasfiyesinde farklı değerlendiriliyor. Bunun için, babamın evlilik öncesi kişisel olan arabasını, evlendikten sonra satıp yeni araba alsa ve kadının da hiç katkısı olmasa bile boşanma sırasında kadın bundan bir hak talep edebilir mi?

Çok soru sormuş olabilirim mazur görün. Ama sorduğum bu sorular eminim ki çoğu insanın kafasında cevaplanmayı bekleyen sorulardır. Sizin vesilenizle onlar da bu konularda aydınlanmış olacaklar...

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

5- Kişisel malların gelirlerinin de kişisel mal olarak kabul edilmesi sözleşme ile mümkün. (Kanun sadece bu konuda sözleşme serbestisi tanımış.
6-7-8. Kişisel malın yerine geçen değer kişisel mal, edinilmiş malın yerine geçen değer edinilmiş maldır. Eğer edinilmiş mal ve kişisel maldan elde edilen gelir ile bir mal alınırsa bu malın belli oranı edinilmiş mal, belli oranı kişisel mal olacaktır.

Mesela geçen yıl 100.000 TL'ye ev almış, (kişisel mal) evlendikten bir ay sonra 200.000 TL miras kalmış (kişisel mal) olsun. 5. maddedeki gibi bir sözleşme yapmadığı için 200.000 TL ile alacağı hisse senetlerinden, 5 yılda 100.000 TL gelir elde ederse. (edinilmiş mal) olur.

Beş yıl sonra 2022'de evi 200.000 TL'ye sattığını kabul edelim. (Kişisel mal)
Mirastan gelen 200.000 TL (kişisel) ile 100.000 TL hisse senedi gelirini (edinilmiş) ekleyip 500.000 TL'ye başka bir ev aldı.

Bu evin 400.000/500.000 TL = 4/5 hissesi kişisel, 100.000/500.000 =1/5 hissesi edinilmiş mal olacak.
2024 yılında boşanırken evin değeri 600.000 TL olursa, bunun 1/5'i yani 120.000 TL'si edinilmiş mal olacak, eşin 60.000 TL hakkı olacak.

[ozkan.ozkan]

Cevaplarınız çok açıklayıcıydi, zaman ayırıp cevapladığınız için çok teşekkür ederim.

[ozkan.ozkan]

Ayrıca Allah geçinden versin, babanızın vefatı halinde mal rejiminin tasfiyesinden doğan haklarını aldıktan sonra kalan tüm malları üzerinde 1/4 miras payına sahiptir. Babanız onun miras payını azaltmak amacıyla bir işlem yaparsa, bunu da iptal ettirerek hakkını alabilir.

Alıntı da belirtmiş olduğum yer ile ilgili bir sorum olacaktı.
Babamın 2.evliliğinden önce kendi üzerine olan mal-mülk 2. evliliğini yaptığı zaman, boşansalar bile kadın bundan bir hak talep edemez, bunu biliyorum.
Ancak Allah geçinden versin, 2.evliliği sırasında babamın vefatı halinde, babamın 2.evlilik öncesi aldığı (kişisel) mallardan kadının alacağı bir pay var mıdır? Yoksa kişisel mal olduğu için bunlar evlatları arasında mı paylaştırılır?

[Erdoğan Kırcalı]

Babanız ev için çektiği kredinin taksitleri 2.evliliği devam ederken ödüyorsa, evlilik süresi içinde ödenen kısım için hak sahibi olur eşi.

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

Alıntı da belirtmiş olduğum yer ile ilgili bir sorum olacaktı.
Babamın 2.evliliğinden önce kendi üzerine olan mal-mülk 2. evliliğini yaptığı zaman, boşansalar bile kadın bundan bir hak talep edemez, bunu biliyorum.
Ancak Allah geçinden versin, 2.evliliği sırasında babamın vefatı halinde, babamın 2.evlilik öncesi aldığı (kişisel) mallardan kadının alacağı bir pay var mıdır? Yoksa kişisel mal olduğu için bunlar evlatları arasında mı paylaştırılır?

İki farklı konu kafanızı karıştırmış. Eşin iki türlü hakkı olabilir: 1- Mal rejiminden doğan katılma alacağı. 2- Ölüm halinde miras hakkı

Mal rejiminden doğan katılma alacağı evlilik sona erdiğinde alınır. (Boşanma veya eşlerden birinin vefatı)
Bu edinilmiş malların yarısıdır.

Miras ise diğer borçlar düşüldükten sonra kalan tereke üzerinde doğan bir haktır. Çocuklar ile birlikte mirasçı olan eş 1/4 miras payına sahiptir.

Yani babanızın 200.000 TL edinilmiş malı, 600.000 TL kişisel malı olsa,
önce edinilmiş malın yarısını alacak: 100.000 TL
kalan 700.000 TL (edinilmişin yarısı + kişisel mal) terekeye girecek.
Terekeden miras payı olarak 175.000 TL daha alacak.
Çocuklara 525.000 TL kalacak.

(Kolay anlaşılsın diye para olarak açıkladım. Mal için de hisse olarak düşünebilirsiniz.
Eş edinilmiş mallardan 1/2 + 1/8 = 5/8, kişisel mallardan 1/4 pay alacak.)

[French]

Merhaba,
Ben de konuyla ilgili başka bir soru sorayım:
Evlendiğimizde, daha önce babamın benim üzerine yaptığı bir ev vardı. Daha sonra bir mirasçısı çıktı ve dava açtı, kazandı. Yarısına onun hakkı denildi. Biz de o sırada evlendik ve yarısının payını almak için diğer mirasçıya vermek üzere, bir kısmı nakit, bir kısmını kredi çektik (benim üzerime). İkimiz de çalışırken, kredi de ödendi. Ev benim üzerime. Eşimden ayrılırsam, evin yarısı zaten benim olduğundan, beraber satın aldığımız diğer yarısına eşim ortak olmuş oluyor değil mi ? Yani diyelim evin değeri 1.000.000TL. Eşimin de 1/4'üne, yani 250.000TL'ye mi hakkı mı oluyor ?
Ben şimdi bu evi, 9 yaşındaki oğlumun üzerine yapsam, eşimin izni gerekir mi ? Yaparsam, ilerde bir hak iddia edebilir mi ?

Teşekkürler

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

Eşimden ayrılırsam, evin yarısı zaten benim olduğundan, beraber satın aldığımız diğer yarısına eşim ortak olmuş oluyor değil mi ? Yani diyelim evin değeri 1.000.000TL. Eşimin de 1/4'üne, yani 250.000TL'ye mi hakkı mı oluyor?

Evet, evliliğiniz sona erdiğinde 3/4 sizin, 1/4 eşinizin olacak.

Ben şimdi bu evi, 9 yaşındaki oğlumun üzerine yapsam, eşimin izni gerekir mi ? Yaparsam, ilerde bir hak iddia edebilir mi?

9 yaşındaki oğlunuzun üzerine yapmanız (9 yıl sonra reşit olacağı düşünüldüğünde) iki kez düşünülmesi gereken bir konu.
Kendi başına satıp parasını yemeyeceğinin garantisi yok.

Eşiniz muhtemelen velayeti onda kalacak ortak çocuğunuzun üzerine yapılmasına itiraz etmeyecektir. Ama boşanmanın kesinleşmesinden 1 yıl sonraya kadar tapu iptali davası açarak 1/4 hakkını istemesi mümkün.