Anayasa değişikliği: Dokunulmazlık maddeleri

[Av.Basri Gungoren]

Milletvekili Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına dair Anayasa değişikliği teklifi TBMM'de 376 oyla kabul edildi.

Teklif ile; hâlihazırda Adalet Bakanlığında, Başbakanlıkta, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığında, Anayasa ve Adalet Komisyonlarının üyelerinden kurulu Karma Komisyonda bulunan yasama dokunulmazlığı dosyalarıyla ilgili olarak Anayasa ve İçtüzük'te öngörülen yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin usulün uygulanmaması ve bu dosyaların gereğinin yapılması amacıyla yetkili mercilere iade edilmesi öngörülmektedir.

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen kanun, anayasaya geçici madde eklenmesini öngörüyor.

TBMM'de kabul edildiği tarihte; soruşturmaya, soruşturma ya da kovuşturma izni vermeyen yetkili mercilerden, Cumhuriyet başsavcılıklarından ve mahkemelerden Adalet Bakanlığına, Başbakanlığa, TBMM Başkanlığına veya Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığına intikal etmiş, yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasanın "yasama dokunulmazlığı"nı düzenleyen 83. maddesinin, "Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili Meclis'in kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz" hükmü uygulanmayacak.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde; Anayasa ve Adalet Karma Komisyon Başkanlığında, TBMM Başkanlığında, Başbakanlıkta ve Adalet Bakanlığında bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılması istemi hakkındaki dosyalar, ilgili mercilere iade edilecek.

Yasa, yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

Dokunulmazlık maddeleri ile ilgili kabul edilen değişikliğe ilişkin teklifin tam metni ve tüm dokunulmazlık maddeleri :

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi

Madde 1 - 7/11/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 20 - Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte; soruşturmaya veya soruşturma ya da kovuşturma izni vermeye yetkili mercilerden, Cumhuriyet Başsavcılıklarından ve Mahkemelerden, Adalet Bakanlığına, Başbakanlığa, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına veya Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon Başkanlığına intikal etmiş yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyaları bulunan milletvekilleri hakkında, bu dosyalar bakımından, Anayasanın 83 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi hükmü uygulanmaz.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onbeş gün içinde; Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden kurulu Karma Komisyon Başkanlığında, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığında, Başbakanlıkta ve Adalet Bakanlığında bulunan yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyalar, gereğinin yapılması amacıyla, yetkili merciine iade edilir."

MADDE 2 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer ve halkoylamasına sunulması halinde oylanır.

[illegal]

Dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla fezlekesi olan ve yargılanma ihtimali olan milletvekilleri şunlar :

HAKKINDA SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA NEDENİYLE HAKLARINDA FEZLEKE OLAN MİLLETVEKİLLERİ ve DOSYA SAYILARI

HDP'de fezlekesi olan milletvekilleri ve dosya sayıları : Abdullah Zeydan (4), Altan Tan (13), Behçet Yıldırım (3), Burcu Çelik Özkan (1), Erol Dora (2), Ertuğrul Kürkcü (7 ), Faysal Sarıyıldız (9), Feleknas Uca (2), Çağlar Demirel (6), Figen Yüksekdağ Şenoğlu (11), Gülser Yıldırım (8), İbrahim Ayhan (6), İdris Baluken (15), Leyla Zana (8), Lezgin Botan (5), Nursel Aydoğan (39), Pervin Buldan (48), Saadet Becerekli (2), Selahattin Demirtaş (71), Selma Irmak (12), Sırrı Süreyya Önder (9), Tuğba Hezer Öztürk (7), Ferhat Encu (9) Ziya Pir (3), Mizgin Irgat (2) Alican Önlü (4), Hişyar Özsoy (2), Ahmet Yıldırım (2), Ali Atalan (1) Osman Baydemir (4), Nihat Akdoğan (7), Meral Danış Beştaş (3), İmam Taşçıer (23), Kadri Yıldırım ( 3), Dirayet Taşdemir (3), Berdan Öztürk (3), Ayşe Acar Başaran (11), Mehmet Ali Aslan (3), Adem Geveri (3), Leyla Birlik (8), Nadir Yıldırım (2), Aycan İrmez (5), Bedia Özgökçe Ertan (1), Mithat Sancar (1), Mehmet Emin Adıyaman (2).

AK Parti'de fezlekesi olan milletvekilleri ve dosya sayıları: Ali Aydınlıoğlu (1), Erol Kaya (1), Feyzullah Kıyıklık (2), Hacı Bayram Türkoğlu (1), Hilmi Bilgin (1), Hüseyin Bürge (1), İsmet Yılmaz (1), Mehmet Metiner (5), Metin Külünk (2), Necdet Ünüvar (4), Nihat Zeybekci (1), Suat Önal (1), Şamil Tayyar (10), Tülay Kaynarca (1), Vedat Demiröz (1), Veysel Eroğlu (1), Yılmaz Tunç (1), Ziya Altunyaldız (2), Mustafa Şahin (1), Naci Ağbal (1), Bülent Turan (1), Zeyid Aslan (1), Ahmet Hamdi Çamlı (1), Nihat Öztürk (1), Ayhan Sefer Üstün (1).

MHP'de fezlekesi bulunan milletvekilleri ve dosya sayıları: Seyfettin Yılmaz (2), Yusuf Halaçoğlu (2), Devlet Bahçeli (8), Edip Semih Yalçın (1), Mehmet Parsak (1), Ahmet Kenan Tanrıkulu (1), İsmail Ok (1).

CHP'de fezlekesi olan milletvekilleri ve dosya sayıları: Haluk Koç (9), Tuncay Özkan (2), Aykut Erdoğdu (4), Aytuğ Atıcı (5), Bülent Tezcan (3), Çetin Arık (2), Deniz Baykal (3), Elif Doğan Türkmen (1), Emre Köprülü (2), Engin Özkoç (4), Eren Erdem (3), Faik Öztrak (1), Gürsel Tekin (6), Haluk Pekşen (2), İlhan Cihaner (2), Kemal Kılıçdaroğlu (39), Levent Gök (1), Mahmut Tanal (5), Akif Hamzaçebi (1), Mevlüt Dudu (1), Muhammet Rıza Yalçınkaya (2), Muharrem İnce (12), Musa Çam (3), Mustafa Akaydın (4), Mustafa Ali Balbay (2), Mustafa Hüsnü Bozkurt (1), Sezgin Tanrıkulu (3), Namık Havutça (1), Özgür Özel (2), Tanju Özcan (4), Uğur Bayraktutan (1), Veli Ağbaba (5), Cemal Okan Yüksel (2), Utku Çakırözer (9), Barış Yarkadaş (4), Niyazi Nefi Kara (2), Hayati Tekin (2), Ali Haydar Hakverdi (1), Özkan Yalım (1), Mehmet Göker (1), Orhan Sarıbal (1), Melike Basmacı (1), Yaşar Tüzün (1), Ceyhun İrgil (1), Metin Lütfi Baydar (2), Ünal Demirtaş (1), Fikri Sağlar (5), Ali Özcan (1), Atila Sertel (1), Necati Yılmaz (1), Serdal Kuyucuoğlu (1).


Bağımsız milletvekili: Aylin Nazlıaka (5).