Aylık çalışma saati ve Fazla Mesai (TCDD)

[Ömer AKDOAĞN]

Merhaba
Aşağıda belirttiğim konularda bir uzman bilgi ve görüşüne ihtiyacım var konuyu fazla dağıtmadan en sade şekilde derdimi anlatmaya çalıştım. Konu hakkında Kanun, yönetmeliklerdeki yeri, varsa Yargıtay ve diğer büyük mahkeme kararları ve hukuki yorumları çok makbule geçer.Hafta tatili günü ve gece 7,5 saatten fazla çalışma ile iligili olarak bir kaç tane Yargıtay kararı buldum ama bilgim bir yere kadar.

TCDD işletmesine bağlı bir işyerinde işçi makinist olarak çalışmaktayım. Kurumda işçi dışında 399/II sayılı cetvele tabi memur makinistlerde var ve biz onlarla beraber görev yapmaktayız. Malumunuzdur ki makinistlik mesleği 7/24 esasına göre çalışılan bir işkoludur. Çalışma sürelerinin ve zaman dilimlerinin belirsizliğinden dolayı bizler kuruma dahil olmadan önce memur makinistler için Aylık çalışma saati uygulamaktaydı, buna göre 1 aylık takvim günü içerisinde hafta tatili, izin, bayram günleri hariç kalan günler X 8 saat (örneğin 22 x 8 =176) aylık çalışma saati dolana kadar hangi gün ne kadar çalıştığının hiç bir önemi yok toplam bu saat doldurktan sonraki kısım için mesai ödeniyor.

Bizler kuruma 2011 yılında dahil olduk ve eğitim/bröve şartlarını yerine getirdikten sonra 2012 içerisinde makinist ünvanıyla yardımcı makinist olarak göreve başladık. Bu dönemde ek protokolle ve sonraki dönemlerde Toplu sözleşme maddesine eklenen bir maddeyle aylık çalışma saati uygulamasına dahil olduk. Örneğin; cumartesi saat 21 de başlayıp ertesi gün 13 de biten görev için hiçbir hak iddia edemiyorum ay sonunda çalışma saatim tamamlanırsa fazla kısmı için sabit %50 fazla alabiliyorum. Biraz araştırınca bunu adına denkleştirme uygulamasını dendiğini ancak onunda sözleşmede tarihi ve süresinin belirtilmesi şartıyla maksimum 4 ay olacağını, her şart altında haftalık 45 saat, Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 6. Maddesinde ağır vasıta sürücüsü olduğumuzda günlük 9 saati ve gece 7,5 saati geçmeyeceğini buldum. Bizim toplu sözleşmemizde aşağıda belirttiğim maddeler haricinde denkleştirme ibaresi yok zaten o maddelerde de dönem belirtilmiyor uygulamanın net tarifi sonradan çıkartılan ek protokollerde yazılıdır.

Makinist olarak yaptığımız bütün çalışmaları (4011 model) Aylık Fiili çalışma saatlerine ait Puantaj Defteri, (5513 model) Bekleme Cetveli, (5545 model) Km tazminat cetvellerine yazıp işyerine teslim ediyor bunlara göre ek görev tazminat alıyoruz. Burada bizim için en önemli olan puantaj defteridir ki bu deftere gerçek zamanlı çalışmalarımız yazılmaktadır. Ancak maaşıma esas puantajım 08 – 16 arası vardiya primsiz hafta tatili Pazar olacak şekilde yazılıyor yani fiili puantaj defterinde yazan çalışma saatleri ve günleri dikkate alınmıyor.

Memur makinistin görev ücretleri hariç net maaşıyla benim maaşım arasında aynı işi, aynı yasal şartlarda yapmamıza rağmen hemen hemen 2 kat fark var.

24. Dönem TİS ( 01.03.2011 – 28.02.2013)
http://www.tcdd.gov.tr/upload/Files/ContentFiles/2010/mevzuat/sozlesmeler/tuhisdemiryolis24dnm.doc

 MADDE 32- TRENLERDE VAZİFE GÖREN İŞÇİLERİN ÇALIŞMA SÜRELERİ:
I- Trenlerde vazife gören işçilerin çalışma dönemi aylık olarak düzenlenir.

MADDE 116- MAKİNİST İŞÇİLERİNİN İŞ SÜRELERİ:
Haftalık çalışma süresi 45 saat esasına göre aylık normal çalışma süresi 225 saattir.  Bu çalışma süresine hafta tatili, genel tatil ve ulusal bayram günleri dahildir.

25. Dönem TİS ( 01.03.2013 – 28.02.2015)
http://www.tcdd.gov.tr/upload/Files/ContentFiles/2010/mevzuat/sozlesmeler/25demiryolis.docx

Trenlerde görev yapan işçilerin çalışma süreleri
Madde 32- (1) Trenlerde görev yapan işçilerin çalışma dönemi aylık olarak düzenlenir.

Madde 105- (1)Makinist işçilerin haftalık normal çalışma süresi 6 gün 45 saattir. Aylık çalışma süresi ise,  ilgili ayın toplam iş günü üzerinden bulunan saattir.

[Ömer AKDOAĞN]

Merhabalar
Konuyu biraz kısaltsam iyi olacak galiba.

1. Sözleşmede ve uygulamada denkleştirmenin ne zaman ve hangi sürelerle yapılacağının belirtilmemesi, haftalık iş günlerine bölünemeyen çalışma süreleri yönetmeliğinin aksine toplu iş sözleşmesinde sınırsızca belirtilen aylık çalışma saatinin hukuki geçerliliği varmıdır?

2. Yukarıda anılan yönetmeliğe göre günlük 9, gece 7.5 saatten sonraki çalışmaların haftalık toplam çalışma saati dolması ve dolmaması durumlarında fazla mesai sayılma durumu?

3. Aylık çalışma saati içerisinde hafta tatili, resmi ve dini bayram günlerinde çalışılması durumunda ücret alacağının fark varmıdır?

4. Meslek gereği 1 gün 18 saat çalışırken yeri geldiğinde diğer 1-2 gün işveren işvermeyerek çalışma saatimi eksik bırakıyor ama puantajım sabit 7.5 saat günlük olarak yazılmaya devam ediyor. Bu durumun içtihatlardaki yeri?

5. Treni gitmesi gereken son istasyona bırakıp o istasyonda dönüş treni alıp işyerime dönmek için beklediğim süre 4 saatten fazla olması durumunda arada geçen süre her ne kadar olursa olsun çalışma süremden sayılmıyor.

Sıraladığım bu ana başlıklar hakkında biraz vakit ayırıp kanuni ve hukuki, yargı kararları hakkında bilgi en azında emsal nosu verirseniz benim için yeterlidir.
Teşekkür ederim.