Osman ÖZBOLAT
Sosyal Güvenlik Denetmeni

Çeşitli nedenlerle rahatsızlık geçirdiğimizde hastanelerde tedavi için gideriz. Bu tedaviler sonucunda gerek tahlil yaptırdığımızda gerekse de ilaç aldığımızda devlet tarafından bize sunulan sağlık hizmetinin maliyetine bir nebze olsun katkı sunarız. İşte bu katkı tutarına katılım payı denilmektedir.
Önceden hastanelerde kayıt esnasında veya eczanede katılım payı adı altında ücret öderken aklıma hep bu tutarın doğru tahsil edilip edilmediği, bunun hakkında ne şekilde bilgi alabileceğim sorusu gelirdi. İşte bu yazımızda katılım payı tutarları ve katılım payından muaf kişiler açıklanacaktır.
Öncelikle katılım payı genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kimseler tarafından ödenmektedir. Bu kapsamda kanunda katılım paylarının;
- Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayeneleri,
- Vücut dışı protez ve ortezler,
- Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar,
-Yatarak tedavide finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri
- Yardımcı üreme yöntemleri için için alınacağı belirtilmiştir.
Bu kapsamda Katılım payı,
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi için 2 TL; (SGK bu tutarı 1. Basamak sağlık hizmet sunucularında almamaya, 2. ve 3. basamak sağlık hizmet sunucularında ise hastanenin niteliğine göre 10 katına kadar artırmaya yetkilidir.) Şuan 1. Basamak sağlık hizmet sunucularında bu ücret alınmamakta, 2. ve 3. Basamak devletin sağlık kuruluşlarında 5 TL, özel sağlık kuruluşlarında ise 12 TL olarak belirlemiştir. Bu ücret devlete bağlı hastanelerden sağlık hizmeti alan kişilerden SGK’dan gelir veya aylık alanların gelir veya aylıklarından diğer kişilerin ise eczanelerden tahsil edilmektedir. Özel sağlık hizmet sunucularında ise SGK’dan gelir veya aylık alanların gelir veya aylıklarından diğer kişilerin ise ilgili hastanede tahsil edilmektedir.
Vücut dışı ortez ve protez için; vücut dışı protez veya ortezin toplam tutarının Kurum’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için % 10’u, diğer kişiler için % 20’si oranındadır. Ancak ilgililerden tahsil edilecek katılım payı tutarı vücut dışı protez veya ortezin alındığı tarihteki brüt asgari ücretin yüzde % 75’inden (2012/1. Dönem için 664,87 TL) fazla olamaz.
Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar için; Kurum’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için % 10’u, diğer kişiler için % 20’si oranında katılım payı alınır. Sağlık raporu sunulmak şartıyla bazı hastalıklar için kullanılan ilaçlardan katılım payı alınmamaktadır. Yine ayakta sağlanan ilaçlar için, aile hekimlerince yazılan reçeteler dâhil olmak üzere reçetede yer alan üç kaleme/üç kutuya kadar ilaç/ilaçlar için 3 TL, ilave her bir kalem/kutu ilaç için 1 TL olmak üzere katılım payı alınmaktadır.
Yardımcı üreme yöntemleri için; Yardımcı üreme yöntemi tedavilerinde birinci denemede % 30, ikinci denemede % 25 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller üzerinden katılım payı alınmaktadır.

KATILIM PAYI ALINMAYACAK KİŞİLER
a) İş kazası ile meslek hastalığı halleri ile askerî tatbikat ve manevralarda sağlanan sağlık hizmetleri.
b) Afet ve savaş hali nedeniyle sağlanan sağlık hizmetleri.
c) Aile hekimi muayeneleri ve kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri.
d) Sağlık raporu ile belgelendirilmek şartıyla; Kurumca belirlenen kronik hastalıklar ve hayati önemi haiz vücut dışı ortez ve protezler ile organ, doku ve kök hücre nakli.
e) Kurumca istenilenkontrol muayeneleri,
f) Askerî tatbikat ve manevralarda sağlanan sağlık hizmetlerinden,
g) 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişilerden,
h) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrencilerden,
ı) Harp okulları ile fakülte ve yüksekokullarda, Türk Silâhlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tâbi tutulan adaylardan,
i) 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişilerdenmuayene katılım payı, ilaç katılım payı ve tıbbi malzeme katılım payları alınmamaktadır.
Ayrıca;
- 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler ile bunların eşlerinden,
- Harp malûllüğü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlardan,
- 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişilerden,
- Vazife malûllerindenmuayene katılım payı, ilaç katılım payı, tıbbi malzeme katılım payı ile yardımcı üreme yöntemi katılım payları alınmamaktadır.

osmanozbolat@calismarehberi.com
www.twitter.com/osmanozbolat

www.calismarehberi.com