Belirsiz süreli sözleşme cezai şart

[emre____41]

Benim sormak istediğim şey borçlar kanunun 158 ile 161 md leri arasında düzenlenen cezai şart uygulaması ile ilgili. Bir iş sözleşmesine cezai şartın konulmasına sözleşmenin belirsiz süreli olması engel teşkil eder mi? Cevap hayır ise; eğitim masrafları haricinde koyulmuş bir cezai şartın miktarının hakim tarafından 161. md nin son fırkasına göre indirilmesi mümkün müdür? Hakim bunu nasıl gerekçeler göstererek yapabilir?

[hukukçu85]

sözleşmenin belirsiz süreli olması durumunda da ihtar ve mehil verilmekle cezai şart talep edilebilir.

[emre____41]

Aslında bu konuyla ilgili bir yargıtay kararı arıyorum fakat şimdiye denk bulamadım. Fakat bir kaç yargıtay kararında geçersiz olan belirli süreli iş sözleşmesindeki cezai şartın sözleşmenin belirsiz süreliye dönmesiye birlikte geçersiz olduğana dair verdiği hükümlere ulaştım. Bununla birlikte konuyla ilgili kaç yazıda da belirsiz süreli iş sözleşmesine cezai şart konamayacağı yönünde düşünceler vardı. Aslında benim de düşüncem belirsiz süreli iş sözleşmesine cezai şartın konamayacağı yönündedir. Çünkü cezai şartın mantığında yapılmayacak veya eksik yapılacak olan bir sözleşmeyi garanti altına almak çabası vardır. Yani süresi belirli bir iş sözleşmesi imzalandığında kişiler haklı nedenler dışında o sözleşmeyi süre bitimine kadar fesh etmiyeceklerini birbirlerine taahhüt etmiş bulunmaktadırlar. Bu taahüte uymayıp geçerli nedenle sözleşmeyi fesh etmeleri hukuka aykırı bir fesh olacaktır. İşte bu noktada hukuk tarafların hukuk dışına çıkmalarını engellemek için sözleşmelerini fesh etmelerine engelleyici sınırlar koyma imkanı tanımıştır. Fakat belirsiz süreli iş sözleşmesinde bu sınırlamayı yapmayı gerektirecek bir neden görememkteyim. ( Eğitim harcamalarından dolayı konan cezai şart hariç)
Fakat görüşlerinizi öğrenmek benim için önemliydi. Cevabınız için teşşekkür ederim.

[Alper Kulcu]

Belirsiz süreli sözleşmeler de Yargıtay'da cezai şartın konamayacağı yönünde kararlar vermiş.(eğitim masrafları hariç) Bunun için y9hd 19361/389 1998 nolu karara göz atabilirsiniz. Ayrıca hem işveren hem de işçi için cezai şart öngörülmüşse bile; işçinin ödeyeceği cezai şart, işverenin ödeyeceği cezai şarttan fazlaysa hakim yine bunu indirebilmektedir.

Belirli süreli iş akidlerinde de, İşçinin ekonomik, sosyal vs. yönlerden işveren karşısında daha güçsüz olduğu gerçeğiyle hakim BK.161 gereği cezai şartı tenkise tabi tutabilir.