Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemelerindeki Keyfi Kararlar

[Peksimet]

Bilindiği gibi belli bir tutarın altında kalan uyuşmazlıklarda hemen Tüketici mahkemesine gidemiyorsunuz önce hakem heyetine gidiliyor. Yeni tasarı ile de bu limit yukarı çekiliyor ve bu şekilde Tüketici mahkemelerinin yükü azaltılmak isteniyor. Peki bu durumda ne oluyor? Hukukçu kimliği olmayan ve verdiği kararın nereye gideceğini bilmeyen bir grup insanın kararına kalıyorsunuz.

Bizim başımıza gelen örnek olay son derece sinir bozucu ve bu konuda da düşündürücü.

Mayıs 2009 da E-ticaret sitemizden bir adet spor malzemesi satın alan müşteri cayma hakkını kullanarak ürünü iade etti. Sitemizde farklı ödeme ve kargo alternatifleri bulunmaktadır. Tüketici, en pahalı yöntem olan kapıda ödemeliyi kendi isteği ile şeçerek sipariş verdi. Kapıda ödemeli kargo normal kargolara göre pahalıdır çünkü parayı müşteriden alıp bizim hesabımıza yatırma hizmetini de kargo verdiği için ek bir hizmet bedeli almaktadır. Müşteri kendi isteği ile bu şıkkı seçmiş ve ürün bedeline ek olarak kendi belirlediği bu kargo bedelini de ödeyerek ürününü kapıda ödeme sureti ile teslim almıştır.

Tüketici ile siparişi sırasında yapılan mesafeli satış sözleşmesinde hem ürün bedeli hem de ek olarak kendisine ait olan kargo bedeli belirtilmiştir ve müşteri de onaylamıştır. Bununla da yetinilmeyip tüketicinin cep telefonuna sipariş ürün ve kargo tutarı sms olarak bildirilmiş ve gönderilen bir şifre ile onaylaması istenmiştir. Tüketici şifreyi doğru girmek suretiyle de bu tutarları onaylamıştır.

Siparişini bu şekilde teslim alan tüketici 7 gün içinde cayma hakkını kullanarak ürünü iade etmiştir. Üründe ne bir arıza ne de sitemizden belirtilen özelliklerinden bir noksanlık yoktur sadece keyfi iade sözkonusudur. Mesafeli satış sözleşmesinde ve öncesindeki ön bilgilerde iade ve değiştirmenin nasıl yapılacağı, cayma hakkının nasıl kullanılacağı açıklanmıştır. Buna göre cayma hakkını kullanan tüketicinin bizim anlaşmalı olduğumuz kargolardan birisi ile ürünü bize göndermesi istenmektedir. Tüketici ise ürünle birlikte gönderdiği ek bir yazıda "Sizin kargo anlaşmanız sizi bağlar ben istediğim kargo firması ile geri gönderirim" diyerek inadına ürünü bizim anlaşmamızın bulunmadığı bir kargo firması ile bizim normalde ödeyeceğimiz kargo bedelinin iki misli kargo fiyatına bize geri göndermiştir.

Firmamız müşterinin ödediği toplam sipariş bedelinden kargo bedellerini düşerek iade yapmıştır. Tüketici ise kargo bedellerinin de kendisine ödenmesini isteyerek bulunduğu ilçenin Tüketici hakem heyetine başvurmuştur.

Tüketici hakem heyeti, mesafeli sözleşmeler yönetmeliğindeki Madde 8 "Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar satıcı veya sağlayıcıya aittir." maddesini öne sürerek tüm sipariş bedelinin toplam rakamını yazarak tüketiciye ödenmesine karar vermiştir.

Firmamız bunun üzerine Tüketici mahkemesine başvurarak hakem heyetinin kararına itiraz ve iptal sitemiyle dava açmıştır.

Öne sürdüklerimiz:
1)
Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Madde 5 — Mesafeli sözleşmenin akdinden önce aşağıdaki bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur.
f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,

Görüldüğü gibi yönetmeliğin 5f maddesi taraflara, teslimat masrafının kimin tarafından karşılanacağını belirleme imkanı veriyor. Bizim sitemizin sisteminde ürün sepete atıldığında çeşitli kargo fiyatlarından tüketici kendisi seçim yapmaktadır ve seçtiği bu tutar ürün bedeline eklenmektedir. Bunun yanında Tüketiciye ürün bedeli ve ek olarak kargo bedeli hakkında bilgilendirme yapılmakta ve onay istenmektedir ve müşterinin onayı le gönderilmektedir. Müşteri de kendisine ait olan bu teslim kargo bedelini onaylamış ve bunu da ödeyerek ürününü almıştır. Şimdi ise bu kargo bedelini de geri istemektedir ve hakem heyeti de bu yönde karar vermiştir.

2)
Aynı yönetmeliğin Madde 9 şöyle demektedir.
"Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi gün içinde de malı geri almakla yükümlüdür."

Görüldüğü gibi cayma nedeniyle iade edilen ürünün kargo bedeli (teslim kargo bedeli değil iade nedeniyle olan ikinci kargo bedeli) satıcıya ait olsa dahi yönetmelik 20 gün içinde satıcıya ürününü geri alma yükümlülüğü getirmektedir. Dolayısıyla bizim firmamız kendi anlaşmalı olduğu kargo ile ürününü Tüketiciden aldırabilir. Tüketici ise hayır ben kendim bir kargo firması ile gönderirim ve sen de bunu ödersin, anlaşman varmış yokmuş bu beni ilgilendrmez senin anlaşman seni bağlar ben kendi seçtiğim kargo ile gönderirim ve sen de ödersin diye açık açık yazmıştır ve ürünü bizim anlaşmalı olmadığımız ve pahalı kargo firması ile geri göndermiştir.
Bunun kabulü mümkün değildir. Belki benim tüketiciden masrafsız olarak ürünümü geri alma imkanım var veya benim anlaşmalı olduğum kargo benim ödediğim çok cüz-i bir bedel karşılığında iade olacak o ürünü Tüketiciden alabilir. Dolayısıyla Tüketici bizim süresi içinde ürünü kendisinden almamızı beklemediyse veya bizim anlaşmalı olduğumuz kargo ile göndermediyse bu kargo bedelini de kendisinden almaya hakkımız vardır.
Zaten bu durum da siparşi sırasında tüketici ile yapılan sözleşmede açıkça yazılıdır. Bizim anlaşmalı olduğumuz kargolar ile yapılmayan iadelerde kargo masrafı alıcıya aittir diye yazar.
Tüketici ise Madde 8 hükmüne dayanarak "Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar satıcı veya sağlayıcıya aittir" maddesini öne sürmüş ve hakem heyeti de bunu kabul etmiştir. Yani tüketici istediği gibi cayabildiği gibi hiçbir sınır olmaksızın kendi seçtiği kargo ile kendi keyfince iade ürünü gönderebiliyor. Bizim örneğimizde tüketici Yurtiçi kargo ile geri göndermiş çünkü keyfi öyle istemiş, halbuki bizim Aras kargo le yüklü bir indirim anlaşmamız var. tüketici ise bu seni ilgilendirir ben buna uymak zorunda değilim diyor. ölür müsün öldürür müsün (

3)
Yukarıda anlatılanlar olmasa dahi hakem heyeti bizim yaptığımız ödemeyi görmezden gelip, toplam sipariş bedelinin (ürün bedeli + kargo bedelleri) ödenmesine karar vermiştir.
Ödenecek tutarı yazarak kararında belirtmiştir. Halbuki en iyi ihtimalle bizim ödememizi düşüp kalan miktara hükmetmeliydi.
Tüketici dahi ürün bedeli bana ödendi kargo bedelleri ödenmedi dediği halde hakem heyeti tüm toplam rakamın tutarını yazıp bunun ödenmesine karar vermiştir. Peki bu durumda bizim ödediğmiz tutar ne olacaktır?

Bu esaslara dayanarak Tüketici mahkemesine başvurduk. İlk duruşmada hakim, hakem heyeti karar dosyasının o ilçeden getirilmesine karar vererek duruşmayı ileri tarihe erteledi. Tüketici ise davaya gelmedi. İkinci duruşmada ise Hakim, tarafların orda olup olmadıklarını yokladıktan sonra hemen karara girişecekti ki Avukatımız söz istedi. Avukatımızın söz istemedeki amacı kısaca savunduklarımızı yinelemekti. Hakim ters ters bakarak avukatımıza izin verdi. Avukatımız konuşmaya başladı ve daha iki cümle etmeden her halinden sinirli olduğu belli olan hakim sözünü kesti. Bunlar dosyanızda yazılı değil mi, dosyayı okumadan mı geldiğimizi sanıyorsunuz diye de avukatımızı azarladı.
Sonra da tek kelime etmeden Davanın REDdine karar verdi.

Tüketici davalarında belli bir tutarın altında kalan davalar temyiz edilemiyor. Tüketici mahkemesi temyiz yolu açık olmak üzere diye karar verdiğinden biz yine de şansımızı denedik ve temyize başvurduk ancak limitin altında kaldığından temyiz talebimiz de reddedildi.

Sonra ne oldu? Hakem heyetinin kararına karşı açtığımız dava reddedildiği için hakem heyetinin kararı esas oldu ve Tüketici de bizi icraya verdi. Hem de ona ödediğimiz tutarı düşerek te değil hakem heyetinin kararındaki gibi toplam rakam üzerinden icraya verdi.
Peki bizim iade ettiğimiz tutar nerede? Biz Tüketici tarafından ödenmesi gereken kargo bedellerini düşüp kalanı Tüketicinin banka hesabına havale etmiştik. Bizim öne sürdüğümüz ilk iki unsur gözardı edilse dahi yaptığımız ödeme düşülerek kalan bedelin de Tüketiciye ödenmesine karar verilmesi gerekmez mi? Dolayısıyla hakem heyetinin kararı en azından bu nedenle bozulmalı değil mi?
Tüketici bu tutarı ödediğimizi kabul ediyor ve sadece kargo bedellerini talep ediyorken şimdi o parayı hiç almamış gibi Hakem Heyeti'nin yazdığı o hatalı rakam üzerinden icraya verdi. Şimdi Temmuz 2010 ve dün bize icradan tebligat geldi, hem de tüketiciye yaptığımız ödeme düşülmeden, hakem heyetinin kararındaki rakam ile ve faizleri ile birlikte.

Ortaya çıkan durum son derece hukuka olan güveni zedelemektedir. Tüketici mahkemeleri nasılsa temyize gidemeyeceğimizi bildiği için keyfi karar vermiştir. Hakem heyeti denen adamlar ise ne derece konudan bihaber olduklarını ispatlamışlardır. Adamların içinde bulunması gereken bir Avukat mazaret bildirerek hakem heyeti kararına katılmamıştır. Diğer 4 üyenin oybirliği ile karar verilmiştir. Bu 4 adam hukukçu mudur? Hayır. Teknik konuları biliyorlar mı? Hayır. Kendi yazdıkları karar bile kendileri ile çelişiyor. Kararda yazısındaki olay özetinde diyorlar ki Tüketici ürün bedelini almış ancak kargo bedelini almamıştır, satıcı kargo bedelini de ödemelidir diyor. Ama kısa özet olan bu kısımda bunu belirttiği halde karar kısmında ise hem ürün bedeli hem de kargo bedeli toplamını yazarak bunun ödenmesine diye karar veriyor. Doğal olarak ta İcra o tutar üzerinde yürüyor. Bu adamlar verdikleri bu kararın icrada hangi tutar üzerinden işlem yapılacağını inanın bir tanesi bile bilmiyordur.
Peki onlar bilmiyor da tüketici mahkemesi de mi bilmiyor? Hakim bizim avukata diyor ki dosyayı okumadan mı davaya girdiğimizi sanıyorsunuz? Evet ben ya öyle olduğunu sanıyorum veya senin okuduğunu anlamadığını düşünüyorum sayın hakim.
Kararında Türk Mlleti adına diyorsun. Bakalım Türk milletinin vicdanı ve akıl ile mantığı bunu alıyor mu?

Düşünün ki siz internetten koşu bandı sipariş ettiniz. Koşu bandı evinize geldi ve eşiniz dedi ki "ben bu koca şeyi evimde istemem geri ver." Üründe bir sorun var mı yok, satıcıda bir sorun var mı yok. Siz cayma nedeniyle vazgeçiyorsunuz. Peki koskoca koşu bandı İstanbul'dan başka bir ilçeye gitti geldi. Kapı kadar büyük bir ürün bu. Kargosu 75 TL gidiş 75 TL geliş 150 TL satıcı ödesin. Şimdi bu akla mantığa vicdana sığıyor mu? Üstelik te satıcı diyor ki tamam ben iade alırım ancak sen şu kargo le gönder diyor. Tüketici ise hayır ben istediğimle gönderirim diyor ve 75 yerine 180 TL kargo ödetiyor. Hakem heyeti de mahkeme de tüketici haklı diyor. Bu mudur şimdi hukuk. Sen benim internet sitemden mal al al gönder ben geldi gitti kargo ödeyip durayım.
Evinize halı mı alacaksınız? İnternetten 5 ayrı siteden 5 model sipariş verin, eşiniz eve serip baksın birini beğensin diğerlerini iade edin. Nasılsa kargo dahil hiçbir masrafınız yok. Satıcılar ödesin dursun. Bu hangi vicdana sığar?
Yönetmelik öyle olmalı ki eğer ben sana arızalı ve ayıplı bir ürün gönderdiysem tamam iade et ve kargolarını da ürün bedellerini de ben ödeyeyim. Veya ürün benim sitemde bahsettiğim özelliklerde değilse, üründe şu özellikler var deyip yalan yanlış bilgi verdiysem tamam iade et ve kargoları da ben ödeyeyim. Ama satıcının bir suçu yok. Caydım iade ediyorum, kargoları da satıcı ödesin. Varmı böyle bir hukuk. Bu durum internet satıcılarını tüketicinin insafına terketmektir. Bir de yeni yönetmelik değişikliği yapıyorlarmış ta mahkemelerin yükünü azaltmak için hakem heyetlerinin bakacakları uyuşmazlıklardaki limiti yükseltiyorlarmış.

Şimdi sayın okurlar öncelikle siz bu işe ne diyorsunuz?
Biz bu işten haksızlığa uğradık. Tüketicinin yaptığı haksızlığa karşı hem kargo masraflarını bize ödettiler hem de avukatıydı dava masrafıydı derken ayrıca yüzlerce TL para daha ödedik. Hem de yaptığımız ödemeyi icraen bize bir daha yaptırıyorlar çünkü hakem heyeti kararında sadece kargo bedeli değil toplam bedel yazılı ve mahkeme de bunu göre göre bozmadı.

Hakim'i şikayet edip tazminat alabilir miyiz?
Haksız bulunsak dahi, Tüketiciye ödediğimiz ürün bedeli üzerine sadece kargo bedellerini ödetmeleri gerekirken yaptığımız ödemeyi de bir kere daha ödetir şekilde tutar belirleyen bu icra tebliğine itiraz edebilr miyiz? Tüketici sadece kargoyu talep ediyordu ama bu karar bizim yaptığımız ödemeyi de bir daha yaptırıyor ödememiz gereken tutar bu değil şudur diyebilir miyiz?
Sanayi ve Ticaret bakanlığının yönetmeliğinin Cayma Hakkı nedeniyle olacak masrafları satıcıya yükleyen ve yukarıda belirttiğim gibi ayıplı mal veya eksik-noksanlı mal olmasa bile satıcının sorumlu olduğunu belirtir maddesinin iptali için dava açabilir miyim? Çünkü bakanlığın bu yönetmeliğinin bu şekilde yorumlanması bize zarar veriyor.

Avukatımız hiçbirşey yapamayacağımızı söyledi ama bu benim aklıma yatmıyor. Hukuk bu kadar mı yani? Şimdi bu yazıyı okuyan sizlerden 100 kişi benden böyle koşu bandı, kum torbası, ağırlık sehbası falan gibi ağır ve hacimli ürün alsa ve ben aslında şöyle bir göreym diye istemiştim 7 gün içinde caydım alın bunu geri dese, bu malların geliş gidiş kargolarını da bu mahkeme kararını emsal göstererek bana yıksa ben batarım. Sizce bu hak mıdır? hukuk mudur?

[khasank]

Peksimet bey;

Yazınızı dikkatlice okudum, evet çok büyük bir haksızlık içerisindesiniz aynı türden bir şey de benim başıma geldi

Tüketici hakem heyetleri keyfi ve kanunlardan bihaber karar veriyorlar , heyete başvuran kişi tacir olduğu hande heyet başvuruyu alıyor ve başvuru yapan kişi lehine sonuçlandırıyor, kanunlardan haberleri bile olmayan heyetteki kişilerin içinde avukatta var
özet olarak açıklamak gerekirse ; XXX iletişim adlı firma yetkilisi XXX iletişim adlı firmayı tüketici hakem heyetine şikayet ediyor, ve şikayet konusu cep telefonu yani şikayet eden kişi ben bunu kendi kullanımım için aldım demek gibi bir lüksü mümkün değil çünkü bu işi yapıyor(kaldıki demiş bile olsa kanunlarda tacir in yaptığı her iş ticaridir diyor). şimdi tüketici mahkemesine başvurmayı düşünüyorum, sizin yazınızı okuduğum zaman haklı da olsam kazanamayacağım endişesi hakim oldu, tüketici mahkemesi hakimi de hakem kararı gibi kanunları hiçe sayarak karar verirse yandık diye düşünüyorum, ki kararları temyiz edilemediğinden böyle bir karar vermeleri daha kolay


benim size sormak istediğim bu konunun üzerine gittiniz mi , Hakim e veya Hakem heyeti üyelerine herhangi bir tavminat davası açtınız mı ? açtıysanız sonucu ne oldu ? Yönetmenlik ile ilgili herhangi bir başvuruda bulunabildiniz mi?

yazınızı yazalı 6 ay kadar olmuş eğer düşüncelerinizi ve gelişmeleri bizimle paylaşırsanız çok sevinirim,

saygılar

[4/Bşuayb Orhan]

gerçekten büyük haksızlığa uğramışssınız....umarım bir çaresini bulursunuz...

[serenat_mrv]

Merhabalar,mobese kamerasına sahip bir iş yerinde unutulan eşya için mobese kayıtlarını isteme hakkı var mıdır?İş yeri unutulan eşyanın kendilerinde olmadığını iddia ediyor. Ancak elimde alışveriş yaptığım saat aralığı var ve iş yerine elimdeki çantayla girip çantasız döndüğüme dair de başka iş yerinin mobese kaydı bulunmakta.İş yerini direk olarak zan altında bırakma niyetinde değilim.Çünkü oraya gelen müşteriler tarafından da unutlmuş eşya olarak alınma ihtimali var.Bunun için emniyete ifade verip iş yerinin mobese kayıtlarını isteyebilir miyim? ve eğer o iş yerinde kaybolduysa bu sorumluluk iş yerine ait midir? Teşekkürler