Kesin Hükümler Yönünden 5728 S.Y. Kapsamı

[Nejdet Evren]

5728 Sayılı Yasa ile düzenlenen Hükmün Geri Bırakılması nasıl anlaşılmalı?

CMK. 231 Maddesi 19.12.2006 da değişiklik görmüştür. Bundan önceki tarihlerde verilen hükümlerde geri bırakılma söz konusu değildi. 5728 Sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden önce ise 1 yıla kadar hapis ve para cezaları için koşulları var ise özel kısıtlamalara bağlı olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılması mahkemenin takdirine bırakılmıştır. Şimdi bu sınır 2 yıla çıkartılmış bulunmaktadır.
Uygulamada bir yanlış yorum ile infazda bulunan para cezaları ile 2 yıl ve aşağıda olan hükümler mahkemelere gönderilmekte olup bunun yasanın ruhuna uygun olmadığını düşünmekteyim

Şöyle ki; 5728 Sayılı yasa yürürlüğe girmeden önce tüm para cezaları için bu yetki vardı ve mahkemece bu takdir yetkisi kullanılmamış ise artık hiçbir değişiklik olmadığı halde bunu mahkemeden istemek söz konusu olmamalıdır. Bu aşamada önceden bu yetkiyi kullanmayan mahkemenin şimdi hükmün açıklanmasını geri bırakması bir çelişki olacaktır. Bu nedenle önceki kesinleşen hiçbir para cezası bu yasa kapsamında kalmaz.

İkinci olarak; zararın karşılanmış olması koşullardan biridir. Kişisel zarar, kamusal zarar ve giderilebilir zarar ve giderilemez zarar ayrımının yapılması gerekmektedir. Trafiği tehlikeye sokma suçu örneğini alacak olursak bu zarar kamusal bir can güvenliğinin tehlikeye sokulmasıdır ve gerçekleştiğinde giderilemez bir zarar doğmuş demektir. Yasaklı silah bulundurmak da böyledir. Öyle ise bu tür suçlar da 5728 sayılı yasa kapsamında değerlendirilemeyeceklerdir.

Üçüncü olarak bazı suç türlerinde özellikle mala zarar verme suçlarında zararın karşılanması özel olarak düzenlenmiş olup bu hükümlerin uygulanmamış olduğu hallerde ve çek suçlarında düşme kararının gereği olan zararın karşılanması gerçekleşmemiş olması nedeniyle hüküm kurulduğu durumlarda da 5728 sayılı yasadan yararlanmanın söz konusu olmadığı açıktır.

CMK 231 Maddesi sonuç cezayı esas almış bulunduğuna göre; 5728 sayılı yasa kapsamında değerlendirilmesi gereken cezalar şunlar olmalıdır.

1-1yıldan fazla ve 2 yıl ve aşağısına hükmedilmiş yalnızca hapis cezalarını içeren hükümler

2- 19.12.2006 tarihinden önce karar verilmiş olan ve giderilebilir nitelikte zararların karşılandığı para ve 2 yıl ve daha az hapis cezaları

bu yasa kapsamında değerlendirilesi gerektiği görüşündeyim.

saygı ile.