| omercelikkol |
zelçuk bey aşağıda AYİM kararını veriyorum.
Dergi No:7
Karar Dairesi:AYİM.Drl.Krl.
Karar Tarihi:17.01.1991
Karar No: 90/1E., 91/K.
Karar No:
İNTİBAKIN RÜTBEYE ETKiSi
ÖZETİ:Astsubay iken yüksek öğrenimi bitiren kişinin intibakı yalnızca onun derece ve kademesini etkileyip; bu intibak rütbesinde bir değişiklik yapmayacağı gibi sınıf değiştirmesini de gerektirmez.
Astsubay iken, Anadolu Üniversitesi Açık öğretim Fakültesinden mezun olan davacı hakkında yapılan intibak sonucu, derece ve kademesinin karşılığı olan rütbenin verilmemesi, maaş derece ve kademesinin yükseltilmemesi ve sınıf değişikliği yapılmamasına ilişkin davalı idarece tesis olunan işlemlerin iptali istemi, dava konularını oluşturmaktadır.
Davacının, dava konusu istemlerini içeren 23.11.1989 tarihli dilekçesi ile idareye yapmış olduğu başvuruya, 66.Zrh. Tug.1.Mknz.P.Tb.Komutanlığınca verilen 5 MART 1990 tarih ve PER:4123-1-90/413 sayılı cevabi emirde, K.K.K.lığının 8.2.1990 gün ve PER:4123-42-90/Sb. ve Astsb.K.S.Astsb.Ks. (171) sayılı emri ilgi gösterilmek suretiyle, davacının 30.9.1989 tarihinden itibaren bulunduğu 6/2 derece ve kademeden 5/2 kademeye yükseltildiği bildirilmektedir.
Bilindiği gibi 926 sayılı Kanunun Gösterge Tabloları başlığını taşıyan, 12.2.1982 tarih ve 2596 sayılı Kanunla değişik, 137 nci maddenin (o) fıkrası aynen "Astsubaylar hakkındaki gösterge tabloları Ek-VIII sayılı cetvelde gösterilmiştir. Görevde iken yüksek öğrenimi bitiren astsubayların intibakı; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Genel İdare Hizmetleri sınıfında aynı yüksek öğrenimi bitirenler için tesbit edilen derece ve kademelerden hizmete başlamış kabul edilerek yapılır" denilmektedir.
Davacıda görevde iken yüksek öğrenimi bitiren astsubay olduğundan, intibakı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Genel İdare Hizmetleri sınıfında aynı yüksek öğrenimi bitirenler için tesbit olunan derece ve kademeden hizmete başlamış olarak kabul edilip hizmette başarılı olarak geçen süreleri buna eklenmek suretiyle yapılmak gerekmektedir.
Bu durumda öncelikle, davacının astsubay olarak göreve başladığı sırada başlangıç derece ve kademesine, takibende 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun Genel İdare Hizmetler sınıfına mensup olupta, aynı yüksek öğrenimi bitirenler için tesbit olunan derece ve kademeye bakmak gerekmektedir.
EK-VIII Sayılı cetvelde, astsubaylığa başlama derece ve kademesinin 10/1 olduğu . görülmektedir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun Tesis edilen sınıflar ana başlıklı 36 ncı maddenin ortak hükümler ara başlığını taşıyan (A) bendinde, sınıfların öğrenim durumlarına göre, giriş ve yükseline bilecek derece ve kademeleri liste halinde gösterilmiş ve (D) bendinde ise, memur iken girişteki, öğrenim derecelerinden, bir üst derecedeki öğrenimi tamamlayanların bu öğrenim derecesi için, 36 ncı maddede yazılı memuriyete giriş derecelerinin dikkate alınacağı, belirtilmiştir. Bu durumda, 4 yıl süreli yüksek öğrenimi bitirenlerin giriş derece ve kademesinin 9/1 olacağı anlaşılmaktadır.
10 ncu Derecenin l nci kademesinden astsubay olarak göreve başlayan ve hizmet süreleri itibariyle başarılı geçen süreleri değerlendirilerek, 6 ncı derecenin 2 nci kademesine gelmiş bulunan davacının, bu göreve 9 ncu derecenin l nci kademesinden başlaması halinde gelebileceği derece ve kademe 5 nci derecenin 2 nci kademesi olacağından bu derece ve kademeye de getirilmiş bulunması karşısında, davacı hakkında tesis olunan işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Bir başka deyişle, davacının yüksek öğrenim yapmış olması nedeniyle yukarıda açıklanan yasa hükümleri gereği, verilmesi gerekli olan, l derece yükseltilmesi işlemi yapılmış bulunmakla bu konuda, uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Gerçekten, davacıda dilekçesinde bu dava konusu ile ilişkili olmak üzere, derece ve kademesinin verilmiş bulunduğunu da, açık bir biçimde ifade etmiş bulunmaktadır.
Davacı 2 nci olarak alınan derece ve kademenin karşılığı olan rütbenin verilmemesine ilişkin işlemin iptali isteminde bulunmuştur.
926 Sayılı Kanunun Rütbe Terfii Şartları başlığını taşıyan 7.7.1971 tarih ve 1424 sayılı yasa ile değişik 85 nci maddesinde astsubayların rütbe terfii yapabilmeleri için aranan koşullar; Kademe İlerlemesi Esas ve Şartlan başlığını taşıyan 93 ncu maddesinde de kademe ilerlemesi koşulları açık bir biçimde hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Bu koşulların gerçekleşmesi halinde, davacı duraksama olmaksızın rütbe ve kıdemlerini almış ve son olarakta piyade kıdemli üstçavuş rütbesine getirilmiş bulunmaktadır. Yukarıda anılan 137/c maddesi, yalnızca, derece ve kademe yönünden intibakı öngörmektedir. Gerek bu hükümde ve gerekse diğer mevzuatta yüksek öğrenim yapan astsubayların bir üst rütbeye yükseltileceklerine ilişkin bir hükme rastlanmamaktadır. O halde, yükseltildiği derece ve kademenin karşılığı bulunan rütbenin verilmemesine ilişkin işlem de hukuka uygun bulunmaktadır.
Sınıf değişikliği yapılmamasına ilişkin işlemin iptali istemine gelince; 926 Sayılı Kanunun astsubaylara ilişkin olmak üzere Yeniden Sınıflandırma başlığını taşıyan 72 nci maddesinde aynen "Astsubayların yeniden sınıflandırılması hakkında (d) bendi hariç olmak üzere 24 ncü madde esasları uygulanır" denilmektedir.
Bu hükümde (d) bendi ayrık tutulmak koşuluyla, astsubayların yeniden sınıflandırılmasında 24 ncü madde hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüş bulunduğundan, 24 ncü maddenin öngördüğü koşullara bakmak gerekmektedir.
Subaylara ilişkin olmak üzere, Yeniden Sınıflandırma başlığım taşıyan ve yeniden sınıflandırma koşullarım içeren 24 ncü maddede, sınıflandırma koşullan ana başlıkları ile; a. Sıhhi sebepler, b. Uçuştan ayrılanlar, c. Özel Hizmet netilğini kaybedenler, d. İKİNCİ BİR TAHSİL YAPANLAR, e. İdarece görülecek lüzum üzerine, f. Birlikçe kuruluş değişikliği üzerine, g. Kuvvet değiştirme, olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
Davacının konumu, ikinci bir tahsil yapma ile ilgili bulunduğuna göre, (d) bendine girmektedir, (d) bendi de yukarıda açıklandığı üzere astsubaylar için uygulanmayacak istisna hükmü teşkil etmektedir. Kaldı ki (d) bendinin açıklama bölümünde, subay iken Silahlı Kuvvetler hesabına üniversite veya yüksek okullardan birini bitirenlerin tahsilleri ile ilgili olmak üzere, ilgili sınıflara geçirilebilecekleri belirtilmekle, bu hükmün kimlere uygulanacağı konusuna açıklık getirilmiş bulunmaktadır. O halde, kendi nam ve hesabına öğrenim gören subayların dahi bu hükümlerden yararlanma olanakları bulunmamaktadır.
Bu durumda, kendi nam ve hesabına yüksek öğrenim gören davacının 72 nci madde gereğince ayrık tutulan 24 ncü maddenin (d) bendinden yararlanmasına yasal imkân bulunmamaktadır. O halde, davacı hakkında sınıf değişikliği yapılmamasına ilişkin işlem de hukuka uygun bulunmaktadır.
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1. Davacının kademe ve derece yükseltilmesi istemi ile ilgili olarak, dava açılmadan çok önce davalı idarece usulüne uygun biçimde, işlem tesis edildiği ve bu bakımdan, ortada bir uyuşmazlık bulunmadığı açıklığa kavuştuğundan, davanın kademe ve derece yükseltilmemesine ilişkin kısmının, uyuşmazlık bulunmaması nedeniyle REDDİNE,
2. Davacı hakkında tesis edilen maaş ve derecenin karşılığı olan rütbeye yükseltilmemesi ve sınıf değişikliği yapılmaması işlemlerinde hukuka aykırı cihet olmadığı ve bu işlemlerin tamamen hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davanın söz konusu işlemlerin iptali istemini içeren kısımlarının yasal dayanaktan yoksun bulunması nedeniyle REDDİNE,
|
