| Av.Tayfun Eyilik |
KARŞILIKSIZ ÇEK
MADDE 16 - İbraz süresi içinde veya üzerinde yazılı keşide tarihinden önce, 4 üncü maddeye göre ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunmaması sebebiyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden kişiler bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar. Mahkeme ayrıca işlenen suçun mahiyetine göre bir yıl ile beş yıl arasında belirleyeceği bir müddet için failin bankalarda çek hesabı açmasının ve çek keşide etmesinin yasaklanmasına karar verir. Yasaklama kararı bütün bankalara duyurulmak üzere T.C. Merkez Bankasına bildirilir.
(Değişik 2. fıkra: 3863 - 14.1.1993) Bu Fiillerden dolayı takibat yapılması çek hamilinin şikayetine bağlıdır. Şikayet süresi çekin bankaya ibraz tarihinde başlar. Şikayetten vazgeçmekle, kamu davasının ve cezanın ortadan kaldırılmasına karar verileceği gibi, keşidecinin çek bedelinin karşılıksız kalan kısmını %10 tazminatı ve gecikme faizi ile birlikte muhatap bankaya veya herhangi bir şubesine yatırmış bulunması halinde de, vazgeçme şartı aranmaksızın, kamu davasının ve cezanın ortadan kaldırılmasına karar verilir. Fiili işleyenin 8 inci maddeye göre düzeltme hakkını kullanmak suretiyle hamilin zararını karşılamış olması veya düzeltme hakkı yoksa, anılan maddede belirtilen müddet içinde çek bedelinin karşılıksız kalan kısmını %10 tazminatı ve gecikme faizi ile birlikte muhatap bankaya veya herhangi bir banka şubesine yatırmış bulunması halinde şikayet hakkı doğmaz.
MADDE 16.- (Değişik: 4814 - 26.2.2003 / m.14) Üzerinde yazılı keşide tarihinden önce veya ibraz süresi içinde 4 üncü madde uyarınca ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunmaması nedeniyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden hesap sahipleri veya yetkili temsilcileri, kanunların ayrıca suç saydığı haller saklı kalmak üzere, çek bedeli tutarı kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar. Ancak verilecek para cezası seksenmilyar liradan fazla olamaz. Bu miktar, 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci maddesine göre her yıl artırılır. Bu suçtan mükerrirlere, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
Bu suçun, organ veya temsilcisi tarafından tüzelkişi yararına işlenmesi halinde özel hukuk tüzelkişisi hakkında da birinci fıkra uyarınca para cezasına hükmolunur. Ayrıca yetkili temsilci tarafından yararına çek keşide edilen hesap sahibi gerçek kişi hakkında da bu fıkra hükmü uygulanır.
Mahkeme, ayrıca işlenen suçun niteliğine göre bir yıl ile beş yıl arasında belirleyeceği bir süre için hesap sahiplerinin ve yetkili temsilcilerinin çek hesabı açtırmalarının yasaklanmasına karar verir. Yasaklanma kararı bütün bankalara duyurulmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirilir.
Kısmen veya tamamen karşılıksız çıkan her çek yaprağı ayrı bir suç oluşturur.
T.C.
YARGITAY
10. CEZA DAİRESİ
E. 2003/304
K. 2003/799
T. 14.4.2003
• ÇEK KANUNUNA AYKIRILIK ( Çek Kanunda Yapılan Değişikliğin Sanığın Lehine Olması Nedeniyle Ceza Kanunu Gereğince Uygulanmasının Zorunlu Olması )
• ÇEK DAVALARINDA 4814 SAYILI YENİ ÇEK KANUNUNUN UYGULANACAĞI ( Değişikliğin Sanığın Lehine Olması Nedeniyle Ceza Kanunu Gereğince Uygulanmasının Zorunlu Olması )
• LEHE OLAN HÜKMÜN UYGULANMASI ( Sanık Hakkında Sonra Çıkan Kanun Hükümlerinin Lehine Olması Durumunda Ceza Kanunu Gereğince O Kanun Hükümlerinin Uygulunamısının Zorunlu Olması )
3167-1/m.Geç.1,Geç.2
765/m.2
ÖZET : Çek Kanununa aykırılık nedeniyle yapılan yargılamalarda 08.03.2003 tarih 25042 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik yapılmasına ilişkin 4814 sayılı Kanun ile TCK.ntn 2/2. maddesi ( lehe olan hükmün uygulanması ) hükmü nazara alınarak uygulama yapılmasında yasal zorunluluk bulunmaktadır.
DAVA : 3167 sayılı Kanuna aykırılık suçundan sanık B.S.E.'ın yapılan yargılanması sonunda; Hükümlülüğüne ilişkin İstanbul 11.Asliye Ceza Mahkemesinden verilen 10.10.2001 gün ve 2000/1200 esas, 2001/2934 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık vekili tarafından istenilmiş olduğundan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın bozma isteyen tebliğnamesi ile 15.3.2002. tarihinde Daireye gönderilmekle incelenip gereği düşünüldü:
KARAR : Sanığın temyiz dilekçesine ekli 21.12.2001 tarihli müşteki şirket tarafından verilen fotokopi belge şeklindeki vazgeçme dilekçesi mahallinde değerlendirilebilir görülmüştür.
08.03.2003 tarih 25042 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik yapılmasına ilişkin 4814 sayılı Kanunun Geçici 1 ve 2. maddeleri ile TCK.nın 2/2.maddesi hükmü de nazara alınarak uygulama yapılmasında yasal zorunluluk bulunması,
SONUÇ : Bozmayı gerektirmiş sanık vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden başka yönleri incelenmeksizın hükmün BOZULMASINA, 14.04.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
yarx
zaman insanları değil armutları olgunlaştırır. |
