ASKERi CEZA KANUNU (1)

27/08/2025 Mevzuat bölümü

Kanun Yönetmelik Tüzük

Kanun Hükmünde Kararname (KHK)

Mevzuat Listesi

ASKERi CEZA KANUNU (1)
Kanun Numarası : 1632
Kabul Tarihi : 22/5/1930
Yayımlandığı R. Gazete: Tarih : 15/6/1930 Sayı: 1520
Yayımladığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 11 Sayfa: 367
*
* *
Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız
"Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı",
Cilt: 1 Sayfa: 125
*
* *
BİRİNCİ KISIM
Askeri suçlar ve kabahatler ve cezalar
BİRİNCİ BAP
Esaslar
Askeri cürüm ve kabahat :

Madde 1 - Türk Ceza Kanununa göre cürümler ve cezalar hakkında umumi
suretle cari olan esaslar bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askeri cürümler
ve cezalar hakkında da tatbik olunur.
1 - Bu kanunun ölüm, ağır hapis ve hapis cezalariyle cezalandırdığı
suçlar askeri cürümlerdir.
______________________________
(1) a - Bu Kanunda geçen "erat" tabiri 4/1/1961 tarih ve 211 sayılı Kanunun
118. maddesi ile "erbaş ve er" olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
b - Bu Kanundaki Adli amirlik müessesesinin görev ve yetkileri,25/10/1963
tarih ve 353 sayılı Kanunun 259. maddesi gereğince askeri mahkemeler
kurulmuş olduğundan, adı geçen Kanunun geçici 1. maddesi ile sona
ermiştir.
c - Bu Kanundaki, 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun cezalandırdığı
suçlara ait hükümler, adı geçen Kanunun 64. maddesi ile ilga edilmiş
olduğundan ilgili maddelerdeki açıklamalarda; ilga edilmiş olan maddedeki
suçun 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun hangi maddesi ile cezalandı-
rılmış olduğu da belirtilmiştir.
d - 26/10/1963 tarih ve 357 sayılı Askeri Hakimler Kanununun 41.maddesinde
".....diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri, bu kanunun kapsadığı
kişiler hakkında uygulanmaz" denilmektedir.
e - Bu Kanunda geçen "ihtiyat zabit ve ihtiyat askeri memurlar" ibareleri
29/11/1983 tarih ve 2962 sayılı Kanunun 2. maddesi ile "yedek subay ve
yedek askeri memurlar" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
f - Bu Kanunda geçen "uzman çavuş" tabiri, 18/3/1986 tarih ve 3269 sayılı
Kanunun 21. maddesi ile "uzman erbaş" olarak değiştirilmiş ve metne işlen-
miştir.
g-Bu Kanunda ve diğer kanunlarda geçen;
A)"Başgedikli", "Gedikli" ve "Küçük Zabit" ibareleri "Astsubay",
B)"Toplu Efrat" ibaresi "Toplu Asker", "Efrat " ibaresi sadece "Erbaş ve Er", "Nefer" ibaresi "Er",
C)"Tard ihraç ve rütbenin geri alınması" fer`i cezaları (erbaşlariçin öngörülen rütbenin geri alınması fer`i cezası hariç) "Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma" fer`i cezası olarak, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle eklenen "Ek madde 7" ile değiştirilmiştir.
2 - Bu kanunun kısa hapis cezasiyle cezalandırdığı suçlar askeri
kabahatlerdir.
Askerlerin askeri olmayan suçları :

Madde 2 - Askeri şahısların askeri olmayan suçları için Türk Ceza Kanunu
hükümleri tatbik olunur.
Askeri şahıslar :

Madde 3 -(Değişik:22.3.2000-4551/1 md.)
Askeri şahıslar; Mareşalden asteğmene kadar subaylar, astsubaylar, Milli Savunma
Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel, uzman
jandarma ve uzman erbaşlar, erbaş ve erler ile askeri öğrencilerdir.
Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan
Devlet memurlarının asker kişi sıfatları, 4.1.1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 115 inci maddesinde belirtilen yükümlülükleri ile
sınırlıdır.
İhtiyat askeri şahıslar :

Madde 4 - İhtiyat askeri şahıslar askeri hizmetlerde bulundukları müddetçe
bu kanun hükümlerine tabidirler.
Asker kişilerin yabancı ülkelerde işledikleri askeri suçlar

Madde 5 - (Mülga: 25/10/1963 - 353/259 md.; Yeniden düzenleme:22/3/2000-4451/2
md.)
Askeri kişilerin yabancı ülkelerde türk askeri kıt`a, karargah ve kurumlarında veya
diğer resmi görevleri sırasında veya esir kamplarında işledikleri askeri suçlar,
Türkiye`de işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı ülkede hüküm verilmiş olsa bile,
Milli Savunma Bakınının talebi üzerine Türkiye`de tekrar muhakeme olunurlar. Bu halde,
yabancı ülkede verilip infaz edilen ceza, verilecek cezadan indirilir. Ceza nev`ileri farklı
ise, mahkeme yapılacak indirmeyi tayin eder.
Müttefik hükümetlerin askeri şahıslarına karşı yapılan suçlar :

Madde 6 - Müttefik hükümetlerin askeri şahısları ile müşterek vazife
sırasında bu şahıslara karşı yapılan askeri suçlar müttefik hükümetler ile
mukabele bilmisil mukavelesi varsa Türkiye askeri şahıslarına yapılmış
sayılarak ona göre cezalandırılır.
Harb hükümleri ve cari olacağı hal ve vakitler:

Madde 7 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
Bu kanunda "seferberlikte" tabiriyle takyit edilen ceza hükümleri (Harb
hükümleri) dir ve aşağıdaki hal ve vakitlerde caridir:
A) Umumi seferberlik müddetince askeri şahıslar hakkında;
B) Kısmi seferberlik ilan olunan mıntıkalarda bunun devamı müddetince
askeri şahıslar hakkında;
C) Örfi idare ilan olunan mıntıkalarda harb hükümleri tatbik olunacağına
İcra Vekilleri Heyetince karar verildiği takdirde bunun devamı müddetince
mezkür mıntıkada bulunanlar hakkında;
D) Fesat ve isyan halinde veyahut silah kullanılacak askeri bir hareket
yapılması halinde kumanda eden subay tarafından harb hükümleri mer`i olacağı
resmen bildirilen askeri kıtalar hakkında bu hallerin devamı müddetince;
E) Bulundukları mahalde en büyük rütbeli komutan tarafından harb hükümleri
mer`i olacağı kendilerine resmen tebliğ olunan harb esirleri hakkında.
Seferberlik ve tarifi :

Madde 8 - 1 - Sefer tabiri harb halini ihtiva eden seferberliktir.
2 - Seferberlik, ordunun veya bazı kısımlarının seferber olmasını amir
olan emirde yazılı ve muayyen tarihten başlayarak ilgasını mübeyyin neşrolunan
emirde yazılan tarihte biten haldir.
3 - Hazarda Türkiye Cumhuriyeti hudut ve kara suları dışında yalnız dahi
seyrü hareket eden her harb tayyare ve harb gemisi üssülharekelerinden birine
varıncaya kadar bu kanunun tatbikatında seferber sayılır.
Düşman karşısı:

Madde 9 - Seferberlikte düşman ile müsademeyi intizaren emniyet hizmetleri
tatbik ve ifa olunmağa başladığı zamandan itibaren bu müsademeye memur kıta,
gemi, tayyare düşman karşısında sayılır.
Silahlı eşkiya:

Madde 10 - Silahlı eşkiya düşman sayılır.
Silahlının tarifi:

Madde 11 - Bu kanunun tatbikatında; "Silahlı" tabirinden maksat hizmetin
icabı olan silahı hamili bulunmak, veya silahının başında olarak bir amirin
kumandası ve nezaretiyle hizmete başlanılmış olmak halidir.
Hizmetin tarifi:

Madde 12 - Bu kanunun tatbikatında (Hizmet) tabirinden maksat gerek malüm
ve muayyen olan ve gerek bir amir tarafından emredilen bir askeri vazifenin
madun tarafından yapılması halidir.
Memur, amir ve üstün tarifi :

Madde 13 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1 - Bu kanunun tatbikatında "memur" tabirinden maksat 12 nci maddede
yazılı hizmeti ifa ile mükellef olandır.
2 - Amir, makam ve memuriyet itibariyle emretmek salahiyetini haiz
kimsedir.
3 - Üst tabiri rütbe ve kıdem büyüklüğünü gösterir.
4 - Herhangi bir suretle ciheti askeriyece göz altına alınan yabancı
devlet orduları mensupları arasında astlık ve üstlük münasebetleri cari
değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salahiyetli komutanlar
tarafından hususi surette verilen emirle teessüs edebilir.
Toplu erbaş ve er karşısının tarifi :

Madde 14 - Bir fiil toplu erbaş ve er karşısında yapılmış sayılarak
kanunun bu kayıt ile takyit ettiği hükümlerin tatbikı için amir veya mafevk
ile failden veya şeriklerden başka askeri hizmet maksadiyle toplanmış en az
yedi askeri şahsın bulunması şarttır.
Nöbetçi, karakol, devriyenin tarifi :

Madde 15 - 1 - Bu kanunun tatbikatında nöbetçi hazarda ve seferde emniyet,
muhafaza, disiplin, tarassut maksatlariyle silahlı olarak bir yere konulan ve
muayyen bir talimatı bulunan tek veya çift askerdir.
2 - Karakol hazarda ve seferde aynı maksatlarla konulan ve bir amir emrinde
bulunan silahlı bir kısım askerdir.
3 - Devriye hazarda ve seferde aynı maksatlarla muayyen bir mıntakada
seyyar olarak vazife yapan bir veya daha ziyade silahlı askerdir.
Ordu ve kıtanın tarifi:

Madde 16 - Bu kanunda yazılı olan "Ordu" kelimesi kara, deniz ve hava
kuvvetlerine; ve kıta kelimesi subay kumandasında bulunan her birliğe şamildir.
İstirdat ve tazminat nasıl hükmolunur:

Madde 17 - Askeri mahkeme istirdat ve tazminata Türk Ceza Kanununun
koyduğu kaideler mucibince hükmeder.
(Ek: 11/12/1935 - 2862/1 md.) Adli amirler disiplin cezasile birlikte
değeri 25 lirayı geçmiyen şeyler için istirdad ve tazminata da karar
verebilirler.
Bu kararlar aleyhine tefhim veya tebliğden itibaren 15 gün içinde askeri
mahkemede itiraz olunabilir. İtiraz üzerine duruşma yapılarak hüküm verilir.
İtiraz eden, muhakeme için tayin edilen günde mahkemede bulunmazsa itiraz
hakkının düşmesine mahkemece karar verilir.
İtiraz üzerine mahkemece verilecek kararlar kat`i olup bunlar aleyhine
temyize müracaat olunamaz. (1)
Askeri Ceza Kanununda yazılı cezanın icrası ve disiplin cezalarının
tatbiki:

Madde 18 - Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir mahkemenin karariyle
infaz olunur.
Aşağıdaki hallerde disiplin cezalariyle mücazat yapılabilir.
----------------
(1) Adli amirlik müessesesi hakkında bu Kanunun ilk sayfasındaki dipnota
bakınız.
KANUNLAR,ŞUBAT 1992 (Ek - 11)
A : 82, 96 ve 136 ncı maddelerin 1 numaralı ve 93, 116, 117 ve 150 nci
maddelerin 2 numaralı fıkralarında,
B : 68, 83,86, 108, 130,137 ve 145 inci maddelerde yazılı kısa hapis
cezaları.
Disiplin cezaları:

Madde 19 - Disiplin yoluyla aşağıda yazılı olan hapis cezalarından başka
hürriyeti tahdit eden hiç bir ceza verilemez.
Göz ve oda hapsi olarak dört hafta, katıksız hapis olarak üç hafta ceza
verilebilir.
İKİNCİ BAP
Cezalar
Umumi hükümler
BİRİNCİ FASIL
Askeri cezalar
Ölüm cezası:

Madde 20 - 1- Ölüm cezası, buna mahküm olan kimsenin hayatının izale
olunmasıdır. Bu ceza askeri şahıslar hakkında askeri bir cürümden dolayı
hükmedilmiş ise mahkümun kurşuna dizilmesi suretiyle infaz olunur.
2 - Askeri olmayan bir cürümden dolayı askeri şahıslar ile askeri olmayan
şahıslar hakkında askeri mahkemelerden verilen ölüm hükümleri Türk Ceza
Kanununun 12 nci maddesi mucibince icra olunur. Bu veçhile asılacak ölüm
mahkümları cezanın infazı için o baptaki ilam ve tasdik emri suretleriyle
C. Müddeiumumiliğine verilirler.
Şahsi hürriyeti tahdit eden cezalar:

Madde 21 - Bu kanuna göre şahsi hürriyeti tahdit eden cezalar ağır hapis
ve hapis ve kısa hapistir.
Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri:

Madde 22 - Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri ve
icrası Türk Ceza Kanununda yazılı olan kaidelere tabidir.
Kısa hapis cezaları :

Madde 23 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
A) Kısa hapis cezaları üç türlüdür:
1 - Göz hapsi;
2 - Oda hapsi;
3 - Katıksız hapis.
B) (Değişik:22/3/2000-4551/8 md.)
Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli
Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında:
1.Dört haftaya kadar göz hapsi,
2.Dört haftaya kadar oda hapsi
Cezaları verilebilir.
C) Erbaş ve er hakkında:
1 - Dört haftaya kadar oda hapsi;
2 - Üç haftaya kadar katıksız hapis cezaları verilebilir.
D) (Değişik:22/3/2000-4551/3 md.) Askeri öğrenciler hakkında: (Askeri orta ve lise ile
eşidi okullar öğrencileri hariç) dört haftaya kadar oda hapsi cezası verilebilir.
E)Kısa hapis cezalarında maaş ve tahsisat tam olarak verilir.
Göz ve oda hapsi cezalarının mahiyeti, neticeleri ve yerine getirilmeleri (1)

Madde 24 - Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde
görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar;
------------------------------------
(1)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
A)Göz hapsi cezalarında;
1 - Resmi daire, kışla, eğitim alanları ile sair yerlerdeki hizmetlerine devam ederler.
2 -Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. Kışlada veya resmi odalarda kalırlar.
3 -Hizmete ilişkin olanlar dışında hiçbir ziyaret kabul edemezler.
B) Oda hapsi cezalarında :
1 -Mümkün olduğu takdirde cezayı tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler.
2 Emir veremezler..
3 -Genel hizmet yapamazlar.
Askeri öğrenciler, oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler. Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
Erbaş ve er hakkında oda ve katıksız hapis cezalarının mahiyeti ve icrası:

Madde 25 - Erbaş ve er : 1 - Oda hapsi cezasını muayyen hapis odalarında
topluca geçirirler.
2 - Katıksız hapis cezasını hapis odasında tek başına geçirirler.
3 - Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
4 - (...) (1) Onbaşı ve erler ağır askeri hizmetlerde kullanılabilirler.
Katıksız hapsin icrası :

Madde 26 - Katıksız hapis, mahküma bir katı minder ve gıda olarak yalnız
su ve istihkak miktarı ekmek verilmek ve tütün ve saire verilmemek suretiyle
tenfiz olunur. Bu mahrumiyetler hapsin dördüncü sekizinci on ikinci günleriyle
bundan sonra mahkümiyet müddetince her üç günde bir kaldırılır.
Katıksız hapsin değiştirilmesi:

Madde 27 - Mahkümun sıhhati katıksız hapse müsait değilse disiplin cezası-
nın bir derece daha hafifi tatbik olunur.
Kısa hapis cezalarının tatbikı şartları:

Madde 28 - 1 - Bu kanunda kısa hapis cezası gösterilen yerlerde failin
rütbesine göre caiz olan kısa hapsin her nev`i hükmolunabilir.
2 - Bu kanunda kısa hapis cezasının nevi tasrih edilipte bu nevi cezanın
failin rütbesine göre verilmesi gayricaiz olduğu takdirde failin rütbesine
göre caiz olan bir derece hafifi hükmolunur.
Fer`i askeri cezalar : (2)

Madde 29 -((Değişik:22/3/2000-4551/5 md.)
Askeri şahıslar hakkında hükmolunacak fer`i askeri cezalar şunlardır:
A)Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma.
B)Rütbenin geri alınması.
C)Askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme.
. Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası (3)

Madde 30-(Değişik:22/3/2000-4551/6 md.)
Aşağıda yazılı hallerde subay, astsubay, uzman jandarmalar ve özel kanunlarında bu cezanın uygulanacağı belirtilen asker kişiler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.
A)Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis, bir seneden fazla hapis cezası ile hükümlülük halinde,
B)Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla basit ve nitelikli zimmet, irtikab, rüşvet hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal veya istihlak kaçakcılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle hükümlülük halinde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.
-------------------------------
(1)"Küçük Zabitler hizmetten mahrumdurlar" şeklindeki ilk cümle; 22/3/2000 tarih
ve 4551 Sayılı Kanununun 38 inci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
(2)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 5 inci maddesi
ile metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle met-
ne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği ve sonuçları (1)

Madde 31-(Değişik:22/3/2000-4551/7 md.)
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle
ilişiğinin kesilmesidir. Bu ceza, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;
A)Askeri rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi,
B)Subay, astsubay, uzman jandarma ve Devlet memuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme,
Sonuçlarını doğurur.
Askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası, niteliği ve sonuçları (2)

Madde 32-(Değişik:22/3/2000-4551/8 md.)
Aşağıda yazılı hallerde askeri öğrenciler hakkında, askeri mahkemelere veya adliye
mahkemelerince; asıl ceza ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da
verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden
çıkarmayı gerektirir.
A)Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis veya üç aydan fazla hapis cezasına hükümlülük halinde,
B)30 uncu maddenin birinci fıkrasının (B) bendinde yazılı hallerde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç ay
veya daha az hapis cezası ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da
verilebilir.
Bu ceza ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;
A)Askeri öğrencilik sıfatının,
B)Muvazzaf askeri personel yetiştiren askeri okullara girme hakkının,
Kaybedilmesi sonuçlarını doğurur.
İhraç cezasının mahiyeti ve neticeleri:

Madde 33-(Mülga:22/3/2000-4551/38 md.)
Asker kişiler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezasının uygulanması (3)

Madde 34-(Değişik:22/3/2000-4551/9 md.)
Subaylar, astsubaylar, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman
jandarma ve uzman erbaşlar hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası verildiği
takdirde, bu fer`i cezaya karşılık o kadar süre açığa çıkarılmalarına hükmolunur. Bu süre
kıdemden ve emeklilik süresinden indirilir.
Yükümlü olan erbaş ve erler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası terhislerinden sonra yerine getirilir.
Bir seneden fazla memuriyetten mahrumiyet cezasına hükümlülük halinde, bu Kanunun Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarmaya ilişkin hükümleri uygulanır.
Altı aydan fazla memuriyetten mahrumiyet cezası alan uzman jandarma ve uzman erbaşların Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.
----------------------------
(1)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3)Bu maddenin başlığı, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Rütbenin geri alınması cezası, niteliği, sonuçları ve yerine getirilmesi (1)

Madde 35- (Değişik: 22/3/2000-4551/10 md.)
Rütbenin geri alınması cezası 30 uncu maddede yazılı hallerde erbaşlar hakkında
uygulanır. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, rütbenin geri
alınması işlemi idarece re`sen uygulanır.
Rütbenin geri alınması cezası, hükümlünün rütbesinin geri alınarak erliğe indi-
rilmesi, askeri hizmetten doğan ve özel kanunda saklı tutulmayan bütün hakların
kaybı sonuçlarını doğurur.
Bu ceza, cezalının rütbesinin kıt`ası huzurunda sökülmesi suretiyle yerine geti-
rilir.
Rütbenin geri alınması cezasının mahiyeti ve neticeleri:

Madde 36- (Mülga: 22/3/2000-4551/38 md.)
Umumi mahkemelerin verdiği cezaların icabettiği askeri fer`i cezaların tatbiki
şekli:

Madde 37- (Mülga: 22/3/2000-4551/38 md.)
Yeni baştan askerlik cezası, mahiyeti ve neticeleri:

Madde 38- (Mülga: 14/6/1989-3574/4 md.)
Askeri mahkemelerce verilen tutuklama kararları ile asker kişiler hakkında
verilen cezaların ve tutuklama kararlarının infaz yeri (2)

Madde 39- (Değişik: 22/3/2000-4551/11 md.)
Asker kişiler hakkında hükmolunan ve aşağıda gösterilen cezalar, 353 sayılı
Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununun beşinci kısmında
yazılı esaslar dahilinde askeri cezaevlerinde infaz edilir.
A) Subay, astsubay, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları,
uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında verilen ve Türk Silahlı Kuvvetle-
rinden veya Devlet memurluğundan çıkarmayı, ilişik kesmeyi veya sözleşmenin
fezhini gerektirmeyen hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
B) Askeri öğrenciler hakkında verilen ve askeri öğrencilik hukukunun kaybetti-
rilmesi sonucunu doğurmayan hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
C) Erbaş ve erler hakkında, asker edildikten sonra işledikleri suçlardan verilen
bir yıl veya daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
Hürriyeti bağlayıcı diğer cezalar, genel cezaevlerinde çektirilir. İnfaz sırasında
hükümlülerin üzerinden askerlik kıyafeti ve işaretleri kaldırılır.
Genel cezaevlerinde ceza sürelerini tamamlayan askerlik yükümlüleri, geri
kalan askerlik hizmetlerini tamamlamak üzere askeri makamlara teslim edilirler.
Yargı organlarınca haklarında tutuklama kararı verilen asker kişiler, bu sıfatla-
rını korudukları sürece askeri tutukevine konulurlar.
Savaş ve sıkıyönetim hallerinde askeri mahkemelerce tutuklanan sivil kişiler,
askeri ceza ve tutukevlerine konulurlar. Bu hallerin bitiminde tutuklular, Adalet
Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında varılacak mutabakat üzerine sivil
tutukevlerine nakledilirler.
--------------------------------------------
(1) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 10 uncu madde-
siyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 11 inci madde-
siyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
İKİNCİ FASIL
Cürme teşebbüs
Teşebbüs :

Madde 40 - 1 - Askeri curümlerde müteşebbisler hakkında Türk Ceza Kanunu-
nun 61, 62, 63 üncü maddeleri hükümleri tatbik olunur.
2 - Bir cürümün cezasiyle beraber askeri fer`i cezalardan birinin
hükmedilmesi lazım veya caiz ise o cürme teşebbüs halinde dahi bu fer`i ceza
verilir, veya verilebilir.
ÜÇÜNCÜ FASIL
Cürümde ve kabahatte iştirak
İştirak :

Madde 41 - 1- Askeri cürümlerde ve kabahatlerde iştirak halinde, Türk Ceza
Kanununun 64 üncüden 67 nciye kadar olan maddeler hükmü tatbik olunur.
2 - Hizmete mütaallik hususlarda verilen emir bir suç teşkil ederse bu
suçun işlenmesinden emir veren mesuldur.
3 - Aşağıdaki hallerde maduna da faili müşterek cezası verilir :
A : Kendisine verilen emrin hudutlarını aşmış ise,
B : Amirin emrinin adli ve askeri bir suç maksadını ihtiva eden bir fiile
mütaallik olduğu kendisince malüm ise.
DÖRDÜNCÜ FASIL
Cürümde tekerrür
Tekerrür :

Madde 42 - 1 - Bir cürüm işleyenin mükerir sayılması ve bu kanunun o
suretle gösterdiği hükümlerin ve cezaların tatbik edilmesi, suçlunun askeri
bir cürümden dolayı bir Türk askeri mahkemesinde mahküm olarak ceza gördükten
sonra aynı askeri cürmü tekrar yapmasına bağlıdır.
Bu hüküm evvelce verilen ceza kısmen tenfiz edilmiş veya hususi af yoluyle
düşmüş olsa bile tatbik olunur. Şu kadar ki cezanın tenfizinden veya affından
itibaren yeni cürmün işlendiği tarihe kadar aradan beş sene geçmiş ise bu hü-
kümler tatbik olunmaz.
2 - Tekerrürün teaddüdünde aynı kaide caizdir.
BEŞİNCİ FASIL
Cürüm ve cezaların içtimaı
Cürüm ve cezaların içtimaı:

Madde 43 - 1 - Bu kanunda yazılı cürümlerle cezaların içtimaında Türk Ceza
Kanununun 68 inciden 80 inciye kadar olan maddeleri hükmü tatbik olunur.
2 - Bir araya gelen cezalar aynı neviden kısa hapis cezalarından ibaret
ise mecmuuna bir kısa hapis cezası verilir ve İçtima hali şiddet sebebi sayı-
lır.
3 - Kısa hapis cezaları aynı neviden değil ise umumi ceza en ağır cezanın
azami haddine göre tayin olunur. Bir gün katıksız hapis iki gün oda hapsine
müsavi tutulur.
4 - Müteaddit cürümlerin cezalarından velevki yalnız biriyle beraber fer`i
bir cezanın dahi hüküm edilmesi lazım veya caiz ise bu fer`i ceza hükmolunur
veya hükmolunabilir.
ALTINCI FASIL
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran ve hafifleten sebepler
Cezaya ehliyet veren, kaldıran ve hafifleten sebepler:

Madde 44 - Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran veya hafifleten sebeplere
dair Türk Ceza Kanununun birinci kitabının dördüncü babında yazılı hükümler,
bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askeri cezalar hakkında da mer`idir.
Din ve vicdana göre lazım sayılan hareketler cezaya ehliyeti ve tesiri:

Madde 45 - Bir şahsın hareketini vicdanına veya dinine göre lazım saymış
olması, yapmak veya yapmamakla vukua gelen bir cezayı mucip olmasına mani teş-
kil etmez.
Korku ve ihtiyari sarhoşluğun cezaya tesiri:

Madde 46 - 1 - Vazife ve hizmette şahsi tehlike korkusu cezayı hafifletmez.
2 - Disiplin tecavüzünde ve kabahatlerinde veya hizmet esnasında yapılan
suçlarda ihtiyari sarhoşluk cezayı hafifletemez.
YEDİNCİ FASIL
Cezaların tecili
Cezaların tecili ve hürriyeti bağlayıcı cezalar yerine uygulanabilecek
ceza ve tedbirler (1)

Madde 47- (Değişik: 13/5/1940-3823/1 md.)
Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan cezaların
tecili hakkındaki kaideler aşağıdaki hükümler nazara alınmak şartiyle askeri
şahıslar hakkında da tatbik olunur.
A) (Değişik: 22/3/2000-4551/12 md.) Askeri mahkemelerden Askeri Ceza Kanu-
nununun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlardan dolayı verilen ceza-
lar tecil edilemez ve para cezasına veya tedbirlerden birine de çevrilemez. Aynı
Kanunun Üçüncü Babının Üçüncü Fazlı ile 84 üncü maddesi hariç olmak üzere 5
inci ve 130 uncu maddesi hariç olmak üzere sekizinci fasıllarında yazılı suçlardan
dolayı verilen cezalar tecil edilemez. Ancak fiili işlediği zaman onsekiz yaşını dol-
durmamış çocuklarla, hüküm zamanında yetmiş yaşına girmiş olanların mahkum
oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.
-------------------------------
(1) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 12. maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
B) Türk Ceza Kanunu mucibince bir kabahat fiilinden dolayı mahküm olan ve
cezası tecil edilen kimse bir sene içinde ve yine mezkür kanuna tevfikan hapis
cezasile mahküm olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene içinde; askeri
bir suçtan dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahküm olur ve bu askeri cü-
rüm Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucip fiillerden bulunmazsa, ikinci mah-
kumiyet evvelki cezanın teciline mani olmaz.
C) Evvelki mahkumiyet askeri bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu as-
keri suç Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucib bir fiil bulunmazsa ikinci fi-
ilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın teciline birinci fi-
il mani olamaz.
SEKİZİNCİ FASIL
Müşterek hükümler
Askeri suçlarda şikayet ve izin:

Madde 48 - (Değişik; 12/5/1941 - 4026/1 md.)
A) Askeri suçların takibi şikayete bağlı değildir
B) Askeri kazaya tabi olupta Türk Ceza Kanunu mucibince takibi Adliye Veki-
linin izinine bağlı suçlar hakkında izin, Milli Müdafaa Vekili tarafından veri-
lir.
Askeri cürümlerde dava ve cezanın nasıl düşeceği:

Madde 49 - (Değişik: 11/12/1935 - 2862/4 md.)
Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere askeri suçlarda da-
va ve cezanın düşmesi hususlarında Türk Ceza Kanununun birinci kitabının 9 uncu
babı hükümleri tatbik olunur.
A) Yoklama kaçağı, bakaya, saklı ve firar fiilleri hakkında dava müruru za-
manı, bütün askeri mükellefiyetlerin veya bizzat girmiş oldukları taahhüdün
bitmesinden itibaren işlemeğe başlar.
B) Hıyanet cürümlerile maznun ve mahküm olanlar hakkıda müruru zaman yoktur.
C - (Ek:14.6.1989 - 3574/1 md.) Sırf askeri suçlarda Türk Ceza Kanununun
119 uncu maddesi hükümleri uygulanmaz.
Cezanın nasıl arttırılacağı:

Madde 50 - Bu kanunda bir suç için şahsi hürriyeti tahdit eden bir cezanın
arttırılacağı yazılı olan yerlerde mezkür ceza mevzuubahis cürüm için muayyen
olan cezanın iki misline kadar çoğaltılabilir. Şu kadar ki ceza o cürüm için
kanunda yazılı azami haddi geçemez.
Cezanın arttırılması icabeden sebepler:

Madde 51 - Bu kanunda hususi bir hüküm tayin edilmemiş oldukça aşağıdaki
haller her halde cezanın arttırılmasını muciptir.
A) Madunlarla birlikte bir suçu yapmak veya madunların bir suçuna iştirak
etmek;
B) Suç silahın veya resmi nüfuz ve salahiyetin suistimali suretiyle hizme-
tin ifası esnasında yapılmak;
C) Suç müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya herkesin gözü önün-
de birlikte işlenmek.
Memnu hakların ne suretle geri verileceği ve neticeleri:

Madde 52 - 1 - Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunun memnu
hakların geri verilmesi hususundaki hükümleri askeri şahıslar hakkında da tatbik
olunur.
2 - Memnu hakların geri verilmesine karar verildiği takdirde mahkümiyetle
zayi olan bilcümle askeri rütbe, unvan, memuriyet, nişan ve askerİ hizmet esna-
sında kazanılan tekaütlük ve sair haklar geri gelmez. Şu kadar ki bu kararı
alan tekrar orduya girerse yeni baştan rütbe, nişan ve madalya ve tekaüt hakkı
kazanabilir.
3 - Umumi af ilanından mahküm bulunan askeri şahsın nişan, rütbe ve madal-
ya ve tekaütlük hakkının geri verilmesi, ancak Umumi Af Kanununda yazılı olmağa
bağlıdır.
Şartla salıverme (1)

Madde 53- (Değişik: 22/3/2000-4551/13 md.)
Askeri mahkemeler tarafından mahkum edilen askeri şahıslar hakkında şartla
salıverilme ve şartla salıverilme kararının geri alınması hususlarında 765 sayılı
Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun ilgili hüküm-
leri uygulanır.
Gerek askeri mahkemelerden ve gerekse adliye mahkemelerinden şartla
tahliye kararı alanların tamamlanacak askeri yükümlülükleri varsa, tahliyelerinde
tamamlattırılır.
ÜÇÜNCÜ BAP
Cürümler ve cezaları
BİRİNCİ FASIL
Hiyanet
Vatan aleyhindeki cürümler:

Madde 54 - Vatan aleyhinde bir cürüm yapan askeri şahıslar hakkında Türk
Ceza Kanununun 125 inciden 145 inci maddeye kadar olan maddeleri hükümleri tat-
bik olunur.
Harb hiyaneti:

Madde 55 - (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb
tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda Türk Ceza Kanununun 129
uncu maddesinin birinci fıkrasında yazılı cürümleri işleyenler veya işlemeye
teşebbüs edenler (Harb hiyaneti) cürümünden dolayı ölüm cezası ile cezalandırı-
lırlar.
(2) Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veyahut on beş seneden
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilebilir. Maksat hasıl olursa her hal-
de ölüm cezası verilir.
Milli Müdafaaya hiyanet:

Madde 56 - (Değişik: 8/6/1959 - 7331/1 md.)
(1) Bu maddede gösterilen fiilleri işliyenler ve bunlara teşebbüs edenler
(Milli Müdafaaya hiyanet) cürmünden dolayı aşağıda yazılı cezalarla cezalandı-
rılırlar.
------------------------
(1) Bu madde başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle
metne eşlendiği şekilde değiştirilmiştir.
A) Türk Ceza Kanununun 133 üncü maddesinde ve 136 ncı maddesinin siyasi ve
askeri casusluğa dair 3 üncü fıkrasında yazılı cürümleri işliyenlere Türk
Ceza Kanununa göre ceza verilir. Bu cürümleri seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda işliyenler veya işlemiye teşebbüs edenler, 136 ncı madde-
nin son fıkrasında suçlunun taksirine müstenit olarak yazılı olan haller hariç
olmak üzere, ölüm cezasiyle cezalandırılır.
B) Doğru olması halinde askeri veya siyasi bir sır teşkil edecek olan ev-
rak ve vesaikı ve sair maddeleri Milli Müdafaaya hiyanet maksadiyle sahte ola-
rak vücuda getiren veya bu suretle vücuda getirilmiş olduğunu bildiği halde
bunları aynı maksatla bir başkasına bildiren veya tevdi edenler hakkında on beş
seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb
tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri
ölüm cezası ile cezalandırılırlar.
C) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek
üzere iki veya daha ziyade kimseler aralarında ittifak ederlerse bunlardan her-
biri sekiz seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb
tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri
müebbet ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
D) (A) ve (B) bentlerinde yazılı hiyanet cürümlerini işlemeyi bir kimseden
talep veya bu cürümleri işlemek için hizmetini arz veyahut böyle bir talebi ve-
ya arzı kabul edenler hakkında da bu bentlerde yazılı cezalar aynen verilir.
Eğer böyle bir talep veya arz veya kabul yazılı şekilde vukubulmuşsa, bu yazı-
nın fail tarafından mücerret gönderilmiş olmasiyle cürüm tamam olur.
E) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek
üzere bir teşekkül kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler üç seneden aşağı
olmamak üzere ağır hapis veya böyle bir teşekküle yalnız iştirak edenler bir
seneden üç seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb
tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise teşekkülü
kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler ölüm ve böyle bir teşekküle iştirak
edenler müebbet veya on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle
cezalandırılırlar.
F) C, D, E bentlerinde yazılı hallerde her hangi bir suretle olursa olsun
cürmün işlenmesine mani olan suç ortağı cezadan kurtulur.
G) Türk Ceza Kanununun 127 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında yazılı olan
milli menfaatler aleyhine yabancıdan menfaat veya vait kabul eden vatandaşla bu
maksatla para veren veya menfaat temin veya vadeden yabancılar bu fıkra hüküm-
lerine göre cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb
tehlikesini mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise, faille-
ri ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Eğer para veya menfaat, yazılı bir beyan ile talep veya kabul ve taahhüt
edilmiş ise, fail tarafından bu beyanın mücerret gönderilmiş olması ile fiil
tamam olur.
Bu bentte yazılı cürümler ancak Milli Müdafaa Vekilinin talebi üzerine ta-
kip olunur. Talebin geri alınması caizdir.
2) Az vahim hallerde bu maddede yazılı ölüm cezaları yerine müebbet ağır
hapis veya on beş seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası veri-
lir.
Milli Müdafaa aleyhine sair hareketler:

Madde 57 - (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Her kim, bir müstahkem mevkide, bir harb limanında veyahut diğer bir
askeri müessesede ve askeri sahada, deniz ordusuna ait bir gemide, yahut Devlet
karasuları içinde Devletin bir makamına, bir memura veya bir askere karşı ismi
ve şahsı halleri, sıfatı, mesleki, ikamet mahalli veya tabiiyeti hakkında kas-
ten yanlış malümat verir veya malümat vermekten çekinirse üç aydan üç seneye
kadar hapis ile cezalandırılır.
Resmen tahdit ve ilan edilmiş olan emniyet mıntakaları ve ordunun ihtiyaç-
larına taallük eden mevat ve eşyayı imal ve tamire ve muhafazaya tahsis edilmiş
olan sınai müesseseler, depolar dahi askeri müessese gibi telakki olunur.
(2) Türk Ceza Kanununun 135 inci maddesinde yazılı fiilleri işleyenler bu
maddede gösterilen cezalarla cezalandırılır.
Milli mukavemeti kırmak:

Madde 58 - (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
Her kim, Türk Ceza Kanununun 153, 161 inci maddelerinde yazılı suçlardan
birisini ve 155 inci maddede yazılı halkı askerlikten soğutmak yolunda neşri-
yatta ve telkinatta bulunmak ve nutuk irat etmek fiillerini işleyecek olursa
milli mukavemeti kırmak cürmünden dolayı mezkür maddelerde gösterilen cezalarla
cezalandırılır.
Milli Müdafaa vasıtalarını tahrip:

Madde 59 - (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Milli Müdafaayı ihlal kastiyle müdafaaya yarayan vasıtalardan birini
veya her hangi bir tesisi tahrip eden, yok eden, terkeden, kullanılmayacak hale
getiren veya kusurlu olarak imal, teslim veya tesellüm eden veya bunlara her
hangi bir suretle zarar verenler sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis
cezasiyle cezalandırılır.
(2) Milli Müdafaanın emniyeti için ehemmiyetli olan bir işletmeye muktazi
her hangi bir vasıtayı Milli Müdafaayı ihlal kastiyle kısmen veya tamamen boza-
rak veya tahrip ederek veyahut mesaisini ihlal eyleyerek işletmenin faaliyetini
tehlikeye düşürenler veya muattal bir hale koyanlar sekiz seneden aşağı olmamak
üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
(3) Fiil, seferberlikte yapılmış veya Devletin harb hazırlıklarını veya
harb kudretini veya kabiliyetini ve askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise
1, 2 numaralı fıkralarda yazılı curümlerin failleri ölüm cezası ile cezalandı-
rılır.
Söz vererek tahliye olunan harb esirleri:

Madde 60 - 1 - Harb esiri olupta verdiği sözü tutmayarak Türkiye Cumhuriye-
ti aleyhine muharip olarak tutulmak ve yahut ecnebi olupta Türkiye Cumhuriyeti
hizmeti askeriyesinde bulunduğu halde Türkiye aleyhine bir düşman ile beraber
olmak hiyanet addolunarak faili ölüme mahküm olur.
2 - Düşman eline düşen her Türk askeri düşmana karşı silah tutmamak üzere
söz vererek serbestisini elde ederse bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
İKİNCİ FASIL
Seferberlikte harb kuvvetlerini tehlikeye düşürmek
Seferberliği geciktirenlerin ve ihlal edenlerin cezası:

Madde 61 - 1 - Her kim kasten seferberliği geciktirip veya askeri bir hiz-
met ve vazifeyi ihlal edip bu suretle düşman teşebbüsatının kolaylaşmasına ve
terakkisine ve yahut muharip Türkiye Cumhuriyeti ve mütteffikleri kıtalarına
zarar ve tehlike gelmesine sebep olursa muvakkat ağır hapis ve yahut üç seneden
fazla hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
2 - Az vahim hallerde veya vazife ve hizmeti ihlal kasten vukubulmamış ise,
üç seneye kadar hapsolunur.
Müstahkem bir mevkii veya kendi mevkiini veya kendisini veya bir gemiyi,
bir tayyareyi düşmana teslim eden kumandanların cezası:

Madde 62 - 1 - Aşağıda yazılı olan askeri şahıslar ölüm cezasiyle cezalan-
dırılır:
A) Müstahkem bir mevkii; müdafaasına hizmet eden bütün vasıtaları kullanıp
bitirmeksizin düşmana teslim eden mezkür mevkiin kumandanı;
B) Emri altında bulunan müdafaa vasıtalarını ihmal ile kendisine mevdu mev-
kii terkeden veya düşmana teslim eden kumandan;
C) Vazifesinin kendisinden talep eylediği her şeyi evvelden yapmayarak em-
ri altına tevdi edilen kıtaatın teslimisilah etmesini intaç edecek surette açık
sahrada düşmanla mukavele yapan kumandan;
D) Askeri bir gemi ve tayyareyi ve yahut mürettebatını düşmana teslim et-
memek için vazifenin kendisinden talep ettiği her şeyi evvelden yapmayarak düş-
mana teslim eden gemi ve tayyare kumandanı;
2 - B. ve C. fıkralarında yazılı olan cürümlerin failleri az vahim haller-
de, beş seneden az olmamak üzere, muvakkat ve yahut müebbet ağır hapis cezasiy-
le cezalandırılır.
ÜÇÜNCÜ FASIL
Yoklama kaçağı, bakaya, saklı, firar

Madde 63 - 1 - (Değişik: 30/4/1945 - 4726/1 md.)
A)(Değişik:16/2/1994-3970/1 md.) Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta ba-
kayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının veya birlikte işleme bağ-
lı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunanlar ve ihtiyat erattan çağrılıp
da özürsüz yaşıtlarının yollanmalarından başlıyarak yedi gün içinde gelenler bir
aya kadar, yakalananlar üç aya kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler üç
aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar, üç aydan
sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar hapis,üç aydan sonra yakalananlar altı
aydan üç yıla kadar ağır hapis;
B) (A) Bendinde yazılı erbaştan ve erden gelip te veya yakalanıp ta kıta-
sına varmadan savuşanlar ayrıca bir aydan bir yıla kadar hapis cezasiyle ceza-
landırılır.
2 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.) Seferberlikte birinci fıkrada yazılı
olanlarla ruhsatlılardan sevk gününün bitmesinden itibaren yedi gün içinde ge-
lenler bir aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan iki seneye kadar, yedi
günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden aşağı olmamak üzere elde edilen-
ler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden gelenler
beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahküm
edilirler. Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veya on seneden aşağı
olmamak üzere ağır hapis cezası verilir ve diğer hallerde gösterilen cezalar
yarıya indirilir.
*
Çağırılıpta gelmiyen yedek subaylarla askeri memurların cezaları:

Madde 64 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1 - Hazarda askeri hizmete çağrıldığı halde 1076 sayılı kanunun 15 inci
maddesine tevfikan Milli Müdafaa Vekaletince emredilen müddet içinde askerlik
şubesine gelmiyen yedek subay ve askeri memurlardan bu müddetin bitmesinden
sonra on beş gün içinde elde edilenler bir aydan altı aya kadar, on beş günden
sonra üç ay içinde elde edilenler altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç aydan
sonra elde edilenler beş seneye kadar ağır hapis cezasiyle cazalandırılır. Bu
müddetler içinde kendiliğinden gelenlerin cezaları yarıya indirilir.
2 - Seferberlikte çağrıldığı halde muayyen müddet içinde askerlik şubesine
gelmiyen yedek subaylarla askeri memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra yedi
gün içinde gelenler üç aydan iki seneye kadar, elde edilenler altı aydan üç se-
neye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden ve elde edilen-
ler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra gelenler beş seneden az
olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
3 - Askeri hizmet için yapılan davet üzerine şubeye gelen yedek subay ve
askeri memurlardan mahalli müretteplerine hazarda on iki ve sefeberlikte dört
gün içinde hareket etmiyenler veya yol müddeti hariç olarak bu müddetlerin yarı-
sından fazla bir müddeti yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmi-
yenler hazarda üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş seneye kadar hapsolu-
nurlar. Bu fıkrada ve 65 inci maddede yazılı müddetler halin icabına göre Milli
Müdafaa Vekilliğince azaltılabilir veya uzatılabilir.
Az vahim hallerde 63 üncü maddenin son fıkrasında yazılı hükümler bu maddede
yazılı olan cezalar hakkında da tatbik olunur.
4 - 1076 sayılı kanunun 13 ve 15 inci madelerinde yazılı haller bu maddenin
tatbikında da nazara alınır.
Vazife ve memuriyetlerine gitmeyenlerin cezaları:

Madde 65 - (Değişik: 25/1/1957 - 6889/1 md.)
Tayin olunduğu vazife ve memuriyet emrinin tebliğinden itibaren mazeretsiz
hazarda 15 ve seferberlikte 6 gün içinde hareket etmiyen veya yol müddeti hariç
olarak hazarda 7, seferde 3 günden fazla bir müddet yolda geçirerek vazife ve
memuriyetlerine iltihak etmiyen subaylar, askeri memurlarla astsubaylar üç aya
kadar ve seferberlikte üç aydan beş aya kadar hapsolunurlar. Tekerrürü halinde
ilk fiil hazarda ise altı ay ve seferberlikte ise sekiz ay ve her iki fiil
seferberlikte ise bir sene hapsolunurlar.
Yukarda hareket ve iltihak için tayin olunan müddetlerin bitmesinden itiba-
ren hazarda altı, seferberlikte üç gün içinde kıtasına iltihak etmiyenler hak-
kında da 66 ncı madde hükümleri tatbik olunur.
Firar ve cezası:

Madde 66 - (Değişik: 14.6.1989 - 3574/2 md.)
1) Aşağıda yazılı askeri şahıslar bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur:
a) Kıt`asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz ola-
rak altı günden fazla uzaklaşanlar,
b) Kıt`asından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya
hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren
altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmeyenler,
KANUNLAR, TEMMUZ 1989 (Ek - 4)
2) Aşağıda yazılı hallerde hapis cezası iki yıldan aşağı olamaz.
a) Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve
hayvanlardan birini veya ordu hizmetine tahsis edilen herhangi bir şeyi berabe-
rinde götürmüş ise;
b) Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise;
c) Suçlu mükerrir ise;
3) Seferberlikte bu maddede yazılı mehiller yarıya indirilir.
Yabancı memlekete firar edenlerin cezaları:

Madde 67- (Değişik: 22/3/2000-4551/14 md.)
Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler, yabancı ülkeye kaçmış sayılarak üç
seneden beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
A) Herhangi bir nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme müsaadesi bu-
lunmaksızın ülke sınırları dışında üç günü geçirenler,
B) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlik veya görev yerinden, deniz veya hava
aracından kaçıp da bu durumda üç günü geçirenler,
C) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlikten, deniz veya hava aracından herhangi bir
nedenle ayrı düşüp de askeri veya sivil bir Türk resmi makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat etmeksizin üç günü geçirenler,
D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askeri veya sivil bir Türk resmi makamına
veya müttefik devlet makamlarına teslim olmak üzere harekete geçme imkanı doğ-
duğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu durumda üç günü geçirenler.
Aşağıda yazılı hallerde beş seneden on seneye kadar hapis cezası verilir.
A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç veya gerecini götürmüş ise,
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise,
C) Fail mükerrir ise.
Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu madde-
deki suçu seferberlikte işleyenlere yedi seneden, savaş halinde işleyenlere ise on seneden
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Mehil içinde yakalananların cezası (1)

Madde 68- (Değişik: 22/3/2000-4551/15 md.)
66 ve 67 nci maddelerde yazılı olan süreler içinde yakalananlara iki aydan altı aya
kadar hapis cezası verilir.
Aşağıda yazılı hallerde, gün unsuru aranmaz ve ceza artırılır.
A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç ve gerecini götürmüş ise,
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.
Düşman tarafında, düşman kaşısında, mahsur mevkiden kaçanların cezası:

Madde 69 -1- Düşman tarafına kaçan ölüme mahküm edilir.
2 - Düşman karşısında veya mahsur bir mevkiden kaçan müebbet veya muvakkat
ağır hapis ile cezalandırılır. Vahim hallerde ölüm cezası verilebilir.
Sözleşerek firar ve cezası :

Madde 70 -1- İkiden ziyade askeri şahıslar önceden kararlaştırarak toplu
kaçarlarsa sözleşerek firar sayılır.
2- Suçlular yabancı memlekete kaçmışlar ise ön ayak olanlar beş seneden yedi
seneye kadar; ön ayak olanlar subay veya askeri memur ise beş seneden on seneye
kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.
3 - Suçlular vatan içine kaçmışlarsa ön ayak olanlar iki seneden beş seneye
kadar, ön ayak olan subay veya askeri memur ise beş seneden yedi seneye kadar
ağır hapis ile cezalandırılırlar.
4 - Sözleşerek kaçan diğer suçlular bir seneden üç seneye kadar hapsolunur.
Firar yabancı memlekete ise ceza bir kat arttırılır.
----------------------
(1) Bu madde başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
5 - Seferberlikte sözleşerek firara ön ayak olanlar ölüm cezasiyle cezalan-
dırılırlar, diğer suçluların cezaları muayyen cezanın yarısı kadar arttırılır.
6 - (Mülga: 14.6.1989-3574/4 md.)
Erbaşların rütbelerinin geri alınması (1)

Madde 71- (Değişik: 22/3/2000-4551/16 md.)
Firar ve izin tecavüzü cürümlerinden hüküm giyen erbaşların rütbelerinin geri
alınmasına da hükmolunur.
Firar cezalarının sonraya bırakılması:

Madde 72 - 1 - (Mülga: 25/10/1963 - 353/259 md.)
2 - Bunlar sevkolunurken, yollardan misafirhanelerden, bulundukları kıta ve
müesseselerden tekrar kaçarlarsa evvelce mahküm oldukları ceza iki misline iblağ
olunur.
Geri gelen kaçakların cezalarının indirilmesi

Madde 73 - Kaçak, kaçtığından altı hafta, seferberlikte bir hafta içinde
kendiliğinden geri gelirse yukarıki maddelere göre verilecek cezalar yarısına
indirilir. Ölüm cezası yerine müebbet ağır hapis yahut beş seneden az olmamak
üzere ağır hapis cezası verilir.
Firara kalkışanları haber vermiyenlerin cezası :

Madde 74 - Bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber alıpta firarın önü alı-
nabilecek bir zamanda bunu amirine haber vermekte ihmal eden askeri şahıs, eğer
firar vuku bulmuş ise altı aya kadar ve firar seferberlikte vuku bulmuş ise iki
seneye kadar hapsolunur (2)
Kaçaklara yardım edenlerin cezaları

Madde 75 - 1 - (Değişik: 30/4/1945 - 4726/2 md.) Asker kişileri kaçmağa kış-
kırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya kaçakları,
izinsizleri, bakayayı, yoklama kaçaklarını, saklıları ve çağrılıp ta gelmiyen
yedek subaylarla yedek askeri memurları bilerek özel ve resmi hizmete alanlar
veya gizliyenler veya Devlet, il ve belediyelerle bunların deneti altındaki
bütün kuruluş ve kurumlarda ve banka ve kamu faydasına çalışan dernek ve mesleki
kuruluşlarda her ne suretle olursa olsun çalıştıranlar ve Hükümetten yapılacak
tebligat üzerine özel işlerinden çıkarmıyanlar barışta üç aydan bir yıla ve
tekerrüründe bir yıldan üç yıla, seferberlikte veya olağanüstü hallerde altı
aydan iki yıla kadar hapis ve bu eylemin seferberlikte veya olağanüstü hallerde
tekerrüründe yedi yıla kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - Seferberlikte herhangi bir suretle askeri kuvveti tenkise sebep olacak
surette vakıa gayrimutabık kasten vesika verenler birinci defasında iki seneden
beş seneye kadar ağır hapis ve mükerrirler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
------------------------
(1) Bu madde başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle
metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 64.maddesinde; Askeri Ceza Kanunu`nun
bu Kanunun cezalandırdığı suçlara ait hükümlerin yürürlükten kaldırılmış
olduğu hükme başlanmış; aynı kanunun 51. maddesinde bir firar teşebbüsünü
doğru olarak haber almasına rağmen önlenebilecek bir zaman içerisinde ami-
rine haber vermeme fiili cezalandırılmış ise de, bu maddede zikredilen fi-
rarın seferberlikte vuku bulmuş olması fiili anılan 51. madde kapsamı dı-
şında kaldığından madde metni aynen alınmıştır.
KANUNLAR, TEMMUZ 1989 (Ek - 4 )
Tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak (1)

Madde 76- (Değişik: 22/3/2000-4551/17 md.)
Askeri tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak suçlarını
işleyen asker kişiler hakkında, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının Dördüncü
Bab Yedinci Faslında yer alan hükümler uygulanır.
Ancak, askeri ceza ve tutukevlerinden altı gün veya daha fazla süre ile kaçan
asker kişilere verilecek hapis cezası veya asıl cezaya ilave olunacak hürriyeti
bağlayıcı ceza bir yıldan az olamaz.
Göz veya oda hapsi ceza yerinden kaçmak, infaz şartlarına uymamak, kaçmaya
aracı olmak. (2)

Madde 77- (Değişik: 22/3/2000-4551/18 md.)
Disiplin mahkemeleri ile disiplin amirleri tarafından verilen göz veya oda hapsi
cezalarının çekildiği yeri terk edenlere veya cezanın diğer infaz şartlarını yerine
getirmeyenlere, bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
Göz veya oda hapsi ceza yerinden kaçanlara, aracı olanlara veya ihmal yahut
kayıtsızlıkları ile kaçmalarına sebebiyet verenlere de aynı ceza uygulanır.
Göz veya oda hapsini çekmekte olduğu yeri terk fiili, altı gün veya daha fazla
devam etmiş ise, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.
Düşman tarafına, yabancı memlekete kaçanlar hakkında mali ve fer`i cezalar.

Madde 78 - A:1 - Düşman tarafına kaçan veya seferberlikte mükellef olduğu
hizmetten uzak kalmak kastiyle yabancı bir memlekete sığınanların veya yabancı
memlekette kalanların mevcut ve ileride vücut bulacak menkul ve gayrimenkul bü-
tün mal ve mülklerinin millet namına zaptına karar verilir. Bu karar verilirken
suçlunun hısımları bir müdafi tayin etmek hakkını haizdirler.
2 - Bu karar maznuna, mümkün olmadığı halde onun son ikametgahına tebliğ
olunur ve askeri mahkemece kapısına asılır, gazetelerle ilan olunur. Seferber-
liğin bittiğini bildiren emir tarihinden üç ay içinde bu tebliğ bir kere daha
yapılır.
3 - Zabıt kararının bir hulasası karar tarihinden sekiz gün içinde tapu ida-
relerine ve gaiplerin mallarını idare ile muvazzaf olan makama tebliğ olunur.
4 - Zaptına karar verilen mal ve mülkler mezkür idareler tarafından satı-
lıncaya kadar mahcuz kalır. Bu mal ve mülkler satılmazdan evvel maznun gelir
veyahut yakalanır da muhakemesi yapılırsa haciz kaldırılır.
5 - Suçlunun kanunen infaka mecbur olduğu kimselerin geçinmeleri son ikamet
gahı sulh hakiminin emriyle haczolunan mallarından kıymetlerine göre temin olu-
nabilir.
B:1 - Suçlunun füruu, baba ve anası, kardeşleri yahut karısı sağ ise, ölüme
bağlı tasarruf hükümlerine göre (K. M. 452, 453) bu kimselerin mahfuz hisseleri
miktarı kendilerine verilir ve mütebakisi millet menfaatine satılır. Bu mirasçı-
lardan kimse bulunmazsa, bütün mallar millet menfaatine satılır.
2 - Suçlunun gelmesine maddi bir imkansızlığın sebebiyet verdiği resmi tah-
kikat ile sabit olmaz ise veya hısımları tarafından ispat edilemez ise (A) fık-
rasının 2 rakamında yazılı olduğu üzere seferberlik bittikten sonra yapılacak
son tebliğ tarihinden bir sene sonunda zabıt katileşir ve zaptolunan mallar
satılır.
3 - Zaptolunan mallar devlet mallarının satılmasına dair kanunlara ve nizam-
namelere göre satılır.
4 - Malların satılmasına ve kıymetlerine karşı itirazlar suçlunun Türkiyede
bulunduğu son ikametgahı veya son bulunduğu mahal mahkemelerine arzolunur.
5 - Suçlunun borçları mirasçılara terkedilen hisselerden istifa olunur.
Mirasçı yoksa bütün malların dörtte üçü suçlunun borçlarına karşılık teşkil
eder.
6 - Mallar satıldıktan sonra A fıkrasının 2 numarasında yazılı müddetin
hitamından evvel suçlunun ölmüş olduğu anlaşılırsa satılan malların bedeli
mirasçılarına verilir.
-----------------------------------
(1)( 2) Madde başlığı; 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 17. ve 18. madde-
leri metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
7 - Zaptolunan mallar satıldıktan sonra vicahi muhakeme neticesinde suçlu
beraet ederse geldiği veya yakalandığı günden ilerisi için bütün medeni hakları-
na sahip olur. Geçen zaman için mallarının zaptedilmesi yüzünden kendisine ve
ailesine vakı olan zarar ve ziyanın tazminini Devletten talep ve iddia edebilir.
C:1 - Şahsi servetini gizlemek, elinden çıkarmak veya azaltmak kastiyle se-
ferberlikte gerek hayatta bulunanlar arasında cari olan ve gerek ölüme bağlı
bulunan akit ve tasarruflardan birine dair suçlu tarafından karşılıklı veya kar-
şılıksız doğrudan doğruya veya bilvasıta yapılan her türlü talep ve müracaatlar
ve muamelelerin muteber olmayacağı zabıt karariyle beraber karar altına alınır.
2 - "A" fıkrasında gösterilen suçlunun mallarının zaptına karar verilmeden
veya verildikten sonra bu suçlunun bütün mallarının veya bir kısmının kaçırılma-
sına veya azaltılmasına doğrudan doğruya ve bilvasıta bilerek yardım eden bütün
devlet memurları, varisler, ticari, ve mali müesseseler, şirketler ve bütün
üçüncü şahıslar bu suretle gizlenen veya kaçırılan mallar kıymetinin iki mislin-
den az ve üç mislinden çok olmamak üzere ağır para cezasına mahküm olurlar.
D: Suçlu Kanunu Medeni mucibince haiz olduğu vesayete mütallik bütün hakla-
rını zayi eder.
E: Bu maddedeki suçlar hakkında, dava ve ceza müruru zamanı işlemez.
DÖRDÜNCÜ FASIL
Kendini askerliğe yaramıyacak hale getirmek ve askerlikten kurtulmak için hile
kullanmak (1)
Kendini askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:

Madde 79 - 1 - Kendisini kasten sakatlayan veya her hangi bir suretle
askerliğe yaramayacak bir hale getiren veya kendi rızasiyle bu hale getirten bir
seneden beş seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - Fiil her nevi askeri maksatlar için çalışmak kabiliyetini mahvetmiş ise
suçlu yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır.
3 - Fiil seferberlikte yapılmışsa on seneye kadar ağır hapis, düşman karşı-
sında yapılmışsa yapan ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Başkasını askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:

Madde 80 - 79 uncu maddede yazılı fiilleri bilerek başkasına yapan dahi aynı
ceza ile cezalandırılır.
Askerlikten kurtulmak için hile yapanlar :

Madde 81- (Değişik: 11/12/1935-2862/9 md.)
1 - Askerlik çağına girenlerden askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmak
kasdile ismini değiştirenler, başkasını kendi yerine tabib muayenesine veya
askere gönderenler, başkasının hüviyet cüzdanını veya askeri vesikasını kulla-
nanlar, askerlik işlerinde sahte şehadetname veya evrak kullanan yahut her ne
suretle olursa olsun hile ve desise yapanlarla kıt`aya veya bir müesseseye inti-
sab ettikten sonra kendisinin yapmağa mecbur olduğu hizmetten büsbütün veya kıs-
men kurtulmak kasdile hile yapanlar on seneye kadar ağır hapis cezasile cezalan-
dırılırlar.
2- (Değişik: 22/3/2000-4551/19 md.) Yukarıdaki fıkrada yazılı cezalar suç ortak-
larına da uygulanır. Az vahim hallerde altı aydan beş seneye kadar hapis cezası
verilir.
---------------------
(1) Fasıl başlığı, 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 8. maddesi ile
değiştirilmiştir.
BEŞİNCİ FASIL
Askeri itaat ve inkıyadı bozan suçlar
Amir veya üste saygısızlık ve tehdit (1)

Madde 82 - (Mülga: 16/6/1964-477/47 md. delaletiyle 64 md. ile yeniden
düzenleme: 22/3/2000-4551/20 md.)
Toplu asker karşısında veya silahlı iken hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire veya üste zorunlu olduğu saygıyı göstermeyen veya uyarmayı saygı duruşu ile kabul
edip dinlemeyen asker kişiler, üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile
cezalandırılırlar.
Amir veya üstünü herhangi bir suretle tehdit edenlere, altı aydan iki seneye
kadar hapis cezası verilir. Fiil toplu asker karşısında veya silahlı iken veya hizmet
esnasında işlendiği takdirde, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.
Bilerek doğru söylemeyenlerin cezaları:

Madde 83 - (Mülga: 16/6/1964 - 477/49 md. delaletiyle 64 md. ile) (22/3/2000-
4551/38)
Yalan yere veya usulsüz şikayet edenlerin cezaları:

Madde 84 - 1. Doğru olmadığını bildiği iddialarla şikayete kalkışan üç aya
kadar hapsolunur.
2. Yalan yere şikayet taahhüt ettiği veyahut musırran vakı olduğu veya şika-
yet için muayyen olan usul ve yollardan ayrılındığı veyahut şikayet muayyen
müddetlerden sonra yapıldığı takdirde suçlu üç ay hapis ile cezalandırılır.
Amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları:

Madde 85- 1. (Değişik: 22/3/2000-4551/21 md.) Bir amire veya üste hakaret eden
üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hiz-
mete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar
hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Hakaret bir maddei mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş
seneye kadar hapsolunur.
3. Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalariyle
veya resmi makamlara verilipte üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış
ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
İtaatsizlik ve cezası:

Madde 86 - (Mülga: 16/6/1964 - 477/48 md. delaletiyle 64 md. ile) (22/3/2000-
4551/38)
İtaatsizlikte ısrar edenlerin cezası:

Madde 87 - 1. (Değişik: 22/3/2000-4551/22 md.) Hizmete ilişkin emri hiç yap-
mayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz
veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getir-
meyenler, üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2. Yukarıki fıkrada yazılı suçlar seferberlikte yapılırsa beş ve düşman
karşısında yapılırsa on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.
Toplu asker karşısında veya hizmetten savuşmak için veya silahlı iken yapı-
lan itaatsizliğin cezaları:

Madde 88 - (Değişik: 22/3/2000-4551/23 md.)
87 nci maddede yazılı itaatsizlik suçlarını toplu asker karşısın-
da yahut silah başı emrine karşı veya silahlı iken veya hizmetten kısmen veya
tamamen sıyrılmak kastiyle yapanlar üç aydan beş seneye kadar hapis, seferber-
likte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on seneden aşağı olmamak
üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
Büyük zararlar veren itaatsizliğin cezaları :

Madde 89 - 1. (Değişik: 22/3/2000-4551/24 md.) Emre itaatsizlik sonucu bir insa-
nın hayatını tehlikeye koyan, memleketin veya bir askeri birliğin güvenliğini veya
savaş hazırlığını veya eğitimini önemli derecede ihlal eden veya büyük bir zarar
meydana getiren yahut başkasının malına önemli bir zarar veren asker kişiler,
bir seneden on seneye kadar hapis, seferberlikte iki seneden onbeş seneye
kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2. Düşman karşısında ölüm cezası veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere
ağır hapis ile cezalandırılır.
----------------------------------
(1) Bu madde başlığı, "Amire ve mafevka hürmet etmeyenlerin cezaları" iken,
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Mukavemet ve cezası

Madde 90 - 1. Bir amiri veya mafevkını zorla ve tehdit ile hizmet emrini
ifadan menetmeğe, yahut hizmete mütaallik bir muameleyi yapmak veya yapmamak
için zorlamağa kalkışan mukavemet cürmünü yapmış olur. Bu cürmü işleyenler altı
aydan on seneye kadar, az vahim hallerde üç aydan az olmamak üzere hapis,
seferberlikte iki seneden, az vahim hallerde altı aydan asağı olmamak üzere
hapis cezalariyle cezalandırılır.
2. Mukavemet cürmü amirin muhafazasına memur olan yahut bu maksatla getiri-
len erbaşa ve ere karşı yapılırsa yine aynı ceza verilir.
Amire ve mafevka fiilen taarruz edenlerin cezaları

Madde 91 - 1. Amire veya mafevka fiilen taaruz eden veya fiilen taarruza
teşebbüs eden üç seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere
hapsolunur.
2. Taarruz veya taarruza teşebbüs silahlı olarak veya bir hizmet esnasında
veya toplu asker karşısında veyahut silah ve tehlikeli bir alet ile yapılmış ise
beş seneden, az vahim hallerde bir seneden aşağı olmamak üzere suçluya hapis ce-
zası verilir.
3. Taarruz veya taarruza teşebbüs, seferberlikte yapılmışsa suçlu ölüm, az
vahim hallerde yahut suç seferberlikte hizmet dışında yapılmışsa suçlu on beş
seneden az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezasiyle cezalandırılır.
4. Taarruz, amirin veya mafevkın vücudunda tahribatı mucip olmuşsa, suçluya
on beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eğer ölümü mucip olmuşsa, ölüm, az
vahim hallerde müebbeden ağır hapis cezası verilir.
Tahrik suretiyle madunun yaptığı suçlar hakkındaki cezaların nasıl indirileceği:

Madde 92 - 1. Bir amir veya mafevk, askeri nizamlara ve askerlik kaidelerine
mugayir muamelede bulunmak, yahut makam ve mevkiinin salahiyetini tecavüz etmek
suretleriyle madunu tahrik eyler ve madun bu tahrik sebebiyle 82, 83, 84, 85,
86, 87, 88, 89, 90 ve 91 inci maddelerde yazılı suçlardan birini hemen yaparsa,
Türk Ceza Kanununun elli birinci maddesine göre madunun cezası hafifletilir.
2. Birinci fıkradaki tahriki yapanlar tahrikin nevi ve mahiyetine göre 116,
117 ve 118 inci maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılır.
Muharrik ve cezası

Madde 93 - 1. Askeri şahıslardan birini amire veya mafevka karşı itaatsiz-
liğe mukavemete, fiilen taarruza sevk ve tahrik eden muharrik sayılır.
2. Suç yapılmışsa muharrik kısa hapis cszasiyle cezalandırılır.
3. Suç teşebbüs derecesinde kalmışsa muharrik üç aydan iki seneye ve sefer-
berlikte altı aydan beş seneye kadar hapsolunur. Ceza herhalde müteşebbisin ce-
zasından şiddetli olmaz.
4. Suç yapılmışsa, muharrik cürme şerik olur.
İsyan muharriki ve cezası

Madde 94 - 1. Birden ziyade askeri şahısları hep birlikte amire veya mafevka
itaatsizliğe veya mukavemete veyahut fiilen taarruza sevk ve tahrik eden isyan
muharriki sayılır. Suç yapılmamış veyahut yapılmağa teşebbüs edilmemişse isyan
muharriki beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2. Tahrik sebebiyle, askeri hizmete ehemmiyetli bir zarar gelmişse isyan
muharriki on seneden az olmamak üzere ağır hapisle cezalandırılır.
3. Seferberlikte isyan muharriki ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Hilafı salahiyet askerlik işleri için toplananlar ve müzakere yapanların
cezaları

Madde 95 - (Değişik: 25/5/1972 - 1590/1 md.)
1. Hakkı ve görevi olmadığı halde askeri muamelat, teşkilat, harekat, tesi-
sat veya tertibata müteallik işler hakkında :
a) Müzakere veya istişare için asker kişileri toplıyan,
b) Birlikte beyanat veya şikayette bulunmak üzere imza toplıyan,
c) Birlikte beyanat veya şikayette bulunan,
d) Her ne suretle olursa olsun gösteri veya tezahüratta bulunan,
Kim olursa olsun altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
2. (a) fıkrasında yazılı toplantıya bilerek katılanlar ile (b) fıkrasında
yazılı beyanat ve şikayetlere imza koyanlar altı aya kadar hapsolunur.
3. Kendisine özel bir mezuniyet verilmediği halde, görevi ve sıfatı icabı
muttali olduğu askeri muamelat, teşkilat, harekat, tesisat veya tertibata müte-
allik işler hakkında beyanat veren, yazı yazan veya sair surette açıklamada
bulunanlar her kim olursa olsun, fiili daha ağır bir cezayı gerektirmediği tak-
dirde altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
4. Astlık - üstlük münasebetlerini zedelemeye, amir veya komutanlara karşı
güven hissini yok etmeye matuf olarak alenen tahkir veya tezyif edici fiil ve
harekette bulunanlar altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
5. Bu maddede yazılı suçların basın yoliyle işlenmesi halinde ceza artırıla-
rak verilir.
6. Bu maddenin 3 ve 4 üncü fıkralarında yazılı suçlar hakkındaki soruşturma
icrası Milli Savunma Bakanının iznine tabidir.
Askerlikten soğutanların cezaları:

Madde 96 - 1. Arkadaşlarını sözle hoşnutsuzluğa kışkırtan kısa hapis ile
veya üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır. (1)
2. Kışkırtma umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalariyle
veyahut seferberlikte yapılmışsa faili üç aydan beş seneye kadar hapsolunur.
Fesat ve cezası :

Madde 97 - 1. Birden ziyade askeri şahıslar bir amire veya mafevka hep bir-
likte itaatsizlik veya mukavemet veya fiilen taarruz etmek (M. 86, 90, 91) için
ittifak ederlerse fesat sayılır ve ceza, ittifak edenlerin yapmak için ittifak
ettikleri cürme tatbik edilecek kanun maddesine göre tayin ve ölüm ile müebbet
ağır hapisten başka hallerde üç aydan iki seneye kadar artırılır.
2. İttifak edenler eğer suçu işlerse ceza ölüm ve müebbet ağır hapisten
başka hallerde 50 nci madde mucibince arttırılır.
Fesadı haber vermeyenlerin cezası

Madde 98 - Fesat hakkında bir suretle haber alıpta fesada veya fesadın fiile
çıkmasına mani olacak kadar vaktiyle malümat vermekte ihmal eden fesat, fiile
çıktığı surette üç seneye kadar hapsolunur.
-----------------
(1) Bakınız : Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29
sayılı Kararı (27/6/1967 tarih ve 12632 sayılı Resmi Gazete)
Fesadı haber verenlerin cezadan kurtulması

Madde 99 - Fesat için ittifak edenlerden biri, başka suretle malümat almadan
fesadın fiile çıkmasına mümanaat mümkün olacak hal ve zamanda haber verirse,
cezadan kurtulur.
Askeri isyan ve cezası

Madde 100 - Birden ziyade askeri şahıslar, gürültü patırdı ile veya alenen
toplanarak bir amire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemet veya fiilen taar-
ruza (M. 86, 90, 91) birlikte kalkışırlarsa "Askeri isyan" sayılır. Toplanmaya
iştirakedenlerin her biri beş seneden ve seferberlikte on seneden az olmamak
üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Askeri isyanda önayak olanların cezaları

Madde 101 - 1. Askeri isyanın (M. 100) reisi veya mürettibi veya ön ayak
olanları ile asilerden amire ve mafevka zorla müessir fiillerde bulunanlar mün-
feriden yaptıkları suç ölüm veya müebbet ağır hapis cezalarını mucip değilse,
on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2. Askeri isyan, seferberlikte yapılmışsa birinci fıkradaki suçlulara ölüm
cezası verilir.
Düşman karşısında askeri isyan suçlularının cezası

Madde 102 - Askeri isyan (M. 100) düşman karşısında yapılmışsa isyana işti-
rak edenlerin hepsine ölüm cezası verilir.
Askeri isyan ve fesada iştirak edenlerden nadim olanların cezalarının
azaltılması :

Madde 103 - 1. Bir fesada (M. 97) veya askeri isyana (M.100) iştirak edipte
amirlere veya mafevklere zorla müessir fiiller yapmadan evvel nedametle intizam
ve inzıbata dönenler fesat ve isyanın reisi veya mürettibi veya önayakları de-
ğilseler iki seneye kadar hapsolunurlar.
2. Amir veya mafevka zorla müessir fiiller yapılmaksızın fesat ve isyana
iştirak edenlerin hepsi intizam ve disipline dönerlerse reis veya mürettibi veya
önayak olanları bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
Askeri fesat ve isyana iştirak edenlerden önayak sayılacak diğer askerler

Madde 104 - Askeri fesat (M. 97) ve isyana (M. 100) iştirak edenlerden şun-
lar da reis ve müşevvik cezalariyle cezalandırılırlar.
A: Amir ve mafevk tarafından şahsına vakı olan itaat emrine karşı itaatsiz-
likte söz ile veya fiilen ısrar eden;
B: Askeri işareti suistimal ederek veya sair işaretler vererek isyanın vu-
kuunu kolaylaştıran;
C: Asiler arasında en büyük rütbelisi veya en kıdemlisi olan;
Fesat ve isyan suçlularının cezalarının azaltılması

Madde 105 - 94, 100, 101 ve 104 üncü maddelerde yazılı suçlar az vahim
oldukları halde 94 üncü maddenin birinci fıkrasında ve 100 üncü maddede yazılı
cezalar altı ay ve seberberlikte bir sene hapis cezasına ve 94 üncü maddenin
ikinci ve 101 nci maddenin birinci fıkrasında ve 104 üncü maddelerde yazılı olan
cezalar bir sene hapis cezasına ve seferberlikte iki sene hapis cezasına ve 102
nci maddede yazılı ceza az vahim hallerde müebbeden ağır hapis veyahut beş sene-
den az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezalarına indirilebilir.
Askeri karakol ve nöbetçi ve devriyeye taarruz edenlerin cezaları

Madde 106 - (Değişik: 27/6/1932-2034/4 md.)
Askeri karakola, nöbetçiye ve devriyeye hakaret eden veya bunları dinlemiyen
veya bunlara mukavemette bulunan yahut fiilen taarruz eden bu suçları amire kar-
şı yapmış sayılır ve öylece cezalandırılır.
Bu fasıldaki cezalar maduna tatbik olunabilmesinin şartı

Madde 107 - Bu fasılda madunlar hakkında tayin edilen ağır cezaların veril-
mesi için mafevkın rütbesi ve kıdemi herhangi bir suretle madunun malümu bulun-
ması şarttır. Madunun mafevkın vaziyetini bilmediği sabit olursa hakkında tertip
olunacak ceza umumi hükümlere tabidir.
ALTINCI FASIL
Makam ve memuriyet nüfuzunu suiistimal
Madununa hizmetle münasebeti olmayan emirler verenlerin ve mutalebede bulu-
nanların cezası:

Madde 108 - (Mülga: 16/6/1964-477/53 md. delaletiyle 64 md.)
Madununa suç yapmak için emir verenlerin cezası:

Madde 109 - 1. Rütbe veya makam ve memuriyetinin nüfuz ve salahiyetini suis-
timal ederek madununa bir suçun yapılmasını teklif eden, amir veya mafevk iki
seneye kadar hapsolunur.
2. Suç yapılır veya yapılmağa teşebbüs edilirse faili asliye muayyen olan
ceza, emir veren hakkında (M. 50) artırılarak hükmolunur.
Madunun şikayetnamesini saklayan veya geri aldıranların cezası :

Madde 110 - Madunların verdikleri şikayetnameleri saklayanlar veya tehdit
ederek geri aldıranlar beş seneye kadar hapsolunur.
Hak edilmemiş veya müsaade olunmamış disiplin cezası verenlerin cezası:

Madde 111 - Ceza vermek salahiyetini tecavüz ederek ve bilhassa hak edilme-
miş veya müsaade olunmamış bir cezayı kasten verenler beş seneye kadar hapsolu-
nur.
Askeri mahkemeler üzerinde tesir yapanların cezası

Madde 112 - Memuriyetinin nüfuzunu suistimal ile askeri mahkemeler üzerinde
tesir yapanlar beş seneye kadar hapsolunur.
Askeri şahısları mürettep oldukları yerlerden geriye sevkedenlerin cezası :

Madde 113 - 1. Askerlik hizmetine davet edilmiş olan kimseleri, makbul bir
sebep olmaksızın mürettep oldukları mevki ve kıta ve müessesenin gayrısına
sevkeden altı aya kadar hapsolunur.
2. Seferberlikte bu ceza bir seneden az olmamak üzere arttırılır.
Erleri kanuna muhalif olarak hizmetçiliğe verenlerin cezası

Madde 114 - (Değişik: 25/3/1953-6078/1 md.)
Kanunen emir veya seyis eri almaya hakkı olmayanlara emir veya seyis eri
verenlerle bu emir veya seyis erini alıp istihdam edenler asker olsun olmasın
bir aydan 3 aya kadar hapsolunur.
Emir veya seyis eri almak hakkını haiz olanlardan kendi emir veya seyis eri-
ni askerlik şeref ve haysiyetine uymayan şekillerde süfli hizmetlerde çalıştı-
ranlar veyahut bunların vazifesi dışında kendi sanat, meslek veya şahsi işlerin-
de çalışmasına müsaade veya müsamaha edenler bir aydan 6 aya kadar hapsolunur.
Yukardaki haller haricinde askerleri hizmetçiliğe veya sair suretlerle ça-
lışmaya verenlerle asker olsun olmasın alan veya çalıştıranlar 2 aydan bir sene-
ye kadar hapsolunur.
Memuriyet nüfuzunun sair suretle kötüye kullanılması (1)

Madde 115- (Değişik: 22/3/2000-4551/25 md.)
Emir vermek yetkisini veya memuriyet nüfuzunu kötüye kullanarak mevzuatın
tayin ettiği ahvalden başka bir suretle herhangi bir gerçek veya tüzel kişi yahut
astı hakkında keyfi bir işlem yapan yahut yapılmasını emreden amir veya üst,
bir aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu işlem, siyasi bir amaçla yahut kişisel bir çıkar sağlamak için yapılmış veya
yapılması emredilmiş ise, fiil başka bir suç oluşturmadığı takdirde altı aydan aşa-
ğı olmamak üzere hapis cezası verilir.
Madununa sövüp sayan veya fena muamelede bulunanların cezası

Madde 116 - (Mülga: 16/6/1964 - 477/55 md. delaletiyle 64 md. ile)
Maduna müessir fiiller yapanların cezası

Madde 117 - 1. Madununu kasten itip kakan, döven, veya sair suretlerle
cismen eza verecek veya sıhhatini bozacak hallerde bulunan veyahut tazip maksa-
diyle madunun hizmetini lüzumsuz yere güçleştiren veya onun diğer askerler ta-
rafından tazip edilmesine veya suimuamelede bulunulmasına müsamaha eden amir
veya mafevk iki seneye kadar hapsolunur.
2. Az vahim hallerde kısa hapis ve erbaş ve er hakkında katıksız hapis verilir.
Müessir fiillerle Madununun vücudunda tahribat yapan veya ölümüne sebep olan
mafevka verilecek ceza

Madde 118 - 1. 117 nci maddede yazılan fiiller madunun vücudunda tahrıbatı
mucip olmuş ise amir veya mafevk beş seneye kadar hapsolunur.
2.Daha ziyade vahim hallerde amir ve mafevk altı aydan beş seneye kadar
hapsolunur.
3. Fiil taammüden yapılmış ise amir veya mafevk on seneye kadar ağır hapis
cezasiyle cezalandırılır.
4. Fiil ölümü intaç etmiş ise fail on seneden az olmamak üzere ağır hapis
cezasına mahküm olur.
Mafevkin cürüm sayılmıyacak olan fiilleri

Madde 119 - (Değişik: 27/6/1932 - 2034/5 md.)
1 - Bir madunun fiili taarruzlarını defetmek yahut mübrem ve müstacel bir
zaruret ve tehlike halinde verdiği emirlere itaat ettirmek için bir mafevk ta-
rafından yapılan müessir fiiller makam ve memuriyet nufuzunu suistimal telakki
edilmez ve suç sayılmaz.
2 - Bu hüküm harbde veya eşkıya müsademeleri ve isyan yahut askerlik hareka-
tı ve mücrim takıbatı gibi vazifeler başında mübrem surette elzem bir itaati te-
min için başka vasıtalar bulunmadığı takdirde bir subayın madunun ısrar ve muka-
vemetine karşı silah kullanmaya mecbur kalması halinde de caridir.
3 - Mafevkin, hizmete ve askerliğe dair kusur ve hatalardan dolayı madunu
tenkit ve muanaze etmesi hakaret sayılmaz.
Bu fasıldaki suçlarda karakolun vaziyeti

Madde 120 - (Değişik birinci cümle: 27/6/1932 - 2034/6 md.) Bu fasılda yazı-
lı olan suçları yapan bir askeri karakol veya devriye yahut nöbetçi bu suçları
yapan mafevk gibi ceza görür.Bu suçlar karakol amiri olan mafevka karşı yapılmış
ise ceza arttırılır. (M. 50) 119 uncu maddenin hükümleri karakollar hakkında da
caridir.
Askerliğe ait vesika, evrak, harita ve şekilleri yakanlar

Madde 121 - Askerliğe ve hesap işlerine dair olan defterleri ve müsveddele-
ri, vesikaları, hükümlü evrakı, harita ve şekilleri fena niyetle tahrip eden,
yakan, yok eden veya ettiren on seneye kadar hapsolunur. Bunları muhafaza imka-
nı olmayıpta düşman eline geçmesinde düşman için fayda varsa bu fiiller suç sa-
yılmaz.
-------------------------
(1) Bu madde başlığı, "sair hallerde memuriyetinin nüfuzunu suiistimal edenlerin
cezası" iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
YEDİNCİ FASIL
Seferberlikte insanlar ve mallar aleyhine yapılan cürümler
Ganimet almak için uzaklaşan,ganimet alan ve aldığı şeyi teslim etmeyenler:

Madde 122 - 1. Seferberlikte ganimet almak kastiyle kıtasından uzaklaşan ve-
yahut ganimet hukukuna tabi bir şeyi ganimet namiyle kendiliğinden temellük eden
üç seneye kadar hapsolunur.
2. Meşru surette aldığı ve fakat teslim ile mükellef bulunduğu şeyleri tes-
limden imtina ile temellük eden dahi aynı ceza ile cezalandırılır.
Yağmacılığın tarifi:

Madde 123 - Harbin mucip olduğu dehşet ve korkudan istifade veya askeri kuv-
vetini suistimal ederek:
A: Ahaliden birinin malını haksız olarak zabt veya bir kimseyi malını ver-
meğe icbar eden;
B: Salahiyeti olmadığı halde ahaliden para veyahut zorla eşya toplayan veya
memur olduğu istimvalin (tekalifi harbiye) derecesinin kendi menfaatları için
aşan yağmacı sayılır.
C: Alınan eşya erzak, sıhhi levazım, giyecek, ısınılacak gibi şeyler yeme
veya nakil vasıtalarına munhasır kalır ve o andaki zaruri ihtiyaçlarla mütenasip
bulunursa bu hareket yağmacılık sayılmaz.
Yağmacılığın cezası:

Madde 124 - Yağmacılık eden her askeri şahıs beş seneye kadar hapsolunur.
Bir kimsenin malını tahrip veya imha edenlerin cezası:

Madde 125 - 1. Harb zarureti olmaksızın bir kimsenin mal ve mülkünü kasten
tahrip ve imha edenler ve ağaçları kesenler ve mahsulat ve mezruata hasar iras
edenler ve bunlar için emir verenler veya müsamahada bulunan amir ve mafevkler
iki seneye kadar hapsolunur.Ve daha vahim hallerde yağmacı sayılırlar. (M. 123)
2. Yukarıdaki fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve ma-
fevkler hakkında Adliye mahkemelerinde alakadarlar tarafından tazminat davası
açılabilir. Ve bu fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve ma-
fevkler icabeden tazminatla müteselsilen mahküm olur.
Zorla, müessir fiillere birden ziyade şahısların iştirakiyle yağmacılık ve
cezası:

Madde 126 - 1.Yağmacılık (M. 123) veya yağmacılıktan sayılan fiiller (M.125)
bir şahsa karşı zorla yapılırsa faili on seneye kadar ağır hapis cezasiyle ceza-
landırılır. Eğer bu zorluk cismen tahribatı mucip olursa faili on seneden az ol-
mamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle mücazat olunur. Fiil ölümü mucip olur-
sa faili ölüme mahküm olur; az vahim hallerde müebbet ağır hapis cezası verilir.
2. Yukardaki fıkrada yazılı yağmacılığa birden ziyade şahıslar iştirak ey-
lerse reis ve mürettibi ve önayak olanları ölüme mahküm olur. Diğerleri birinci
fıkra mucibince cezalandırılır. Bu yağmacılıkta bir şahsa karşı müessir fiiller-
de bulunmaksızın iştirak edenlere on seneye kadar ağır hapis cezası verilir.
Muharebe meydanlarında ölülerin ,esirlerin, yaralıların mallarına tecavüz
edenler:

Madde 127 - 1.Haksız olarak ve temellük kastiyle Türkiye Cumhuriyeti ve müt-
tefikleri ordusundan muharebe meydanlarında ölü olarak kalmış olanların eşya ve
paralarını alan veyahut muharebe meydanlarında veya yürüyüş esnasında veya has-
tanede veyahut nakliyat zamanında bir hastanın, bir yaralının veya neza-
ret ve muhafazası altına verilmiş olan bir harb esirinin bir şeyini alan veya
zorla zapteden veyahut Hilali Ahmer ve Salibi Ahmer`e mensup sıhhiye müessese-
lerini yağma ve tahrip eden veya bu bapta teşvikat ve tahrikat yapan ve emir
veren on seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır. Az vahim hallerde beş se-
neye kadar hapsolunur.
2. Nakline memur olduğu yaralıyı bir sebep ve zaruret olmaksızın terkeden
veyahut bir yaralıya işkence eden beş seneye kadar hapsolunur.
3. Yaralıyı soymak kastiyle işkence eden veya soyarken tekrar yaralayan
ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Kıtasından geri kalarak ahaliye taaddi edenler :

Madde 128 - 1. Mensup olduğu kıtaat veya askeri heyetten geri kalarak aha-
liye taaddi eden altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
2. Bu fiile birden ziyade şahıslar iştirak ederek ahaliyi tazyik etmiş
olurlarsa veyahut fiil yağmacılk (M. 123 ve 125) şeklini almış olursa müşterek-
lerden her biri on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Fiillerin Türk vatandaşlarına karşı yapılmasının cezası :

Madde 129 - 123, 124, 125, 126 ve 128 inci maddelerde yazılı olan fiiller
Türk vatandaşlarına karşı yapılırsa ceza arttırılır. (M. 50) Eğer ceza Türk
Ceza Kanununda daha şiddetli ise o kanun hükümleri tatbik olunur.
SEKİZİNCİ FASIL
Mallara karşı yapılan diğer cürümler
Hizmete mahsus eşyayı tahrip ve terk ve kaybedenler:

Madde 130 - (Değişik: 22/3/2000-4551/26 md.)
Askeri eşyayı kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip eden, özürsüz
kaybeden veya harabolmasına sebebiyet veren veya özel menfaati için kullanan
asker kişiler, eşyanın değeri, önemi, meydana gelen hasarın miktarı ve fiilin işle-
niş şekline göre üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Suç konusu eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise ceza artırılır.
Kaybedilen, kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip edilen veya hara-
bolmasına sebebiyet verilen eşyanın ödettirilmesine de ayrıca hükmolunur.)
Eşyayı ve malları çalan, satan, rehine veren ve alanlar (1)

Madde 131 - (Değişik : 11/12/1935 - 2862/10 md.)
1- Askeri bir hizmet yaparken veya vazifeyi suistimal ederek bir hizmet
veya vazifeden ötürü tevdi veya emanet edilmiş olan para veya kıymeti ne olursa
olsun bir eşyayı yahut kendisine tevdi veya emanet edilmiş olmasa bile her tür-
lü askeri erzak, eşya ve hayvanları çalanlar veya zimmetine geçirenler, yahut
ihtilas edenler veya satanlar, yahut rehine verenler ve bunları bilerek satın
alanlar veya rehin kabul edenler veya gizliyenler beş seneye kadar ağır hapis
cezasile cezalandırılırlar.
(Değişik: 22/3/2000-4551/27 md.)
Az vahim hallerde, altı aydan üç seneye kadar hapis cezası hükmolunabilir.
Çalınan veya rehin edilen mallar bulunursa geri alınır. Yok edilen eşya,
hayvan ve sairenin değerlerinin ödettirilmesine de hükmolunur.
2 - Yukarıki fıkrada yazılı fiiller silah, cephane veya her hangi bir müda-
faa vasıtasına taallük ederse ceza arttırılır.
3 - Yukarıki iki fıkrada yazılı fiiller seferberlikte yapılırsa yapanlar
hakkında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis, az vahim hallerde iki sene-
den aşağı olmamak üzere beş seneye kadar ağır hapis cezası verilir.
________________________________
(1) Maddenin matlabındaki "Askeri" kelimesi 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı
Kanunun 7. maddesi ile kaldırılmıştır.
Üstünün, astının veya arkadaşının bir şeyini çalanlar (1)

Madde 132- (Değişik: 22/3/2000-4551/28 md.)
Bir üstünün, arkadaşının veya astının bir şeyini çalan asker kişiler, altı aydan
beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Bozuk ölçü kullananlar:

Madde 133 - Bir terazi veya kantar veya herhangi bir ölçüyü ayarı bozuk
olduğunu bilerek askeri bir hizmetin ifasında kullananlar, iki seneye kadar
hapsolunur.
DOKUZUNCU FASIL
Hizmet ve vazifenin ihlali
Hakikata muhalif rapor layiha sair evrak tanzim ve ita edenler:

Madde 134 - 1. Hizmete veya tevdi edilen bir vazifeye mütaallik olarak kas-
ten hakikata muhalif rapor veya takrir veya layiha ve sair resmi evrak tanzim
eden ve veren veyahut bunların hakikata muhalif olduğunu bilerek mafevklere
takdime delalet eden altı aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.
2. (Mülga: 22/3/2000-4551/38 md.)
Rüşvet:

Madde 135 - Askeri şahıslardan herhangi biri Türk Ceza Kanununun 3 üncü
babının 3 üncü faslında yazılı suçlardan birini işlerse o fasıldaki cezalarla
cezalandırılır.
Dikkatsizlik edenler :

Madde 136 - 1. Her kim askeri karakolun veya müfrezenin veyahut hususi bir
vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı veya subaylarından veyahut
nöbetçi iken kasten veya tekasülünden :
A: Kendisini verilen vazifeyi yapmayacak hale korsa;
B: Nöbet mahallini terkederse yahut verilen sair talimata mugayir hareket
ederse;
C: Her iki halde de bir mazarratı mucip olursa on dört günden az olmamak
üzere katıksız hapis veya iki seneye kadar hapis ile cezalandırılır. (2)
2. Yukarıki fıkrada yazılı suç seferberlikte yapılmışsa suçlu altı aydan az
olmamak üzere hapis, düşman karşısında ölüm, az vahim hallerde bir seneden az
olmamak üzere muvakkat veya müebbet ağır hapis ile cezalandırılır.
3. 2 nci fıkrada yazılı suç dolayısiyle ehemmiyetli bir zarar tehlikesi zu-
hura gelmişse üç aydan aşağı olmamak üzere hapis, bu tehlike düşman karşısında
olduğu takdirde suçluya bir seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Tekasül dolayısiyle esliha ve harb malzemesinden bir şeyin hasara uğrama-
sına sebep olanlar:

Madde 137 - Vazife veya hizmette tekasül dolayısiyle bir gemi veya tayyare-
nin veya esliha ve harb malzemesinden birinin mühimce hasara uğramasına sebep
olan kısa hapis veya üç seneye kadar hapsolunur.
Askeri mahkeme işine sekte verenler :

Madde 138 - Askeri mahkemelerin vazifelerini ve muamelelerini makbul sebeb
olmaksızın geciktiren altı aya kadar hapsolunur.
Suç yapılmasına göz yumanlar:

Madde 139 - Bir askeri karakolun veya bir müfrezenin veya hususi bir vazife
ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı iken veyahut subaylarından veya
nöbetçi iken mani olabileceği ve vazifeten men`e mecbur bulunduğu bir suçun ya-
pılmasına göz yumarsa fiili kendisi yapmış gibi ceza görür.
____________________________
(1) Bu madde başlığı, "Mafevkının, arkadaşının, madununun birşeyini çalanlar"
iken, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değişti-
rilmiştir.
(2) Her ne kadar 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 56. maddesi ile aynı
fiil cezalandırılmış ise de, öngörülen ceza miktarı hizmetin aksamamış ve-
ya maddi bir zarar doğmamış olması keyfiyetine göre düzenlenmiş olduğundan
metin muhafaza edilmiştir.
Mahpus ve mevkufları firar ettirenler:

Madde 140 - Bir mevkuf veya mahpusu muhafaza ve nezarete memur olupta kasten
kaçıran veya firarını kolaylaştıran veyahut amiri tarafından emrolunduğu veya
vazifeten mecbur bulunduğu halde bir diğerini tevkif ve hapsetmiyen Türk Ceza
Kanununun 301, 302, 303, 304,305, 306 ve 307 nci maddeleri mucibince ceza görür.
Erzak tağşiş edenler :

Madde 141 - Askeri tayınattan olan her nevi zehair ve erzakı tağşiş veya
tebdil eden veya ettiren veya bu suretle tağşiş veya tebdil olunmuş zehair ve
erzakı bilerek tevzi eden veya ettiren üç seneye kadar hapsolunur.
Bozuk erzaktan tayınat verenler :

Madde 142 - Askeri tayınatı çürümüş bozulmuş zahire ve erzaktan veren veya
verdiren iki seneye kadar hapsolunur.
Şartnameye aykırı mal veya hizmet kabul etmek (1)

Madde 143- (22/3/2000-4551/29 md.)
Sözleşmeye bağlanmış yiyecek, giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler
ile her nevi imalat ve inşaatı, sözleşmeye ilişkin şartname ve numunelerine
uymadıkları halde kabul eden veya ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis
cezası ile cezalandırılırlar.
Fiil ceza kanunlarına göre daha ağır bir suç teşkil ediyorsa, ceza o kanuna göre tayin edilir.
Kabul edilen veya ettirilen eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise veya
suç seferberlik veya savaş halinde işlenmişse ceza artırılır.
Umumi surette ihmal ve tekasül :

Madde 144 - Kendisine tevdi edilen askeri bir işin ifasında bu kanunda yazı-
lı hallerden başka Türk Ceza Kanunu mucibince cezayı mucip ihmal ve tekasül gös-
teren ve vazifesini suiistimal eden o kanun mucibince cezalandırılır. (T.C.K.B:
F:4)
ONUNCU FASIL
Askeri disiplin bozan sair fiiller
Madununa nezarete ihmal edenler, madunun suçları hakkında takibatta bulunma-
yanlar :

Madde 145 - (Mülga: 16/6/1964-477/54 md. delaletiyle 64 md. ile)
Başkasının yaralanmasına ve ölmesine sebep olanlar :

Madde 146 - Silahları ve cephanesi hakkında dikkatsizlik ve nizamlara ve
emirlere talimatlara riayetsizlik dolayısıyla başkasının yaralanmasına veya
ölmesine sebep olanlar hakkında Türk Ceza Kanununun 455 ve 459 uncu maddelerine
göre ceza verilir.
İzinsiz evlenenler :

Madde 147 - (Değişik: 22/12/1934-2632/2 md., Mülga: 11/12/1935-2862/14 md.;
Yeniden Yürürlük 29/1/1936-2908/1 md.) İzin alması icap eden askeri şahıslardan
izinsiz evlenenler bir seneye kadar hapsolunurlar.
Evlenmeleri kanuna göre yasak olan askeri şahıslardan evlenenler üç aydan
bir seneye kadar hapsolunurlar.
---------------------------------
(1) Bu madde başlığı, "Mükavelename hilafında eşya ve taahhüdat kabul edenler"
iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiş-
tir.
Siyasi faaliyetlerde bulunanlar (1)

Madde 148 - (Değişik: 22/3/2000-4551/30 md.)
Askeri şahıslardan;
A) Siyasi bir partiye üye olmak için müracaat eden veya herhangi bir suretle siyasi partilere girenler,
B) Siyasi amaçla toplantı yapan veya aynı amaçla siyasi gösterilere katılan-
lar,
C) Siyasi amaçla nutuk söyleyen, demeç veren, yazı yazan veya telkinde bulu-
nanlar,
D) Siyasi toplantılara resmi veya sivil kıyafetle katılanlar,
E) Herhangi bir sebeple yalnız veya toplu olarak siyasi mahiyette beyanname
hazırlayan, hazırlanmış beyannameyi imzalayan, imzalatan veya yayın organlarına
ulaştıran veya dağıtanlar.
Fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, bir aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu cürümler, seferberlikte işlenirse ceza iki misli olarak hükmolunur.
Müsaadesiz hayri cemiyetlere girenler :

Madde 149 - (Mülga: 16/6/1964-477/60 md. delaletiyle 64 md.ile)) (22/3/2000-
4551/38 md.)
ON BİRİNCİ FASIL
Askerlik haysiyetine ve şerefine dokunan suçlar ve cezaları
Şeref ve haysiyete dokunan fiiller ve cezaları :

Madde 150 - 1. A: Asarı gizlenemeyecek derecede sarhoş olanlar ;
B: Askeri elbise ile umumhanelere, kumarhanelere veya sair haysiyete dokunan
mahallere giren;
C: Askeri elbise ile halk nazarında mayup görülen kimselerle bilerek refakat
eden askeri şahıslar bir aydan altı aya kadar hapsolunur.
2. Az vahim hallerde kısa hapis cezası verilir. (2)
-------------------------------------------------
(1) Bu madde başlığı, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.
(2) Her ne kadar 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 58. maddesi ile aynı
fiil cezalandırılmış ise de, 58. maddede bu maddenin A ve B bentlerinde
zikredilen fiiller cezalandırılmış, C bendindeki fiil hakkında anılan
maddede hiç bir ceza öngörülmemiş bulunduğundan sözü edilen Kanunun 64.
maddesi gereğince ilga edilmiş olduğunun belirtilmesi yerine metnin muha-
faza edilmesi ve yorumunun uygulayıcılara bırakılması tercih edilmiştir.
Bu konuda Bkz.: Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K.
1966/29 sayılı kararı (27/6/1967 tarih ve 12632 sayılı Resmi Gazete)
3 - (Ek: 22/12/1934 - 2632/4 md.; Mülga: 11/12/1935 - 2862/14 md. Yeniden
Yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.; Mülga: 9/7/1956 - 6781/1 md.)
Kumar oynayanlar :

Madde 151 - Kumar oynayan askeri şahıslar birinci defasında bir aya ve te-
kerrüründe altı aya kadar hapsolunur. (1)
Irza ve iffete tecavüz edenler :

Madde 152 - (Mülga: 22/3/2000-4551/38 md.)
İffetsiz bir kimse ile evlenen veya böyle bir kimse ile yaşayanlar (2)

Madde 153 - (Değişik: 22/3/2000-4551/31 md.)
İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenen veya evlilik bağını devam
ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmakta veya karı koca
gibi herhangi bir kimse ile nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar eden
asker kişiler hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasına, erbaşlar hakkında
rütbenin geri alınmasına hükmolunur.
Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunan yahut bu fiili kendisine rızasıyla
yaptıran asker kişiler hakkında, fiilleri başka bir suç oluştursa bile, ayrıca Türk
Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası, erbaşlar için rütbenin geri alınması cezası
verilir.
Talebelik hukukunun zıyaını mucip haller :

Madde 154 - (Değişik: 22/3/2000-4551/38 md.)
---------------
(1) Bu maddedeki kumar oynamak fiili 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 59.
maddesinde cezalandırılmış ise de, aynı suçun tekerrüren işlenmesi durumunda
herhangi bir ceza öngörülmemiş olduğundan sözü edilen kanunun 64. maddesi
gereğince ilga edilmiş olduğunun belirtilmesi yerine metnin muhafaza edilme-
si ve yorumun uygulayıcılara bırakılması tercih edilmiştir.
(2) Bu madde başlığı, "İffetsiz bir kadınla evlenen veya böyle bir kadını tutanlar"
iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değişti-
rilmiştir.
DÖRDÜNCÜ BAP
Yalnız harb zamanında askeri kanunlara tabi şahıslar hakkındaki hükümler
Orduya mensup olmayanlar hakkında bu kanunun tatbikı:

Madde 155 - Türkiye Cumhuriyetine karşı vukubulan bir harbde herhangi bir
hizmet veya mukavele ve taahhüt ve her hangi bir sebep ve suretle muharip Türk
ordusu nezdinde bulunan veya orduyu takip eden şahıslar hakkında bu kanun hüküm-
leri ve bilhassa harb hükümleri cari olur.
Bir kıtanın hizmetinde bulananların mukavelelerinin dahi askeri mahkemelerce
feshi :

Madde 156 - Muharip askeri bir kıtaya hizmet veya mukavele ile münasebeti
olanların mahküm oldukları cezalarla birlikte bu hizmet ve mukavelenin feshine
de askeri mahkemelerce hükmolunabilir.
Muharip orduda bulunan yabancı subaylara bu kanunun tatbikı :

Madde 157 - Muharip Türk ordusu nezdinde bulunmalarına müsaade edilmiş olan
yabancı subaylar Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince hususi mukarrerat yapılmamışsa
Türk subayları hakkındaki hükümlere tabidirler. Bu subayların refakatlerinde bu-
lunan şahıslar hakkında 155 inci madde hükmü tatbik olunur.
Harb esirleri hakkında bu kanunun tatbikı :

Madde 158 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1- Harb esirleri bir suç işlerlerse rütbelerine göre bu kanun mucibince ce-
zalandırılırlar.
2 - Harb esirleri arasında astlık ve üstlük münasebetleri esaret hali başla-
dıktan sonra cari değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri sala-
hiyetli komutanlar tarafından verilen emirle teessüs edebilir.
Muharebe meydanında hiyanet ve muhariplerin mallarına tecavüz edenler hak-
kında bu kanunun tatbikı :

Madde 159 - Türkiye Cumhuriyetine karşı ilan edilmiş olan bir harbde gerek
bir Türk gerek bir yabancı 55, 56 ve 127 nci maddelerde beyan edilen suçları ya-
parsa bu maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılırlar.
Harekat mınkatasında askere tecavüz edenler :

Madde 160 - İlan olunan harekat mıntakasından asker ve jandarma subay ve
erbaşına ve erine karşı 91 inci maddenin 3 ve 4 numaralı fıkralarında yazılı
suçları yapan şahıslar hakkında o maddedeki cezalar tatbik olunur.
Yabancı memlekette Türkiye askerlerine, memurlarına makamlarına karşı cürüm
işleyenler :

Madde 161 - Türkiye Cumhuriyeti askerleri tarafından işgal edilen bir yaban-
cı memlekete gerek Türk, gerek bir yabancı Türkiye kıtaatı askeriyesinden birine
veya bunlara mensup olanlara veyahut Türkiye Hükümetinin nasbettiği memurları
ile makamlarına karşı Türkiye kanunları ve nizamnamelerinin cezayı mucip gördüğü
bir fiili yaparsa bu fiil Türkiye Cumhuriyeti topraklarında yapılmış sayılır.
İKİNCi KISIM
Disiplin cezaları
BİRİNCİ BAP
Disiplin cezalarının şümulü
Disiplin tecavüzü ve kabahat :

Madde 162 - 1 - Aşağıdaki yazılı fiilleri işleyenler amirleri tarafından sa-
lahiyet dairesinde cezalandırılabilirler.
A: Disiplin tecavüzü: Askeri terbiyeyi, disiplini bozan ve hiç bir Ceza Ka-
nununun maddelerine uymayan fiiller ve tekasüller;
B: Kabahatler: Askeri Ceza Kanununun 18 inci maddesinde yazılı olan fiille-
rin hafif halleri;
2 - B fıkrasında gösterilen bir kabahatin disiplin cezasiyle cezalandırıl-
ması veya mahkemeye tevdii disiplin amirinin reyine ve takdirine bağlıdır.
Disiplin cezalarının verilmesi :

Madde 163 - 1 - Disiplin cezaları fiilin kast veya kayıtsızlıkla vukuu ha-
linde verilebilir.
2 - Disiplin tecavüzlerinde, disiplin amiri ceza verip vermemekte salahiyeti
dahilinde takdir hakkını haizdir.
3 - Disiplin kabahatlerinde ceza mutlaka verilecektir.
Disiplin cezasiyle cezalandırılanlar :

Madde 164 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
Disiplin cezaları aşağıda yazılı olanlara verilir :
A) Askeri şahıslar;
B) Bir harb esnasında bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ile veya herhangi
bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan ve orduyu takip eden
şahıslar;
C) Harb esirleri;
D) Herhangi bir suretle askeri makamlarca göz altına alınan yabancı Devlet
ordu mensuplariyle diğer şahıslar.
İKİNCİ BAP
Disiplin cezaları
I - DİSİPLİN CEZALARlNlN NEVİLERİ
Disiplin cezalarının nevileri :

Madde 165 -(Değişik:22/3/2000-4551/32 md.)
Askeri şahıslar hakkında verilebilecek disiplin cezaları şunlardır:
A)Subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetle-
rinde görevli Devlet memurları, uzman jandarmalar ve uzman erbaşlar hakkında:
1.Uyarı.
2.Aylık Kesilmesi:Ek göstergeler dahil, cezalının brüt aylığından 1/30-1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.
3.Göz Hapsi:Dört haftaya kadar.
4.Oda Hapsi:Dört haftaya kadar.
Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurla-
rına, sadece amire saygısızlık ve emre itaatsizlik suçlarından dolayı disiplin cezası
verilebilir. Disiplin bozucu diğer eylemleri hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.
B)Askeri öğrenciler hakkında:
1.Uyarı.
2.İzinsizlik:Altı haftaya kadar.
3.Oda Hapsi:Dört haftaya kadar.
C)Erbaşlar ve erler hakkında:
1.İzinsizlik:Sekiz haftaya kadar.
2.Sıra Harici Hizmet:Dört haftaya kadar.
3.Oda Hapsi:Dört haftaya kadar.
4.Rütbenin geri alınması (Erbaşlar için)
Disiplin cezalarının nasıl verileceği :

Madde 166 - A: Maduna hatalarını göstermek veya bunları tenkid ve muaheze
etmek cezadan sayılmaz.
B:(Değişik:22/3/2000-4551/33 md.) Aylık kesilmesi, tam lira üzerinden yapılır. Kesin-
ti miktarı onmilyon liradan az olamaz.Hapis cezaları tam gün üzerinden tayin edilir.
Bir günden aşağı hapis cezası olamaz.
C: Bu kanunun 18. maddesine göre verilecek cezalarda amir cezanın nev`ini ve
derecesini tayin için bu kanunun maddelerinde yazılı cezalardan ayrılamaz.
Cezaların içtima hali :

Madde 167 - A: Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve
bir disiplin cezası ile cezalandırılır.
B: Müstakil ve mütaaddit kabahatlerden dolayı içtima eden kısa hapis ceza-
ları hakkında bu kanunun 43 üncü maddesinin 2 ve 3 numaralı fıkraları mucibince
umumi bir ceza verilir. Verilmiş olan bir disiplin cezası, ikmal, tecil veya
verilmeden evvel yeni fiillerden dolayı ceza verileceği zaman aynı kaideler tat-
bik olunur.
C: İçtima eden hapis cezaları müstakil ve mütaaddit disiplin tecavüzlerinden
veyahut kısmen disiplin tecavüzlerinden ve kısmen de disiplin kabahatlerinden
ileri gelmiş ise cezalar ayrı ayrı verilir.
D: A ve B fıkralarına nazaran verilecek umumi cezalar 171 inci madde muci-
bince disiplin amirinin salahiyeti olan dereceyi geçmez C. fıkrasına göre ayrı
ayrı verilecek cezalarda, disiplin amiri 171 inci maddeye göre salahiyeti daire-
sinde olan cezaları, gerek, disiplin tecavüzlerinden ve gerek disiplin kabahat-
lerinden dolayı son hadde kadar verebilir. Şu kadar ki bu ayrı cezaların yekünu
altı haftayı geçemez. Bu sebeple icabı halinde disiplin tecavüzlerine ait olan
cezadan altı haftadan fazla miktarı indirilir.
E: İzinsizlik ve maaş kat`ı başka cezalar ile birleşirse her biri ayrı ayrı
tatbik olunur.
II - CEZA VERMEK SALAHİYETİ
A - Umumi surette
Disiplin cezası vermeğe salahiyetli amirler :

Madde 168 - 1 - Her amir emri altındaki şahıslara disiplin cezaları vermeğe
salahiyetlidir.
2 - Disiplini bozan hareketten sonra fail merbut bulunduğu takım ve kıta ve
saireyi değiştirmiş ise, disiplin amiri, yeni amirdir.
Disiplinin temini için tevkif salahiyeti :

Madde 169 - 168 inci madde hükümlerini bozmamak şartiyle, her mafevk emir
altında olmayanları da disiplinin temini için muvakkat olarak tevkif etmeğe veya
ettirmeğe salahiyetlidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mev-
kufun disiplin amirine bildirilmelidir.
Ceza vermek salahiyeti olan en yakın amir ile daha yüksek amirlerin ceza
vereceği haller :

Madde 170 - Cezayı en yakın disiplin amiri verir; daha yüksek disiplin amiri
aşağıdaki hallerde doğrudan doğruya cezayı verebilir.
1 - Fiil gözü önünde olmuş ise;
2 - Fiil resmi vekar ve makamına karşı yapılmış ise;
3 - Karar vermek veyahut cezanın derecesini tayin etmek için kendisine arze-
dilmiş ise;
4 - Fiil emri altında bulunan muhtelif kıt`alara mensup mütaaddit şahıslar
tarafından yapılmış ise;
5 - Fiil küçük mafevk tarafından, haber almasına rağmen, cezasız bırakılmış
ise;
6 - Ceza görecek olan şahsın en yakın disiplin amiri bulunmaz ise;
Disiplin amirlerinin ceza salahiyeti :

Madde 171 - Disiplin amirlerinin ceza vermek salahiyetleri merbut cetvelde
gösterilmiştir.
EK-1 CETVEL
171 İNCİ MADDEYE BAĞLI CETVEL (Değişik:22/3/2000-4551/34 md.)
Bu sayfada yeralan "EK-1 CETVEL" için Kanunlar Külliyatının aynı numaralı sayfasına
veya 26.3.2000 tarih ve 24001 sayılı Resmi Gazete`ye bakınız.
Disiplin amirlerine vekalet edenler (1)

Madde 172-(Değişik:22/3/2000-4551/35 md.)
Disiplin amirleri vekil dahi olsalar, vekalet ettikleri kadroda gösterilen rütbenin ceza verme yetkisini haizdirler.
ÜÇÜNCÜ BAP
Askeri adli hakim, memurların disiplin cezaları
Askeri adli hakim ve memurlara verilecek cezalar :

Madde 173 - (Değişik: 11/12/1935 - 2862/12 md.)
1 - Askeri disiplin amirleri, askeri memurlara, maktu ve daimi ücretli veya
maaşlı olarak ordu hizmetinde bulunan müstahdemlere salahiyetli oldukları disip-
lin cezalarını verebilirler.
2 - Askeri, adli hakim ve memurlar kendi maiyetlerinde bulunan madunlarına
maaşça muadili oldukları subaylar derecesinde disiplin cezaları verebilirler.
3 - (Mülga: 26/10/1963 - 357/41 md.) (1) (2)
DÖRDÜNCÜ BAP
Orduyu takip edenlerle harb esirlerine verilecek disiplin cezaları
Disiplin cezalarının tatbikı sureti :

Madde 174 - (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1 - 164 üncü maddenin B, C ve D fıkralarında yazılı olan şahıslar hakkında
bu kanunun ikinci kısmının askerler hakkındaki hükümleri tatbik olunur.
Maaş kat`ı cezası, maaş alanların maaş ve yevmiyelerine göre hesap olunur.
2 - Asker olmıyan şahıslara verilecek cezalar içtimai mevkilerine göre tayin
olunur.
3 - Kadınlar hakkında katıksız hapis cezası tatbik olunamaz.
BEŞİNCİ BAP
Disiplin cezalarının verilmesi ve infazı
I - CEZANIN VERİLMESİ
Failin müdafaa hakkı :

Madde 175 - Disiplin amiri cezayı vermeden evvel faile kendini müdafaa etme-
ğe müsaade eder.
Cezanın şiddetli verileceği haller :

Madde 176 - Cezayı hafifleten sebepler mevcut olmadığı surette ceza şiddetli
verilir.
Mevkufiyetin cezaya mahsubu

Madde 177 - Disiplin amiri, suçlunun mevkuf olduğu müddeti, cezaya mahsup
eder.
Mafevka arzedilecek cezalar :

Madde 178 - Disiplin cezaları vermeğe salahiyetli mafevk, suçlunun disiplin
cezalariyle cezalandırılmasını muvafık görüpte derecesini salahiyetinden yüksek
bulursa, keyfiyeti bir derece mafevkine arzeder.
------------
(1)Bu madde başlığı , "Kıta kumandanlarına vekalet edenlerin salahiyeti" iken
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Anayasa mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı kara-
rında belirtildiği üzere bu fıkra 26/10/1963 tarih ve 357 sayılı Kanunun 29.
ve 35. maddeleri delaletiyle 41. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Disiplin cezalarında müruru zaman :

Madde 179 - Disiplin tecavüzlerine ve kabahatlerine bir ay sonra ceza veril-
mez. Ancak fiil tahkikatı mucip ise bu husus için iktıza eden zaman yukarıdaki
bir aya dahil olmaz. Fiilin disiplin cezasını mucip olduğu askeri mahkemede an-
laşılırsa bu bir ay müddet hükmün katileştiği; veya mahkemece muhakemesinin tev-
kifiyle evrakın ceza verilmek üzere iade olunduğu tarihten cereyana başlar.
İnfaz edilmiş disiplin cezalarının mahkemece mahsubu :

Madde 180 - Cezayı icabeden fiil bir mahkemeye sevk olunmak lazımgelirken
yalnız disiplin cezasiyle cezalandırılmışsa yeniden mahkemeye sevkolunur. Fakat
failin evvelce gördüğü ceza mahkemenin verdiği cezadan indirilir.
Cezanın katileşmesi :

Madde 181 - Bir disiplin cezası resmi surette mahküma tebliğ edildiği vakit
katileşir. Ve bu cezayı veren tarafından kaldırılamaz ve değiştirilemez. Bu
cezanın kaldırılması veya değiştirilmesi ancak şikayet yoluyla veya ceza veren
amirin mahküm lehine yapacağı müracaat üzerine veyahut affı ali ile kabildir.
Yanlış verilen veya salahiyeti olmayan mafevk tarafından verilen disiplin ceza-
ları daha yüksek makam tarafından 191 inci maddeye göre kaldırılabilir veya
değiştirilebilir.
II - CEZANIN İNFAZI
Cezanın vakti infazı zamanı :

Madde 182 - Ceza, tebliğ olunduğunu mütaakip infaz olunur.
Cezanın infazı sureti :

Madde 183 - Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya
bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir.
Katıksız hapiste cezalının sıhhati bu cezaya uzun zaman dayanmasına müsait
değilse ve cezanın sonraya bırakılması veya fasıla ile icrası hizmet dolayısiyle
caiz görülmezse oda hapsiyle değiştirilebilir. Her halde cezalının sıhhati bir
hekimden sorulur.
Yüksek disiplin amirlerinin cezaları değiştirme salahiyeti :

Madde 184 - Yüksek disiplin amirleri dahi şikayet üzerine veya amirin tale-
biyle veya hizmet teftişi münasebetiyle 191 inci maddedeki hususları emredebi-
lir.
Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezalarının infazı (1)

Madde 185-(Değişik:22/3/2000-4551/36 md.)
Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezaları aşağıdaki şekilde infaz edilir.
A)Uyarı:Cezalının görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.
B)Aylık Kesilmesi:Cezalının ek göstergeler dahil brüt aylığından, ceza kararında belirtilen oranda kesinti yapılmasıdır.
C)İzinsizlik:Cezalının hafta tatilinden yararlanamamasıdır.
D)Sıra Harici Hizmetler:Cezalının askeri hizmetlerde, sırası dışında ve fazla olarak dört haftaya kadar çalıştırılmasıdır.
------------------------------------------
(1)Bu madde başlığı, "Tevbih ve izinsizlik ve hapis cezalarının infazı sureti" iken
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
5 - Sair hapis cezaları askeri mahkemelerin hükmettiği hapis cezaları gibi
infaz olunur.
Disiplin cezasının müruruzamanı :

Madde 186 - Disiplin kabahatlerinden dolayı verilen hapis cezaları bir sene
müruruzamana tabidir. Bu müddet cezanın tebliğinin ertesi gününde başlar.
Cezalının ayrılması halinde yapılacak muamele :

Madde 187 - Bir cezalı ordudan ayrılırsa evvelce verilen disiplin cezasının
infazı veya ikmali caiz değildir. Şu kadar ki cezanın ikmaline kadar ordudan
terhisi sonraya bırakılabilir.
ALTINCI BAP
Disiplin cezalarından şikayet
Şikayet :

Madde 188 - (Değişik: 22/12/1934 - 2632/6 md.; Mülga: 11/12/1935 - 2862/14
md.; Yeniden yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.)
1 - Bir disiplin cezasından şikayet, cezalı tarafından veya kendisinin ma-
fevkleri tarafından doğrudan doğruya yapılır.
2 - Cezalı tarafından yapılacak şikayet ancak tebliğinden bir gece sonra
yapılabilir.
3 - Şikayet cezanın infazını geri bırakmaz.
4 - Disiplin cezaları hakkında cezalı tarafından yapılacak şikayet üzerine
karar vermeğe salahiyetli amir, bu kararın verileceği zamanda cezayı vermiş olan
amirin bir derece mafevki olan disiplin amiridir.
5 - Şikayetler hemen tetkik edilerek bir karara bağlanır.
Şikayetin kabulü veya reddi :

Madde 189 - (Değişik: 22/12/1934 - 2632/7 md.; Mülga: 11/12/1935 - 2862/4
md.; Yeniden yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.)
1 - Şikayet haklı görülürse ceza kaldırılır veya değiştirilir ve keyfiyet
şahsi dosyalara ve erbaşın ve erin ceza defterlerine kayıt ve müştekiye de bil-
dirilir.
2 - İnfaz edilmiş olan para cezası kaldırılırsa alınan para geri verilir.
3 - Ceza değiştirilirse :
A) Eski ceza tamamen veya kısmen infaz edilmiş ise ve yeni ceza eski cezadan
ağır bulunmuyorsa yeni ceza infaz edilmiş sayılır.
B) Yeni ceza, infaz edilmiş olan cezadan daha ağır ise çekilen ceza mahsup
olunur. Mahsupda iki günlük oda hapsi bir günlük katıksız hapse karşı tutulur.
C - Eski ile yeni cezanın mahsup kabiliyeti yoksa yeni ceza verilirken eski
ceza göz önünde tutulup bunun için disiplin amiri cezayı tamamen veya kısmen in-
direbilir.
D - Evvelce verilen ceza para cezası ise ve yeni ceza diğer bir nevi ceza
ise alınan para iade olunur.
4 - Şikayetin esassız olduğu tebeyyün ederse reddolunur ve bu yüzden müşte-
kiye ceza verilmez (Madde - 84). Ancak şikayet ederken müstakil bir suç işlemiş
veya bir disiplin tecavüzünde bulunmuş ise ayrıca mesul olur. Bu bapta takibat
icrası şikayeti tetkik eden amire aittir.
KANUNLAR, ŞUBAT 1992 (Ek - 11)
YEDİNCİ BAP (1)
Amir tarafından cezanın değiştirilmesi veya kaldırılması hakkında müracaatlar
Cezanın kaldırılması ve değiştirilmesi :

Madde 190 - (Değişik: 22/12/1934-2632/8 md.; Mülga: 11/12/1935-2862/14 md.;
Yeniden Yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.)
Cezayı veren amir de verdiği cezanın kaldırılmasını veya değiştirilmesini
daha yüksek disiplin amirinden istiyebilir. Yüksek amir uygun görürse cezayı
kaldırır veya değiştirir ve bu hususta 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.
SEKİZİNCİ BAP (2)
Disiplin cezalarına nezaret
Cezanın kaldırılacağı ve değiştirileceği haller :

Madde 191 - (Değişik: 22/12/1934-2632/9 md.; Mülga: 11/12/1935-2862/14 md.;
Yeniden Yürürlük: 29/1/1936-2908/1 md.)
1 - Bir disiplin amiri,
A - Bir madun tarafından verilen disiplin cezasını nev`i ve derecesi itiba-
riyle uygun göremezse,
B - Cezayı verenin salahiyetinden yukarı görürse cezayı değiştirebilir veya
kaldırabilir.
2 - Ceza gören kimse başka bir disiplin amirinin salahiyeti altına geçmiş
ise evvelki disiplin amiri yalnız cezayı kaldırır. Yeni cezayı yeni disiplin
amiri tayin eder.
3 - Ceza kaldırılır veya değiştirilirse 189 uncu madde hükümleri tatbik olu-
nur.
Son maddeler :

Madde 192 - (Değişik: 11/12/1935 - 2862/13 md.)
Askeri Ceza Kanununun 75, 79 uncu maddelerile 78 inci maddesinin C fıkrası-
nın iki numarasında ve askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve
gizlemek fiillerine dair 131 inci maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tabi
olmıyan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler bu kanun hükümlerini tat-
bik ederler.
İlga edilen kanunlar :

Madde 193 - 1286 tarihli Askeri Ceza Kanunu ile ilave ve zeyilleri ve muad-
del maddeleri ve mensubini askeriyenin siyasetle meni iştigali hakkındaki 25
Eylül 1328 ve Askeri Ceza Kanununun 169 uncu maddesi makamına kaim olan 16 Teş-
rinievvel 1328 ve seferde tekalifi harbiye ve vesaiti nakliye komisyonlarına ve
efradı cedidenin sevkine memur olanlar hakkındaki 21 Ağustos 1330 ve mafevk ta-
rafından maduna yapılacak bazı ef`alin cürüm addolunmayacağına dair olan 30 Teş-
rinievvel 1330 ve 1286 tarihli Askeri Ceza Kanununun 101, 102, 103, 104 üncü
maddesine matuf olan 3 Mart 1331 ve esrarı askeriye ve hiyaneti harbiye hakkın-
daki 16 Teşrinievvel 1330 ve seferde tart cezasının sureti tatbikına dair olan
25 Şubat 1330 tarihli kanunlarla zeyilleri ve sair kanunların bu kanuna muhalif
olan hükümleri mülgadır.

Ek Madde 1 - (20/5/1933-2183 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek
madde haline getirilmiştir.)
Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan subaylarla askeri memurlar ve astsubaylara iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir:
---------------
(1) Bu başlık, 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 8.maddesi ile gelmiştir.
(2) Bu başlık, 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 9.maddesi ile gelmiştir.
Tekerrürü halinde evvelce verilmiş olan ceza bir kat arttırılmakla beraber
zabitlerle askeri memurlar hakkında (ihraç) astsubaylar hakkında
(rütbenin geri alınması) cezaları da birlikte hükmolunur.
A) Ticaret yapmak veya yaptırmak,
B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.

Ek Madde 2 - (20/5/1933 - 2183 sayılı ek kanunun 2. maddesi hükmü olup, ek
madde haline getirilmiştir.)
Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan yedek subay hakkında iki aydan altı
aya ve astsubaylarla erler hakkında on beş günden üç aya kadar hapis cezası
verilir.
Tekerrürü halinde cezaları bir kat arttırılmakla beraber astsubaylar hak-
kında (rütbenin geri alınması) cezası da birlikte hükmolunur.
A) Fiili hizmeti askerilerini ifa esnasında bizzat ticaret veya sanatla iş-
tigal etmek,
B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.
Ancak tebdili hava veya resmi mezuniyet suretiyle kıta ve müesseselerden
ayrılanların askerlik kıyafetinden ayrılmak şartiyle kendi iş ve sanatlariyle
iştigalleri caizdir.

Ek Madde 3 - (20/5/1933 - 2183 sayılı ek kanunun 3. maddesi hükmü olup, ek
madde haline getirilmiştir.)
Askeri doktorların bizzat hususi hastane açmaları memnudur. Hilafında hare-
ket, birinci madde mucibince cezayı müstelzimdir. Ancak çalışma saatleri hari-
cinde ve mahsus kanununa göre icrayı sanat etmeleri caizdir. (1)

Ek Madde 4 - (3/8/1942 - 4277 sayılı ek kanunun 1. maddesi hükmü olup, ek
madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
A) Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince askeri
bir hizmet yaparken Milli Müdafaa vasıtalarına veya askeri ihtiyaçlara taallük
eden taahhüt, imal, inşa, alım, satım, teslim, tesellüm, nakil, muhafaza veya
tevzi yahut celp, sevk ve muayene gibi işlerde zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet
veya hırsızlık suçlarından birini işliyenler on seneden aşağı olmamak üzere ağır
hapis veya müebbet ağır hapis cezasiyle birlikte beş yüz liradan aşağı olmamak
üzere ağır para cezasiyle cezalandırılırlar. Şu kadar ki para cezası hiçbir hal-
de temin olunan menfaatin iki mislinden az olamaz.
B) Bu vahim hallerde ölüm cezası hükmolunur.
C) Bu maddede yazılı suçlardan husule gelen veya husulü kasdolunan zarar
hafif ise (A) fıkrasına göre hükmedilmesi lazımgelen muvakkat ağır hapis ve para
cezası yarıya, pek az ise üçte bire indirilir.

Ek Madde 5 - (3/8/1942 - 4277 sayılı ek kanunun 2. maddesi hükmü olup, ek
madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince Milli
Müdafaa vasıtalarına veya askeri ihtiyaçlara taallük eden işlerde hususi kanun-
lara göre kendilerine tevdi edilen vazifeleri yaparken bu kanunda yazılı suçları
işliyen askeri olmıyan şahıslar hakkında da umumi mahkemelerce birinci maddede
yazılı cezalar tatbik olunur.
-------------
(1) Bu maddede sözü edilen birinci madde ile bu kanunun ek birinci maddesi kas-
tedilmektedir.

Ek Madde 6 - (25/5/1972 - 1590/2 md. ile gelen ek 1 inci md. hükmü olup
madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Birinci askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda,
kışlalarda, karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme veya konaklama amaciyle
kullanılan bina veya mahaller içinde; askerlere fiilen taarruzda bulunanlar,
sövenler veya hakaret edenler veyahut askerlik görevlerine ilişkin işleri yapma-
ya veya yapmamaya zorlamak için şiddet veya tehdide başvuranlar Türk Ceza Kanu-
nunun bu fiillere ilişkin l88, l90, l91, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267,
268, 269, 271, 272 ve 273 üncü maddeleri uyarınca cezalandırılırlar.
Nöbetçi, devriye, karakol, inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve
yardım görevi yapan askerlere karşı bu görevleri yaptıkları sırada yukarıdaki
fıkrada yazılı suçları işliyenler aynı kanun maddeleri ile cezalandırılırlar.
Umumi emniyet ve asayişi korumaya ilişkin önleyici ve adli zabıta görevle-
rini ifa ettikleri sırada jandarma subay, astsubay, erbaş ve erlerine karşı iş-
lenen suçlarda yukardaki fıkralar hükümleri uygulanmaz.

Ek Madde 7 - (Ek: 22/3/2000 - 4551/37 md.)
Bu Kanunda ve diğer kanunlarda geçen;
A) "Başgedikli", ve "gedikli" ve "Küçük Zabit" ibareleri "Astsubay"
B) "Toplu Efrat" ibaresi "Toplu Asker", "Efrat" ibaresi sadece "Erbaş ve Er", "Nefer"
ibaresi "Er",
C) "Tard, ihraç ve rütbenin geri alınması" fer`i cezaları (erbaşlar için öngörü-
len rütbenin geri alınması fer`i cezası hariç), "Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma"
fer`i cezası,
Olarak değiştirilmiştir.

Geçici Madde 1 - (1632 sayılı Kanunun kendi numarasız muvakkat maddesi olup
teselsül için numaralandırılmıştır.)
Bu kanunun makabline şümulü :
Bu kanun ile konulan cezalar bundan evvelki kanunlarda yazılı olan cezalar-
dan daha hafif olduğu surette bu kanunun meriyete konulduğu tarihte hükmedilme-
miş olan suçlarla eski kanuna göre hükmedilip henüz infaz edilmemiş veya infaz
edilmekte bulunmuş olan hükümler hakkında da tatbik olunur.
Kanunun mer`iyeti tarihi :

Madde 194 - Bu kanun neşri tarihinden dört ay sonra muteberdir.

Madde 195 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
22/5/1930 TARİHLİ VE 1632 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
1. 9/7/1982 tarihli ve 2693 sayılı Kanunun geçici maddesi :
Geçici Madde - 16/5/1982 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten sonra, bu Ka-
nunun yayımı tarihine kadar feri cezaları infaz edilmiş olanların idari işlem-
leri geri alınır.
2. 14/6/1989 tarihli ve 3574 sayılı Kanunun geçici maddesi :
Geçici Madde - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan yeni
baştan askerlik cezaları yerine getirilmez. Yerine getirilmiş olan yeni baştan
askerlik cezaları hükümsüz sayılarak askerlik süreleri yeniden hesaplanır. Mu-
vazzaflık süresini doldurmuş olanlar derhal terhis edilirler.
Ancak terhise müstehak olunan tarihten sonra işlenmiş bulunan suçlardan do-
layı takibat yapılır, verilmiş olan cezalar çektirilir.
1632 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE
Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın
------------------------------------------------
Yürürlükten Kaldırılan
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
------------------------------------ ---------- ----------- --------------
22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun
5. maddesi 11/12/1935 2862 14
27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun
8. maddesi 28/6/1938 3514 2
22/5/1930 tarih ve 1632 sayılı Kanunun:
- 150. maddesinin 3. bendi 9/7/1956 6781 1
- 5. maddesi ile 72. maddesinin 1.fıkrası 25/10/1963 353 259
- 173. maddesinin 3. Fıkrası 26/10/1963 357 41
- 82, 83, 86, 108, 116, 130, 145, 149.
maddeleri ile 154. maddenin 2. Fıkrasının (a) 16/6/1964 477 64
bendi
-33,36,37,83,86,149,152,154 üncü maddeleri 22/3/2000 4551 38
ile 25 inci maddesinin (4) numaralı bendinin
ilk cümlesi ve 134 üncü maddesinin (2)
numaralı fıkrası
1632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
----- ------------------------------------------------- ---------------
2034 - 4/7/1932
2183 - 25/5/1933
2632 - 27/12/1934
2862 - 18/12/1935
2908 - 5/2/1936
3514 - 14/7/1938
3719 - 14/7/1939
3823 - 18/5/1940
3914 - 27/8/1940
4026 - 15/5/1941
4257 - 20/6/1942
4277 - 8/8/1942
4542 - 17/4/1944
4726 - 8/5/1945
6078 - 1/4/1953
6781 - 14/7/1956
6866 - 24/12/1956
6889 - 2/2/1957
7331 - 15/6/1959
211 - 27/5/1961
353 Kuruluşa dair hükümleri ile geçici birinci maddesi. 26/10/1963
Usule dair ve diğer hükümleri; Askeri mahkeme-
lerin fiilen gö-
reve başladıkları
tarihte
357 - 26/10/1963
477 Kuruluşa ait hükümleri 26/6/1964
Diğer hükümleri; Disiplin mahke-
melerinin fiilen
göreve başladık-
ları tarihte
1590 - 4/6/1972
1656 - 12/2/1973
2693 - 13/7/1982
2962 - 30/11/1983
3574 - 17/6/1989
1148-1
1632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
-------- ------------------------------------------------------------- -------------------
3970 --- 19/5/1994
4551 --- 26/3/2000
tarihinden itibaren
2 ay sonra

Hukuk Forumlarından Seçmeler

[Para iadesi] e tebligat adresi olmasına rağmen noterde çıkmayan şirket

25.08.2025 15:03

[Suçlar] Danıştığım avukat hile yoluyla cinsel saldırı

23.08.2025 20:28

Boş Duran Daire İçin Aidat Ödemek Zorunda mıyım?

22.08.2025 06:58

[Ceza davaları] instagram ncmec raporu,düzenlenmiş mesaj.

22.08.2025 02:32

Anneye bakamamak

18.08.2025 21:37

Yeni Mevzuat

KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri

Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV

Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir

Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti

İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü

YARGITAY KARARLARI :
Içtihat Arşivi 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

Bugünün tarihi: 27/08/2025 04:44:18