Taraflar arasındaki "menfı tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sinop Asliye Hukuk ( İş ) Mahkemesince davanın reddine dair verilen 17.10.2002 gün ve 1999/6 E. 2002/395 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 26.12.2002 gün ve 10322-11203 sayılı ilamı ile; ( .....Davacı karısına yapılan haciz bildirisi üzerine şirketinde çalıştığı iddia edilen Bülent Sami'nin iş yerinde çalışmadığını ve buna bağlı olarak ödeme zorunluluğunun bulunmadığının tesbitini istemiştir.

Mahkemece, haciz bildirgesine 7 gün içinde itiraz edilememesi nedeni ile takibin kesinleştiğini bu nedenle İİK gereği menfi tesbit davası açamayacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmişse de bu sonuç usul ve yasaya aykırı olmuştur.

Gerçekten, davacı 79.maddesi gereği itiraz etmemekle takip kesinleşmiştir Ancak idari aşamada kesinleşip yargı yolundan geçmeyen işlemlerin İİK 72' maddesi gereeği, menfi tesbit davası suretiyle yargı önüne getirilebileceği Yargıtay'ın oturmuş; içtihatlarındandır.

Bu durumda mahkemenin işin esasına; girip sonucuna göre karar vermesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi usul ve yasaya aykırı olmuştur.

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır... ) mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme karannın süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, menfi tesbit istemine_ ilişkindir.

Davacı, dava dışı kurum borçlusunun prim borcudan ötürü anılan kişinin davacı şirkette bulunan ücret alacağına haciz konulduğunu oysa bu kişinin şirkette çalışmadığını ve ücret alacağı bulunmadığını ileri sürerek davacı şirketin borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Davalı kurum, kurum borçlusunun priım borcundan dolayı 6183 sayılı Kanun 79. maddesi kapsamında gönderilen haciz ihbarnamesine karşı davacı 3. şahıs şirket 7 günlük yasal süre içerisinde itirazda bulunmadığından borcun zimmetinde sayıldığını ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemenin "6183 sayılı Kanunun 79. maddesine göre yapılan haciz bildirgesine davacı 7 gün içinde itiraz etmediğinden borcun zimmetinde sayıldığı, takibin kesinleştiği, menfi tesbit davası açılamayacağı, 6183 sayılı Kanunda İcra İflas Kanunu'nun 72. maddesine koşut herhangi bir hükmün bulunmadığı" gerekçesiyle davanın reddine dair verdiği karar, yukarıda belirtilen nedenlerle Özel Dairece bozulmuş mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 80. maddesinin 4. fıkrasına göre kurum prim ve diğer alacaklarını 6183 sayılı Kanun hükümleri uyarınca takip ve tahsil eder.

6183 sayılı Kanunun "3. şahıslardaki menkul malların alacak ve hakların haczi" başlığını taşıyan 79. maddesi hükmüne göre; kamu borçlusunun 3. şahıslardaki anılan madde kapsamına giren menkul mal, alacak ve haklarının haczine ilişkin bildirime ( haciz ihbarnamesine ) karşı 3. şahıs tarafından 7 gün içerisinde itiraz edilmediği takdirde mal elinde, borç zimmetinde sayılacak ve 3. şahıs bu kanun hükümleri çevresinde takibata tabi tutulacaktır. 3. şahsın bu kanun hükümleri çevresinde takibata tabi tutulması ise; zimmetinde sayılan borç nedeniyle 3. şahıs hakkında 6183 sayılı Kanunun 54 vd. daki cebren tahsil ve takip esaslarınailişkin hükümlerin uygulanmasını gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda 3. şahsa karşı zimmetinde sayılan bu borçtan dolayı cebren tahsile geçmeden önce anılan Kanunun 55. maddesi hükmünde öngörülen bilgilerin tümünü içeren bir ödemeye çağrı yazısının "ödeme emri"nin tebliğ edilmesi zorunludur. Başka bir ifade ile kamu alacağı için "ödeme emri" çıkarılmadan haciz uygulanması ve diğer cebren tahsil yollarına başvurulması kanuna aykırıdır. 58. maddeye göre kendisine ödeme emri tebliğ olunan kamu borçlusu tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içerisinde böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı hakkında itiraz edebilir. İtiraz etmezse borç kesinleşmiş olur. 6183 sayılı Kanunıırı 79. maddesi hükmünde öngörülen haciz ihbarnamesine karşı 7 gün içinde itiraz edilmemesi nedeniyle haciz ihbarnamesinin kesinleşerek hacze konu borcun :3. şahıs zımmetinde sayılması takip hukuku kapsamında bir kesinleşmedir.

Anlatılanların ışığında somut olay değerlendirildiğinde; Kurum, kurum borçlusunun prim borcundan dolayı takibe geçmiş ve 6183; sayılı Kanunun 79. maddesi uyarınca kamu borçlusunun davacıdaki ücret alacağı üzerine haciz koymuş haciz ihbarnamesi 1/5/1998 tarihinde 3. şahsa tebliğ edilmiştir. 3. şahıs 7 gün içinde itiraz etmediği için mal elinde ve borç zimmetinde sayılacağından hakkında 6183 sayılı yasa uygulanacaktır.

Ne var ki, somut olayda kurumı 79.maddeye göre haciz ihbarnamesi tebliğ etmesine rağmen, anılan Kanunun 55.maddesi hükmünde öngörülen bilgilerin tümünü içeren bir ödeme emri düzenleyip 3. şahsa tebliğ etmediğinden artık 6183 sayılı Kanuna göre yapılmış bir takipten söz edilemez. Bu nedenle somut olayın özelliği itibariyle davacı genel hükümler çerçevesinde borçlu olmadığının tesbitini isteyebilir. Öte yandan 6183 sayılı Kanunun 79. maddesinde öngörülen haciz ihbarnamesine karşı 7 gün içinde itiraz edilmemesi nedeniyle haciz ihbarnamesinin kesinleşerek hacze konu borcun 3. şahıs zimmetinde sayılması takip hukuk kapsamında bir kesinleşmedir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, mahkemece işin esasına girilip sonucuna göre karar vermek gerekirken, "6183 sayılı Kanunun 79. maddesinde belirtilen 7 günlük sürede kuruma başvurulmadığı ve 58. maddesine göre ödeme emrine süresinde itiraz edilmediği için takibin kesinleştiğinden" söz edilerek önceki kararda direnilmek suretiyle davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Yukarıda belirtilen bu nedenlerle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddcsi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, O1/10/2003 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972