Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Manisa Asliye 2.Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 28,06.2001 gün ve 1999/626 E- 2001/430 K.sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 18.Hukuk Dairesinin 11.02.2002.gün ve 2001/10907-2002/1427 sayılı ilamı ile; (...Davacı Vakıflar Genel Müdürlüğü adına Manisa Şube Müdürlüğü vekili dava dilekçesinde, davalı vakfın 1992-1996 yıllan arasında Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkında Tüzüğün 22.maddesi uyannca ödenmesi gereken teftiş ve denetleme giderlerine katılma payını eksik ödediğini ileri sürerek, toplam 407.306.000 TL nın tahakkuk yıllan itibariyle kanuni faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, 3294 sayılı Yasanın, 3.maddesi hükmü uyannca kurulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulu'nun aldığı 24/11/1992 gün ve 41 sayılı karannda_xyer alan "Vakıflar Genel Müdürlüğü ile şifahi mutabakat sağlanarak sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları için yıllık teftiş ve denetleme giderlerine katılma payının 1.000.000 TL. olarak uygulanmasına" ilişkin 29.maddesine dayanılarak, davalı vakfın teftiş ve denetim giderlerine katılma payı olarak her yıl için 1.000.000 TL.si ödediği ve buna göre borcunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Oysa; 3294 sayılı Yasada, fona bağlı sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının, Vakıflar Genel Müdürlüğüne ödeyecekleri teftiş ve denetleme giderlerine katılım payının belirlenmesi konusunda fon kuruluna bir yetki verilmiş değildir. Bu bakımdan, Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkında Tüzüğün 22.maddesinde, bütün vakıfların safi gelirlerinin % 5ini teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı olarak ödeyeceklerini öngören hükmüne aykırı olarak verilen fon kurulu kararına itibar edilemez. Vakıflar Genel Müdürlüğünün fon kuruluna üye olması da bu durumu değiştirmez.

Mahkemece; vakfa ait defterler ile dava konusu yıllara ilişkin hesap özetleri veya bilanço, kar ve zarar hesaplarını gösterir çizelgeler getirtilip, davalı vakfın teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı borcunun bulunup bulunmadığı ve varsa miktarı tüzüğün yukarıda sözü edilen 22.maddesi hükmü esas alınarak bilirkişi marifetiyle tespit ettirildikten sonra talep edilen faiz yönünden, davacı alacaklı tarafından davalının bu borcu nedeniyle ihbar veya ihtar edilmek suretiyle mütemerrit duruma düşürülüp düşürülmediği belirlenip, bu hususla birlikte faize faiz yürütülmemesi kuralı da gözönünde bulundurularak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle davanın reddi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davacı vekili

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kanıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava, teftiş ve denetleme giderlerine katılma payının eksik ödendiâi iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.

Davacı Vakıflar Genei Müdürlüğü adına Manisa Vakıflar Şube Müdüriüğü vekili, davaiı vakfın, Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkındaki Tüzüğün 22.maddesine göre safi gelirinin %5'ini teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı olarak ödemesi gerekirken, 1992-1996 yıllarına ait teftiş ve denetim paylarının eksik ödendiğini ileri sürerek, toplam 407.306,000 TL.alacağın tahakkuk yıllan itibariyle kanuni faiz; ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı Manisa ili Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı temsilcisi, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulu'nun 12.5.1992 gün 20 sayılı ve 24.11.1992 gün 41 sayılı kararlarında teftiş ve denetim payının Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları için 1,000.000 TL.olarak belirlendiğinden fazla ödeme yapmadıklarını savunarak, davanın reddine karar verilmesini işlemiştir,

Mahkemenin, "Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kuruiu'nca alınan 24.11.1992 gün, 41 sayılı kararda teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı olarak yıllık 1.000.000 TL., belirlendiğinden davalı vakfın borcu bulunmadığı, mevcut fon kurulu kararı yürürlükte bulunduğu sürece tüzük hükümlerinin uygulanamayacağı" gerekçesiyle aavanın reddine dair verdiği karar,Özel Dairece yukarıdc yazılı gerekçeyle bozulmuştur.

Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık; Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkında Tüzüğün 22.maddesine aykırı olarak verilen Fon Kurulu kararlarına itibar edilip ediiemeyeceği;dolayısıyla davalı vakiin teftiş ve denetleme giderlerine katılım payının Vakıflar Hakkındaki Tüzüğün 22.maddesine yada Fon Kurulu kararına göre mi belirlenmesi gerektiği, noktalarında toplanmaktadır.

Öncelikle,uyuşmazlığın üzerinde toplandığı konuya ilişkin yasal durum açıklanmalıdır.

743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin 903 sayılı Kanunla değiştirilen 78 maddesinde Vakıflann,Vakıflar Genel Müdürlüğünün teftişine tabi olduğu belirtildikten sonra, maddenin 3. fıkrasında "Teftişin tarzı ve nasıl yapılacağı,neticeleri ve bu kanuna göre kurulmuş olsun veya olmasın bilcümle vakıfların,Vakıflar Genel Müdürlüğüne ödeyecekleri teftiş ve denetleme masraflarına katılım payı,safi gelirin yüzde beşini geçmemek üzere tüzük ile belli edilir" denilmiştir.

Hemen belirtilmelidir ki, Türk Kanunu Medenisini yürürlükten kaldıran 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 111.maddesinde 78.madde hükmü aynen muhafaza edilmiş ve denetim giderlerine katılma payının, vakfın safi gelirinin yüzde besini geçmemek üzere tüzükle belirleneceği öngörülmüştür.

Görüldüğü üzere vakıfların teftiş ve denetim giderlerine katılma payı yasayla düzenlenmiş ve 903 sayılı Kanunun uygulanmasına dair esasların yer aldığı Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkındaki Tüzük'ün 22.maddesinde de "Vakıflar Genel Müdürlüğü,903 sayılı Kanun hükümlerine göre kurulmuş olsun veya olmasın, bütün vakıflardan safi gelirlerinin %5'ini teftiş ve denetleme giderlerine katılma payı olarak alır" düzenlemesi yer almıştır.

Diğer taraftan, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu'nca Türk Kanunu Medenisi'nin 78. (4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 111.) maddesini yürürlükten kaldıran yada değiştiren bir hüküm bulunmadığı gibi; 3294 sayılı Kanunla Fon Kurulu'na Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının Vakıflar Gene! Müdürlüğüne ödeyecekleri teftiş ve denetleme giderlerine katılma payını belirleme yetkisi verilmemiştir,

Açıklanan yasa! düzenleme karşısında,Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulu kararlarına itibar edilemez.Eş söyleyişle, Türk Kanunu Medenisi'nin 78. (4721 sayılı M.K.nün 111.) maddesi ve anılan Kanunun uygulanmasına ilişkin esasları düzenleyen Vakıflar Hakkındaki Tüzük'ün 22.maddesine aykırı olarak verilen Fon Kurulu kararlarının uygulanma olanağı yoktur.

Bu itibarla mahkemece,Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar Hakkındaki Tüzük'ün 22.maddesi esas alınarak davalı vakfın teftiş ve denetleme giderlerine katılma pay; borcunun bulunup bulunmadığı ve varsa miktarının tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken Fon Kurulu kararlarının yürürlükte olduğundan bahisle direnme karan verilmesi usul ve yasaya

aykındır.direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.

SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma karannda gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 19.03.2002 gününde, oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972