Taraflar arasındaki "tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sakarya İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 19.11.2002 gün ve 2002/197 E- 263 K.sayılı karann incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 23.01.2003 gün ve 2002/9864-2003/192 sayılı ilamı ile; (...Zorunlu SSK. sigortalısı olarak önceden Kurumca tescil edildiği anlaşılan ve 01.02.1997 tarihinden geçerli olmak üzere isteğe bağlı SSK sigortalılığı Kurum tarafından kabul edilen davacıı zorunlu SSK sigortalısı olarak çalıştığı 05.10.1997-15.12.1997 ve 10.12.199931.12.1999 tarihleri arasındaki dönem dışında kalan 01.02.1997-30.06.2001 tarihleri arasındaki primi ödenmiş isteğe bağlı SSK siğortalılığının geçerli olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece; isteğe bağlı SSK sigortalılığının devamı sırasında 59+21=80 günlük zorunlu sigortalılığı bulunan davacınını 30.06.2001 tarihine kadarki primlerini ödeyerek isteğe bağlı sigortalı olma yönündeki iradesini ortaya koyduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Davacınını Sakarya Sigorta Müdürlüğünce isteğe bağlı sigortalılığının kabul edildiği 01.02.1997 tarihinden sonra Sakarya Sigorta Müdürlüğü bölgesindeki 11011714 sayılı işyerinde 05.ıo.199715.12.1997 tarihleri arasında 59 günı İstanbul Sigorta Müdürlüğü bölgesindeki 21051477 sayılı işyerinde 10.12.1999-31.12.1999 tarihleri arasında 21 gün zorunlu SSK sigortalısı olarak çalı?tıktan sonra 506 sayılı Kanunun ijj.maddesi kapsamında yeniden isteğe bağlı sigortalı olmak yönünde Kuruma yazılı başvurusunun bulunmadığıı zorunlu SSK sigortalılığının sona ermesinden sonra 01.02.1997-31.05.2001 tarihleri arasındaki primlerin; 30.07.2001 ile 26.12.2001 tarihleri arasındaki muhtelif tarihlerde gecikme faiziyle birlikte Kuruma ödendiği özlük dosyasının incelenmesinden açıkça anlaşıldığından isteğe bağlı sigortalılığı sona erdiren zorunlu sigortalılığın başladığı 05.10.1997 tarihine kadarki ve isteğe bağlı sigortalılık için 30.07.2001 tarihinde yeniden prim ödemesinde bulunduğu ve 506 sayılı Kanunun 85/B-b maddesinde "isteğe bağlı sigorta primlerinin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma ödenmesi gerekir" hükmünün öngörüldüğü de dikkate alınarak 01.06.2001 tarihinden sonraki isteğe bağlı SSK sigortalılığının geçerliliğineı ilk zorunlu sigortalılığın sona erdiği 15.12.1997-31.05.2001 tarihleri arasındaki isteğe bağlı sigorta/ılığının iptaline dair Kurum işleminin yerinde olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekleı yeniden yapılan yargılama sonundaı mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalı vekili

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava nitelikçe 05.10.1997 - 15.12.19971 10.12.1999 - 31.12.1999 tarihleri arasındaki zorunlu sigortalılık dışında kalan 16.12.1997 - 09.12.1999 ve 01.01.2000 - 30.06.2001 tarihleri arasında primi ödenmiş Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi isteğe bağlı sigortalılığın geçerli olduğunun tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemenin davanın kabulüne dair verdiği karar, yukarıda bozulmuş Mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Bilindiği gibi isteğe bağlı sigortalılık tamamen sigortalının talebine ve iradesine tabi bir sigortalılık biçimi olup, zorunlu sigortalılıktan farklıdır. .

Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 Sayılı Yasanın 85.maddesi hükmüne göre; malüllük,yaşlılık ve ölüm sigortalarına isteğe bağlı olarak devam edebilmenin öncelikli koşulları; isteğe bağlı sigortalı olmak için Kuruma yazılı başvuruda bulunmak ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmamaktadır.

Somut olayda; 01.02.1997 tarihinden geçerli olmak üzere isteğe. bağlı sigortalı olarak tescil edildikten sonra 05.10.1997 - 15.12.1997, 10.12.1999 - 31:12.1999 tarihleri arasında Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi zorunlu sigortalı olarakçalışan davacı; zorunlusigortalı çalışmasının sona erdiği tarihten. (15.12.1997) itibaren yasanın öngördüğü şekilde "yeniden isteğe bağlı sigortalı olmak için yazılı başvuruda bulunmadığı gibi, isteğe bağlı sigorta lı olduğu 01.02.1997 tarihinden itibaren 30.07.2001 tarihine kadar prim ödemesinde de bulunmamıştır.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık da; zorunlu sigortalılık sona erdikten .sonra, yeniden isteğe bağlı sigortalılık dilekçesi verilmeksizin ve aradanmakul süreyi aşacak uzunlukta bir sürenin geçmesinden sonra Kurumun 02.04.2001 tarihli 16-242 Ek sayılı Genelgesine dayanılarak yapılan ödemelerin geriye dönük isteğe bağlı sigortalılık primi olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği noktasın,da toplanmaktadır.

Bu yönde; davacının Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi zorunlu sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihte isteğe bağlı sigortalılık koşullarını yitirdiği ortadadır. Davacı zorunlu sigortalı çalışmasının sona erdiği tarihten itibaren Yasanın öngördüğü biçimde .yeniden isteğe bağlı sigortalı olmak için yazılı başvuruda bulunmadığı gibi isteğe bağlı sigortalılığa devam etmek iradesini ortaya koyacak biçimde düzenli prim ödemesi de yapmamıştır.

Diğer taraftan, 506 Sayılı Yasanın Ek 42. maddesi hükmü ile genel hayatı etkileyen afetler nedeniyle afet bölgesindeki il ve ilçelerde doğrudan veya dolaylı olarak zarar gören işverenlerle sigortalı ve hak sahiplerine ilişkin olarak primlerin ertelenmesi ve sürelerin uzatılması konusunda Kurum Yönetim Kuruluna verilen yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan 02.04.2001 tarihli 16-242 EK sayılı Genelgede; 17.08.1999 ile 12.11.1999 tarihlerinde meydana gelen depremlerde doğrudan veya dolaylı olarak zarar gören ve 506 Sayılı Yasanın 85. maddesi kapsamında geçerli bir isteğe bağlı sigortalılığı bulunmakla birlikte Kuruma prim borcu olanlara belli koşullarla ödeme kolaylığ! getirilmiş olup, davacının isteğe bağlı sigortaldığının yasalolarak sona erdiği ve sigortaıılık koşullarını taşımadığı 05.10.1997 tarihinden sonraki dönem için 16-242 Ek sayılı Genelgeden yararlanması mümkün değildir. Kaldı ki, Kurumun geriye yönelik biçimde primleri tahsil etmesi; davacının isteğe bağlı sigorta lı olduğuna ilişkin yanıltıcı beyanı sonucu olup, bu olgu; sigortalı olmadığı süreler yönünden davacı yararına kazanılmış hak yaratmayacağıgibi davacının Medeni Kanunun 2. maddesinde ifadesini bulan dürüstlük kurallarından yararlanamayacağı da açıktır.

O halde, açıklanan bu nedenlerle Mahkemece 01.06.2001 - 30.06.2001 tarihleri arasındaki isteğe bağlı sigortalılığın geçerliliğinin tesbitine, 15.12.1997 - 31.05.2001 tarihleri arasındaki isteğe bağlı sigortalılığın tesbiti isteminin reddine karar verilmesi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır. SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, 08.10.2003 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972