 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E : 2002/6-894
K : 2002/855
T : 23.10.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KONUT İHTİYACI
KİRACININ OTURABİLECEĞİ KONUTUNUN BULUNMASI
(6570 s. GKHK/7)
Taraflar arasındaki "tahliye" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Karaman Sulh Hukuk Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen, 2.10.2001 gün ve 2000/1293-2001/902 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili larafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 27.12.2001 gün ve 9773-9927 sayılı ilamiyle; (...Dava kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkeme istem gibi karar vermiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinin olaylar kısmında davacının emekli olarak yurtdışından döndüğünü, kalorifersiz ve küçük olan evine yerleştiğini, yaşı ve hastalıkları nedeniyle asansörlü ve kaloriferli olan kiralananda yaşamak istediğini, bu durumun davalıya iletilmesine rağmen tahliye etmediğini açıkladıktan sonra kiracının oturabileceği konutunun bulunması sebebiyle 6570 Sayılı Yasa'nın 7/son maddesi gereğince kiralananın tahliyesini istemiştir.
Mahkeme davayı konut ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi olarak nitelendirerek 6570 Sayılı Yasa'nın 7/b maddesine göre davanın kabulüne karar vermiştir. Davacı vekili hükmü temyize hakkı olduğu gerekçeyi temyiz etmemiştir. Bu madde gereğince davacı vekilinin şifahi kira sözleşmesinin başlangıç tarihi olarak bildirdiği 1.11.1990 tarihine nazaran evvelce gönderilmiş bir ihtar bulunmadığından 22.12.1990 tarihinde açılan dava süresinde değildir. Süre yönünden davanın reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde tahliye kararı verilmesi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kafurda direnilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Dava, kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili 22.12.2000 tarihli dava dilekçesinde; Davalı ile müvekkili arasında yapılan sözlü kira sözleşmesi uyarınca davalının müvekkiline ait Karaman merkez 1. İstasyon Caddesi, Devranoğlu apartmanı A Blokla bulunan dairede aylık 63.000.000. TL. kira bedeli karşılığında oturduğunu; Müvekkilinin Avrupa'dan emekli olarak Türkiye'ye dönüş yaptığını, ancak eşyaların bulunduğu ve tatillerde oturduğu Kazımkarabekir ilçesinde bulunan evinin kalorifersiz ve küçük olduğunu, müvekkilinin ve eşinin yaşlılıktan mütevellit hastalıklarının bulunması nedeniyle Karaman merkezdeki davalının oturduğu kaloriferli ve asansörlü eve ihtiyacı bulunduğunu; Ancak davalının evi boşaltmadığım; Halbuki davalının Külhan Mahallesi, Ismetpaşa Caddesi, İhlas Fi-nans adresinde adına kayıtlı birden fazla dairesi bulunduğunu, davalının gayrimenkulunun mesken olarak sosyal ve ailevi durumuna uygun olduğundan, 6570 Sayılı Kanunun 7/son maddesine göre dava konusu mecurun tahliyesine karar verilmesini talep ve dava etmiş; Duruşmada sözlü kira sözleşmesi başlangıç tarihinin 1.11.1990 olduğunu beyan etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde; Davacının tahliye davasını kötüniyetle açtığını, 1.11.2000 tarihinde başlayan yeni kira dönemi için yüksek kira artışı talep eden davacının amacına ulaşamayınca tahliye davasını açtığını; Davacının yalnız Kazımkarabekir'de değil, Karaman merkezde de başka oturabileceği meskeninin bulunduğunu; Maliki olduğu Külhan mahallesi İhlas Finans adresindeki dairesinin ticaret merkezi ve 10 yıldır işyeri niteliğinde olması sebebiyle sosyal durumu itibarıyla mesken olarak oturmasının mümkün olmadığını, çevresinde tamamen işyerlerinin bulunduğunu; 6570 Sayılı Yasanın 7/son bendinde düzenlenen "oturabileceği mesken" sıfatı ve şartı mevcut olmadığından, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; Tarafların beyanları, mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi rapor münderecatı nazara alındığında davacının tüm iddia ve taleplerinin yerinde bulunduğu ve davacının ihtiyacının samimi ve inandırıcı olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne ve dava konusu Karaman merkez, Külhan Mahallesi, İstasyon caddesi, Devrenoğlu apartmanı, A Blok, 3. Kat 18 nolu daireden davacının ihtiyaç sebebiyle tahliyesi ile taşınmazın boş olarak davacıya teslimine, karar verilmiştir.
Davalının temyizi üzerine Özel Dairece yukarıda yazılı gerekçe ile yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; kiracının oturabileceği konutunun bulunması sebebiyle 6570 Sayılı Kanunun 7/son maddesi uyarınca açılan tahliye davasının; Mahkemece 6570 Sayılı Kanunun 7/b bendine göre konut ihtiyacı nedeniyle tahliye davası niteliğinde mi, yoksa aynı kanunun 7/son maddesine göre kiracının oturabileceği konutun bulunması sebebiyle tahliye davası niteliğinde mi değerlendirildiği noktasındadır.
6570 Sayılı Kanunun 7/son maddesi, aynı şehir ve belediye hudutları içinde kendisinin veya birlikte yaşadığı eşinin uhtesinde kayıtlı oturabileceği meskeni bulunan kimse, kirada oturduğu yeri, malikin isteği üzerine tahliye etmeye mecburdur, hükmünü içerir.
Buna göre; Mecurun bulunduğu aynı şehir belediye hudutları içinde kiracının veya birlikte yaşadığı eşinin uhtesinde kayıtlı bulunan konutun kiracının veya birlikte oturduğu eş ve çocuklarının sağlık, eğitim ve sosyal yaşantılarına uygun bir nitelikte bulunup bulunmadığının keşfen tespit edilmesi gerekir.
Olayımızda mahkeme; Kiralananla aynı belediye hudutlun içinde bulunan ve tapuda davalı kiracı adına kayıtlı olun meskende keşif yapmış; Kiracının sosyal durumu ve aile nüfus sayısı itibariyle oturmasına elverişli bulunup bulunmadığına ilişkin bilirkişiden rapor almıştır.
Aşamalarda; Davacının kendisi veya eşi ve çocukları için mesken ihtiyacı bulunduğuna dair iddiası mevcut olmadığı gibi, mahkemece bu yünde araştırmada yapılmamıştır.
Görüldüğü üzere yerel mahkeme; Kiracının mecurla aynı belediye sınırları içerisinde oturabileceği konutunun bulunması sebebiyle açılan tahliye davasında delilleri talep çerçevesinde toplamış ve davalıya ait Karaman merkez İhlas Finans adresinde bulunan dairenin dört kişilik bir ailenin oturabileceği mesken niteliğinde bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiş olup, gerekçeli kararda "davacının ihtiyacında samimi olduğu" cümlesi sehven yazılmıştır.
Bu durumda; Davanın 6570 Sayılı Yasanın 7/son maddesine göre açıldı ğmın kabulü dosya kapsamına uygun bulunduğundan direnme kararı yerindedir.
Ne var ki; Özel Dairece işin esasına ilişkin diğer temyiz itirazları incelenmediğinden bu itirazlar incelenmek üzere dosyanın Özel Dairesine gönde* rilmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı yerel mahkemenin direnme kararı yerinde olup, işin esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 6. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE , 23.10.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.