Taraflar arasındaki "ortaklığın giderilmesi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Adapazarı Sulh 2. Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 11.10.2001 gün ve 2001/194-1023 sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 27.12.2001 gün ve 9815-9922 sayılı ilamı ile; (...Dava, 6 parça taşınmaz üzerinde ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Mahkeme l parsel hakkında vazgeçme nedeniyle davanın reddine, 5 parsel hakkında satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar vermiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.

Dava konusu parseller hakkında davacının paydaşlıktan çıkarılması için davalılar tarafından dava açıldığı, davanın halen Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/75 esasında derdest olduğu anlaşılmaktadır. Bu davanın sonucu ortaklığın giderilmesi davasına etkili olacağından bekletici mesele yapılmadan satış kararı verilmesi hatalı olmuştur.

Hüküm bu nedenle bozulmalıdır...)gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalılar vekili

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Davacı Gülümser vekili; murisinden kalan 6 parça taşınmazın üzerindeki ortaklığın aynen, olmadığı takdirde de satışı suretiyle giderilmesini istemiş, bunlardan 1001 parsel hakkındaki davadan ise yargılama sırasında vazgeçmiştir.

Davalılar vekili; Sakarya Asliye 1. Hukuk Mahkemesinin 2001/75 esas sayılı dosyasında 26.01.2001 tarihinde açtıkları dava ile MK. Nün 626/a ve 626/b maddeleri uyarınca davacının paydaşlıktan çıkarılması istemiyle dava açtıklarını, bu davanın duruşma gününün tebliği üzerine davacının eldeki davayı açtığını, arada irtibat olduğunu, o davanın sonucunun beklenmesi gerektiğini , aksi halde davanın reddini savunmuştur.

Mahkeme; Sakarya Asliye 1. Hukuk Mahkemesinin 2001/75 esas sayılı dosyasında davacının MK.626 maddesi gereğince hissedarlıktan çıkarılma durumunun ancak üzerinde müşterek mülkiyet olan taşınmazlara uygulanabileceği dosyada ise tarafların iştirak halinde malik oldukları bu durumda hissedarlıktan çıkarılmanın söz konusu olmayacağı anlaşıldığından davalı vekilinin talebi yerinde görülmediği, 1001 parsel hakkındaki davadan vazgeçildiği, gerekçesiyle 1001 parsel hakkında davanın vazgeçme nedeniyle reddine, diğer parseller hakkındaki davanın kabulü ile satış suretiyle ortaklığın giderilmesine, karar vermiştir.

Davalılar vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece; "Dava konusu parseller hakkında davacının paydaşlıktan çıkarılması için davalılar tarafından dava açıldığı, davanın halen Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/75 esasında derdest olduğu anlaşılmaktadır. Bu davanın sonucu ortaklığın giderilmesi davasına etkili olacağından bekletici mesele yapılmadan satış karan verilmesi hatan olmuştur." Gerekçesiyle hüküm bozulmuş, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.  Direnme hükmünü davalılar vekili temyiz etmektedir.

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık ; davaya konu taşınmazların iştirak halindeki mülkiyete konu olması karsısında davalı tarafça davacı hakkında açılan "ortaklıktan çıkarılma" davasının eldeki davada bekletici mesele teşkil edip etmeyeceği noktasında toplanmaktadır.

Öncelikle; ortaklığın giderilmesi davalarının çift taraflı ve kendine özgü yapıya sahip davalar olduğunu belirtmekte ve davanın bu kendine özgü yapısı içinde uyuşmazlığın çözümlenmesinde yarar vardır.

Yeri gelmişken önemle vurgulamak gerekir ki ;Dava konusu taşınmazlar muris adına kayıtlı olup, tamamı üzerinde tarafların miras nedeniyle iştirak halinde (elbirliği) mülkiyeti söz konusudur. Kanundan doğan bu iştirak hali eski Medeni Kanunumuzun 581. maddesinde açıkça "miras açıldığında mirasçılar birden fazla ise terekedeki haklar ve borçlar taksime kadar muşa kalır." Şeklinde ifade olunmuştur.

İştirak halindeki (elbirliği) mülkiyet türünde ortakların payları belli olmayıp, taşınmazların tamamı üzerinde miras payları oranında hak sahibidirler. Eski Medeni Kanunumuzda bu mülkiyet çeşidi 629 ila 631. maddelerde düzenlenmiştir. Bu mülkiyet türünün o mülkün temliki veya taksimi ile son bulacağı 631. maddede açıkça belirtilmiştir. Aynı maddede sadece taksim yönünden müşterek mülkiyet hükümlerine yollama bulunmaktadır.

Diğer taraftan, 3678 sayılı  Kanunla eski Medeni Kanunumuzun müşterek mülkiyete ilişkin hükümlerinden 626. maddesine 626/a ve 626/b maddeleri eklenmiş, madde metninde de açıkça ifade edildiği gibi sadece bu mülkiyet türü için paydaşlıktan çıkarma olanağı getirilmiş, ne açıkça ne de atıf yoluyla iştirak halindeki mülkiyet için böyle bir düzenlemeye gidilmemiştir. Kaldı, ki iştirak halindeki mülkiyetin açıklanan özelliği karşısında zaten böyle bir düzenleme yapılması , eş söyleyişle iştirak halinde malik durumundaki herhangi bir paydaşın paydaşlıktan çıkarılması da olanaklı değildir.

Ayrıca yeni Medeni Yasamızda da bu yönde bir düzenleme olmayıp, iştirak halindeki mülkiyetin sona erme nedenleri arasında paydaşlıktan çıkarma olgusu sayılmamıştır.

Mahkemece tüm bu yönler gözetilerek davalıların açtığı paydaşlıktan çıkarma .davasının sonucunun eldeki davanın sonucunu etkilemeyeceği ve dolayısıyla da bekletici sorun olarak ele alınmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle yargılamaya devam olunması usul ve yasaya uygun olup, yerindedir.

Ne var ki, Özel Dairesince davalılar vekilinin işin esasına ilişkin temyiz itirazları incelenmemiştir. Dosya bu nedenle özel dairesine gönderilmelidir.

SONUÇ: Mahkemenin paydaşlıktan çıkarma davasının sonucunun beklenmesinin gerekmediği yönündeki direnmesi yerinde olup, davalılar vekilinin hükmün esasına ilişkin diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 6. HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine, 26.06.2002 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Tarafların bozmadan sonra "bozma kararına uyulmasını" istemişlerdir.  Davada  kamu düzenine ilişkin bir yön yoktur. Hakim tarafların bu istekleri dışına çakarak direnme kararı veremez. (H.G.K 1993/3-815 E. 1994/74 sayılı kararı) Bu sebeple direnmeye ilişkin karar bozulmalıdır.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972