Taraflar arasındaki "manevi tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 7.Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 4.7.2000 gün ve 1999/611-2000/309 sayılı kararın incelenmesi taraflar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 13.2.2001 gün ve 2000/10867-2001/1391 sayılı ilamı ile, (...Dava, yayın yoluyla kişilik haklarına saldırıdan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davacılar, davalıya ait televizyon kanalında 09.10.1999 günü 19.30 ana haber bülteninde yayımlanan "...gazeteniz Star satış rekorları kırıp l milyon 200 bin rakamına ulaşınca Hürriyet ve Sabah grubu karalama kampanyası başlattı. Ancak saldırılarla yükselen yine Star olunca sabıkalı kartel operasyonu başlattı. Star'ın dağıtımını ve satışını engellemeye çalıştılar. Ancak Star dağıtım tekelini kırarak ...Bütün karanlık oyunlara rağmen ...Starı durdurma çabası ... Gazeteniz Star satış rekorları kırıp l milyon 200 bin rakamına ulaşan geride kalanlar önce yetişmek için ellerinden gelen her şeyi yaptılar. Önünü kesmek için eskiden parayla sattıkları ellerindeki bütün tabak, çanak ve promosyon malzemelerini sırf yükselmeyi durdurmak içir bedava dağıttılar ...Star bu fiyatlarla medyanın halktan korktuğunu ortaya koydu ... Serbest rekabet kulvarında Star'ı yenemeyenler bu kez bazı karanlık oyunlara giriştiler... karanlık oyunlar... Star halkın makul fiyatla gazete okumasını engellemek isteyenlere boyun eğmedi. Bu yüzden önce bir karalama kampanyası başlattı Starı karalamaya çalıştılar. Bütün bu ucuz ve karanlık saldırılara ... Saldırılar sonucunda yine yükselen Star oldu. Artan satışlar, çamur atmalara halkın en net cevabıydı ... Starı durdurma çabası ... Bütün bunları da başaramayınca bu defa o sabıkalı kartel operasyonu başlattılar... Sabıkalı operasyon ... Sabıkalı kartel operasyonu ...Star kartelin dağıtım tekelini kırarak ....ve Türkiye'nin haber alma yayınlama özgürlüğünü Sabıkalı operasyon ... ben istersem yaşarsın tehdidiyle engellemeye çalıştılar ... Sabıkalı operasyon ... ben istersem yaşarsın ... ve gazeteniz Star'ın şimdide bayilere ulaşamadığı gibi yalanlarla satışını engellemeye çalışıyorlar... Her türlü tehdide baskıya şantaja rağmen ... Türkiye'nin en çok okunan gazetesi Star'ın satışı bugün Birleşik Basın Dağıtım tarafından engellenmeye çalışıldı. Gazete bayilerine Star gazetesinin satılmaması talimatı verildi. Gazete almak için bayilere akın eden vatandaşlar sevdikleri gazetelerinden mahrum edilmeye çalışıldı ... Halkın beğenisiyle Türkiye'nin en çok satan gazetesi olan Star bu gün şantaj yoluyla susturulmak istendi. Birleşik Basın Dağıtım bu gün Star gazetesinin satışını engellemeye çalıştı ... Bu yasa ve ahlak dış; baskıya ... gazetesine sahip çıkan okuyucular şantaj politikalarını boşa çıkardı ..." biçimindeki gerek dış; yayınla kişilik haklarına saldırıda bulunulduğunu, ticari itibarının ihlal edildiğini belirterek her davacı için ayrı ayrı 5 milyar lira manevi tazminat ve hükmün ilanına karar verilmesi isteminde bulunmuştur.

Davalı ise, dava konusu yayının gerçekleri ifade ettiğini, davacıların kişilik haklarına saldır; bulunmadığını, davacıların davranış ve beyanları ile basın özgürlüğünü kısıtlayıp yok etmeye çalıştıklarını, kendi eylemleriyle sebep oldukları yayınlara katlanmak durumunda olduklarını, gazete satışını davacıların engellemesinin toplumun ilgisini çektiğini, yayında hukuka uygunluk nedenlerinin olunduğunu, nesnel ölçüler içinde ve düşünce açıklama kapsamında eleştiri yapıldığını ileri sürerek istemin reddedilmesi gerektiğini savunmuştur. Yerel mahkemece istem kısmen kabul edilmiştir. Karar davacılar ile, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden, Star gazetesinin dağıtımının davacıların ortağı olduğu

Dağıtım şirketi tarafından gerçekleştirildiği, adı geçen gazetenin bayilere birtakım vaatlerde bulunması üzerine dağıtım şirketi tarafından gazetenin bayilere dağıtmadığı, bayilere. Star gazetesi satmaları halinde bayiliklerinin iptal edileceğinin bildirildiği, bazı bayilerin ticari baskı nedeniyle Star gazetesini satmaktan kaçındıkları, bazı gazete bayilerinin anılan gazeteyi satmaları nedeniyle bayiliklerinin iptal edildiğini bildirdikleri, bu durumun çeşitli illerde noterler tarafından düzenlenen tutanaklarla belirlendiği, bu biçimde gelişen olayların kamuoyuna duyurulması amacıyla yukarıya alınan yayının yapıldığı

anlaşılmaktadır.

Basın özgürlüğünün amacı, kamuyu ilgilendiren konularda gerçeğe uygun haber vermeyi sağlamaktır. Basının görevi, genel yararları ilgilendiren konularda olayları doğru ve objektif olarak yansıtmak, çeşitli sorunlarda kamu oyunu düşünmeye sevk edecek biçimde tartışmalar açmak, halkı toplumsal oluşumlar üzerinde doğru ve gerçeğe uygun bilgilerle donatmak, içinde yaşadığı toplumun ve tüm insanlığın sorunları hakkında bilinçlendirmektir. Basın, halka ulaştırılmasında kamu yararı bulunan haberleri zamanda ve haberin gerektirdiği ayrıntılarla ve doğru olarak toplayıp topluma ulaştırdığında kamu oyunun serbestçe oluşumunu sağlar, kamu görevi niteliğindeki fonksiyonunu yerine getirmiş olur. Ancak basın özgürlüğü ve bu özgürlüğün getirdiği ayrıcalıklar sınırsız değildir. Anayasanın 28. maddesinde düzenlenen basın özgürlüğünün özel hukuk alanındaki sının Medeni Yasanın 24 ve Borçlar Yasasının 49. maddelerinde anlamını bulan -kişilik haklarının korunmasına ilişkin düzenlemelerdir. Borçlar Yasasının 49. maddesi gereğince, kişilik hakkı hukuka aykırı bir biçimde saldırıya uğrayan kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para isteyebilir. Anılan maddeye göre manevi tazminat istenilebilmesi için; yayımlanan olay açıklaması yada eleştirinin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olması, bu saldırının manevi bir zarar doğurması, kişilik haklarına saldırı ile zarar arasında uygun illiyet bağı kurulabilmesi ve yayında hukuka uygunluk nedenlerinin bulunmaması gerekir. Hukuka uygunluk nedenleri veya hukuka aykırılığı ortadan kaldıran nedenler; gerçeklik, güncellik, kamu yararı ve toplumsal ilgi, konu ile ifade arasında düşünsel bağlılıktır. Yayımlanmasında kamu yararı bulunan gerçek ve güncel bir haberin ya da eleştirinin özle biçim arasında denge kurularak verilmesi durumunda hukuka aykırılık ortadan kalkar ve artık basının sorumlu tutulamaz.

Bu açıklamalardan sonra somut olaya dönüldüğünde, davacıların ortağı olduğu dağıtım şirketinin Star gazetesinin dağıtımını yapmaktan vazgeçtiği, anılan gazetenin kendi olanakları ile dağıtım yapmaya bağladığı, gazetenin bayilere ulaşmasına ve bayiler tarafından satılmasına dağıtım şirketinin engel olduğu, bu durumun okuyucuya duyurulması amacıyla yapılan yayının eldeki bu davaya konu edildiği anlaşılmaktadır. Haber konusunu oluşturan bir gazetenin dağıtım ve satışının engellenmesi olgusunun gerçeğe uygun bulunduğu çeşitli illerde düzenlenen noter tutanaklarıyla doğrulanmaktadır. Böylesine günce! bir konunun davalı yayın kuruluşu tarafından ele alınıp yayımlanmasında kamu yararı bulunmaktadır. Yayın konusu olayın özelliği itibariyle haberin veriliş biçiminde şekle uygunluk ilkesine aykırılık yoktur. Özle biçim arasında denge kurularak yapılan yayının özünde basının yüklendiği görevi açısından amacına ulaştığı, konu ele alınıp açıklanırken kullanılan sözcüklerin ele alınan konunun gereği olması nedeniyle amaç bakımından olduğu kadar araç bakımından da aşırılıktan söz edilemeyeceği ve davaya konu edilen yayında hukuka aykırılık unsurunun gerçekleşmediği sonucuna varılarak istemin tümden reddine karar verilmek gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalı vekili

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıktı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre,Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken,önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıcıdır. Bu nedenle direnme karan bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile,direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA,istek halinde temyiz peşin haranın geri verilmesine, 03.04.2002 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972