T : 09.10.2002

 

 

· KİRA TESPİTİ

· VAKIFLARA AİT YERLERİN KİRALANMASI 4532 SAYILI YASA

· 4531 SAYILI YASA 6570 SAYI YASAYA EKLENEN GEÇİCİ MADDE

 

Taraflar arasındaki "kira tespiti" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Konya 2.Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 26.12.2001 gün ve 2002/1503 E- 1731 K. sayılı kararın incelenmesi davalı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 19.02.2002 gün ve 2002/1387-1898 sayılı ilamı ile; (...Davada, 01.01.2001 tarihinde başlayan dönem kira parasının tespiti istenilmiştir.

Mahkemece,TEF Endeks artış oranı uygulanarak ve talep, edilen miktara göre kira parası tespit edilmiştir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü ile temsil ve idare ettiği vakıflarla yapılan kira sözleşmesine uygulanmak üzere kabul edilen ve bu nedenlerle özel yasa niteliğindeki 4532 sayılı yasanın uygulandığı 2000 yılından sonraki dönemler için yeni bir özel yasa çıkarılmadığına göre genel nitelikteki 4531 sayılı yasa uygulanarak kira parası tespit edilmelidir.

4531 Sayılı Gayrimenkul Kiralan Hakkında Kanuna Bir geçici Madde Eklenmesi Hakkında kanun ile 6570 sayılı Gayrimenkul kiraları hakkında kanuna eklenen geçici maddesi uyarınca; "sözleşmelerde kararlaştırılan kira paraları 2001 yılında yıllık % 10.....oranında arttırılabilir... kira tespit davalarında da yukarıdaki sınırlamalara uyulur...Kira parasının artış sınırlarının aşılması amacıyla yeniden kira sözleşmesi yapılamaz "Hükmü yer almakta olup, yasa Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yasanın açık buyurucu hükmü dikkate alınarak yeni dönem kira parasının bir önceki dönem kira parası % 10 oranında arttırılmak suretiyle tespiti gerekirken bu husus gözetilmeksizin yazılı gerekçe ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözözünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direniimiştir.

TEMYİZ EDEN  : Davalı

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

4531 sayılı "Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna Bir Geçici Madde eklenmesi Hakkında Kanunun" 1.maddesinde "sözleşmelerde kararlaştırılan kira paraları 2000 yılında %25, 2001 yılında ise yıllık %10 oranında artırılabilir. Kira tespit davalarında da yukarıdaki sınırlamalara uyulur" düzenlemesi yapılmış ve kanun 18 Şubat 2000 tarih, 23968 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Anılan yasa Anayasa Mahkemesinin 19.07.2001 tarihli kararı ile iptal edilmiş ve iptal kararı 15.09.2001 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır.

Anayasa Mahkemesi Kararlarının geriye yürümezliği ilkesi Anayasa'nın 153/5.fıkrasında vücut bulan Anayasal bir kuraldır. Bu nedenle iptal edilen 4531 sayıi: Kanuna dayanılarak iptal tarihine kadar yapılan işlem ve sözleşmelere 4531 sayılı kanun hükümleri uygu anır.

Somut olayda; Kira sözleşmesinin yenilendiği 01.01.2001 tarihinde 4531 sayılı Yasa hükümleri yürüdükte olduğundan sözleşmeye anılan yasa hükümleri uygulanmalıdır.

Hemen belirtilmelidir ki,  kira tespit davasının 4531  sayılı  Kanunun iptaline ilişkin Anayasa

Mahkemesi kararının yürürlüğe girdiği 15.09.2001 tarihinden sonra açılmış olması sözü edilen Yasa hükümlerinin yeni dönem kira parasının tespitinde uygulanması gerektiği sonucunu değiştirmez. Burada önemli olan husus, iptal edilen yasanın davanın açıldığı tarihde değil, sözleşmenin yenilendiği tarihte yürürlükte bulunmasıdır.

Açıklanan nedenlerle taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin yenilenme tarihi olan 01.01.2001 tarihinde yürürlükte bulunan 4531 sayılı yasa gereğince yeni dönem kira parasının bir önceki dönem kira bedeli %10 arttırılmak suretiyle tespiti gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalının temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının iadesine, 09.10.2002 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972