 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 2002/14-838
K: 2002/867
T: 30.10.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
· TAPU İPTALİ VE TESCİL
· KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
· TEMLİKNAME
· KİŞİSEL HAK
ÖZET : İlk yüklenici inşaatı %38 aşamasında bırakmış olması dolayısıyla arsa sahibinden tescil isteme hakkı doğmamıştır. Dolayısiyle ilk yüklenicinin talep edemeyeceği bir hakkı bu hakka halef olduklarını öne süren davacı ve müdahilinde talep edebilmesi mümkün değildir.
Her ne kadar eski yüklenici inşaat sözleşmesinden doğan hak ve borçlarını noterce onaylanmış temlikname ile (tek taraflı) yeni yükleniciye temlik etmiş isede bu temlikname arsa sahibi katılmadığından bağlayıcı değildir. Borç naklini de içeren bu temliknameye arsa sahibi katılmamıştır.
İnşaat sözleşmesinin taraflarından biri olan yüklenicinin sözleşmenin diğer tarafı olan arsa sahibini iştiraki olmadan tek taraflı olarak düzenleyeceği bir temlikname ile sözleşmenin yüklenici tarafını değiştirmesi mümkün değildir.
Bu bakından ilk yüklenicin tek taraflı olarak yapmış bulunduğu temlikname ile inşaat sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçlarını olduğu gibi, başka bir yükleniciye devretmiş olması halinde, inşaat sözleşmesi hükümlerinin halen yürürlükte olduğunun kabulü olanaklı değildir. Arsa sahibi sonradan bu şirketle bazı ilişkiler içine girmiş ve inşaat bu şirket tarafından sürdürülmüş ise de bu hukuki işlemlerin ve fiili durumların ilk inşaat sözleşmesinden bağımsız olarak gerçekleşmesinden anlaşılmaktadır. Nitekim arsa sahibinin bazı bağımsız bölümleri bedeli karşılığı bu şirkete devretmiş olması bunlar arasında ilk inşaat sözleşmesinden bağımsız yeni bir durum bulunduğunu göstermektedir.
Taraflar arasındaki "Tapu iptali ve tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Karşıyaka 4.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 21.8.2001 gün ve 2000/427 E, 2001/616 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 14.Hukuk Dairesinin., 5.2.2002 gün ve 2001/8509, E.2002/721 K. sayılı ilamı ile; (... Davacı vekili; davalılardan T.... İnş. Ve Tur.San. ve Tic.Lti.Şti'nin yüklenici olduğunu,arsa sahibi diğer davalı Hatice Turan U... ile 7.10.1994 tarihinde düzenleme biçiminde kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını, bu sözleşmede kendisine ayrılan yerlerden olan dava konusu üç adet dükkanı 22.7.1998 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile müvekkili Mehmet S...' e sattığını ileri sürerek tapu iptali ve tescil istemektedir.
Davalı yüklenici T.... inşaat ve Turizm Sanayii ve Ticaret Limited şirketinin inşaat sözleşmesinden doğan hak ve borçlarını 8.11.1999 tarihli noterde onaylanmış, tek taraflı temlikname ile S... Yıldız İnşaat Ticaret Limited Şirketi unvanlı bir şirkete temlik etmiş olduğunun yargılama sırasında anlaşılması üzerine anılan şirket davaya dahil edilmiştir.
Yine yargılama sırasında Mahmut Tuna isimli üçüncü bir kişi davaya asli müdahil sıfatıyla katılarak; davacının eski yükleniciden 22.7.1998 tarihli satış vaadi sözleşmesi ile satın almış olduğu dava konusu üç adet bağımsız bölümü daha sonra 6.4.2000 tarihli bir başka satış vaadi sözleşmesi ile yeni yüklenici Süper Y... İnş.Tıc.Ltd.Şirketine sattığını, böylece davacının kişisel hakkının yeni yükleniciye geçmiş olduğunu,kendisinin de davacının kişisel hakkını temellük eden Süper Y... İnşaat Ticaret Limited Şirketinden 8.4.2000 tarihli tediye makbuzu ile bu üç adet dükkanı satın aldığını ileri sürerek dükkanların kendisi adına tescilini istemiştir.
Mahkeme; davanın kabulüne karar vermiş, hüküm; müdahil Mahmut T... vekili, davalı arsa sahibi Hatice Turan U... vekili ve davalı Süper Y... İnşaat Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerek davacının gerekse müdahilin yukarıda özetlenen iddialarından anlaşılacağı üzere; davacı da müdahil de ilk yüklenici T... İnşaat ve Turizmcilik Sanayii ve Ticaret Limited Şirketinin arsa sahibi davalı ile akdetmiş olduğu 7.10.1994 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan kişisel haklara dayanarak tapu iptali ve tescil istemektedirler.. Oysa bu yüklenicinin inşaatı %38 aşamasında bıraktığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. İnşaatın belirtilen, aşamada bırakılmış olması dolayısıyla yüklenici T... İnşaat ve Turizmcilik Sanayii ve Ticaret Limited Şirketi için arsa sahibinden tescil isteme hakkı doğmamıştır. Bu itibarla yüklenici T... İnşaat ve Turizmcilik Sanayii ve Ticaret Limited Şirketinin talep edemeyeceği bir hakkı, bu hakka halef olduklarını öne süren davacı ve müdahilin de talep edebilmesi mümkün değildir.
Her ne kadar, eski yüklenici T... İnşaat ve Turizmcilik Sanayii ve Ticaret Limited Şirketi inşaat sözleşmesinden doğan hak ve borçlarını noterce onaylanmış, tek taraflı, 8.11.1999 tarihli temlikname ile Süper Y... İnşaat ve Ticaret Limited Şirketine temlik etmiş ise de bu temliknameye arsa sahibi açısından bağlayıcı değildir Borç naklini de içeren bu temliknameye arsa sahibi katılmamıştır.
İnşaat sözleşmesinin taraflarından biri olan yüklenicinin, sözleşmenin diğer taran olan arsa sahibinin iştiraki olmadan .tek taraflı olarak düzenleyeceği bir temlikname ile sözleşmenin yüklenici tarafını değiştirmesi mümkün değildir.Bu bakımdan ilk yüklenicinin tek taraflı olarak yapmış bulunduğu temlikname ile inşaat sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçlarını olduğu gibi Süper Y... İnşaat ve Ticaret Limited Şirketine devretmiş olduğunun, dolayısıyla 7.10.1994 tarihli inşaat sözleşmesi hükümlerinin halen yürürlükte olduğunun kabulü olanaklı değildir.Arsa sahibi sonradan bu şirketle bazı ilişkiler içine girmiş ve inşaat bu şirket tarafından sürdürülmüş ise de, bu hukuki işlemlerin ve fiili durumların ilk inşaat sözleşmesinden bağımsız olarak gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.Nitekim arsa sahibinin bazı bağımsız bölümleri bedeli karşılığı bu şirkete devretmiş olması bunlar arasında ilk inşaat sözleşmesinden bağımsız yeni bir durum bulunduğunu göstermektedir.
Açıklanan bu nedenlerle;davacının gerekse müdahilin davalarının reddi gerekirken yazılı olduğu biçimde karar verilmesi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davalılar vekillerinin
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve osyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nün 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 30.10. 2002 gününde oyçokluğu ile karar verildi.