 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E : 2001/2-1112
K : 2001/1161
T : 26.12.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖZETİ : Gerek maddi hukuka ve gerekse usul hukukuna ilişkin hak düşürücü bildirimlerin hiçbir duraksamaya yer vermeyecek biçimde açık olması zorunludur. HUMK.nun 151/son md. Uyarınca tanığın dinlenmesinden vazgeçildiği şeklindeki beyanın usulen imza edilmemesi yasaya aykırıdır. Açıkça vazgeçme olmadığı halde bir kısım tanıklar dinlenmeden hüküm kurulması noksan soruşturmadır ve bozma nedenidir.
Taraflar arasındaki "tapu iptali ve tescil " davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kadıköy Asliye 3. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 2.10.2000 gün ve 1999/361 E. 2000/923 K, sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 22.2.2001 gün ve 2001/1247-2929 sayılı" ilamı ile; (... Davacı tanıkları Mehmet R..., Elmas, Nuriye ve Hasan'ın dinlenmelerinden açıkça vazgeçmemiştir. Bu tanıklar dinlenmeden eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, ikrah hukuksal nedenine dayanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, yerel mahkemece kanıtlanamayan davanın reddine ilişkin olarak kurulan hüküm, Özel dairesince yukarıda belirtilen gerekçe ile bozulmuştur.
Yerel mahkeme, davacı vekilinin, esas hakkındaki beyanlarını içeren 29.9.2000 tarihli
Dilekçesinde dinlenmeyen tanıklarının dinlenmesi hususunda bir istemde bulunmadığı gibi yargılamanın 2.10.2000 günlü son oturumunda "mevcut deliller eşliğinde karar verilsin" şeklinde beyanda bulunduğunu, bu durumda, ifadelerine başvurulmayan tanıklarının dinlenmesinden vazgeçmiş sayılması gerektiğini belirterek direnme kararı vermiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, gerek maddi hukuka ve gerekse usul hukukuna ilişkin hak düşüren bildirimlerin hiçbir duraksamaya yer vermeyecek biçimde açık olması zorunludur.
Nitekim, Hukuk Genel Kurulu'nun 4.6.1997 gün 9/253-501 sayılı kararından : "... tanığın dinlenmesinden vazgeçildiği şeklindeki beyanın HUMK.nun 151/son maddesi uyarınca usulen imza ile tasdik ettirilmemesinin yasaya aykırı olduğu..." belirtildiği gibi, 9.H.D.nin 14.1.1997 gün 16828/59, 2.H.D.15.5.1997 gün 4000/5345 ve aynı dairenin 22.3.1999 gün 714/2661 sayılı kararlarında; açıkça vazgeçme olmadığı halde bir kısım tanıklar dinlenmeden hüküm kurulması noksan soruşturma nedeniyle bozma sebebi sayılmıştır.
Somut olayda, davacı vekilinin 23.8.1999 tarihli delil listesinde yedi adet tanığını isim ve tebligata elverişli adresleri ile birlikte bildirmesine karşın, yerel mahkemenin bu tanıklardan sadece üçüncü dinlediği ve davacı vekilinin dinlenmeyen dört adet tanığının dinlenmesinden açık ve imzası ile onayladığı bir beyanla vazgeçmediği halde, kanıtlanamadığını gerekçe göstererek davanın reddine ilişkin önceki kararında direnmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda belirtilen ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 26.12.2001 gününde yapılan 2.görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
KARSI OY YAZISI:
Tahkikatın bitirilmesi sözlü yargılama ve hüküm verilmesi Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 213, 393.maddeleri arasında düzenlenmiştir. Tahkikat bitince hemen hüküm şamasına geçilmez. Hakim istek üzerine yahut resen son diyeceklerini bildirmeleri için taraflardan layiha vermelerini isteyebilir. (HUMK.m.375) Taraflar layihalarında delilleri değerlendirilip kendilerine göre sonuçlar çıkartırlar.
Tahkikatın noksan olduğu düşüncesini,taşımaları halinde tahkikatın genişletilmesini isteyebilirler. Bu layihaların verilmesinden sonra bir gün belirlenir ve sözlü yargılamaya geçilir. (HUMK.m.377) Sözlü yargılamada hakim davacıdan başlamak üzere taraftara ikişer defa söz verir. (HUMK.377/2) İşin bu aşamasında da taraflar delillerini tartışıp değerlendirirler. Dava yeterince aydınlanmamışsa eksik tahkikatin tamamlanması cihetine gidilir. (HUMK.md.379-387) Sözlü yargılamada bitince gerekli hüküm kurulur.
Davacı esas hakkında düzenlediği layihasında ve sözlü yargılanma safhasında tahkikatın eksik olduğundan söz etmemiştir. Aksine mevcut delillere göre karar verilmesini istemiştir. Davacının bu davranışı dinlenmeyen tanıklarından zımmi olarak vazgeçtiği anlamını taşır. İşin temyiz aşamasında tanıklarının tamamının dinlenmediğini ileri sürmesi de dürüstlük kuralı ile de bağdaşmaz. Mevcut delilere göre işin esası incelenmelidir. Açıklanan sebeple de değerli çoğunluğun bozma kararlarına iştirak edilememiştir.
