Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 2001/15-1147
K: 2002/364
T: 8.5.2002

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • MUNZAM ZARAR ( Alacaklının Para Alacağının Geç Ödenmesinden Ötürü Temerrüt Faizinden Daha Fazla Zarara Uğraması )
  • BORÇLUNUN SORUMLULUĞU ( Borcun Geç İfa Edilmesinden Dolayı Alacaklının Menfi Zarar Kapsamındaki Geçmiş Günler Faizini Aşan Zararı Tazmin ile Sorumlu Olması )
  • İSPAT YÜKÜ ( Munzam Zarar Tazmini Talebinde Alacaklının Zararının Temerrüt Faizinden Daha Fazla Olduğunu İspatlamasının Gerekmesi )
  • TEMERRÜT FAİZİ ( Munzam Zarar Tazmini Talebinde Alacaklının Zararının Temerrüt Faizinden Daha Fazla Olduğunu İspatlamasının Gerekmesi )
 
818/m.103,105
 
DAVA : Taraflar arasındaki " munzam zarar " davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye 16.Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 8.7.1999 gün ve 1999/279-300 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2.12.1999 gün ve 1999/3415-4437 sayılı ilamı ile; ( ....Davada, alacaklı davacı para alacağının geç ödenmesinden ötürü, temerrüt faizinden daha fazla zarara uğradığını iddia ederek, piyasada uygulanmakta olan faiz ve döviz kurlarına göre faizi aşan zarar tutarı olan 98.033.507.000 liranın tahsilini istemiş, istek bilirkişi raporu doğrultusunda kabul edilmiş, kararı davalı temyiz etmiştir.
Gerçekten, BK.nun 105.maddesi uyarınca, borçlu, temerrütte kendisine hiçbir kusur isnat edilemeyeceğini ispat etmedikçe, borcun geç ifa edilmesinden dolayı, alacaklının menfi zarar kapsamındaki geçmiş günler faizini aşan zararını tazmin ile sorumludur. Ancak, yine sözü edilen yasa hükmüne göre, alacaklının zararın temerrüt faizinden daha fazla olduğunu kanıtlaması gerekir. Bu zarar asla geç ödemeden ötürü olası bir kar kaybı, yada bazı varsayımlarla hesaplanan bir faiz geliri beklentisi değildir. BK.nun 105.maddesinde düzenlenen zarar ( munzam zarar ), kanıtları gösterilerek somut şekilde uğranıldığı ortaya konulması gereken gerçek zarardır. Davacı, zararın temerrüt faizinden daha fazla olduğunu MK.nun 6.maddesi hükmünce somut delillerle ispat etmelidir. Bu ispat, Dairemizin kararlılık kazanmış uygulaması doğrultusunda, örneğin; para alacağının geç ödenmesi nedeniyle bankadan gerekmediği halde kredi kullanılması, alacağın geç alınmasından icra takibine uğranılması, ya da bu gecikmeden dolayı sabit bir değerin elden çıkartılması... gibi yapılabilir. Şayet temerrüt faizini aşan zarar somut olarak kanıtlanamamışsa iddia başka bir yolla, uyuşmazlıkta olduğu gibi-faiz geliri beklentisi ile-ispat edilmiş kabul edilemez. Bu nedenlerle davacı zararının bazı varsayımlarla gerçek kabul edilmesi yasanın amaçladığına aykırı olmuştur. Davacı, faizi aşan zararını az yukarda belirtilen örneklerde sayıldığı gibi somut şekilde ortaya koyup kanıtlayamadığından, davanın reddi yerine, zararı varsayımlarla bulan bilirkişi raporuna bağlı kalınarak, istemin yazılı şekilde kabulü bozma nedenidir.... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre,Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 8.5.2002 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI:
Dava, yasal temerrüt faizini aşan munzam zararın BK.nun 105 nci maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece ülkemizde yaşanan enflasyonist ortam nedeniyle yasal temerrüt faizini aşan munzam zararın ayrıca kanıtlanmasına gerek bulunmadığı gerekçesiyle verilen hüküm Özel dairece bozulmuştur.
Mensubu olduğumuz 11.Hukuk Dairesinin yerleşik ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun bir kısım kararlarında borçlunun temerrüdü nedeniyle para alacağına zamanında kavuşamayan alacaklının,ülkemiz ekonomisinin içinde bulunduğu enflasyonist ortam nedeniyle yasal temerrüt faizini aşan oranı üzerinde gerçekleşen enflasyondan dolayı munzam zararı doğduğu yönünde fiili karine bulunduğu, bu nedenle zarar olgusunun alacaklı tarafından ayrıca kanıtlanmasına gerek bulunmadığı kabul edilmiş, zarar miktarının ise hesaplanma biçimi açıklanmıştır.Bu nedenle aksi görüşü benimseyen sayın çoğunluğa katılmadığımızdan, zarar olgusunun ayrıca kanıtlanmasına gerek olmadığı,zarar miktarının sözü edilen emsal kararlardaki hesaplama biçimine göre saptanması ve bu saptamada ayrıca B.K.nun 42 ve 43.maddelerinin de gözönünde tutulması düşüncesiyle karşı oy görüşündeyiz.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini