Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E : 2001/10-915
K : 2001/739
T : 17.10.2001

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • İTİRAZIN İPTALİ
  • TRAFİK KAZASINDAN DOĞAN İYİLEŞTİRME GİDERİNİN TAZMİNİ
 
Taraflar arasındaki "itirazın iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 4. İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 20.12.2000 gün ve 2000/518-1216 sayılı kararın incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 26.3.2001 gün ve 2001/2111-2121 sayılı ilamı ile , (...Dava 21.9.1998 tarihinde meydana gelen trafik kazasında yaralanan Kurum sigortalısı Ali Savaş için yapılan 383.844.000 liralık tedavi ve iyileştirme giderinin 2/8 kusura, İsabet eden 95.961.000 lirasının fertleriyle birlikte tahsili için zararlandırıcı sigorta olayına sebebiyet veren 06 RVE 48 plakalı araç sürücüsü Namık Koçak ve bu aracı sigortalayan İhlas Sigorta Anonim Şirket aleyhine girişilen icra takibine, borçluların vaki itirazlarının iptali ile icra takibinin devamı ve borçluların %40 icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkin olup, mahkemece;borçlu Namık K...'ın olayda 2/8 oranında kusurlu olduğunun Ankara 4.Asliye Ceza Mahkemesinin 1998/1369 sayılı dava dosyasından anlaşıldığı belirtilerek itirazın iptaline ve borçluların asıl alacak üzerinden %40 icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
Sigorta şirketi, sadece sigortaladığı aracın sürücüsü ile şayet tesbit edilmiş ise araç malikin kusurlarıyla ve poliçe limitiyle sınırlı biçimde zarardan sorumludur. İcra takip tarihi itibariyle borçlu Namık K...'ın kesinleşmiş bir kusuru ve likit bir alacak söz konusu olmadığı ve alacak miktarının tesbitinin yargılamayı gerektirdiği halde borçluların icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması,
Sigorta Şirketi yönünden faiz başlangıcı (Temerrüt) tarihinin hiçbir duraksamaya sebebiyet vermeyecek açıklıkta belirlenmesi gerekir, ilgililerce gerekli belgeler de ibraz edilerek 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 98,99 ve 108. maddeleri ile 03.05.1997 gün ve 22978 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolları Trafik Garanti Fonu Yönetmeliğinin 12,13 ve 14. maddelerinde yazılı şekilde sigorta şirketine başvurulduğu halde gerekli ödeme yapılmamışsa başvuru tarihinde sigorta şirketinin temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. Gerekli belgeler ibraz edilmeksizin başvuruda bulunulmuş ya da hiç müracaat edilmemişse sigorta şirketinin temerrüdünden bahsedilemez. Bu durumda faiz başlangıcının; sigorta şirketi aleyhine icra takibine girişilmişse takip tarihi, dava açılmışsa dava tarihi olarak kabul ve tespiti gerekir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm
bozulmalıdır...") gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalılar vekilleri
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü:
Dava,davacı kurumun trafik kazasında yaralanan sigortalısına yaptığı hastane masraflarının ödenmesi istemiyle, kazaya neden olan sürücü ve aracın zorunlu sigortacısı durumundaki şirket hakkında giriştiği icra takibine yönelik itirazların iptali istemine ilişkindir.
Yerel mahkemenin,    Ceza davasında, davacı Kurum sigortalısının olayda 6/8, davalı Namık
K...'ın 2/8 oranında kusurlu bulunduğunun saptandığı;davacı Kurumun yaptığı hastane masraflarına ilişkin belgelerden, kusur oranına göre davalıların sorumlu oldukları masraf tutarının 95.961.000 TL. ; bunun sarf tarihinden itibaren takip tarihine kadar işleyen faizinin 51.924.102 TL. olduğu,ancak icra dosyasında bundan daha fazla bir faiz miktarı hesaplandığının tespit edildiği gerekçesiyle, davanın"asıl alacak ve mahkemece hesaplanan faiz miktarı yönünden kabulüne, bu miktarlar üzerinden itirazların iptaline, icra takibinin 95.961.000 TL. asıl alacak ve 51.924.102 TL islemiş faiz üzerinden devamına, asıl alacak üzerinden %40 oranında icra inkar tazminatının davalılardan müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine yönelik olarak verdiği karar, Özel Dairece yukarıdaki gerekçeyle bozulmuştur.
21.9.1998 günü, davacı Kurum sigortalılarından dava dışı Ali S...'ın, görülmekte olan davanın davalısı Namık Koçak yönetimindeki,Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğüne ait aracın çarpması nedeniyle yaralandığı, kazadan sonra Ankara Numune Hastanesine kaldırılarak tedavi altına alındığı, bu tedaviye ilişkin masrafların tutan olan 383.844.000 TL.nin, davacı kurum tarafından fatura karşılığında anılan Hastaneye ödendiği; sigortalıya çarpan belediye otobüsünün ,diğer davalı sigorta şirketi  tarafından  zorunlu  mali  sorumluluk(trafik) sigorta  poliçesiyle sigortalanmış  olduğu toplanan delillerden anlaşılmaktadır. Tararlar arasında da bu yönlerden bir uyuşmazlık yoktur.
Uyuşmazlık, somut olayda icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için gereken yasal koşulların bulunup bulunmadığı ve ayrıca, davalı sigorta şirketinin temerrüde düşüp düşmediği, dolayısıyla, faizden sorumlu tutulup tutulamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Davacı kurum, yaptığı tedavi giderlerinden, davalı Namık K...'ın ceza davasında saptanan 2/8 oranındaki kusuruna tekabül eden tutan, davadan önce 6.4.1999 günlü yazıyla davalı sigorta şirketinden talep etmiş; ödemenin yapılabilmesi için kesin hastane raporunun ibrazı gerektiği 26.4.1999 günlü yazısıyla bu davalı tarafından davacıya bildirilmiş, davacı ise, 13.10.1999 günlü yazısıyla, istenilen kati 'raporu temin edemediğini açıklamak suretiyle, aynı hastane masrafının ,daha sonra işleyen faiziyle birlikte ödenmesini tekrar talep etmiş; verdiği süre içinde ödeme yapılmaması üzerine her iki davalı hakkında icra takibi yapmış, itiraz üzerine görülmekte olan itirazın iptali davasını açmıştır.
Yukarıda açıklanan kapsamı itibariyle, uyuşmazlık konusu noktalar yönünden hukuksal durum ve ilkelerin açıklıkla ortaya konulması gerekmektedir.
İcra ve İflas Kanunu'nun 67. Maddesinin 2. Fıkrası hükmü uyarınca bir İtirazın iptali davasında icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için,diğer yasal koşulların yanında,takibe konu alacağın likit olması da zorunludur. Likit bir alacaktan söz edilebilmesi için ise, ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya bilinmesinin gerekmekte olması; böylece, borçlunun borç tutarını tahkik ve tayin etmesinin mümkün bulunması; başka bir ifadeyle, borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tesbit edebilir durumda olması gerekir. Bu koşullar yoksa, likit bir alacaktan söz edilemez.
Somut olayda, takibe konu alacağın varlığının ve varsa miktarının saptanması, öncelikle kusur ve hasar açısından bir inceleme yapılmasını ve sonuçta tazminat yönünden hakimin takdirini gerektirmekte olup, yukarıda açıklanan ilke gözetildiğinde, gerek icra takip ve gerekse dava tarihi itibariyle likit bir alacak mevcut değildir. Hal böyle olunca, davalıların icra inkar tazminatından sorumlu tutulmalarına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Temerrüt ve faiz başlangıcına gelince;  2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 98/1. Maddesi, "Motorlu araçların sebep oldukları kazalarda yaralanan kimselerin ilk yardım, muayene ve kontrol veya bu yaralanmadan ötürü ayakta, klinikte, hastane ve diğer yerlerdeki tedavi giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer giderleri aracın zorunlu mali sorumluluk sigortasını yapan sigortacı başvurma tarihinden itibaren sekiz iş günü içinde ve zorunlu
mali sorumluluk sigortası sınırlan kapsamında öder" hükmünü taşımaktadır. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Gene! Şartlarının 12/b maddesi de aynı doğrultudadır. Bu hükümlere göre, zorunlu sigortacının temerrüde düşmesi ve dolayısıyla faizden sorumlu tutulabilmesi için, kendisine yapılan başvuruya rağmen ,sekiz iş günü içerisinde bu giderlerin karşılığını ödememiş olması gerekmektedir. Gideri ödemeyen sigortacı, yasal sekiz günlük sürenin sonunda temerrüde düşecektir. Sigortacıya usulüne uygun bir başvuruda bulunulmamışsa sigortacının sigorta bedelini ödeme yükümlülüğü muaccel olmıyacağından, sigortacının temerrüdünden söz edilmesine ve bunun sonucu olarak, ödemesi gereken miktarın faizinden sorumlu tutulmasına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Yukarıda açıklandığı üzere, davacı Kurum, davalı Sigortacıya , hastane masraflarının ödenmesi konusunda 6.4.1999 günlü yazıyla başvurmuş, ancak daha sonraki 13.10.1999 günlü yazısında kabul ettiği üzere, o başvurusuna,sigortalısına ait kesin hastane raporunu eklememiş,bu gerekliliği daha sonra da yerine getirmemiştir. O halde, davalı sigortacıya davacı tarafından usulüne uygun olarak yapılmış, onu temerrüde düşürecek nitelikte bir başvuru mevcut değildir. Bu durumda, davalı sigortacının, hakkında yapılan icra takibi ile birlikte temerrüde düştüğünün, takipten önceki dönem için işlemiş bir faiz borcu bulunmadığının , o nedenle bu yönlere ilişkin itirazının haklı olduğunun kabulü zorunludur.
Mahkemenin bu yönleri göz ardı ederek, yazılı şekilde karar vermiş olması usule ve yasaya aykırıdır. Direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nün 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 17.10.2001 gününde oybirliği ile karar verildi.
 
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini