 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E:2000/9-1755
K:2000/1806
T:13.12.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YARGITAY KARARI
Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;Malkara Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen 28.9.1999 gün ve 1995/610-1999/399 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9.Hukuk Dairesi'nin 11.4.2000 gün ve 2000/988 E. 2000/5043"K. sayılı Hamiyle;
(...1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre,davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacı işçinin günlük çalışma süresi içinde ücret artışlarının yapılmadığını ileri sürerek diğer mesai arkadaşları ile birlikte 45 dakika işbaşı yapmadıkları anlaşılmaktadır. Bu davranışın doğruluk ve bağlılığa uymayan bir hali oluşturduğu ve böylece 1475 sayılı İş Kanunun 17/II-d maddesi kapsamına girdiği tartışmasızdır. Bunun sonucu olarak davalı işveren tarafından gerçekleştirilen feshin haklı nedene dayandığı kabul edilerek ihbar ve kıdem tazminatı istekleri reddedilmelidir.... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
8.8.1995 günü akşam saat 19.10'da davalı birliğe işlenmek üzere süt getiren kamyon rampaya yanaştığında,davacının süt alımından sorumlu olduğu halde, " maaşımızı öğrenmeden çalışmayız" şeklinde beyanda bulunarak, işçilerin işi yapmalarına engel olacak şekilde güğümleri saymayarak saat 19.55'e kadar 45 dakikalık bir süre işin durmasına ve yaz sıcağında sütlerin kamyonda kalarak bozulabilmesine yol açtığı anlaşılmaktadır.
Bu olay üzerine Malkara Köylere Hizmet Götürme Birliği Personel Disiplin Genelgesinin 2/c-5,6; İş Kanununun 17/II-g-h maddesi uyarınca "Disiplinsizlik ve görevinde toplu eyleme teşvik ve işi boykot eyleminden dolayı Birlik Başkanı Kaymakama 14.8.1995 tarihinde ulaşan tutanaklar üzerine yaptırılan disiplin soruşturması sonucunda disiplin kurulunun, 28.8.1995 günlü işten çıkarmaya ilişkin kararının aynı tarihte Başkan tarafından onaylanarak, davacının hizmet akti feshedilmiştir. 1475 sayılı İş Kanununun 18.maddesinde gösterilen 6 iş günlük hak düşürücü süre, hizmet aktinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallere dayanarak feshi için bir tarafın bu çeşit davranışlarda bulunduğunu diğer tarafın öğrendiği günden başladığı ancak, iş yerinin örgütlenme biçimine göre, bu sürenin feshe yetkili makamın öğrendiği tarihten başlatılması gerektiği, öğreti ve yargı kararlarında benimsenmiştir.
Gerçekten, Personel Disiplin Yönergesinin 2/D-2 maddesinde temelli işten çıkarma cezasının Birlik Disiplin Kurulu kararı ve Birlik Başkanı onayı ile verilebileceği düzenlendiğinden, davacının hizmet aktinin feshi hak düşürücü süre dolmadan gerçekleşmiş olmakla, mahkemenin bu gerekçe ile direnme kararı alması hatalıdır. Öte yandan, davacının hizmet aktinin feshine neden olarak gösterilen eylem "toplu eyleme teşvik ve işi boykot fiili", Anayasanın 54/7.maddesinde yasaklandığı gibi, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununun 25/3 maddesinde tanımlanan Kanun dışı grevin yaptırımlarına tabi olup, anılan Yasanın 45/1.maddesine göre işverene, feshin ihbarına gerek olmadan ve herhangi bir tazminat ödemeye mecbur bulunmaksızın, feshi yetkisi vermektedir. Bu durumda mahkemenin "demokratik hakkın kullanımı" gerekçesi ile kanun dışı grev oluşturan kısa süreli de olsa iş bırakma eylemini, memur eylemlerine gösterilen hoşgörüyü esas alarak kanunen korunmaya layık bir eylem olarak nitelendirmesi, usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nün 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 13.12.2000 gününde oyçokluğu ile karar verildi.