 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E : 2000/5-1004
K : 2000/1061
T : 21.6.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki "kamulaştırma bedelinin artırılması" davasından dolayı yapılan yargılama
sonunda; Ordu l.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 16.7.1999 gün ve 1998/764 E- 1999/315 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 9.12.1999 gün ve 1999/18621-20082 sayılı ilamı ile; (...Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan raporlar değer biçme yöntemi bakımından yasa hükümlerine uygundur. Arsa niteliğindeki zemine emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve m2 bedelin tesbitinde yöntem olarak bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
Kısmi olarak yapılan kamulaştırma, üzerinde kat mülkiyetine tabi apartman bulunan taşınmazın bahçe bölümüne ilişkindir. Bu kamulaştırma ile taşınmazın değerinin belirlenmesinde önemli bir faktör olan inşaat alanı etkilenmemiştir. Bu durumun emsal dava dosyalarında olduğu gibi Kamulaştırma Kanununun 11/3-i maddesinde belirtilen objektif değer azaltıcı unsur olarak kabul edilmesi gerekir. Belirtilen konuda bilirkişi ek raporlarında açıklanan görüşün kabul edilmesine olanak yoktur. Bu itibarla yeniden oluşturalacak bilirkişi kuruluyla objektif değer azaltıcı unsur oranının tesbiti yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden eksik inceleme ile fazlaya hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davalı Karayolları Genel Müdürlüğü vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava arsa niteliğindeki taşınmazın kamulaştırma bedelinin artırılması istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne ilişkin verdiği karar az yukarda belirtilen Özel Daire ilamıyla bozulmuştur.
Dosyada mevcut kamulaştırma belgelerinde davacının kat irtifak payı 1992/110 olarak gösterilmiş, bilirkişi rapolarında ve mahkeme kararında da bu oran esas alınarak hesaplama yapılmıştır. Ancak mahkemece getirtilen tapu kayıt örneğinde taşınmazda davacının sahip olduğu kat irtifak payı 84/110 olarak görülmektedir.
Yine kamulaştırılan kısım 78,45 m2 olmasına rağmen, dava dilekçesinde 75 m2 üzerinden artırma talebinde bulunulmuştur. Bu durumda 78,45 m2 kamulaştırıldığı kabul edilerek hesaplama yapılan bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle verilen karar talebin aşılması niteliğindedir.
Ayrıca kamulaştırma Yasasının 11/3-i maddesi ile kanun koyucu aynı maddede daha önce açıkladığı nedenler dışında, kamulaştırılan taşınmazın değerine etkili olabilecek diğer unsurların değerlendirilmesini öngörmüştür. Aynı yasanın 12.maddesinde ise, kısmi kamulaştırma halinde, geriye kalan bölümde meydana gelen değer artış ve azalmasının değerlendirilmesi hususunu düzenlemiştir.
Somut olayda kamulaştırılan bölüm nedeniyle taşınmazın inşaat alanının etkilenmemiş olması olgusunun kamulaştırma Kanunun 11/3-i maddesindeki bedelin tesbitinde etkili olabilecek diğer objektif değer azaltıcı neden olarak değerlendirilmelidir.
Açıklanan nedenlerle mahkemece kamulaştırma belgeleri ile getirtilen tapu kayıt örneğinde davacıya ait kat irtifak payının farklı gösterilmesinin sebebinin araştırılması dava dilekçesinde kamulaştırılan bölümün 75 m2 olarak belirtilmiş olması karşısında bu miktar üzerinden hesaplama yapılması ve Özel Daire bozma kararında gösterilen şekilde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 21.6.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.