 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas no: 2000/4-1811
Karar no: 2001/101
Tarih: 7.2.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ALACAĞIN GEÇ ALINMASI İLE OLUŞAN ZARARIN TAZMİNİ
- ZARARDA İSPAT YÜKÜ
ÖZET : HUMK.76 "Bir davada öne sürülen maddi olguların hukuki nitelendirmesini yapmak ve uygulanacak hukuk normunu bulmak doğrudan hakimin görevidir"
Birkimsenin kanuni alacağını geç olması ile oluşan zararı tazmin için açtığı davada zararın oluşup oluşmadığını, varsa nedenli bir zarar olduğunu ispat yükü bu kimseye yüklenemez.
Kaldı ki enflasyon, paranın zamanla alım gücünde azalma olması herkesçe bilinen veya bilinmesi gereken bir husus olup ayrıca ispata muhtaç değildir.
Taraflar arasındaki "Alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bakırköy Asliye 6. Hukuk Mahkemesi'nce davaoın kabulüne dair verilen 23.6.1999 gün ve 1998/417E.- 1999/390 K. sayılı kararın incelenmesi: davalı vekili taraFından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 9.2.1999 gün ve. 1999/9545 E.- 1999/10921 K. sayılı ilamiyle; (...Davacı paydaş bulunduğu taşınmazın ihale yolu ile satılmasından sonra, davalıların haksız olarak açtıkları "ihalenin Feshi davası nedeniyle ihale bedelinden payına düşen miktarı geç aldığını ileri sürerek, uğradığı zararın ödetilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davacının 19 ay gecikmeyle aldıği parasını bu" sürede, döviz veya altın alarak "ya da vadeli mevduat hesabında değerlendirerek elde edebileceği kazanç ortalamasına göre hesaplanan zarar hüküm altına alınmıştır.
" Davacının ihale bedelinden payına düşen miktarı geç alması nedeniyle uğradığı zararın yasal Faiz ölçüsünde olduğunun kabulü gerekir. Faizi aşan zararın varlığı ve kapsamı davacı taraFından kanıtlanmahdır. Bu konuda, davacının varsa delilleri toplanarak sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken yazılı şekilde hükünı kurulmuş olması usul ve yasaya uygun görülmediğinden kararın bozulmasına gerekmiştir) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN :Davalıvekili
HUKUKGENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği
anlaşıldıktan ve dosyadiJki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava ortaklığın giderilmesi davaçı sonucunda satılan taşımazia ilgili yersiz olarak açılan
ihalenin Feshi davası nedeniyle, davacı payına düşen paranın geç alınmasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Yerel mahkemece paranın geç alınmasının zarar oluşturduğu,bunun davacı tarafından kanıtlanmasının gerekmediği gerekçesiyle davanın kabulüne dair veriten karar, Özel Daire tarafından, zararın ispatının davacıya düşeceğinden, zararın oluşma olgularının davacıya açıklattırılıp bu konudaki kanıtlarının istenmesi suretiyle varılacak sonuca göre bir hüküm verilmesi gereğine değinilerek bozulmuştur.
Bir davada öne sürülen maddi olgularınhukuki nitelendirmesini yapmak ve uygulanacak yasa maddelerini bulmak doğrudan hakimin görevidir. (HUMK.76)
Dava hukuksal nitelikçe haksız Fiile ciayanan giderim davasıdır.
O nedenle; Ülkemizdeki mevcut ekonomik durum ve enflasyon nedeniyle paranın alım
"gücünü yitirdiğinin herkesçe bilindiği ve bilinebilecek durumda olduğunun açık olması karşısında, mahkem;;nin davacının pay parasını davahnın açtığı dava nedeniyle geç" almasından dolayı zararının doğduğu ve bunun ayrıca kanıtlanmasına gerek bulunmadığı yolundaki direnmesi yerindedir. Ancak zararın tutarı bakımından ileri sürülen temyiz itirazları dairesince incelenmediğinden, bu konuda inceleme yapılmak üzere dosya özel Dairesine gönderilmelidir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle zararın oluştuğu ve kanıtlanması gerekmediği yolundaki direnmesi uygun olduğundan, za'rarın "tutarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 4.HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 7.2.2001 gününde iki:ıci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.
