Taraflar arasındaki "tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 6.Hukuk Mahkemesi'nce davanın görevsizliğine dair verilen 22.4.1999 gün ve 1998/334 E. 1999/167 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4.Hukuk Dairesi'nin 20.9.1999 gün ve 1999/5753-7327 sayılı Hamiyle; (...Davacı, Türk Ticaret Bankası Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardım Sandığı Vakfı aleyhine açtığı bu davada, davalı sandığın yarattığı murazanın meni ile emeklilik hakkının tanınmasını istemiştir.

Yerel mahkemece, davaya iş mahkemesinde bakılacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Uyuşmazlığın çözümü ve görevli mahkemenin belirlenmesi konusunda göz önünde tutulması gereken 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 134. maddesinin bir gereği olarak bu yasanın uygulanmasından doğan davalara iş mahkemesinde bakılacağı hüküm altına alınmıştır. Üzerinde durulması gereken husus, davalı vakfın statüsü gereği vakıftan yararlananlarla vakıf arasında çıkacak uyuşmazlıkların 506 sayılı kanundan doğup doğmadığı noktasında toplanmaktadır. Konunun açıklığa kavuşması için anılan yasanın 128. Maddesi ile geçici 20.maddesi hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.Yasanın 128.maddesinde sözü geçen sandıkların kurulmuş olanlarının faaliyetlerine devam edebileceği ve bu tür sandıkların yeniden kurulabilecekleri belirtilmiş bulunmaktadır. Bu sandıkların faaliyetlerinin işverenin sigorta bakımından mükellefiyetlerini engellemeyeceği de maddenin ikinci bendinde belirtilmiştir. Geçici 20. maddede ise; adı geçen kuruluşların bu kanun yayımı tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde statülerinde belli değişiklikleri yaptıkları taktirde, bu teşekküllerin ve sandıkların personeli, iş bu kanun uygulamasında sigortalı sayılmazlar denilmektedir.

Sosyal Sigortalar Kanunun esas düzenleme amacı,hizmet sözleşmesine göre çalışanları eksiksiz sosyal güvenceden yararlandırmaktadır. Yasanın yürürlüğünden sonra kendi amacı doğrultusunda faaliyet gösterecek kuruluşların yeniden kurulmasına izin vermemiş ancak, daha önce kurulmuş olan ve birer müessese haline gelmiş kuruluşların statülerini bu maddede öngörüldüğü biçimde düzenleme yapmaları durumunda, onların çalışmalarına izin verileceği öngörülmüştür. Bu şekilde faaliyetine izin yerilen kuruluşlardan yararlananların Sigortalı sayılmayacakları da maddede belirtilmiş bulunmaktadır. Önemle üzerinde durulması gereken nokta, gerek 128. maddede gerekse geçici 20. maddede de sözü geçen kuruluşların varlık nedeninin ve yapılarının 506 sayılı yasa ile düzenlenmemiş oluştandır. Hatta bu kuruluşların 506 sayılı kanundan öncede var olduklarıdır. Bu kuruluşlar başta Demekler Kanunu olmak üzere genel hükümlere göre kurulan ve faaliyetlerini devam ettiren mensupları ile ilişkilerinin düzenlenmesinde de genel hükümlerin uygulandığı kuruluşlardır. Bundan dolayıdır ki, davalı kuruluş ile üyeleri arasında çıkacak uyuşmazlıklara ve özellikle somut olayda ki durumlarda olduğu gibi, 506 sayılı yasa hükümlerinin uygulanması düşünülemez.506 Sayılı Yasa 128 madde ile yeni bir müessese kurmamış kurulmuş olan müessesenin yaşamasına olanak sağlamıştır.Geçici 20.madde ile de yine yeni bir müessese kurulmamış kurulmuş ve faaliyetini devam ettirmekte olan müesseselerin üyelerinin Sigortalı sayılamayacaklarını belirlemiştir. Sırf bu belirlemelerin bu kanunda yapılmış olmasını bu müesseselerin bu kanunla kurulmuş müesseseler durumuna getirilmesi sonucunu doğurmaz. Bu müesseselerin birer sosyal güvenlik kuruluşları olmaları, bunlarla üyeleri arasında çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görülmesi sonucunu doğurmaz.

Mahkemelerin görevi yasa ile belirlenir. Anılan maddelerde davaya iş mahkemesinde bakılacağına dair bir kural bulunmamaktadır. Bu nedenle uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde çözümlenmesi gerekir. Mahkemenin davaya iş mahkemesinde bakılacağı gerekçesi ile görevsizlik kararı vermesi bozmayı gerektirmiştir....) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davalı vekili

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve Hukuk Genel Kurulu'nun 10.9.1975 gün 1973/4-403 E. 947 Karar, 26.6.1996 gün 1996/10-437 E. 512 Karar ve 20.9.2000 gün 2000/4-1140 E. 1133 Karar sayılı ilamları içeriğine göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.

SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alınmış olduğundan, başkaca harç alınmasına mahal olmadığına,25.10.2000 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972