Taraflar arasındaki "mülkiyetin tesbiti ve kamulaştırmasız elkoyma nedeniyle bedel"

davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Oltu Asliye Hukuk Mahkemesi'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 28.5.1997 gün ve 1994/7 E. 1997/67 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 14.Hukuk Dairesi'nin 21.10.1997 gün ve 1997/6849-7213 sayılı Hamiyle; (...Dava, iskan kaydına dayanılarak mülkiyetin tesbiti ve kamlaştırmasız elkoyma nedeniyle bedel isteğine ilişkindir. Mahkeme; davayı kabul etmiş,davalılar vekili hükmü temyize getirmiştir.

Davacının iskan kaydı olarak dayandığı belgeler mahallin mülki amiri tarafından tasdik edilmemiştir. Tasdiksiz bu belgelere göre davacı hak iddia etmektedir. Nizalı taşınmazın Hazine adına, tapuya dayanılarak yapılan kadastro tesbiti 3402 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 6.7.1992-5.8.1992 tarihleri arasında askı ilanına alınarak itiraz olmadığından kesinleşmiştir Nizalı taşınmazın üzerine iki adet ilçe tarım müdürlüğüne ait hizmet binası, yapılmıştır. Bu gayrimenkulun Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraat İşleri Genel Müdürlüğüne ayrıca tahsisli olduğu da bellidir. Tahsisler 3402 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden önce yapılmıştır. Taşınmazın dağıtımı Hazine arazisi olduğundan ötürüdür. Hazine tapusu buraya uyduğundan işlemler tapu kaydı gözetilerek yapılmıştır. Dağıtımın belgesi, Dağıtım Çizelge kayıtma yazılmış isimlerden oluşmuş bir belgedir. Başka bir yerde kayıt yoktur. Resmi makama imzaya gelinceye kadar hiçbir muamele yapılmamış, defterlere geçirilme dahi bulunmamıştır. Sadece isimlerin yazıldığı bir çizelge vardır. Hiçbir memur imzası dahi yoktur, 3402 sayılı yasanın 46.maddesi "Hazine adına tescil edilmiş taşınmaz mallardan iskan suretiyle veya toprak tevzi yoluyla verilen yerler başka bir şart aranmaksızın hak sahipleri adına tesbit olunur" hükmünü koymuştur. 46.maddenin 3.fıkrasında da; "Bu kanun yürürlüğe girdiği tarihte Hazine mülkiyetinden çıkmış olan veya amme hizmetine tahsis edilen taşınmaz mallar hakkında bu madde uygulanmaz" denilmiştir. Nizalı yerin amme hizmetine tahsis edilen yer olduğu çekişmesizdir. Amme hizmetine tahsisli olduğuna ve üzerinde tarım hizmet binası bulunduğuna göre, bu maddeler uygulanmaz. Nizalı taşınmazın dayanak tapu kaydının geldisi olan Nisan 1927 tarih ve 165 numaralı tapu kaydının iktisap sütununda "Rus idare hükümetinden metruk olup idare ve tasarrufu Hazine'ye intikal etmekle müceddeden" Hazine adına yazıldığına göre bu tapu kaydının kapsadığı yerler Kanunlar uyarınca Hazine'ye intikal etmiş yerlerden olduğundan zilyetlikle de iktisap edilemez. Bir kısım tanıklar ve bilirkişiler, Hazine tapusu buraya uymaz demişlerse de kadastro tesbiti sırasında Hazine tapusunun buraya uyduğu yazılmış ve itirazsız kesinleşmiştir. Dava dilekçesinde iskan kaydına ve zilyetliğe dayanılarak talepte bulunulmuştur. Bu sebeplerle; mülkiyetin Hazine'den çıkıp özel şahıslara geçtiği ve oradan istimlaksız elatma ile şahısların bedel isteklerinin kabulü dosyadaki delillere ters düşmektedir. Hazine'nin tapusunun iktisap sütunu ve bu tapuya istinaden. nizalı yerin Hazine tarafından kamu tüzel kişiliklerine tahsisi ve 3402 sayılı yasanın yürürlüğünden önce kamu tüzel kişiliklerine tahsis işlemlerinin tamamlanması, el koymanın da gerçekleşmesi karşısında davanın kabulüne yönelik mahkeme kararı isabetli görülmemiştir.

Tüm bu nedenlerle; davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir... gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece  önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davalı Bakanlığa  izafeten Hazine vekili

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının suresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme karan bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı Bakanlığa izafeten Hazine .vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, 31.01.2001 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

 

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972