DAVA : Taraflar arasındaki "kooperatif genel kurulunun iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sakarya Asliye 2. Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 16/03/1999 gün ve 1998/748- 1999/136 sayılı kararın incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 24/12/1999 gün ve 1999/9662-10793 sayılı ilamı ile; ( ...Davacılar vekili, müvekkillerinden Adnan Hüsamettin ve Orhan'ın davalı Merkez Birliğine temsilci, Z. Suavi B...'ın ise denetçi olarak Sakarya Bölge Birliği'nce seçilmiş olduklarını, sürelerinin 2000 yılında dolacağını, Sakarya Bölge Birliği'nce 13/11/1998 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının amacının boşalan yönetim kurulu üyeliklerine seçim yapılması olduğu halde gündeme madde ilavesi ve toplantı günü gündem değişikliği ilanı ile görev süreleri devam etmekte olan müvekkilleri yerinede seçim yapıldığını, bu işlemin yasaya aykırı olduğunu öne sürerek, 13/11/1998 tarihli olağanüstü genel kurulun iptalini talep ve dava etmiştir.

Davalı Merkez Birliği vekili Sakarya Bölge Birliği yönetim kurulu üyeliklerinin tamamlanması için 13/11/1998 günü yapılan olağanüstü genel kurulda Sakarya Bölge Birliği'ne bağlı yeter sayıda kooperatifin talepleri doğrultusunda ve Bölge Birliği ana sözleşmesinin 22. maddesi gereğince Bölge Birliği yönetim kurulu üyeleri, denetçileri ve Merkez Birliği temsilcilerinin tamamının seçiminin yenilenmesi hususunun Merkez Birliği Yönetim Kurulunun 05/11/1998 tarih ve 585 sayılı kararı ile kabul edilip, gündeme madde eklendiğini ve gündemin 5. maddesinin değiştirilerek yeniden ilan yapıldığını işlemin mevzuata uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Davalı Bölge Birlik vekili müvekkilinin genel kurulunun yaptırılması yetkisinin Merkez Birliği'nde olduğunu, Bölge Birliği'ne husumet düşmeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, toplanan delillere dayanılıp, gündem değişikliğinin yapılması isteniyorsa belli bir çoğunluğun bu yönde talepte bulunması ve genel kurulda oya sunulması gerektiği bu yola gidilmeksizin ve daha önceden ilan işlemi yapılmaksızın genel kurulun yapılacağı gün gündem değişikliğine gidilerek ilan edilmesinin usulsüz olduğu gerekçesiyle, 13/11/1998 tarihli genel kurul toplantısının iptaline karar verilmiştir.

Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiş olup, Dairece 14/09/1999 tarih 1999/4400-6796 sayılı karar ile onanmıştır.

Bu defa dava T. Tarım Kredi Koop. Merkez Birliği Genel Müdürlüğü vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

İşbu davada davalı Sakarya Bölge Birliği'nin 13/11/1998 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının, toplantı günü gündeme madde ilavesi ve bu gündem değişikliğinin aynı gün ilan edilmiş olması nedeniyle yasaya aykırı olduğu iddia edilmekte olup, seçime ilişkin olarak alınan kararların iptali talep edilmektedir. Davalı Birliğin Anasözleşmesinin 22. maddesinde olağan genel kurula çağrı usulü ve gündeme madde ilavesi hususu düzenlenmiş olup, olağanüstü toplantıya çağrının ve gündem'e madde ilavesinin nasıl yapılacağına dair Anasözleşmede bir hüküm bulunmamaktadır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın birlik genel kurulunu olağanüstü toplantıya çağırma yetkisini düzenleyen Anasözleşmenin 23-a/f.5 hükmünde somut olayda uygulama yeri yoktur. Ancak davalı Birlik Anasözleşmesinin 69. maddesinde bu Anasözleşmede açıklık bulunmayan hususlar için 1163 sayılı kanun Hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş olması nedeniyle anılan bu Yasa'nın olaya uygun düşen ve gündem'e ilişkin bulunan 46/f.3 maddesi hükmü gözetilmek suretiyle uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekir.

Bu durumda mahkemece yapılacak iş, yönetici ve denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi 46/f.3 maddesi hükmü gereğince her zaman mümkün olduğundan, aynı hükümde öngörülen nisapların oluşup oluşmadığı araştırılarak, oluşmuş olduğu kanaatine varılırsa, ilana gerek olmadan gündeme madde ilavesinde bir usulsüzlük olmadığı gözetilerek bir karar vermekten ibarettir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Yerel mahkemece davalı Bölge Birliği'nin yönetim kurulu üyelerinin seçimi için 13/11/1998 tarihinde yapılması kararlaştırılan olağanüstü genel kurul toplantısına çağrı ve gündemin 28/10/1998 tarihli Zaman Gazetesi ile ilanından sonra yöneticilerin seçiminin yanı sıra denetçilerin ve davalı Bölge Birliği Genel Kurulunca, diğer davalı Merkez Birliği Genel Kurul temsilciliğine seçilen asil ve yedek temsilcilerin azledilerek yerlerine yenilerinin seçilmesi yolunda gündeme madde ilave edildiğini, ancak bu yeni gündemin toplantının yapılacağı 13/11/1998 günlü Zaman gazetesi ile ilan edilmesi nedeniyle içeriğinin toplantıya katılması muhtemel olan genel kurul üyelerince öğrenilmesinin beklenemeyeceğini, çağrı ve gündemin Yasa ve Birlik Anasözleşmesine aykırı olarak ilan edildiğinden dolayı toplantının yapılmasının usulsüz olduğu gibi, henüz üç yıllık görev süreleri dolmayan davacıların azledilerek yerlerine yenilerinin seçilmesinin de müktesep hakları ihlal ettiği gerekçeleriyle önceki kararda direnilmiştir.

Uyuşmazlığın çözümünde halli gereken hususlar, gündemin ilanından sonra ve genel kurul toplantısından önce gündeme madde ilave edilmesi halinde bu yeni gündemin ilanının nasıl yapılacağı ve somut olay itibariyle çağrı ve ilan prosedürü açısından Yasa ve Bölge Birliği Anasözleşmesinin ihlal edilip, edilmediği, gündemde olmasa bile dava konusu olan seçimlerin görüşülüp yenilenmesinin mümkün olup, olamayacağı noktalarında toplanmaktadır. Somut olayda 13/11/1998 tarihinde olağanüstü genel kurul toplantısı yapılacağı ve davalı Bölge Birliğinin yöneticiliğinden ayrılanların yerine yenilerinin seçimine ilişkin olan gündemin Bölge Birliği Anasözleşmesi'nin 22/f.l maddesi hükmüne uygun surette 15 gün önceden gazete ile ilan edilmiş olduğu ve bu yönde bir çekişme bulunmadığı sabittir. Aynı hükmün 2 nci fıkrasında ise olağan genel kurul gündemine madde ilavesinin şartları açıklanmış gündem'e eklenen kısmın toplantıdan önce süre aranmaksızın ilan edileceği belirtilmiş, ancak anılan bu hükümde olağanüstü genel kurul toplantısı gündemine madde eklenmesine ve ilanına ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır. Ne var ki davalı tarafça olağanüstü genel kurul toplantısı gündemine eklenen maddelerin ilanı cihetine gidildiğine göre, bu ilanı Anasözleşmenin 22/f.2 maddesi hükmüne kıyasen toplantıdan önce süre beklenmeksizin yapması, bir başka deyişle toplantı gününden hiç olmazsa bir gün önce gerçekleştirmesi gerektiği, bu itibarla 13/11/1998 tarihinde yapılan gazete ilanının usulsüz olduğu, toplantının ancak 28/10/1998 tarihli gazete ile ilan edilen gündemle yapılıp, sadece yöneticilerin seçiminin görüşülebileceği aksi halde gündeme sadakat ilkesinin ihlal edilmiş olacağı düşünülebilirse de, Kooperatiflerle ilgili en üst Yasal düzenleme olan 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun anasözleşme ile aksi kararlaştırılamayacak amir hükmü olan 46/f.3 maddesine göre, gündemde olmasa bile genel kurul toplantısı sırasında anılan bu hükümde öngörülen nisab dahilinde teklif ve kabul edilmesi halinde yönetici ve denetçilerin azledilerek yerlerine yenilerinin seçilmesi her zaman mümkün bulunduğundan, ilan usulsüz yapılmış olsa bile gündeme sadakat ilkesinin ihlal edilmeyeceği ve yapılan seçimlerin geçerli olduğunun kabulü gerekir. Öte yandan Bölge Birliği'ni temsil etmek üzere Bölge Birliği Genel Kurulu'nca Merkez Birliği Genel Kurulu temsilciliğine seçilenler ile Bölge Birliği arasında esasen vekalet ilişkisi bulunduğu kuşkusuzdur. Vekalet akdi devam etse dahi temsil edilen kimsenin mümessilin temsil kudretini her zaman tahdit veya kaldırması mümkün bulunduğundan, gündemde olmasa bile temsilcileri seçen ve kooperatifin en yetkili organı olan genel kurulca temsilcilerin azledilip yerlerine yenilerinin seçilmesinde de bir usulsüzlük görülemez. Ancak bu halde Bölge Birliği Anasözleşmesi'nin 23/a,c maddesinin de düzenlenen toplantı ve karar nisaplarının gözetileceği tabiidir.

Yukarıda açıklandığı şekilde Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 21/06/2000 gününde, oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972