DAVA : Taraflar arasındaki "maddi ve manevi tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Eskişehir Asliye 5. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 24/6/1997 gün ve 1997/68-379 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2/3/1998 gün ve 1998/1011-1312 sayılı ilamı ile; ( ... Davacı; davalı üniversitenin istemi üzerine "Büro Makinaları ve Bakımı" adlı ders kitabını hazırlayıp sunduğunu, ancak üniversitece kitabın bilimsel içerik taşımadığı gerekçesiyle basımının yapılmadığını ileri sürerek, 300.000.000 TL. maddi ve 200.000.000 TL. manevi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı vekili, davacı tarafından hazırlanan kitabın teknolojik gelişmelerin gerisinde kaldığını, bu nedenle fakülte yayın komisyonunca ders kitabı olarak basılamayacağının kararlaştırıldığını, müvekkilin kitap hazırlanması için davacıya icabda bulunmadığını, taraflar arasında imzalanmış bir sözleşme de olmadığını ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre, davalı tarafından "Büro Makineleri ve Bakımı" konusunda eser hazırlanmasının istendiği, davalının bu icabı uyarınca davacı tarafından kitabın hazırlanıp teslim edilişi ve icabın bu şekilde kabul edildiği, sözleşmenin böylece kurulduğu, ancak davalının eseri basmamak suretiyle sözleşmeye aykırı davrandığı, davacının maddi tazminat isteme hakkı olduğu gibi, eserle uzun süre uğraşması ve bunun karşılığında yeterli gerekçe gösterilmeksizin eserin kabul edilmemesi nedeniyle elem ve üzüntü duyduğu, bu nedenle de manevi tazminat isteminin yerine olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 165.112.500 TL maddi ve 200.000.000 TL. manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili temyiz etmiştir.

Yukarıda da özet olarak açıklandığı üzere, davacı, davalı üniversitenin, yazımı öngörülen "Büro Makineleri ve Bakımı" ders kitabının yapılan sözleşmeye aykırı olarak basılmadığı iddiasıyla maddi ve manevi tazminat istenmiş ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Gerçekten, davalı üniversitenin Açıköğretim Fakültesi Dekanlığının 7/6/1996 günlü yazısı ile davacı görevlendirilmiş ve bu görevlendirme üzerine de, davacı; "Büro Makineleri ve Bakımı" isimli eseri hazırlamış ve basılmak içinde 30/6/1996 tarihinde ilgililere teslim etmiştir.

Tarafların iddia ve savunmaları ile toplanan delillere göre, taraflar arasında bir sözleşmenin oluştuğunu kabul etmek gerekir. Ancak, bu sözleşme dolayısıyla davacının telif ücretine hak kazanabilmesi bakımından da, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Hizmetleri Yayın ve Uygulama Yönetmeliği'nin de dikkate alınması gerekir. Davacının istediği telif ücreti, bu yönetmeliğe göre ödeneceğinden, bu yönetmeliğin diğer hükümlerinin de değerlendirilmesi icabeder. Anılan Yönetmeliğin 4. maddesine göre, Yayın Komisyonu, izni ile eserler basılabilir. Her ne kadar, ilgili Dekanlık bu yönetmelikten söz etmemiş ise de, telif ücretinin bu yönetmeliğe göre ödeneceğinin davacı tarafça bilinmesi gerektiği gibi, Yayın Komisyonunun kabul etmediği bir eserin de yayınlanması düşünülemez. Ayrıca, dava konusu eser yönünden, Açıköğretim Fakültesi Kurulu Kararı da olumsuz yönde oluşmuştur. Bu itibarla, taraflar arasında oluşan sözleşmenin Yayın yönetmeliği koşulları içerisinde değerlendirilmesi ve buna göre telif ücretine hak kazanılıp kazanılmadığının belirlenmesi gerekirken, bu yönlerin gözden uzak tutulması mümkün değildir. Şu halde, davalı üniversitenin Açıköğretim Fakültesi tarafından basılması reddedilen bir eser için telif ücretinin istenemeyeceği sonucuna varılması gerektiğinden, davanın reddi yerine, kabulü doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine 10/2/1999 gününde, oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972