 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 1998/11-745
Karar No: 1998/775
Tarih: 28.10.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KÖTÜNİYET ( Batması Beklenen Bankadaki Parasını Alacaklısının Aynı Bankadaki Hesabına Aktararak Kurtarmak Suretiyle Alacaklıya Zarar Verme )
- BATMASI BEKLENEN BANKADAKİ PARASINI KURTARMAK İÇİN ALACAKLININ AYNI BANKADAKİ HESABINA AKTARMA ( Borcun Ödenmiş Olduğu Anlamına Gelmemesi )
- ALACAKLIYI ZARARA UĞRATAN İŞLEM (Batması Beklenen Bankadaki Parasını Vadesi Gelmemiş Borcunu Ödemek İçin Alacaklının Aynı Bankadaki Hesabına Aktarma)
818/m.61
DAVA : Taraflar arasındaki "Alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye 1. Ticaret Mahkemesince davanın reddine dair verilen 22.5.1997 gün ve 1994/731 E- 1997/262 K. sayılı Kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 29.9.1997 gün ve 1997/5853-6270 sayılı ilamı ile; ... davacı vekili, taraflar arasında imzalanan 30.3.1990 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesi uyarınca müvekkilinin davalıdan enerji bedeli alacağı olduğunu, davalının kötüniyetli olarak, 20.4.1994 tarihinde bankacılık faaliyetleri durdurulan ve mali güçlük içinde olduğu bilinen ... Bank`taki hesabından Mart 94 ayı borcuna mahsuben 240 milyar lirayı müvekkilinin hesabına geçirdiğini, bu suretle davalının dava dışı bankadan alacağını kurtarmayı amaçlayarak müvekkilini zarara uğrattığını ileri sürerek, 240 milyar lira alacak, 99.360.000.000 lira gecikme zammını ve sözleşmede öngörülen tescil faizi ve gecikme zammı ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ... Bank`ın bankacılık faaliyetlerinin aynı gün durdurulacağını müvekkilinin bilemeyeceğini, davacının herhangi bir uyarıda bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere, bilirkişi raporuna ve dosya kapsamına göre, davalının dava dışı müflis ... Bank`taki vadesiz mevduat hesabından davacıya olan borcuna karşılık davacının aynı bankadaki hesabına 240 milyar lira aktarıldığı, virman`ın bankanın kapatılma kararından önce yapılıp işlemin geçerli olduğu, her iki tarafın da iflas idaresine alacaklarını kaydettirdiği, davacının bu alacağını iflas idaresine kaydettirdiği, alacağın hem iflas idaresinden hem de davalıdan talep edilmesinin iyiniyetle bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Davalı, davacı şirkete olan borcunu 20.4.1994 tarihinde dava dışı ... Bank nezdindeki hesabından, aynı bankadaki davacı hesabına virman yaptırarak ödeme yolunu seçmiş ise de, dava dışı ... Bank`ın bankacılık faaliyetleri, mevduat kabul etme ve ödeme yönlerinden Bakanlar Kurulunun 20.4.1994 gün ve 94/5483 sayılı Kararı ile durdurulmuştur. Davalıya, davacı tarafından çekilen ihtarname ile borcun 30.4.1994 tarihine kadar ödenmesi istenilen ve miktarında uyuşmazlık bulunmayan paranın, son ödeme gününden 10 gün önce ve mali sıkıntı içinde olduğu basın ve yayın organları haberleri ile bilinen ... Bankasındaki tarafların hesaplarından virman yapılarak ödenmesinde davalı iyiniyetli değildir. Davacının alacağını iflas idaresinden talep etmiş olması, yapılan virman işlemini veya alacağını tahsil ettiğini kabul ettiği anlamına gelmeyeceğinden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddi doğru görülmemiştir... gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu`nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 28.10.1998 gününde, oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Davacı, Borçlar Kanununun 458. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları çerçevesinde işlem yapmamış, bu alacağı Bankanın iflas masasına kaydettirmek suretiyle havaleyi kabul etmiş aynı maddenin birinci fıkrası uyarınca davalının borcu sakıt olmuştur. Karar onanmalıdır.