 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No : 1997/10-820
Karar No : 1997/1074
Tarih : 17.12.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
SİGORTALININ RÜCUAN TAZMİNATI
KAMU DÜZENİYLE İLGİLİ ASGARİ ÜCRET
USULİ KAZANILMIŞ HAK
KARAR ÖZETİ : Zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan sigortalının tazminatının hesaplanmasında; hüküm tarihine en yakın tarihte belli olan asgari ücret esas alınmalıdır. Asgari ücret kamu düzeniyle ilgili olduğundan bu hususta usuli kazanılmış haktan sözedilemiyeceği gibi, hakim bu durumu duruşmanın her aşamasında kendiliğinden gözetmelidir.
(1475 s. İş K.m. 33, 99)
(506 s. SSK. m. 87)
Taraflar arasındaki "rücuan tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Kocaeli 2. İş Mahkemesi)nce davanın kabulüne dair verilen 18.3.1997 gün ve 1996/167-1997/114 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 6.5.1997 gün ve 1997/3465-3381 sayılı ilamiyle; (... 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dairemizin 10.9.1996 tarihli önceki bozma kararında; zararlandırıcı sigorta olayının vuku biçimine nazaran davalı işverene %10 dan daha fazla oranda kusur verilmesi gerekirken aksini öngören ve bu nedenle yetersiz bulunan kusur raporuna dayanılması bozma nedeni olarak belirtilmiş, giderek ilk hükme esas kılınan 21.5.1996 tarihli hesap raporundaki hesap öğeleri ve özellikle kazanç kaybı miktarları yönünden davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak durumu oluşmuştur. Bu çevrede davalı işverenin yeniden saptanan kusur oranının, 21.5.1996 tarihli hesap raporunda öngörülen maddi zarar miktarına uygulanarak sonucuna göre ve iç tavan ile taleple bağlılık ilkesi de gözetilerek tavan kontrolünün yapılması gerekirken davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hakka aykırı biçimde, sigortalının maddi zararının değişen donelere göre yeniden tespiti isabetsizdir.
3- Faiz başlangıç tarihlerinin Hukuk Usulü Mahkemeleri Kanunun madde 389 uyarınca hüküm fıkrasında, infazda tereddüde yer bırakmayacak açıklıkta belirtilmemesi ve keza usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davalı vekili
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan sigortalının tazminatının hesaplanmasında hüküm tarihine en yakın tarihte belli olan asgari ücretin esas alınması gerektiğine, en önemlisi işçinin taban ücretini tespit eden asgari ücretin işçilerin yaptıkları işe uygun ve insanlık haysiyetine yaraşır bir yaşam seviyesi sağlamalarına elverişli, adaletli bir ücret elde edilmesini amaçlamasına, böylece işçilerin ekonomik ve sosyal durumlarının düzeltilmesini sağlamaya yönelik bulunmasına, şu durum karşısında asgari ücretin kamu düzeniyle ilgili olduğunun belirlenmesine, dahası 1475 sayılı iş Kanunu'nun 33 ve 99. maddelerinin özü ve sözlerinden elde edilen hukuki verilerin de bu hukuki gerçeği doğrulamasına, o nedenle kamu düzeni ile ilgili hususlarda kazanılmış usuli haktan söz edilmeyeceği gibi yargılamanın her aşamasında hakim tarafından doğrudan gözetileceğinde kuşku ve duraksama bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.
S o n u ç Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle (ONANMASINA) ve 263.000 lira bakiye temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına, 17.12.1997 gününde oyçokluğu ile karar verildi.