DAVA VE KARAR : Taraflar arasındaki "menfi tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 4. İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 26.9.1996 gün ve 1996/1492 - 1656 sayılı kararın incelenmesi davalı SSK. vekili tarafından istenilmesi üzerine,

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 27.12.1996 gün ve 1996/9450 - 11219 sayılı ilamı:

( …Davada uyuşmazlık konusu olan husus; özelleştirmeye tabi tutulan davacı kuruluşun özelleştirme sonrası döneme ilişkin olarak Sosyal Sigortalar Kurumunca 506 sayılı kanun ek 24/L maddesi çevresinde istenen sosyal yardım zammından sorumlu olup olmayacağıdır.

Niğde Çimento A.Ş.'nin KİT iken Yüksek Planlama Kurulu'nun 30.3.1989 tarih ve 89/4 sayılı kararıyla özelleştirme kapsamına alındığı ve 23.3.1992 tarihinde hisselerinin satılarak özelleştirildiği, şirketin unvanının oysa Niğde Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş. olduğu ve özelleştirme uygulaması sonucu özelleştirilen kuruluştaki kamu payının %15 altına düştüğü, 23.3.1992 tarihi itibariyle kamu payının %47,9'unun HO. Sabancı Holding A.Ş.'ne, %39,2'sinin ise Ordu Yardımlaşma Kurumuna devredildiği ve davacı, şirketten 506 sayılı kanun ek 24/L göre 1994 yılının 6. Ayına ait ödenen sosyal yardım zammının istendiği dosyadaki delillerden anlaşılmaktadır.

Davacı kuruluştan, kuruluştaki kamu payının %15'in altına düşmesinden önceki dönemde aylık bağlanmasına hak kazandıktan sonra ayrılanlardan, malüllük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlananlara ödenen sosyal yardım zammı bakımından, Dairemizin önceki bozma kararlarında da öngörüldüğü biçimde 4046 sayılı kanun'un 23. maddesi hükmü gereğince, kamu payının %15'in altına düşmesinden sonrası için özelleştirme fonundan karşılanmak üzere özellleştirme idaresi Başkanlığı sorumludur. Giderek sosyal yardım zammının özelleştirme idaresi Başkanlığı tarafından özelleştirme fonundan yasada öngörülen sürede ödenmesinin mümkün olmaması halinde ise işbu sosyal yardım zamları Hazine tarafından karşılanacaktır. Ve sonuçta söz konusu sosyal yardım zammından davacı şirket sorumlu olmayacaktır. Nitekim mahkemenin bu yöndeki kabulü yerindedir.

Ne var ki; özelleştirme uygulamaları sonucu kamu payının %15'in altına düşmesinden sonra Oysa Niğde Çimento Sanayii ve Ticaret A.Ş'den aylık bağlanmasına hak kazandıktan sonra ayrılanlardan kendisine veya hak sahiplerine malullük, yaşlılık veya ölüm aylığı bağlananlara ödenen sosyal yardım zammı bakımından ise; artık 4046 sayılı kanun'un sosyal yardım zammına ilişkin 23'üncü maddesi hükmü değil, sadece 506 sayılı Kanun'un ek 24/L maddesi hükmü uygulanacaktır. 506 sayılı Kanun'un ek 24/L maddesinde sosyal yardım zammı ödemekle yükümlü kuruluşlar açık ve seçik olarak belirlenmiştir. ve bu yönde hukuksal sorun Oysa Niğde Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin anılan maddede belirtilen yükümlüler kapsamına girip girmediğidir. Davacı Oysa Niğde Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin %15'in üzerinde %39,2 oranındaki hissesine Ordu Yardımlaşma Kurumu sahiptir ve bu nedenle davacı şirket, 23.3.1992 tarihinden itibaren 205 sayılı kanunla kurulmuş olan OYAK'ın iştirakidir.

Tartışma konusu olan yön, fıkrada ikinci, "ve" bağlantısından sonraki bölümde yer alan "müessese ve bağlı ortaklık ve iştirak" sözcüklerinin, sadece, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına gidenlere mi şamil olduğu, yoksa 2. "ve" ye kadar olan. Genel ve Katma Bütçeli İdareler, Mahalli İdareler Döner Sermayeli Kuruluşlar ile, Kanunla ve Kanunların verdiği Yetkiye İstinadan Kurulan Kuruluşların müessese, bağlı ortaklık ve iştiraklerini de içerip, içermediği yönüdür. Bu son kez anılan kuruluşların dahi, müessese bağlı ortaklık ve iştirakleri mevcuttur. Bu durumda, yasa koyucu bilinçli bir şekilde, bunların hepsini eşitliği sağlama düşüncesiyle aynı kurula tabi tutmuştur.

Öte yandan dil bilgisi kurallarına göre cümlenin 2. "ve" bağlantısı baştaki "ve" den sonraki bölümler arasında vazgeçilmez bir bağlantı kurmak için kullanılmıştır. "Veya" sözcüğünün kullanılmasından özenle sakınılmıştır. Bu durumda, kanun öncelikle lafzıyla mer'i olacağına göre artık müessese bağlı ortaklık, iştirak sözcükleri sadeci ikinci "ve" den aşağıdaki 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ye tabi olanlara mahsustur denemez. Bu yorum tarzı Kanun'un lafzına ters düştüğü gibi, Anayasal eşitlik ilkesine de aykırı olur. Bu çevrede davacı A.Ş.'den özelleştirmeden sonra aylık bağlanmasına hak kazanması akabinde ayrılarak 506 sayılı kanun hükümlerine göre malulluk, yaşlılık, ölüm aylığı bağlananlara ödenen sosyal yardım zammından davacı şirket sorumludur.

Mahkemece; özelleştirme uygulamaları sonucu kamu payının %15'in altına düşmesinden başka ifade ile 23.3.1992 tarihinden sonra kanunla kurulan OYAK'ın 506 sayılı kanun ek 24/L kapsamında iştiraki olan davacı şirketten aylık bağlanmasına hak kazanması akabinde ayrılarak, kendilerine veya hak sahiplerine malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlananlara ödenen sosyal yardım zammının davaya konu miktara dahil olup olmadığının yöntemince araştırılarak sonucuna göre varlığı halinde bu miktar için davanın reddine hükmedilmesi gerekirken bu yönde eksik inceleme ile karar verilmesi Usul ve Yasa'ya aykırıdır… ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi Usul ve Yasa'ya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı SSK. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı ( BOZULMASINA ), oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972