 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas no : 1995/524
Karar no : 1995/765
Tarih : 20.09.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki "geçit hakkı tesisi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Dursunbey Asliye Hukuk Mahkemesi'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 28.9.1994 gün ve 228-185 sayılı kararın incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmesi üzerine;
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 29.12.1994 gün ve 9424-12223 sayılı ilamı:
(... 953 sayılı parsel ile 955 sayılı parselin malikleri genel yola çıkmak için geçit kurulmasını istemiştir. Önce 947-948-949 ve 950 sayılı parsel malikleri hakkında harcı da verilmek suretiyle dava açılmış, sonra 946-951-957 sayılı parseller her iki davacı tarafından harçsız dilekçe ile davaya dahil edilmiş, daha sonra 954 sayılı parsel maliki 955 sayılı parselin maliki tarafından harçsız bir şekilde davaya dahil edilmiştir. 954 sayılı parsel maliki davayı kabul etmiştir. Mahkeme 953 ve 955 parseller lehine 954-951-957-950 ve 949 parsellerden geçide hükmetmiştir. Bu kararı 951-957-950 ve 949 sayılı parsel malikleri temyize getirmiştir.
953 sayılı parselin bir sınırında çapında yol gözüktüğü halde bu yol uzun yıllardan beri kullanılmadığından, 953 sayılı parselin malikinin kullanılması için temyize konu geçit kurulmuş ise de, 953 sayılı parselin 945 ve 946 parseller sınırından da geçen kadastrol yola bağlantılı olması nedeniyle bu yoldan yararlanarak geçit ihtiyacının karşılayabileceği üzerinde durularak bu parsel malikinin kadastrol yolunu kullanılabilir hale getirerek yoldan yararlanma imkanını sağlayabileceği diğer daşınmazların dahi istifadesi için yol bırakıldığı düşünüldükte mevcut bu yola rağmen temyiz edenlerin taşınmazların üzerinde 953 sayılı parsel lehine geçit kurulması doğru görülmemiştir. Hal böyle olunca, 955 sayılı parselin yoldan istifadesinin 954 ve 953 sayılı parsellerden geçerek kadastrol yola ulaşma imkanını bulunup bulunmadığı tesis edilen geçit bakımından münakaşa yapılması, delillerin değerlendirilmesi gerekirken, bunda hataya düşülmesi doğru olmadığı gibi dava harcı da verilmek suretiyle sadece 947-948-949 ve 950 sayılı parseller malikleri hakkında açıldığı halde 951 ve 950 sayılı parseller ile 954 sayılı parselden harç alınmadan malikleri havaya dahil edilerek geçit kurulması keza doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir.
Bu tür davalar gerek lehine, gerekse aleyhine geçit hakkı kurulacak bulunan taşınmazların tüm maliklerinin davaya dahil edilmesi suretiyle yürütülebilir. Oysa lehine geçit hakkı kurulması talep edilen 955 parsel sayılı taşınmazda, davacı Mustafa Yılmaz dışında kayden dava dışı Kadriye Yılmaz'da paydaştır. Bu durumda uyuşmazlığın niteliğine göre öncelikli bu eksikliğin giderilmese taraf teşkilinin sağlanması gerektiği aşikardır.
O halde direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Bir kısım davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı (BOZULMASINA) oybirliğiyle karar verildi.