DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, bozma üzerine direnme yoluyla Şişli 4. Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 29.12.1993 gün ve 757-1335 sayılı kararın onanmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'ndan çıkan 28.9.1994 gün, 1994618-247 Esas, 19946555 Karar sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu'nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

 

KARAR : Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.

Dava konusu apartman niteliğinde bulunan taşınmazda, şahsi irtifak tesisi suretiyle pay satın alanlara bağımsız kat tahsisi yapılmış durumdadır.

1959 yılında gerçekten şahsi irtifak hakkı tesisi suretiyle yapılan satıştan itibaren, satın alanlarda bayilerinin payları karşılığı intifalarına bırakılan bağımsız bölümlerde tasarruflarını sürdürmektedirler.

Apartmanın tamamının maliki olan Mikdat Aşık 53 m2 yüzölçümündeki ikinci katı işgal etmekte iken, tapuda pay satışı suretiyle diğer katları şahsi irtifak hakları kurarak alıcılarına temlik etmesini müteakip, vefat etmiş ve payı 30/200'er hisse üzerinden 90/200 hisse olarak bu yerde ortaklığın satış suretiyle giderilmesini isteyen mirasçıları davacılara geçmiştir.

Bilindiği üzere 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 51. maddesinde "üzerinde irtifak hakkı kurulmuş olan gayrımenkullerin 2.1.1971 tarihine kadar kat mülkiyetine çevrilmesi ve kat mülkiyeti kütüğüne tescil ettirilmesinin mecburi olduğu" belirtilmiş ve "bu yapılmazsa irtifak haklarının sona ereceği ve yalnız ortak mülkiyetin devam edeceği" hükme bağlanmıştır.

Ne var ki olayda, Yasa'da belirtilen tarihe kadar kat mülkiyetine çevrilme yolunda bir başvuruda bulunulmadığı da tartışmasızdır.

Taşşınmazda 30/200'er pay sahibi bulunan Nikdat Aşık mirasçılarının açtığı satış suretiyle ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkin davada, şahsi irtifak hakkı tesisi suretiyle taşınmazdan 50/200 ve 60/200 pay iktisap eden davalılar Muzaffer Urfa ve Yorgi Larga'da, ortaklığın, K.M.K.nun 10. maddesi uyarınca kat mülkiyetine geçilmesi suretiyle giderilmesini istemiştir.

Gerçekten, Hukuk Genel Kurulu'nun 30.1.1991  gün 520-11 sayılı kararında da açıklandığı üzere ortaklığın giderilmesi davası büyük özelliği olan davalardandır.

Öncelikle, çift taraflı (actio dublex) bir davadır. Verilecek karardan her iki taraf da yararlanacaktır. Bu özelliği gereği de davada taraflar hem davacı hem de davalı durumunda oldukları gibi, uygulanacak usul hükümleri de H.U.M.K.nun 565-572. maddeleri ile özel olarak belirtilmiştir.

Nitekim, doktrinde de usulün 561 ila 568. maddelerinde toplanmış bulunan bu kuralların, 569. madde uyarınca açılacak davalara uygulanacak özel usul kuralları olarak kabul edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir (Prof.Dr.Baki Kuru H.U.M.K. cilt 4, sh.4154, cilt 3, Sahife 2510 ve Prof.Dr.aydınaybay, Taksim, 1966 Sah.51).

Somut olayda, taşınmaz, her ne kadar taraflar arasında müşterek mülkiyet üzere ise de, bu yerde her bir paydaşın kullandığı ve M.K.nun 753. maddesi uyarınca kurulan şahsi irtifak hakkına bağlı olarak pay karşılığı alınıp satılmış bağımsız bölümler bulunmaktadır. 1959 yılından beri süregelen bu durumun dava tarihine kadar bir çekişme yaratmadığı ve satış suretiyle ortaklığın giderilmesini isteyenlerin de, davalılar kullanımında olan bağımsız bölümlerde bir haklarının olmadığını bildikleri açıklıkla anlaşılmaktadır.

Müşterek mülkiyet üzere olan binada, bir bağımsız bölümün, paydaşlardan birinin ölümü ile kendilerine iştirak halinde mülkiyet olarak intikal edecek birden fazla hissedarına birlikte bırakılabileceği de aşikardır.

Yine, olayda, duraksanmayacak biçimde tesbit edilen ve 1959 yılından beri çekişmesiz olarak süre gelen davacılar miras bırakanın satışından kaynaklanan fiili durum karşısında davacıların artık davalılar kullanımında bulunan bağımsız bölümler üzerinde hak iddia etmeleri dürüstlük kuralı ile bağdaştırılamaz.

Bu durumda mahkemece, mevcut delillerin değerlendirilmesi suretiyle taşınmazda kat mülkiyeti kurulması suretiyle karar verilmesi kural olarak doğrudur.

Ancak, kurulan hükümde özellikle pay dağıtımına yönelik işin esasına ilişkin itirazlar Özel Dairesi'nce incelenmemiştir.

Bu itibarla, yerel mahkemenin kural olarak, kat mülkiyeti kurulması suretiyle ortaklığın giderilmesine dair kurduğu hükmün doğruluğuna işaretle, işin esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Özel Dairesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, onanmasının açık maddi yanılgıdan kaynaklandığı bu kez yeniden yapılan inceleme sırasında anlaşılmıştır.

Bu durumda, davacılar vekilinin karar düzeltme isteği kabul edilmeli ve Hukuk Genel Kurulunun 28.9.1994 tarih 1994/18-247 E.1994/555 K.sayılı ilamı kaldırılarak yukarıda açıklandığı üzere işin esası ile ilgili temyiz tetkikatı için dosya özel Dairesine gönderilmelidir.

 

SONUÇ : Yukarıda açıklandığı üzere davacılar vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulü ile Hukuk Genel Kurulunun 28.9.1994 tarih 1994618-247, 1994/555 K. sayılı onama kararının kaldırılmasına ve mahkemenin taşınmazda kat mülkiyeti kurulması suretiyle ortaklığın giderilmesine dair kurduğu hüküm, kural bazında yerinde ise de, işin esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 18. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine, dair kurduğu hüküm, kuralbazında yerinde ise de, işin esasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 18. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine, oyçokluğu ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972