DAVA : Taraflar arasındaki "maddi ve manevi tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Eskişehir İş Mahkemesi'nce davanın reddine dair verilen 23.02.1994 gün ve 1992/95-1994/51 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine;

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 14.07.1994 gün ve 1994/6079-11172 sayılı ilamı:

(...Dava iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminatı isteğine ilişkindir.

Mahkemece davacının ceza mahkemesinde alınan ifadesinde şikayetçi ve davacı olmadığı ve davalı şirketten hukuki ve cezai yönden davacı bulunmadığına ilişkin sözleri feragat kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.

Davacının ceza mahkemesindeki beyanı uğradığı zararın tazmini için dava açmakta kesin feragat olarak nitelendirilemez ve bağlayıcı değildir. Bu nedenle daha sonra açılan bu davanın esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

 

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da binemsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki karada direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

 

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı (BOZULMASINA) oyçokluğuyla karar verildi.

 

  KARŞI OY YAZISI

Sorun, bir hakkın dava konusu yapılmadan önce (veya yapıldıktan sonra) hak sahibinin bu hakkından feragat etmesi halinin açılan davaya etkisi konusunda toplanmaktadır.

Esas haktan feragat, ona bağlı olan dava hakkının son bulmasına neden olan bir maddi hukuk kuralıdır. Maddi hukuk, esas haktan feragat için kural olarak bir geçerlik şekli öngörmüş değildir. HUMK.'nun 93 ve 151. maddelerindeki şekli şartı, esas haktan feragat hakkında uygulanmaz. Esas haktan feragat maddi hukuk anlamında bir itirazdır, bu nedenle hakimin resen dikkate alınması zorunludur.

Esas haktan kural olarak zımni feragat mümkün değilse de zımni feragat sayılan haller arasında davamızda ki durum bunun tipik bir örneğini oluşturmaktadır.

Dosya içeriğine göre davacı, 09.10.1989 tarihinde bir iş kazası geçirmiştir. Olayda davacı 5/8, diğer iki işçi ise 3/8 oranında kusurlu bulunmuştur. Kusurlu işçiler aleyhine açılan Kamu davasının yapılan yargılamasında (24.05.1990 tarihli oturum) mağdur olarak ifade veren davacı aynen "...Ben sanıklardan ve bunların herhangi birisinin kusuru alınmadığı için şikayetçi v davacı değilim, ilgili şirketten de hukuki veya cezai yönden davacı değilim" demiştir.

Ceza davasının kesinleşmesinden sonra davacı yukarıda açık beyanına rağmen işveren aleyhine bu davayı açarak davalı şirketten bir milyon maddi, on milyon manevi tazminat isteminde bulunmuştur.

mahkeme, davacının ceza mahkemesindeki beyanını "şartsız feragat" olduğundanbahisle davayı reddetmiştir. Daire "...davacının ceza mahkemesindeki beyanı uğradığı zararın tazmini için dava açmaktan kesin feragat olarak nitelendirilemez ve bağlayıcı değildir.

Bu nedenle daha sonra açılan bu davanın esası incelenerek sonucuna göre bir karar vermek gerekir" gerekçesiyle hükma bozmuştur.

Mahkemenin direnmesi sonunda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da daire görüşünü aynen benimsemiştir.

Esas Haktan feragat diye bir maddi hukuk kuralını dışlayan çoğunluk görüşüne katılmamız mümkün değildir. Davacının ceza mahkemesinde beyanının bağlayıcı olmadığı gerekçesi maddi hukuka ve Yargıtay uygulamalarına aykırı olduğu kadar TCK.'nun 11. maddesi hükmüne inkar anlamını taşıdığı kanısında olduğumuzdan çoğunluk görüşüne kalıtmadığımızı beyanla mahkeme kararının onanması görüşündeyim.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972