DAVA : Taraflar arasındaki "tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 7.Ticaret Mahkemesi'nce davanın kabulüne dair verilen 2.10.1992 gün ve 1990/1183-1992/837 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19.11.1993 gün ve 1992/7533-199366620 sayılı ilamı ile; (... Dava, davacı sigortacının, taşıma sözleşmesi gereğince taşınan maldaki noksanlık ve hasarın tazmini nedeniyle davalı taşıyıcıdan rücuan tahsili istemine ilişkindir. Dosyadaki mevcut taşıma mukavelesi ek şartlarında; işbu mukaveleden doğan ihtilafların hakem vasıtasıyla çözümleneceği belirtilmiştir. Sigorta ettiren ile davalı taşıyan arasındaki bu tahkim şartı TTK. 1361. maddesine göre halefiyet ilkesi gereğince davacı sigortacıyı da bağlar o halde, mahkemece taraflar arasındaki uyuşmazlığın hakem vasıtasıyla çözümlenmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek karar verilmesi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

    Temyiz Eden : Davalı vekili

 

    KARAR : Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

    Romak S.A. firması ile Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü arasında, (19.000.000) m/t buğday CF FO mal bedeli (cost) ve Navlun (freight) şatı ile satışı konusunda Denizaşırı satış sözleşmesi yapılmıştır. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü TTK 1339 maddesinden yararlanarak ithal ettiği buğdayı davacı sigorta şirketine tüm nakmiye rizikolarına karşı İnstitute Cargo Clauses (A) All Risks şeraitiyle sigorta ettirmiştir. Dökme buğday emtiasının, İtalya'nın Manfredonis Limanından İzmir ve İskenderun'a mürettep olarak M/V Yasena Gemisine yüklendiği anlaşılmaktadır.

    Dosyadaki fatura ve diğer kanıtlara göre de Romak S.A.nın satıcı ve yükleten sıfatı ile M/V Yasena Gemisi donatanı arasında, taşıma mukavelesi (charterparty) yapılmıştır.

    Bu taşıma mukavelesinin ek şartında "İşbu mukaveleden doğabilecek bilcümle ihtilafların Londra'da Hakemler vasıtasıyle halledileceği" kararlaştırılmıştır. Özel Daire ile mahkeme arasındaki uyuşmazlık, Nevlun mukavelesinde yer alan tahkim şartının, bu anlaşmada taraf olmayan gönderilen Toprak Mahsulleri Ofisi ve onun halefi olan davacı sigorta şirketni, bağlayıp bağlamıyacağı noktasında toplanmaktadır.

    Taşınma aktine konu teşkil eden 28.10.1989 tarihli konişmentoda, 16.10.1989 tarihli taşıma mukavelesinin (Charter Party) ile birlikte muteber olacağı yazılmış ve konişmento'da ihbar edresi olarak gösterilmiş bulunan malın alıcısı Toprak Mahsulleri Ofisi ise bu konişmentoya cira yolu ile sahip olmuş ve buğday emtiasını tesellüm etmiştir. T.T.K.nun 1110 f.1'de "Taşıyan ile gönderilen arasındaki hukuki münasebetlerde konişmento esas tutulur" kuralı konulmuştur. Gönderilen, konişmentoyu ciro ile alıp bunu ibrazla yükü teslim almada kullandığı vakit, konişmento'nun şartları ile bağlanmış olur. Artık tahkim şartının, taşıyanla yükleten arasında kararlaştırılmış olduğunu, kendisinin konişmento'nun üçüncü şahıs hamili durumunda bulunduğunu ve bu sebeple, Carter partideki atıf yapılan tahkim şartıyla bağlı tutulamıyacağını iddia edemez. Konişmento'yu devralmakla yükleteni ilzam eden bütün konişmento kayıtları ile mülzem olur (Prof. Dr.Sami Okay, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası (29 Kasım-4 Aralık 1965 tahkim sh.429).

    Bu itibarla sigorta ettiren ile davalı taşıyan arasındaki tahkim şartı, TTK.1361 maddesine göre ve kanuni halefiyet ilkesi gereğince davacı sigortacıyı da bağlar. bu durumda Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma karanına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi doğru değildir. O halde usul ve yasaya aykırı bulunan direnme kararı bozulmalıdır.

 

    SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 1.2.1995 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972