 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas no : 1994/6-782
Karar no : 1995/48
Tarih : 8.2.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ ( Taksim veya Satış )
- TAKSİMİN MÜMKÜN OLMAMASI
- ORTAKLIĞIN SÜRDÜRÜLMESİ TAAHHÜDÜ
743/m.627,628
DAVA VE KARAR : Taraflar arasındaki "ortaklığın giderilmesi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Torbalı Sulh Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 29.3.1994 gün ve 1993/576 E1994/149 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine;
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 9.6.1994 gün ve 1994/5143-6354 sayılı ilamı:
( ... Davacı vekili davalılarla müştereken malik oldukları taşınmazın mümkünse taksim suretiyle olmadığı takdirde satılarak ortaklığının giderilmesini istemiştir.
Davalılardan Birsen Eker'le Nuri Dinmez duruşmadaki ilk cevaplarında; satış istemediklerini, taksime razı olduklarını bildirmişlerdir. Diğer davalı Mürüvvet ise sadece keşifte hazır bulunduğundan sadece taksim istediğini belirtmiş, tüm davalılar başkaca bir itiraz ve defi de bulunmamışlardır.
Mahallinde yapılan keşifteki bilirkişi mütealası belediye cevapları ve imar planı gereği olarak yola terk için tüm paydaşların rızalarının bulunmaması karşısında taşınmazın aynen taksiminin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Mahkeme, davacının izalei şuyuu davası açamayacağı yolunda taahhüdünün bulunduğunu, bunun geçerli ve normal irade mahsulü olduğunu kabul ederek davayı reddetmiştir.
M.K.nun 627 ve 628. maddeleri müşterek mülkiyetin ne şekilde sona ereceğini düzenlerken paydaşların taksimin nasıl yapılacağında ittifak edemedikleri takdirde müşterek mülkün kıymetinde önemli bir eksilme olmaksızın taksimi kabil ise Hakimin aynen taksime ve kabil değil ise satılmasına karar vereceği hükümlerini getirmiştir. HUMK.nın taksim ve satış suretiyle ortaklığın giderilmesi usullerini ayrı ayrı düzenlemiş olmakla birlikte mümkünse taksim, olmadığı takdirde satılarak ortaklığın giderilmesini istemeyi önleyici bir hüküm getirmemiştir. Ancak bütün paydaşlar sadece taksim veya sadece satış isterlerken diğer yolla ortaklığın giderilmesine karar verilebilmesi mümkün değildir. Davacı da mümkünse taksim olmadığı takdirde satış istemiş bulunmaktadır. Bu şekilde isteği engelleyici ve M.K. 627. maddesinde kabul edildiği gibi bütün hissedarlarca kararlaştırılmış bir "şuyuun idamesi mükellefiyeti" hali bulunmamaktadır.
Bir kısım paydaşların anlaşmalarının aynı sonucu doğurabileceğini kabul etmek mümkün değildir. Esasen diğer paydaşların böyle bir davayı açmalarını engelleyici bir durum yoktur. Bu nedenlerle satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KABARI:
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır, Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı (BOZULMASINA) oybirliği ile karar verildi.