 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas no : 1994/409
Karar no : 1995/57
Tarih : 08.02.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki "boşanma" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Salihli Asliye 1. Hukuk Mahkemesi'nce davanın reddine dair verilen 11.03.1993 gün ve 1991/598-1993/132 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine;
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 14.09.1993 gün ve 1993/6290-7704 sayılı ilamı:
(...Lehine karar verilen tarafın hükme etkisi olan bir hile kullanmış olması (HUMK. m. 445/7) veya davanın taraflarından birinin vekili olmayan bir kişinin huzuru ile görülüp hükme bağlanması (HUMK. m. 445/8) yargılamanın iadesi sebeplerindendir.
Davacı Annet Liesse Gelderhlom, kendisine tebligat yapılmadan ve vekili olmayan kişinin huzuru ile yapılan yargılama sonucu verilen ve kesinleşen boşanma kararının yargılamanın iadesi yolu ile kaldırılmasını istemiş, bu istek mahkemece mesmu (dinlenmeye değer) görülmüş, verilen boşanma kararı kaldırılarak davanın esasına girilmiştir. Mahkemece doğru olduğu kabul edilen yargılamanın iadesi sebebi doğrultusunda araştırma yapılmış ve bütün deliller birlikte değerlendirilerek boşanma isteğinin esastan reddine karar vermiştir. Karar 16.04.1987'de kesinleşmiştir.
3444 sayılı Yasa ile değişik Medeni Kanun'un 134/son maddesi "Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten itibaren üç yıl geçmesi halinde her ne sebeple olursa olsun müşterek hayat yeniden kurulmamışsa eşlerden birinin talebi üzerine boşanmaya hükmedilir" kuralını getirmiştir.
Açıklandığı gibi bir boşanma davası açılmış, yargılamadaki eksiklikler giderilmiş ve redle sonuçlanmıştır. Red kararın kesinleşmesinden itibaren üy yıl geçmiştir. artık bu durumda mahkemece yapılacak iş, red kararının kesinleştiği tarihten itibaren eşlerin müşterek hayatı yeniden kurmak amacı ile bir araya gelip gelmediklerini araştırmak, tarafların bu konudaki tüm delillerini toplamak ve mevcut dosyaları da dikkate alıp, hasıl olacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir. Açıklanan hususlar dikkate alınmadan, yasanın yorumunda ve delillerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle, davalı Annet Liese Gelderhlom tarafından, eşi Ahmet Bayram aleyhine, Salihli asliye Hukuk Mahkemesinde, HUMK.'nun 445/8. maddesine dayanılarak açılan yargılamanın iadesi davasında, taraflar arasında önce görülen boşanma davası sonunda verilen boşanma hükmünün iptali ile birlikte davacı kocanın boşanma davasının da reddedilmesi isteğinde bulunulmuştur. Mahkemece de istek aynen kabul edilerek boşanma hükmünün iptali yanında ayrıca da boşanma davasının reddine karar verilmiş ve karar kesinleşmiş olduğuna göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı (BOZULMASINA) oyçokluğuyla karar verildi.