Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 1993/80
Karar No: 1993/201
Tarih: 26.05.1993

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
DAVA : Taraflar arasındaki "Tapu iptali ve tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Sarıkaya Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 4.6.1990 gün ve 1984/591-1990/231 sayılı kararın incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 28.10.1991 gün ve 8326-12160 sayılı ilamıyla; (.. Tüm dosya içeriğinden, dava edilen taşınmazların, davacının murisine ait iken miras bırakandan alınan 1983/76-217 sayılı veraset ilamı uyarınca mirasçılar adına intikal yapıldıktan sonra davalıya satıldığı, bu veraset ilamına göre, davacının mirasçı olmadığı, davacı tarafından daha sonra hasımsız alınan veraset ilamına göre de, davacının mirasçı olduğu ve ortada aynı miras bırakana ait birbiriyle çelişkili iki aynı veraset ilamı olduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, davacıya intikali sağlıyan verasetin iptali ve yeni veraset belgesi verilmesi için hasımlı veraset davası açması için süre verilmesi ve bu davanın sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözönünde tutulmadan, yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davacılar vekili.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
 
KARAR : Dava, miras hakkının saklandığı iddiasına dayalı Tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Dava konusu taşınmazların, mirasbırakan S.Ü.'dan kaldığı tartışmasızdır. Mirasçılardan Z.Ü.'ın, miras bırakan Süleyman'dan aldığı 28.12.1983 tarihli hasımsız veraset ilamında davacı K.C. mirasçı görülmemektedir. Ne var ki mirasçılık belgesi ile çekişmeli taşınmazlara ait tapuda, intikal yapılmış ve aynı tarihte davalılara satış suretiyle temlik gerçekleştirilmiştir. Davacı K.C. ise mirasbırakan Süleyman'dan aldığı 22.11.1984 tarihli hasımsız mirasçılık belgesinde mirasçı olarak görülmektedir. Bu mirasçılık belgesi de temyize konu tapu iptal davasına dayanak yapılmıştır.
Hemen belirtmek gerekirki mirasçıların mirasçılık sıfatlarının belirtilmesi istemi ile hasımsız olarak açacakları dava nedeniyle verilen mirasçılık belgesi kararı, bir nizasız kaza (çekişmesiz yargı) kararı niteliğindedir. Bu hususta hukuk öğretisi ve yargısal kararlarda tam bir görüş birliği vardır. Nizasız kaza kararları, şekil bakımından kesinleşmiş olsalar bile maddi hukuk açısından kesin hüküm teşkil etmezler. Bu nedenledir ki kanuni bir gerçek olarak kabulleri mümkün değildir. Daha sonra bu kararların gerçeğe aykırı ve yanlış olması durumunda kararı veren mahkemece değiştirilebilecekleri gibi nihayet tespit edici nitelikte oldukları cihetle nizalı kaza (çekişmeli yargı) mahkemelerini bağlayıcı güçleri de yoktur (Prof. Dr. İsmet Sungurbey, Medeni Hukuk Sorunları, 1984 5. cilt, s. 421-423). Aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğu belirtilmek suretiyle verilen hasımsız mirasçılık belgesi klasik anlamda bir ilam da değildir. İlam kavramı yalnız çekişmeli yargıya ait bir terim olup, çekişmesiz yargıya yabancıdır. Her zaman aksi iddia ve ispat edilebilir. Yapılan işlemi tam bir dava olarak nitelemek de yerinde olmaz. Nizasız kaza yoluyla alınan kararlar hiçbir zaman maddi anlamda kesin karar niteliğini taşımaz (Prof. Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, cilt 2, s. 2167 ve Nizasız Kaza, s. 180 vd.).
Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin olarak mahkemece yürütülen işlemler sonucu verilen kararlar, tespit edici nitelikte, çekişmesiz yargı kararı olduğundan bu tür kararın verilmesine dair isteklerde asıl olan ihtilafın yokluğudur. Somut olayda mirasbırakan Süleyman'dan ayrı tarihlerde hasımsız olarak alınan ve yekdiğerine aykırı içerikte bulunan iki mirasçılık belgesi mevcuttur. Bu itibarla davacıya, mirasçılık sıfatının ve murise teb'an aktif dava ehliyetinin varlığının belirlenebilmesi için, çekişmeli taşınmazların intikalini sağlıyan mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi alınmasını teminen hasımlı veraset iptal davası açması için önel verilmesi ve sonucuna göre hareket edilmesi gereğine işaret eden ve Hukuk Genel Kurulu'nca da aynen benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi doğru değildir. O halde usul ve yasaya uygun bulunmayan direnme kararı bozulmalıdır.
 
SONUÇ : Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında göstekrilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair itirazların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, istek halinde temiyz peşin harcının geri verilmesine, 26.5.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini