 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 1993/40
Karar No: 1993/165
Tarih: 14.04.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki "iade-i muhakeme" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İskenderun 1. Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 30.12.1991 gün ve 578-991 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine;
Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 17.3.1992 gün ve 2984-3186 sayılı ilamı:
(.. Yararına boşanma hükmü elde eden koca hükmün kesinleşmesinden sonra vefat ettiğine göre iade-i muhakeme isteyen kadının 2. eşi hasım göstermek suretiyle boşanma hükmünün iptalini istemesi başka bir ifade ile boşanma davasında iade-i muhakeme yoluyla olsa dahi husumet yöneltilmesi mümkün bulunmamaktadır. (HUMK. mad.446). Bu yön gözönünde tutulmadan yargılamaya devam edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve Kanuna aykırıdır..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Dava, kesinleşmiş bulunan boşanma kararının yargılamanın iadesi yoluyla iptali istemine ilişkindir.
Davacı Violet, ölen Hanna'nın boşadığı eşi, davalı Rahmi ise, Hanna'nın davacıyı boşadıktan sonra evlendiği ikinci karısıdır.
Davacı, eski kocası tarafından Amerika'da olmasından yararlanılarak ve kendisine bilgi verilmeden aleyhine açılıp ilanen yapılan tebligatlarla boşanmasına karar verildiğini ileri sürerek Türkiye'ye dönüşünde durumu öğrendiğini belirtmek suretiyle yargılamanın iadesi isteğiyle aleyhindeki boşanma kararının iptalini istemiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, taraflardan birinin Külli veya Cüz'i halefleri, kesin hüküm kendilerine tesir ettiği ölçüde o tarafın halefi olarak ve olağanüstü bir Yasayolu olan HUMK.nun 445. maddesinde yazılı sebeplerden birine dayanarak yargılamanın yenilenmesi yoluna başvurabilecekleri gibi, kendilerine karşı da yargılamanın yenilenmesi davası açılabilir. Bu husus HUMK.nun 446. maddesi hükmü gereğidir. O itibarla mahkemenin olayda yargılamanın yenilenmesi isteğine ilişkin davanın dinlenme olanağı bulunduğuna değinen direnmesi yerindedir. Ne var ki işin esasına yönelik temyiz itirazları dairesince incelenmemiştir. Bu durumda dosyanın esas hakkındaki temyiz itirazlarının tetkiki için dairesine gönderilmesi gerekir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle esasa ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 2. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 14.4.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.