KARAR ÖZETİ: İptali istenen miras taksim sözleşmesi; altı madde halinde tanzim edilmiş ve taksime konu yapılan taşınmaz mallardan yalnızca 20 parsel sayılı taşınmazda, miras bırakanın mirasçıları eşi Ayşe ve çocuklarına 1/3 'er eşit hisse bırakılması öngörülmüş, diğer taşınmaz malların ise murisin çocukları arasında genelde bağımsız parsel bırakmak suretiyle paylaşımı kararlaştırılmıştır. İlgililerince tapuda henüz bir işlem yapılmadan taşınmazlarda imar uygulaması başlamış ve 20 parselde hamur kuralı uygulanmak suretiyle şüyulu olarak üçüncü şahıslar adına da olmak üzere müteaddit imar çapları oluşmuştur. Anılan parsel yönünden doğan imkansızlığın, sözleşmenin bütününü bozamaz.

 

 

Taraflar arasındaki "taksim mukavelesinin iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Alaşehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi)nce davanın kabulüne dair verilen 9.7.1992 gün ve 1991/61-19921152 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay ikinci Hukuk Dairesi'nin 12.3.1993 gün ve 1730-2558 sayılı ilamı ile;(... Taraflar arasında yapılan mirasın paylaşılması ile ilgili sözleşme konusu taşınmazların imar parselasyonuna tabi tutulması sonucu yerine getirilmesi olanaksız hale gelmiştir. Borçlar Kanununun 20. maddesinde öngörüldüğü gibi imkansızlık sözleşmeden önce değil, Borçlar Kanununun 117. maddesinde belirtilen sözleşmenin doğmasından sonra, temerrütten önce oluşan yerine getirme imkansızlığıdır. Borçlar Kanununun 96. maddesi gereği borç oluştuktan sonra meydana gelen imkansızlıkta borçlunun kusuru yoksa ödence ile sorumlu olmaz. Sorumlu olması için kusurlu olması gerekir. Borçlar Kanununun 20. maddesi gereği sözleşmenin yapıldığı anda var olan imkansızlık sözleşmenin hiç yapılmamış gibi onu geçersiz kılar.

 

Eylemli imkansızlık paylaşım sözleşmesinden sonra oluşmuş bulunduğuna göre, çekişmenin Borçlar Kanununun 96 ve 117. maddeleri uyarınca çözümlenmesi gerekir. Kaldı ki olayda kısmi yerine getirme olanağı yok olmamıştır. Paylaşım haritasında kalan imar parsellerinin paylaşım esaslarına göre paydaşlar adına kütüklenmesi olanağı da vardır. Borçlar Kanununun 117. maddesine dayanma imkansızlık sadece borçluyu borcu yerine getirme yükümlülüğünden kurtarır. Sözleşmenin iptalini gerektirmez. Bu itibarla hükmün bozulması gerekirken temyiz incelenmesinde gözden kaçarak kararın onandığı görülmüş olmakla işbu onama kararının kaldırılması ve hükmün bozulması uygun düşmüştür...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece, önceki kararda direnilmiştir.

 

Temyiz eden : Davalı vekili.

 

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, gereği görüşüldü:

 

Dava, miras taksim sözleşmesinin iptali istemine ilişkindir.

 

İptali istenen miras paylaşım sözleşmesinin konusu taşınmaz malların, kardeş bulunan tarafların müşterek miras bırakanları babalarından kaldığı tartışmasızdır. Yine uyuşmazlık konusu olmayan bir hususda paylaşım sözleşmesinin, miras bırakanın ölümünden sonra bu yerlerin kadastro tesbiti görüp, taşınmazların kadastral durumlarının tesbitini takiben 1973 yılında, miras bırakanın eşi ve davanın tarafları iki çocuğu arasında düzenlendiğidir. Sözleşmenin düzenlendiği tarih itibariyle taksime, asıl malikin bütün mirasçıları iştirak etmiş bulunmaktadır. Mirasçıların, miras bırakanlarından kendilerine intikal eden taşınmaz malların tümünü taksime tabi tutabilecekleri gibi, bunlardan bir yada birkaçını aralarında paylaşıp diğerlerini paylaşım konusu yapmamaları da mümkündür. Mirasçılar arasında yapılan ve iptali 'istenen miras taksim sözleşmesinin MK.nun 611. maddesine uygun bulunduğu ilgililerin gerçek iradesini yansıttığı temelde geçerli olduğu hususu Özel Daire ve Mahkemenin kabulündedir. Sözleşmelerin taraflarının gerçek iradelerini yansıtıp geçerli olmaları durumunda, onun amacını sağlamaya yönelik olarak geçerliliğini sürdürebilmek için olumlu biçimde yorumlanması da keza vazgeçilemez bir usul kuralıdır. iptali istenen miras taksim sözleşmesi; 6 madde halinde tanzim edilmiş ve taksime konu yapılan taşınmaz mallardan yalnızca 20 parsel sayılı taşınmazda, miras bırakanın mirasçıları eşi Ayşe ve çocuklarına 1/3'er eşit hisse bırakılması öngörülmüş, diğer taşınmaz malların ise murisin çocukları arasına genelde bağımsız parsel bırakmak suretiyle paylaşımı kararlaştırılmıştır. Mirasçılar arasındaki miras taksiminden sonra ve ilgililerince tapuda henüz bir işlem yapılmadan taşınmazlarda, imar uygulaması başlamış ve 20 parsel sayılı taşınmazda hamur kuralı uygulanmak suretiyle şüyulu olarak üçüncü şahıslar adına da olmak üzere müteaddit imar çapları oluşmuştur. Gerçekten krokiye bağlanan ve geçerli olan miras taksim sözleşmesinde her bir paydaşa bırakılması kararlaştırılan kısma isabet eden imar çaplarının, o paydaşa bırakılması asıldır. Ancak 20 parselde miras taksim sözleşmesinden sonra oluşan bu eylemli durum itibariyle anılan parsel. yönünden sözleşmenin yerine getirilmesinde imkansızlığın doğduğu aşikardır.

 

Taksime konu diğer taşınmazlar iki kardeş arasında bölüştürüldüğü gibi miras bırakanın eşi ve tarafların annesi bulunan Ayşe'de, temyize konu davadan bir süre önce ölmüş, mirasçı olarak çocukları tarafları bırakmıştır. Taksim sözleşmesinin yerine getirilmesinde imar uygulaması sonucu 20 parsel yönünden doğan eylemli imkansızlığın, taksime konu diğer taşınmazlar içinde varlığı kanıtlanabilmiş değildir.

 

Somut olayda, kalan mirasçı adedi itibariyle de 20 parselde doğan imkansızlığın, sözleşmenin bütününü bozacağından söz edilemeyeceği açıktır.

 

Bu durumda, Alaşehir Noterliği'nden düzenlenen 8.10.1973 günlü miras taksim sözleşmesinin 1. maddesinde yer alan tapunun 87 cilt, 76. sahife ve 6 numarada kayıtlı 20 kadastro parseline revizyon gören ve imar uygulamasına tabi tutulan, mirasçılar arasında 3 eşit parçaya bölünmesi kararlaştırılan taşınmazla ilgili kısmı sözleşmeden sonra doğan imkansızlık nedeniyle iptal edilmelidir.

 

O itibarla, bu husus gözetilmeksizin taksim sözleşmesinin 20 parselle ilgili 1. maddesinin iptali ile yetinilmesi gerekirken, kalan mirasçı sayısı itibariyle de bütünü bozmayacağı nazara alınmaksızın tümünün iptaline ilişkin önceki kararda direnilmesi doğru değildir.

 

O halde usul ve yasaya aykırı olan direnme kararı bozulmalıdır.

S o n u ç: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 2.2.1994 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972