 |
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 1993/1-610
Karar No: 1993/787
Tarih: 8.12.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ZİLYETLİKLE İKTİSAP ( Senetsizden tescil )
- SENETSİZDEN TESCİL ( Hazine'yi bağlamaz )
- KIŞLAK TAPUSU
- KAMULAŞTIRMASIZ EL KOYMA
- MERA ( Tahsis kararı )
- TAHSİS KARARI
743/m.639
DAVA VE KARAR : Taraflar arasındaki "elatmanın önlenmesi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Doğubeyazıt Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 1.10.1991 gün ve 1976/149 E., 1991/343 K.sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 1.Hukuk Dairesi'nin 24.9.1992 gün ve 11084-10463 sayılı ilamı;
( ...Dava, tapuya dayalı elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Davacılar, Doğubeyazıt Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 23.8.1943 tarih ve 943-94 Esas, 943-39 sayılı tescil kararıyla oluşan 7.11.1944 tarih 21 sayılı 8279000 m2 lik kışlak tapusuna dayanak Gürbulak gümrük alanının tapuları kapsamında kaldığını ileri sürmüşler, Hazine ile Gümrük ve Tekel Bakanlığı'nın elatmalarının önlenilmesini istemişlerdir.
Hemen belirtmek gerekir ki, davacıların dayandıkları tescil tapusu M.K.'nun 639.maddesinin 17.3.1954 tarihinde yürürlüğe giren 6333 sayılı Yasa ile değiştirilmesinden önce Hazine'nin taraf olmadığı bir tescil ilamı ile alınmış bulunduğundan Hazine'yi bağlamaz. Aksi her zaman iddia ve isbat edilebilir. Nitekim kapsamında M.K.'nun 641.maddesinde sayılan ve nitelikleri itibariyle özel mülkiyete konu teşkil etmeyen birçok arazi parçasının bulunması da doğal olan bu kadar geniş mesahalı bir kışlağın tümü üzerinde tapu malikinin yararına kullanma, amacına uygun olarak zilyedlikle mal edinme koşullarının gerçekleştiği düşünülemez.
Öte yandan çekişmeli taşınmaz 9.6.1934 tarih 2502 sayılı Yasa'nın uygulama alanına giren Doğubeyazıt İlçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Bilindiği üzere 474 ve 2502 sayılı Yasalar'ın uygulama alanına giren yerlerde mer'a yaylak ve kışlak iddiaları ancak tahsis kararı ile kanıtlanabilir. Davacılar böyle bir tahsis kararından söz etmemişlerdir. O halde, aslı bulunamayan ancak alındığı tarih itibariyle hasımsız olduğunun kabulü zorunlu bulunan Sulh Hukuk Mahkemesi'nin zilyedliğe dayalı tescil kararı ile oluşan bu kışlak tapusuna değer verilemez.
Biran için söz konusu tapu kaydının sıhhatli olduğu kabul edilse dahi çekişmeli yer uzman bilirkişi kroki ve raporlarında belrtildiği üzere Gürbulak gümrük sahası içerisinde kalmaktadır. Üzerinde gümrük binaları ve çeşitli tesisler bulunmakta bir bütün olarak işletilmektedir. Gürbulak gümrük kapısı tesislerinin yapılış tarihleri gözönünde tutulursa çekişmeli taşınmaz 221 sayılı Yasa kapsamına girmektedir. Kaldı ki, 2943 sayılı Kamulaştırma Yasası'nın 38.maddesine göre idarenin el koyarak tesis yaptığı tarihten itibaren 20 yıl süre geçtiğinden mal sahibinin her türlü hakkı düşer. Adı geçen yasa hükümlerine göre, davacıların çekişmeli yerde hak iddia etme olanakları kalmamıştır.
Hal böyle olunca, davanın reddi gerekirken, anılan yasalar ve ilkeler göz ardı edilerek davanın kabulü yönünde hüküm kurulması isabetsizdir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU KARARI:
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutunak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi Usul ve Yasa'ya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı ( BOZULMASINA ), oybirliğiyle karar verildi.