Taraflar arasındaki "men'i müdahale" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Sarıyer 2. Aslîye Hukuk Mahkemesi)nce davanın görev yönünden reddine dair verilen 13.12.1990 gün ve 1990/253-569 sayılı kararın incelenmesi davacı vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay On dördüncü Hukuk Dairesi'nin 18.5.1992 gün ve 1992/4968-5466 sayılı il~mı ile; (...MK.nun zilyetliğin korunmasını Öngören 894, 895, 896 ve 897. madde hükümleri, mal üzerinde zilyetlikten başka bir hakkı bulunmayan kimsenin zilyetliğini korumak için konulmuştur. Olayımızda, davacı tahsis belgesine dayandığına göre bir şahsi hakkı olduğunun kabulü gerekir. Bu itibarla, zilyetliğin korunmasına matuf bir dava olmayıp, şahsi hakka dayanılarak elatmanın Önlenmesi istendiğine göre taşınmazın değeri üzerinden görevli mahkemenin tayini gerekir. Bunun aksine bir düşünce ile davayı sırf zilyetliğin korunması olarak görüp, görev yönünden reddine karar vermek doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine gen çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

 

Temyiz eden: Davacı vekili.

 

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

 

Özel Daire ile mahkeme arasındaki uyuşmazlık, temyize konu davanın yalnız "zilyedliğin korunması davası" mı, yoksa "hak davası" niteliğinde mi olduğu noktasında toplanmaktadır.

 

Belirtmek gerekir ki, zilyedliğin korunması davası ile zilyed, zilyedliğinin hakka dayandığını isbat külfetine katlanmadan sadece zilyedliğini öne sürerek sulh hukuk mahkemelerinde uygulanan basit yargılama usulünün sağladığı kolaylıklardan yararlanır. Zilyed, zilyedliğinin arkasında bulunan ayni (nesnel) veya şahsi (kişisel) bir hakka dayandığı takdirde dava, bir hak davası niteliğini kazanır.

 

Somut olayda; davacının, Hazine arsası üzerine inşa ettiğini iddia ettiği yapı ile ilgisinin sadece zilyedlikten ibaret olduğu ileri sürülemez. Davacının, bu yapı üzerinde sarf ettiği malzeme nedeniyle MK.nun 648 ve müteakip maddelerine göre, kişisel bir hakkı vardır. Kurulan yapının MK.nun 654. maddesinde düzenlenen hafif inşaat niteliğinde olmadığı açıklıkla anlaşılmaktadır.

 

Diğer yandan, davacının inşa ettiğini iddia ettiği yapı ile zilyedlikten başka ilişkisinin olmadığını kabul etmek, memleketimizin gerçeklerine de ters düşer. Zira, gecekondu ve imar affı kanunları Hazineye ait taşınmazlar üzerine izinsiz yapı inşa edenlere, bazı koşulların gerçekleşmesi durumunda, mülkiyet hakkı bahşetmektedir.

 

Bu itibarla, Hazineye ait taşınmaz mal üzerine, izinsiz olarak, hafif inşaat niteliğinde olmayan yapı kuran zilyedlerin, arsa maliki Hazineden başka kişiler aleyhine açtıkları davalar, HUMK.nun 8/2-3. maddesinde yazılı zilyedliğin korunması davası değil, hak davasıdır. Nitekim, Hukuk Genel Kumlu'nun 15.6.1983 gün, 3351/679 ve 25.11.1987 gün, 394/876 sayılı kararlarında da aynı görüş benimsenmiştir.

 

 

Bu durumda, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. 0 halde, direnme kararı bozulmalıdır.

 

S o n u ç: Davacı vekilinin temyiz itirazlarınınkabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA), istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 6.10.1993 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972