DAVA : Taraflar arasındaki "tapu iptali, tescil ve şerhinin terkini" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Erdemli Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, iptal davasının reddine, şerhin terkini davasının kabulüne dair verilen, 20.12.1989 gün ve 72-512 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine;

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 23.11.1990 gün ve 2042-10225 sayılı ilamı;

(.. Tapu maliklerinin vekili Nafi Çelik tarafından Abdurrahman Sarıya taşınmazın satışı vaad edilmiştir. Bu satış vaadi sözleşmesinin içeriğinde alıcıya gayrimenkulün teslim edildiği anlaşılmıştır. Alıcı Abdurrahman Sarı da satış vaadi ile edindiği şahsi hakkını noterde Nebiha Oymak'a temlik etmiştir. Bu sözleşmede müddeabihin Nebila'ya teslim edildiği de açıkça yazılıdır. Tapu maliklerinin 1988'de tapudan davalı Sezer Aslan Solmaz'a taşınmazı ferağ etmeleri üzerine Nebiha, şahsi hakkına dayanarak bu davayı açarak tescil istemiştir.

Hernekadar davalı zaman aşımı definde bulunmuşsa da taşınmaz alıcılara teslim edildiğine göre, bu savunma iyi niyet kaidelerine ters düşmektedir. Mahkemenin zamanaşımı savunmasına iltifat etmemesi gerekmektedir. Zamanaşımı gerçekleşmediğinden taraf delilleri değerlendirilip sonucuna göre bir karara varılmak gerekirken red kararı verilmesi doğru görülmemiştir..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

 

KARAR : Dava, gayrımenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, karşılık dava ise tapudaki satış vaadi şerhinin silinmesi ve sözleşmenin iptali istemlerine ilişkindir.

Dava konusu 14 parsel sayılı taşınmaz, 1957 yılında 4753 sayılı Yasa uyarınca dava dışı Hayrettin Gübrüz'e dağıtım sureti ile verilmiştir.

Ölümünü takiben mirasçıları tarafından 19.7.1978 tarihinde yine dava dışı Abdurrahman Sarı'ya, noterlikte düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile satışı vaad edilmiştir.

28.8.1984 tarihinde ise satış vaadi alacaklısı dava dışı Abdurrahman Sarı bu sözleşmeden doğan kişisel hakkını davacı Nebiha Oymak'a noterlikte düzenlenen senetle devretmiştir.

29.4.1985 gününde bu kez çekişmeli taşınmaza ait tapu kütüğüne ilk satış vaadi alacaklısı Abdurrahman Sarı lehine satış vaadi şerhi verilmiştir.

16.8.1988 gününde de, kayıt malikleri Hayrettin Gürbüz mirasçıları bu yeri kayden tapuda satış sureti ile davalıya temlik etmişlerdir. Bu hususlar kayden belgelenmiş olmakla tartışma konusu değildir.

Hemen belirtmek gerekir ki, 4753 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu uyarınca Hazine tarafından hak sahibi muhtaç çiftçiye dağıtım suretiyle verilen taşınmaz mallar, 25 yıl süreyle başka şahsa devir ve temlik edilemez. Mülkiyetin Yasa'dan doğan bu takyidi M.K.nun 657. maddesi gereğince tapu siciline kayda gerek olmaksızın muteber olur. Kaldı ki, 4753 sayılı Yasa hükümlerine göre dağıtılan topraklar üzerindeki mülkiyet hakkının aynı Yasa'nın 57 ve 58. maddelerinde yer alan takyitlerinin bu Kanunun yürürlükten kalktıktan sonra da, varlıklarını saklı tutacakları 24.5.1982 gün 1/1 sayılı Yargıtay İnançları Birleştirme Kararı gereğidir. Devir temlik yasağı olan bir taşınmazın belli yasak süresi içerisinde başka şahsa satışının vaadi engelleyen bir Yasa hükmü ise yoktur. Ancak takyid süresi içerisinde bu sözleşmenin ifa olanağı da mevcut değildir. 26 Temmuz 1972 tarihinde yürürlüğe giren ve bu tür taşınmazlarda temlik yasağını uzatan 1617 sayılı Yasa'nın 8. maddesi de 1.12.1984 tarihinde yürürlüğe giren 3083 sayılı Yasa'nın 26. maddesi ile kaldırılmıştır. Yine ifada edilmelidir ki, gayri menkul satış vaadi sözleşmesi, satış vaadi alacaklısına, bedeli karşılığı satış vaadine konu yapılan taşınmazın mülkiyetinin kendi üzerine geçirilmesini, satış vaadi borçlusundan talep etme hakkı sağlayan kişisel bir hak doğurur. Genelde, her kişisel hak bu hakkı sağlayan sözleşmenin tarafına karşı kullanılabilir. Ancak satış vaadi sözleşmesi tapuya şerh verilmişse bu aynı etkinlik kazandıracağından işlem sahibine, sözleşmeye dayalı olarak akidi dışında vaad konusu taşınmazı edinen kişi ya da kişilere karşı da kullanma imkanı verir.

Somut olayda, davalı dava konusu taşınmazdaki satış vaadi şerhini görerek bu yeri kayden iktisap etmiştir. Takyit süresinin bittiği ve sözleşmenin ifa olanağının doğduğu tarih ile şerhin verildiği tarih nazara alındığında, olayda esas dava yönünden zamanaşımının gerçekleşmediği açık bir olgudur. Bu durumda davanın esasına girilerek taraf iddia ve delillerinin değerlendirilmesi suretiyle sonuca ulaşılması gerekir. Bu yönler gözetilmeksizin olayda zamanaşımının gerçekleştiği görüşü ile davanın reddi doğru değildir. O halde usul ve Yasa'ya uygun bulunmayan direnme kararı bozulmalıdır.

 

SONUÇ : Davacı vekili temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA 27.1.1993 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972